Internet là không gian phát triển mới của quốc gia

Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Phạm Đức Long phát biểu tại sự kiện.

Internet Day 2025 có chủ đề “Kiến tạo không gian số tin cậy - Internet Must be safer”,được tổ chức ngày 17/12 tại Hà Nội. Sự kiện do Hiệp hội Internet Việt Nam (VIA) phối hợp Trung tâm Internet Việt Nam (VNNIC - Bộ Khoa học và Công nghệ) cùng các doanh nghiệp công nghệ tổ chức.

Sự chuyển dịch của Internet trong thực tế

Theo Thứ trưởng Phạm Đức Long, hiện nay Internet Việt Nam đang có sự dịch chuyển để theo các xu hướng cụ thể, phù hợp với thực tiễn phát triển của đất nước.

Thứ nhất là chuyển dịch về quản trị. Internet Việt Nam đang chuyển từ không gian phát triển chủ yếu dựa vào sự tự điều chỉnh của các chủ thể sang không gian được quản trị bằng thể chế, pháp luật và chuẩn mực rõ ràng hơn, phù hợp với vai trò ngày càng lớn của Internet. Cách tiếp cận này đã được thể chế hóa trong Luật Giao dịch điện tử và các luật liên quan, xác lập Internet là không gian tổ chức lại các hoạt động của cơ quan nhà nước, doanh nghiệp, xã hội theo hướng hiệu quả, an toàn và minh bạch.

Chuyển dịch thứ hai là về vai trò thông tin. Internet Việt Nam đang chuyển từ không gian truyền tải thông tin sang không gian định hình hành vi và quyết định xã hội. Thuật toán, nền tảng trí tuệ nhân tạo (AI) đang tác động sâu rộng đến tiêu dùng, dư luận và các lựa chọn của con người. Việc ban hành Luật Trí tuệ nhân tạo thể hiện rõ cách tiếp cận của Việt Nam là thúc đẩy mạnh mẽ đổi mới sáng tạo đồng thời kiểm soát rủi ro AI theo hướng có đạo đức, minh bạch, lấy con người là trung tâm.

Thứ ba là sự chuyển dịch về dữ liệu. Internet đang chuyển từ khai thác dữ liệu phân tán sang cách tiếp cận coi dữ liệu là nguồn lực phát triển quan trọng cần được quản trị và sử dụng có trách nhiệm. Theo đó, các nền tảng và dịch vụ số trên Internet phải được phát triển hài hòa giữa khai thác dữ liệu và bảo vệ quyền lợi của người dân, lợi ích quốc gia,.

Chuyển dịch thứ tư là về hạ tầng. Internet Việt Nam đang tái định vị hạ tầng kết nối thành hạ tầng số cho nền kinh tế số. Internet không chỉ là đường truyền mà phải trở thành hạ tầng tích hợp gồm: kết nối, hạ tầng tính toán, dữ liệu, nền tảng và an toàn. Qua đó, đóng vai trò then chốt nâng cao năng suất, năng lực cạnh tranh và khả năng tự chủ của nền kinh tế số Việt Nam.

Cuối cùng, Internet có sự chuyển dịch về mục tiêu, từ mục tiêu tăng trưởng nhanh sang phát triển bền vững, bao trùm hơn, chú trọng thu hẹp khoảng cách số giữa các vùng miền và các nhóm dân cư. Đồng thời, tiếp cận quản trị Internet cũng đang chuyển từ "quản lý sự cố" sang "quản lý theo rủi ro", chủ động phòng ngừa dài hạn.

Mặt trái của sự phát triển Internet

Ông Vũ Hoàng Liên - Chủ tịch Hiệp hội Internet Việt Nam.

Sau gần 3 thập kỷ phát triển, Internet đã trở thành một phần không thể tách rời đời sống kinh tế xã hội của Việt Nam, với độ phủ rộng hạ tầng ngày càng hiện đại, với mức độ tham gia sâu rộng của xã hội và người dân vào môi trường số với chất lượng Internet được cải thiện và tiệm cận trình độ của nhiều nước phát triển.

Theo bảng xếp hạng quốc tế gần đây đến tháng 10/2025, tốc độ Internet cố định băng rộng của chúng ta đã vươn lên nhóm dẫn đầu thế giới (top 10 toàn cầu), tốc độ Internet di động băng rộng xếp thứ 15 thế giới. Sau gần 1 năm thương mại hóa, mạng 5G đã phủ sóng 59% dân số, tạo nền tảng quan trọng cho phát triển kinh tế số, chính phủ số và xã hội số.

Tuy nhiên, theo ông Vũ Hoàng Liên - Chủ tịch Hiệp hội Internet Việt Nam, bên cạnh những cơ hội thịnh vượng to lớn, cần thẳng thắn đối diện với mặt trái của sự bùng nổ công nghệ.

“Có thể nói chưa bao giờ ranh giới giữa thật và giả lại mong manh như hiện tại. Công nghệ AI (Deepfake) cũng như những thành tựu khoa học công nghệ vô cùng đáng tự hào của nhân loại, đáng tiếc thay lại đang bị lợi dụng để trở thành công cụ thao túng tâm lý và trục lợi rất tinh vi” - ông Liên nói.

Theo ông Liên, khi người dùng ngần ngại click chuột vì sợ bị lừa dối, khi doanh nghiệp e dè chuyển đổi số vì sợ mất an toàn dữ liệu, thì mục tiêu kinh tế số chiếm 30% GDP vào năm 2030 sẽ bị coi là “khá xa vời”.

Xây dựng niềm tin của người dùng

Sự phát triển mạnh mẽ của Internet cùng những dịch chuyển của Internet và không ít mặt trái của nó đã đặt ra bài toán về định hướng phát triển Internet tại Việt Nam để phát huy đầy đủ những thành tựu đã đạt được, phục vụ mục tiêu phát triển nhanh, bền vững và bao trùm của đất nước.

“Internet không chỉ là hạ tầng kỹ thuật mà là không gian phát triển nơi khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số được kết nối, được vận hành và được chuyển hóa thành giá trị thực. Định hướng phát triển Internet Việt Nam trong giai đoạn tới là phát triển Internet an toàn, nhân văn, tin cậy, phục vụ phát triển kinh tế xã hội, lấy niềm tin là nền tảng, lấy đổi mới sáng tạo là động lực và lấy hạ tầng là chủ đạo” - ông Long cho biết.

Trong các định hướng phát triển Internet Việt Nam, nhiệm vụ xây dựng Internet an toàn, phát triển bền vững được đặt ra một cách khẩn thiết.

“Một Internet phát triển bền vững trước hết phải là Internet của niềm tin. Đó là niềm tin giữa con người với con người trong môi trường số. Đó là niềm tin vào toàn bộ hệ sinh thái số, nơi các nền tảng công nghệ, dữ liệu và cộng đồng cùng vận hành và cùng tạo ra giá trị. Niềm tin đó không tự nhiên hình thành mà cần được Nhà nước và xã hội, doanh nghiệp kiến tạo thông qua thể chế, chuẩn mực và trách nhiệm” - ông Long đánh giá.

Và để xây dựng niềm tin đó, vai trò của cơ quan nhà nước, của các hiệp hội như Hiệp hội Internet càng thể hiện rõ.

Hiệp hội Internet không chỉ dừng lại ở vai trò kết nối cộng đồng hay tổ chức các diễn đàn trao đổi, mà cần trở thành một chủ thể đồng hành thực chất trong quá trình kiến tạo Internet an toàn, tin cậy, phát triển. Cần phát huy được sức mạnh của cộng đồng doanh nghiệp và người sử dụng Internet, chủ động tham gia xây dựng, phản biện chính sách trên cơ sở dữ liệu và thực tiễn thị trường; thúc đẩy các bộ quy tắc ứng xử nghề nghiệp và thực hành tốt cho không gian Internet; đồng thời hỗ trợ nâng cao năng lực tuân thủ, năng lực đổi mới sáng tạo và năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp Internet Việt Nam.

Đại diện Bộ Khoa học và Công nghệ cho biết, Bộ sẽ tiếp tục đồng hành cùng bộ ngành, địa phương, doanh nghiệp và Hiệp hội Internet trong hoàn thiện thể chế, phát triển hạ tầng số dùng chung và thúc đẩy đổi mới sáng tạo, qua đó để Internet thực sự là một động lực quan trọng phát triển kinh tế xã hội.

Có thể thấy, Internet tại Việt Nam đang bước vào giai đoạn phát triển mới, không chỉ mở rộng về quy mô hạ tầng mà còn chuyển mạnh sang chiều sâu về quản trị, dữ liệu, niềm tin và trách nhiệm xã hội. Trong bối cảnh đó, việc kiến tạo một không gian Internet an toàn, nhân văn và tin cậy không còn là lựa chọn, mà là điều kiện tiên quyết để kinh tế số, chính phủ số và xã hội số phát triển bền vững.

Khi Nhà nước hoàn thiện thể chế, doanh nghiệp chủ động đổi mới sáng tạo có trách nhiệm, các hiệp hội phát huy vai trò dẫn dắt cộng đồng và người dân được bảo vệ, trao quyền trong môi trường số, Internet sẽ thực sự trở thành không gian phát triển mới, đóng góp thiết thực cho mục tiêu tăng trưởng nhanh, bao trùm và thịnh vượng của quốc gia.

Hiền Thảo

Nguồn: https://doanhnghiepvn.vn/chuyen-doi-so/internet-la-khong-gian-phat-trien-moi-cua-quoc-gia/20251217120147502

Bình luận (0)