Năm 2025, Trũng Na Dương (xã Na Dương) là địa điểm mà đoàn khảo sát của Bảo tàng tỉnh tổ chức nhiều lần khảo sát, thám sát sau khi phát hiện dấu tích của một số mẫu vật hóa thạch. Ông Nguyễn Thế Vĩnh, Phòng Nghiệp vụ bảo tàng, Bảo tàng tỉnh cho biết: Sau nhiều ngày tìm kiếm, theo kinh nghiệm và có khi là trực giác của mình để phát hiện và khẳng định được đó đúng là mẫu vật cổ sinh, tôi thực sự rất hồi hộp, vui mừng. Mỗi lần tìm được một mẫu vật, tôi lại cảm nhận như mình đang mang quá khứ trở về với hiện tại.
Thành quả nổi bật sau những chuyến khảo sát tại Trũng Na Dương là mẫu vật hóa thạch của hai cá sấu cổ, nằm sâu trong lớp trầm tích. Điều đó đã khẳng định nơi đây từng là nơi sinh sống của nhiều sinh vật từ hàng triệu năm trước, mở ra thêm những lát cắt mới về lịch sử tự nhiên của Lạng Sơn.
|
Năm 2024, Bảo tàng tỉnh đã thu nhận trên 300 hiện vật; năm 2025, thu nhận trên 500 hiện vật gồm các mẫu vật khảo cổ và tài liệu, hình ảnh, hiện vật liên quan đến các thời kỳ lịch sử. Hiện nay, Bảo tàng tỉnh đang lưu giữ hơn 75.000 hiện vật. Trong số đó, khoảng 16.000 hiện vật đã được lập hồ sơ khoa học để phục vụ trưng bày và nghiên cứu.
|
Hiện nay, Bảo tàng tỉnh có một phòng nghiệp vụ bảo tàng thực hiện công tác khảo sát, thám sát các di chỉ khảo cổ. Lực lượng chỉ với 3 viên chức, trong khi địa bàn tỉnh lại rộng lớn, các di chỉ không chỉ nằm ở những địa tầng cổ sinh hay hang động tiền sử mà nhiều khi xuất hiện ngay trong đời sống thường nhật của người dân. Do đó, Bảo tàng tỉnh đã xây dựng mạng lưới với hơn 50 cộng tác viên tại các xã trên địa bàn tỉnh, những “tai mắt” thầm lặng ấy được các viên chức Bảo tàng tỉnh thường xuyên gặp gỡ, hướng dẫn cách nhận diện các dấu hiệu, vết tích của các di chỉ trong quá trình lao động, sản xuất.
Từ những thông tin mà cộng tác viên cung cấp, kết hợp nghiên cứu, Phòng Nghiệp vụ bảo tàng sẽ tổ chức rà soát, đánh giá, rồi quyết định triển khai thám sát hoặc kết hợp làm việc, mời các chuyên gia cùng tham gia. Từ những núi đá, hang tiền sử đến những vùng đất còn ẩn chứa trầm tích cổ, chỉ với những dụng cụ thô sơ như chiếc búa thám sát, cuốc nhỏ, bản đồ và lòng say mê cháy bỏng, những người làm bảo tàng lại lên đường. Mỗi chuyến khảo sát của đoàn thường kéo dài từ 4 đến 6 ngày.
Từ đầu năm 2025 đến nay, Bảo tàng tỉnh đã thực hiện và phối hợp thực hiện 15 chuyến công tác. Ông Nguyễn Gia Quyền, Trưởng phòng Nghiệp vụ bảo tàng, Bảo tàng tỉnh chia sẻ về công việc của mình như nói về một cuộc phiêu lưu không hồi kết: “Mỗi chuyến công tác đều là những kỷ niệm, bởi điều kiện khảo sát thường rất khó khăn, địa hình hiểm trở. Có khi cả nhóm phải men theo vách đá tai mèo để kiểm tra; hay bất ngờ gặp rắn, rết trong khi đang khảo sát; cũng có khi ngồi hàng giờ trong hang chỉ để nghe âm thanh của đá. Mặc dù khó khăn, vất vả là vậy nhưng khi tìm ra dù chỉ là một mảnh hiện vật nhỏ thôi chúng tôi cũng vui như tìm thấy vàng”.
Từ nhiệt huyết và sự kiên trì, bền bỉ của những người làm công tác nghiệp vụ bảo tàng, năm 2024, Bảo tàng tỉnh đã thu nhận trên 300 hiện vật; năm 2025, thu nhận trên 500 hiện vật gồm các mẫu vật khảo cổ và tài liệu, hình ảnh, hiện vật liên quan đến các thời kỳ lịch sử. Hiện nay, Bảo tàng tỉnh đang lưu giữ hơn 75.000 hiện vật. Trong số đó, khoảng 16.000 hiện vật đã được lập hồ sơ khoa học để phục vụ trưng bày và nghiên cứu.
Số lượng hiện vật lớn, địa bàn rộng, nhân lực mỏng đòi hỏi đội ngũ chuyên môn phải không ngừng nâng cao năng lực giám định và khai quật. Ông Nông Đức Kiên, Giám đốc Bảo tàng tỉnh cho biết: Bảo tàng luôn ưu tiên, phối hợp cử viên chức tham gia cùng các đoàn khảo sát, khai quật để học hỏi kinh nghiệm từ chuyên gia. Chúng tôi khuyến khích cán bộ trẻ đi nhiều, bởi chỉ có tiếp xúc thực địa mới hiểu hết cách nhận diện trầm tích, phân lớp địa tầng hay xử lý hiện vật cổ sinh. Đồng thời, bảo tàng luôn tạo điều kiện về trang thiết bị, phương tiện và cơ chế phối hợp để cán bộ yên tâm bám địa bàn, mạnh dạn phát hiện và đề xuất những hướng khảo sát mới.
Ông Lưu Bá Mạc, Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch cho biết: Trong những năm qua, Bảo tàng tỉnh đã chủ động, nghiêm túc và bền bỉ triển khai công tác khảo sát, thám sát và sưu tầm hiện vật, qua đó từng bước bổ sung nguồn tư liệu có giá trị cho tỉnh. Dù lực lượng mỏng và điều kiện còn hạn chế, đơn vị vẫn duy trì được tần suất hoạt động chuyên môn, đảm bảo tính khoa học trong quy trình giám định và bảo quản. Những kết quả đạt được cho thấy sự nỗ lực rất lớn của đội ngũ viên chức, đồng thời khẳng định vai trò quan trọng của bảo tàng trong việc phục vụ nghiên cứu, trưng bày và giáo dục cộng đồng. Sở sẽ tiếp tục quan tâm, tạo điều kiện để bảo tàng nâng cao hơn nữa năng lực chuyên môn, đáp ứng yêu cầu bảo tồn di sản trong giai đoạn mới.
Những hiện vật được tìm thấy không chỉ là công cụ lao động, mảnh xương, hay những dấu vết của văn hóa xưa, mà đó là câu chuyện về những sự vật, sự việc từng tồn tại nhưng đã bị thời gian che phủ. Mỗi mẫu vật, mỗi chuyến thám sát, mỗi dấu tích được đưa về bảo tàng là một nấc thang mở rộng thêm cánh cửa dẫn về quá khứ, giúp cộng đồng hiểu rõ hơn về vùng đất mình đang sống. Vì lẽ đó, những người làm công tác bảo tàng vẫn kiên trì, bền bỉ theo năm tháng với công việc của mình, bởi họ tin rằng, ở đâu đó trong lòng đất Lạng Sơn, vẫn còn những mảnh ghép của lịch sử đang chờ được đánh thức để kể về câu chuyện của quá khứ cho mai sau.
Nguồn: https://baolangson.vn/hanh-trinh-tim-ve-qua-khu-5066775.html










Bình luận (0)