Hội An, hình mẫu bảo tồn - phát triển đô thị di sản sống

Kết quả quy hoạch đầu tư tổng thể bảo tồn, tôn tạo và phát huy giá trị gắn với phát triển TP.Hội An và du lịch giai đoạn 2012-2025 được đánh giá toàn diện tại hội nghị do UBND TP.Đà Nẵng tổ chức hôm qua (20.10), làm cơ sở để TP.Đà Nẵng đề xuất Chính phủ xây dựng quy hoạch tổng thể cho giai đoạn tiếp theo.

Theo báo cáo tổng kết, đến nay đô thị cổ Hội An được bảo tồn và phát huy tốt; cảnh quan, sinh thái được giữ gìn tối đa; du lịch phát triển mạnh mẽ, trở thành ngành kinh tế quan trọng của địa phương. Đặc biệt, công tác quy hoạch và quản lý đô thị đã đảm bảo sự hài hòa giữa bảo tồn và phát triển, phù hợp với tiêu chí của UNESCO về "tính toàn vẹn và tính xác thực" của di sản. Các hoạt động bảo tồn không chỉ giới hạn trong khu di sản mà còn mở rộng ra vùng đệm và vùng ven, đảm bảo tính tổng thể, gắn kết, đúng với tiêu chí UNESCO công nhận: "Hội An là điển hình tiêu biểu về một cảng thị châu Á truyền thống được bảo tồn một cách hoàn hảo".

Tuy nhiên, việc chưa hình thành được các dự án thành phần có quy mô và tính tổng thể cao trong giai đoạn đầu đã ảnh hưởng đến tính đồng bộ của quy hoạch. Nguồn lực đầu tư còn hạn chế, chủ yếu dựa vào ngân sách nhà nước; cơ chế phối hợp, điều hành trong tổ chức thực hiện quy hoạch còn thiếu đồng bộ... Tại hội nghị, các chuyên gia, nhà nghiên cứu trao đổi về các vấn đề cốt lõi như mô hình quản lý, mối quan hệ giữa bảo tồn và phát triển, cơ chế chính sách, tài chính, pháp lý, vai trò của cộng đồng và hợp tác quốc tế. Đáng chú ý, vai trò cộng đồng được nhấn mạnh, là chủ thể đặc biệt quan trọng.

Hội An, hình mẫu bảo tồn - phát triển đô thị di sản sống- Ảnh 2. — Có thời điểm phố cổ Hội An quá tải vì lượng khách tham quan

Hội An, hình mẫu bảo tồn - phát triển đô thị di sản sống- Ảnh 3. — Hội An được xem là một di sản sống

KIÊN TRÌ, CẨN TRỌNG VỚI "ĐÔ THỊ DI SẢN SỐNG"

Trong bối cảnh TP.Đà Nẵng mới được hình thành trên cơ sở sáp nhập với tỉnh Quảng Nam cũ, nhiều ý kiến cho rằng việc xây dựng quy hoạch tổng thể cho di sản trong giai đoạn tiếp theo là yêu cầu mang tính chiến lược và cấp bách. Quy hoạch mới cần xác định tầm nhìn dài hạn, gắn bảo tồn với phát triển bền vững và hội nhập quốc tế, tạo động lực lan tỏa cho khu vực lân cận. Bà Nguyễn Thị Anh Thi, Phó chủ tịch UBND TP.Đà Nẵng, khẳng định Hội An là "báu vật", biểu tượng của sự hòa quyện giữa truyền thống và hiện đại. Bà yêu cầu cần phải hết sức thận trọng, cân nhắc, khoa học để bảo đảm không phá vỡ tính tổng thể của một đô thị thương cảng cổ, đô thị sinh thái, văn hóa, du lịch, khắc phục các bất cập và bắt nhịp với kỷ nguyên số.

Ông Hoàng Đạo Cương đánh giá cao kết quả toàn diện của quy hoạch 2012-2025, đặc biệt là việc mở rộng không gian bảo tồn ra vùng ngoại vi và nâng cao lợi ích gắn với trách nhiệm của cộng đồng. Ông khẳng định: "Hội An đã vươn lên trở thành hình mẫu không chỉ của VN mà còn ở cấp độ khu vực và thế giới trong việc giải quyết hài hòa giữa vấn đề bảo tồn và phát triển".

Tuy nhiên, ông lưu ý phải lấy vốn di sản văn hóa là trọng tâm, không đánh đổi di sản vì mục tiêu kinh tế; duy trì giá trị cốt lõi và đảm bảo tính toàn vẹn, thống nhất trong chỉnh thể không gian của đô thị cổ Hội An. "Bảo tồn Hội An là nhiệm vụ khó khăn vì đặc tính là một đô thị di sản sống, đòi hỏi sự kiên trì, cẩn trọng. Hội An cần tận dụng tốt các lợi thế sau khi trực thuộc TP.Đà Nẵng để bứt phá trở thành mô hình nổi bật của thế giới về bảo tồn di sản trong cuộc sống đương đại", ông Hoàng Đạo Cương nói.

Nguồn: https://thanhnien.vn/hoi-an-hinh-mau-bao-ton-phat-trien-do-thi-di-san-song-185251020213435828.htm