Triển lãm 'Khoa thi Hương cuối thế kỷ XIX'
Sự kiện được thực hiện với sự bảo trợ của UBND TP. Hà Nội, phối hợp cùng Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội, cùng sự hỗ trợ của UNESCO và Tập đoàn SOVICO.Triển lãm kéo dài từ ngày 01/11 đến hết ngày 30/11/2025.
riển lãm giới thiệu tới công chúng những bức ảnh tư liệu quý hiếm của nhiếp ảnh gia người Pháp Firmin-André Salles (1860–1929) , ghi lại kỳ thi Hương khoa Đinh Dậu năm 1897 tại Nam Định (cũ).
Những hình ảnh tư liệu quý giá của nhiếp ảnh gia Firmin-André Salles về kỳ thi Hương năm 1897 tại Nam Định lần đầu tiên được trưng bày trong một không gian kiến trúc tre độc đáo, là điểm nhấn của Photo Hanoi '25. Không gian trưng bày lấy cảm hứng từ chính trường thi xưa, mời gọi người xem bước vào 'một trường thi tưởng tượng' để chiêm ngưỡng di sản giáo dục Việt Nam.
Triển lãm đưa người xem trở lại bối cảnh lịch sử đặc biệt, khi hệ thống khoa cử Nho học truyền thống của Việt Nam đang bước vào giai đoạn cuối cùng. Kỳ thi Hương năm 1897 tại Nam Định, được hợp nhất từ hai trường thi Hà Nội và Nam Định , thu hút hơn 10.000 sĩ tử dù chỉ có 80 người đỗ.
Sử dụng kỹ thuật "bảng khô" (dry-plate) tiên tiến thời bấy giờ, các bức ảnh của Salles có độ sắc nét và chi tiết vượt trội. Những tác phẩm này hiện là tư liệu quý giá được lưu giữ tại Thư viện quốc gia Pháp và Hội Địa lý quốc gia Pháp.
Triển lãm cũng phản ánh bước ngoặt của nền giáo dục Việt Nam, khi tiếng Pháp và chữ Quốc ngữ bắt đầu được đưa vào nội dung thi, đánh dấu sự suy tàn của Nho giáo và mở đầu cho giai đoạn giáo dục theo mô hình phương Tây.
Một trong những điểm nhấn đặc sắc nhất của triển lãm chính là không gian trưng bày. Lấy cảm hứng từ chính "kiến trúc của các trường thi xưa" , các kiến trúc sư từ Kecho Collective đã tạo nên một cấu trúc độc đáo. Thiết kế này nhằm đưa người xem bước vào "một trường thi tưởng tượng", nơi "mỗi bước chân là một cuộc trở về".
Sự kiện có sự tham dự của nhiều đại biểu quan trọng, khẳng định ý nghĩa của triển lãm trong việc kết nối di sản văn hóa.
Kỳ thi thường gồm ba hoặc bốn vòng (gọi là tam trường hoặc tứ trường), với nội dung trải dài từ Kinh nghĩa (Tứ thư – Ngũ kinh), Chiếu – Chế – Biểu (văn bản hành chính), Thơ phú, cho đến Văn sách (luận bàn về chính sự). Chỉ số ít thí sinh xuất sắc mới được xướng danh đỗ Cử nhân – điều kiện cần để bước tiếp vào kỳ thi Hội ở kinh đô. Khoa cử thời ấy không chỉ là con đường học thuật mà còn là một thiết chế chính trị - xã hội quan trọng, phản ánh lý tưởng của giới sĩ phu – nơi học vấn và đạo đức được đề cao hơn xuất thân hay dòng dõi.
Đây cũng là phương tiện gìn giữ sự công bằng và liêm chính trong bộ máy nhà nước, đúng với tinh thần "chỉ có trí tuệ chân chính mới xứng đáng được tôn kính”. Các kỳ thi được tổ chức một cách long trọng, trở thành sự kiện lớn, thu hút sự quan tâm của cả xã hội.