KHCN, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số là động lực trung tâm để phát triển.

Ngày 29/8/2025, tại Trung tâm Hội chợ Triển lãm Quốc gia (Đông Anh, Hà Nội), Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) chủ trì tổ chức Diễn đàn “Tương lai Khoa học Công nghệ, Đổi mới sáng tạo và Chuyển đổi số Quốc gia”.

Đây là một trong những sự kiện nổi bật hướng tới Kỷ niệm 80 năm Quốc khánh (02/9/1945 - 02/9/2025) tại Triển lãm thành tựu Khoa học Công nghệ, Đổi mới sáng tạo và Chuyển đổi số Quốc gia.

Bộ trưởng KH&CN Nguyễn Mạnh Hùng phát biểu khai mạc tại diễn đàn. (Ảnh: Bộ KH&CN)

Phát biểu khai mạc, Bộ trưởng Bộ KH&CN Nguyễn Mạnh Hùng một lần nữa khẳng định, khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số là động lực trung tâm, then chốt và đột phá của phát triển nhanh và bền vững.

“Đổi mới lần thứ nhất của chúng ta là Đổi mới năm 1986, mở ra kỷ nguyên hội nhập và phát triển kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa. Đổi mới lần thứ hai là đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, xây dựng hệ sinh thái mới, nơi doanh nghiệp, nhà khoa học, người dân và Nhà nước cùng tham gia kiến tạo giá trị. Đổi mới lần thứ nhất là thoát nghèo, đổi mới lần hai là thoát bẫy thu nhập trung bình trở thành nước phát triển có thu nhập cao”, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng nhấn mạnh.

Cũng theo Bộ trưởng Bộ KH&CN, đổi mới lần một lấy nông nghiệp, công nghiệp, gia công, lắp ráp làm động lực thì đổi mới lần hai lấy khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số làm động lực trung tâm để phát triển.

Với chủ đề “Tương lai Khoa học Công nghệ, Đổi mới sáng tạo và Chuyển đổi số Quốc gia”, diễn đàn đã ghi nhận nhiều ý kiến đóng góp để thúc đẩy phát triển khoa học công nghệ hướng tới mục tiêu tăng trưởng nhanh và bền vững.

Theo Thứ trưởng Bộ KH&CN Hoàng Minh, dựa trên tinh thần Nghị quyết số 57-NQ/TW Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia, có 02 mục tiêu then chốt.

Một là, tăng trưởng GDP nhanh (hai con số) và bền vững.

Hai là, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia, được xác định là hướng đi chiến lược để Việt Nam thực hiện khát vọng trở thành nước phát triển có thu nhập trung bình cao vào năm 2030 và thu nhập cao vào năm 2045.

Thứ trưởng Bộ KH&CN Hoàng Minh báo cáo tại Diễn đàn. (Ảnh: Bộ KH&CN)

Trong bối cảnh hiện nay, tăng trưởng truyền thống đã tới hạn, khó vượt qua được giới hạn 7%/năm, nên phải chuyển từ mô hình tăng trưởng kinh tế truyền thống sang mô hình tăng trưởng dựa trên khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Các yếu tố này xây dựng mô hình quản trị quốc gia hiện đại, tạo ra năng suất, chất lượng, tạo ra độc lập, tự cường, giảm sự phụ thuộc vào các cú sốc toàn cầu.

Các nước đi sau buộc phải nhảy cóc công nghệ. Tiếp thu công nghệ sẵn có, rồi cải tiến, tái tạo, ứng dụng sáng tạo theo ngữ cảnh địa phương. Đổi mới sáng tạo cho phép sáng tạo trong điều kiện hạn chế, rất phù hợp với bối cảnh của các nước đang phát triển trong đó có Việt Nam.

Chi cho khoa học công nghệ của các nước đang phát triển thấp, nên cần lấy đổi mới sáng tạo làm đòn bẩy. Nếu chỉ dựa vào khoa học công nghệ hàn lâm, các nước đang phát triển sẽ không theo kịp các nước phát triển.

Việt Nam tăng trưởng GDP 10% thì khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số phải đóng góp trên 5%. Phát triển dựa trên khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số là chính thì tăng trưởng chính phải dựa trên khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số.

Theo Bộ KH&CN, trong 5% tăng trưởng GDP của giai đoạn 2026-2030, đổi mới sáng tạo phải đóng góp 3%, chuyển đổi số 1-1,5% và khoa học công nghệ 1%. Hay nói cách khác, tác động tới tăng trưởng kinh tế thì đổi mới sáng tạo 60%, chuyển đổi số 25% và khoa học công nghệ 15%.

Mục tiêu tăng trưởng GDP nhanh với tốc độ hai con số (ít nhất 10%/năm) và đảm bảo tính bền vững là yêu cầu cấp bách để Việt Nam vượt qua bẫy thu nhập trung bình, hướng tới mục tiêu GDP bình quân đầu người đạt khoảng 7.500 USD vào năm 2030 và vượt 28.000 USD vào năm 2045, theo các kịch bản phát triển tham vọng được đề xuất trong các nghiên cứu kinh tế quốc gia.

Minh Hoàn

Nguồn: https://vtcnews.vn/khcn-doi-moi-sang-tao-va-chuyen-doi-so-la-dong-luc-trung-tam-de-phat-trien-ar962587.html