Đừng bỏ lỡ nhịp nào — cùng hành động vì sức khỏe tim mạch

Mỗi năm vào ngày 29/9, cộng đồng y tế – sức khỏe trên toàn thế giới cùng nhau hướng tới “Ngày Tim mạch Thế giới” nhằm nâng cao nhận thức về các bệnh tim mạch (BTM), kêu gọi phòng ngừa, phát hiện sớm và điều trị đúng cách. Năm 2025, với chủ đề “Don’t Miss a Beat” (Đừng bỏ lỡ nhịp nào), chiến dịch kêu gọi mọi người, mọi quốc gia hãy chú ý đến tim của mình — vì tim mạch là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong sớm trên toàn cầu.

Bệnh tim mạch (gồm nhồi máu cơ tim, đột quỵ, thiếu máu cơ tim mạn, suy tim, tăng huyết áp và nhiều bệnh van – mạch máu) luôn nằm trong top nguyên nhân tử vong hàng đầu. Theo thống kê của Liên đoàn Tim mạch Thế giới, mỗi năm BTM lấy đi hơn 20,5 triệu sinh mạng — nhiều hơn cả ung thư và bệnh đường hô hấp mãn tính cộng lại.

Điều đáng lưu ý là khoảng 80 % các ca bệnh tim mạch và đột quỵ sớm hoàn toàn có thể phòng ngừa nếu chúng ta áp dụng những thay đổi lối sống lành mạnh, kiểm soát các yếu tố nguy cơ và tiếp cận chăm sóc y tế kịp thời.

Chủ đề Ngày Tim mạch Thế giới năm nay — “Don’t Miss a Beat” (Đừng bỏ lỡ nhịp nào) — mang ý nghĩa sâu sắc: mỗi nhịp tim là tiếng vọng của sự sống, và chúng ta không được phép xem nhẹ hay bỏ qua những tín hiệu cảnh báo nguy hiểm. Hưởng ứng thông điệp này, Liên đoàn Tim mạch Thế giới đã phát động nhiều hoạt động trên phạm vi toàn cầu.

Ngoài ra, Liên đoàn còn phát động chiến dịch ký thỉnh nguyện nhằm kêu gọi các quốc gia và chính phủ cam kết mở rộng tiếp cận dịch vụ chăm sóc tim mạch, tăng cường các chương trình phòng ngừa và quản lý bệnh lý tim.

Đặc biệt, năm 2025 cũng đánh dấu 25 năm Ngày Tim mạch Thế giới, một cột mốc quan trọng để nhìn lại chặng đường đã qua, đồng thời củng cố quyết tâm chung tay vì sức khỏe tim mạch của toàn nhân loại.

Tại Việt Nam, gánh nặng bệnh tim mạch đang ngày trở nên nhiều, gây áp lực lớn cho hệ thống y tế. Nguyên nhân đến từ nhiều yếu tố: dân số già hóa nhanh, chế độ ăn uống chưa hợp lý, lối sống ít vận động, căng thẳng kéo dài, cùng sự gia tăng của béo phì, đái tháo đường và tăng huyết áp. Các nghiên cứu cho thấy tỷ lệ tăng huyết áp, rối loạn mỡ máu và béo phì ngày càng cao, đặc biệt ở khu vực thành thị. Việc phát hiện muộn hoặc điều trị chưa hiệu quả cũng khiến gánh nặng nhập viện, chi phí y tế và tỷ lệ tử vong ngày một tăng.

Đáng lo ngại hơn, nhiều người dân chưa có thói quen tầm soát tim mạch định kỳ và chưa nhận diện đúng các dấu hiệu cảnh báo như đau ngực, khó thở khi gắng sức, hồi hộp kéo dài hay mệt mỏi bất thường. Chính vì vậy, các chiến dịch truyền thông như Ngày Tim mạch Thế giới là cơ hội quan trọng để khơi dậy ý thức chủ động “chăm tim” ngay từ khi còn khỏe mạnh.

Liên đoàn Tim mạch Thế giới đã đưa ra 10 khuyến cáo quan trọng nhằm nâng cao nhận thức và chăm sóc sức khỏe tim mạch:

 Trước hết, mỗi người cần xây dựng chế độ ăn uống hợp lý, tăng cường rau xanh, trái cây, hạn chế chất béo bão hòa và ăn nhạt để bảo vệ hệ tim mạch. Bên cạnh đó, tập luyện thể dục thường xuyên từ 30 – 60 phút mỗi ngày sẽ giúp phòng ngừa bệnh tim và cải thiện sức khỏe toàn diện.

Một thói quen khác cần loại bỏ triệt để là không hút thuốc lá, thuốc lào, bởi đây là nguyên nhân trực tiếp gây nhồi máu cơ tim, đột quỵ và nhiều bệnh lý khác. Đồng thời, việc duy trì cân nặng hợp lý sẽ làm giảm đáng kể nguy cơ biến cố tim mạch. Mỗi người cũng cần khám sức khỏe định kỳ, theo dõi huyết áp, mỡ máu, đường huyết, vòng eo/vòng mông và chỉ số khối cơ thể (BMI). Nếu phát hiện có nhiều yếu tố nguy cơ, cần tích cực hơn nữa trong việc xây dựng lối sống lành mạnh.

Ngoài ra, Liên đoàn khuyến cáo hạn chế sử dụng rượu, bia vì đồ uống này làm tăng huyết áp và cân nặng; giữ môi trường trong lành, không khói thuốc ở gia đình cũng như nơi làm việc; đồng thời chú trọng thư giãn, nghỉ ngơi hợp lý, có thể tập nhẹ ngay tại công sở để giảm căng thẳng. Tại nơi làm việc, cần hạn chế thức ăn nhanh, thực phẩm chế biến sẵn, thay vào đó là lựa chọn những bữa ăn cân bằng và lành mạnh. Đặc biệt, mỗi người nên tránh căng thẳng, lo âu quá mức, cùng nhau xây dựng môi trường sống và làm việc đoàn kết, lành mạnh, hiệu quả.

Với thông điệp “Ổn định huyết áp để bảo vệ trái tim”, Bộ Y tế mong muốn nâng cao nhận thức cộng đồng về tầm quan trọng của chế độ ăn uống, làm việc, sinh hoạt, nghỉ ngơi và tập luyện thể thao hợp lý. Khi huyết áp được kiểm soát tốt, trái tim sẽ khỏe mạnh, từ đó giúp mỗi người duy trì cuộc sống an lành, không bệnh tật.

Nguồn: https://soyte.camau.gov.vn/bai-khoa-hoc-chinh-tri-va-xa-hoi/dung-bo-lo-nhip-nao-cung-hanh-dong-vi-suc-khoe-tim-mach-288824