E-Vietnam: Khát vọng số hóa và hành trình vượt lên từ chuyển đổi số

(Chinhphu.vn) - Ngày 9/9, tại tọa đàm "Cơ hội vươn mình từ chuyển đổi số: Câu chuyện tiên phong từ ứng dụng VNeID và ngành Tài chính Ngân hàng" do Kênh thông tin tài chính kinh tế CafeF (thuộc VCCORP) tổ chức, nhiều chuyên gia, lãnh đạo ngân hàng và doanh nghiệp đã chia sẻ góc nhìn về khát vọng E-Vietnam.

Tọa đàm "Cơ hội vươn mình từ chuyển đổi số: Câu chuyện tiên phong từ ứng dụng VNeID và ngành Tài chính Ngân hàng" - Ảnh: VGP/HT

Khởi đầu từ món quà 100.000 đồng và khát vọng phát triển

Những ngày qua, một trong câu chuyện được lan tỏa mạnh mẽ nhất chính là món quà 100.000 đồng mà Nhà nước gửi tặng mỗi người dân nhân dịp Quốc khánh 2/9 thông qua ứng dụng VNeID. Không chỉ mang giá trị vật chất, đây được xem là một "cú hích" đưa hàng chục triệu người dân bước vào hệ sinh thái số quốc gia.

Trong hệ sinh thái ấy, định danh điện tử của mỗi người dân được xác thực, đồng thời mọi giao dịch trở nên minh bạch, nhanh chóng và đáng tin cậy. Theo các chuyên gia, đây chỉ là bước đi nhỏ trong một hành trình dài hơi: hành trình kiến tạo một "E-Vietnam" – một quốc gia số thịnh vượng.

Đặt câu chuyện trong bối cảnh quốc tế, Estonia – quốc gia nhỏ bé ở châu Âu với chỉ 1,3 triệu dân – đã chứng minh sức mạnh chuyển đổi số. Năm 2000, GDP bình quân đầu người của họ là 3.000 USD. Nhờ chiến lược số hóa quyết liệt mang tên E-Estonia, con số này vọt lên 30.100 USD vào năm 2023. Sự thay đổi đó gợi ra một câu hỏi lớn: Việt Nam có thể làm được như vậy không?

TS Trần Đình Thiên: "Kinh tế tư nhân được thừa nhận là lực lượng chủ lực phát triển, gắn liền với cách mạng khoa học công nghệ" - Ảnh: VGP/HT

TS Trần Đình Thiên - nguyên Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam và là thành viên Hội đồng Tư vấn chính sách của Thủ tướng Chính phủ nhận định, Việt Nam hoàn toàn có năng lực để vươn lên mạnh mẽ.

Ông Thiên nhấn mạnh, năng lực của một đất nước từng trải qua nhiều cuộc chiến tranh, nghèo khó nhưng vẫn kiên cường, là rất đặc biệt và phi thường. Tuy nhiên, năng lực ấy chưa được phát huy hết. "Không phải chúng ta không có năng lực. Việt Nam có sẵn năng lực để xử lý những vấn đề khốc liệt nhất, chỉ là chưa được khai thác đúng cách", ông nói.

Nhìn lại lịch sử, ông chỉ ra 3 giai đoạn nỗ lực phát triển lớn. Thứ nhất là sau giải phóng miền Nam, đất nước xác định cách mạng khoa học kỹ thuật là yếu tố then chốt, song triển khai mang lại hiệu quả hạn chế. Thứ hai là khi mở cửa, Việt Nam chuyển sang kinh tế thị trường và nhanh chóng tiếp nhận khái niệm kinh doanh tri thức, nhưng vẫn gặp "điểm nghẽn" thể chế.

Hiện nay, theo ông Thiên, giai đoạn thứ ba đang mở ra: kinh tế tư nhân được thừa nhận là lực lượng chủ lực phát triển, gắn liền với cách mạng khoa học công nghệ. "Việt Nam có khí thế và niềm tin. Không có lý do gì để không vượt lên, quan trọng là tạo ra năng lực phù hợp với thời đại", ông khẳng định.

Ông Hoàng Trung Hải: "VNeID có sức lan tỏa mạnh mẽ" Ảnh: VGP/HT

VNeID – nền móng cho quốc gia số

Từ góc nhìn doanh nghiệp, ông Hoàng Trung Hải, Phó Tổng Giám đốc Tư vấn Dịch vụ Tài chính Ngân hàng EY Việt Nam, dẫn chứng Nghị quyết 263 về tặng quà cho người dân dịp kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9. Ngay sau khi liên kết tài khoản ngân hàng với VNeID, ông và nhiều người nhận được tiền rất nhanh chóng.

Theo ông Hải, điều này cho thấy một ứng dụng nền tảng như VNeID có sức lan tỏa mạnh mẽ, mang lại lợi ích cho cả người dân, doanh nghiệp và cơ quan quản lý.

Dưới góc độ ngân hàng đầu tư nhiều về công nghệ, ông Nguyễn Hưng, Tổng giám đốc TPBank, cũng khẳng định: E-Vietnam hoàn toàn có thể trở thành hiện thực, không phải trong tương lai xa, mà ngay trong thập kỷ này, dù dân số chúng ta gấp 100 lần Estonia".

Theo ông Hưng, quyết tâm cải cách của Đảng và Chính phủ đã tạo nền tảng quan trọng để quốc gia bứt phá. Một minh chứng rõ nét chính là VNeID. Với việc kết nối dữ liệu dân cư, gần như toàn bộ hồ sơ khách hàng của TPBank được xác thực tin cậy 100%. Điều này không chỉ giảm thiểu gian lận, lừa đảo mà còn mở đường cho ngân hàng triển khai nhiều dịch vụ mới.

Ông Nguyễn Hưng: "E-Vietnam hoàn toàn có thể trở thành hiện thực" - Ảnh: VGP/HT

Ông Hưng chia sẻ, từ chỗ từng xếp cuối bảng xếp hạng 42 ngân hàng, TPBank đã vươn lên nhóm 10–12 ngân hàng hàng đầu hiện nay nhờ kiên định với chiến lược số hóa. Việc tiên phong mô hình chi nhánh tự động 24/7, đầu tư vào dữ liệu và ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) đã giúp ngân hàng tối ưu chi phí, nâng cao trải nghiệm khách hàng.

Từ kinh nghiệm tư vấn, ông Hoàng Trung Hải nhấn mạnh 4 yếu tố của chuyển đổi số: góc nhìn lãnh đạo, phương pháp luận, con người – văn hóa doanh nghiệp, và chi phí đầu tư. Trong đó, lãnh đạo phải là người truyền cảm hứng để toàn bộ tổ chức tham gia, không chỉ riêng bộ phận công nghệ.

Ông Hải cũng lưu ý, công nghệ thay đổi nhanh, nên các doanh nghiệp cần định kỳ 2–3 năm xem xét và sắp xếp lại chiến lược, thay vì lập kế hoạch 5 năm rồi mới cập nhật. "Chuyển đổi số là quá trình liên tục, không có khái niệm dừng lại", ông nói.

TS Trần Đình Thiên bổ sung rằng, sự kiện phát quà 100.000 đồng qua VNeID vừa rồi là một phép thử quan trọng, cho thấy người dân Việt Nam rất sẵn sàng chấp nhận tiêu chuẩn quốc tế. Tuy nhiên, ông Thiên nhấn mạnh cần chuẩn bị hạ tầng kỹ lưỡng, nếu không những vấn đề nhỏ có thể bị khuếch đại thành sự cố lớn.

"Lĩnh vực tài chính – ngân hàng cần được tổ chức và lan tỏa hiệu quả hơn, bởi đây là "hệ thống mạch máu" của nền kinh tế", ông Thiên lưu ý.

Tổng Giám đốc TPBank chia sẻ: Ngân hàng không đặt mục tiêu kinh doanh trực tiếp từ việc tặng quà qua VNeID, mà mong muốn hỗ trợ khách hàng. Ông Hưng cho biết, hiện 86% dân số Việt Nam đã có tài khoản ngân hàng – con số rất cao so với trước đây. Đặc biệt, Việt Nam còn duy trì một hệ thống thanh toán miễn phí cho toàn dân, điều hiếm thấy trên thế giới.

Song song đó, thách thức về băng thông và hạ tầng công nghệ luôn hiện hữu. Các ngân hàng phải tính toán kỹ lưỡng để đáp ứng lượng giao dịch tăng cao, nhất là vào dịp lễ, tránh nghẽn mạng và mất khách hàng. Những thành công vừa qua cho thấy hệ thống tài chính – ngân hàng Việt Nam đang có nền tảng vững chắc để bước vào giai đoạn mới.

Các chuyên gia thống nhất rằng, muốn tiến tới E-Vietnam, Việt Nam cần tiếp tục chuẩn bị đầy đủ về hạ tầng, chính sách, tri thức cho người dân, đồng thời bảo đảm an toàn, tránh rủi ro khi chuyển đổi số, "đây là hành trình dài nhưng đầy triển vọng".

Anh Minh

Nguồn: https://baochinhphu.vn/e-vietnam-khat-vong-so-hoa-va-hanh-trinh-vuot-len-tu-chuyen-doi-so-102250909183215789.htm