ການສະກົດຄໍາ "sầm soi" ແລະ "xăm mơi"

(Baothanhhoa.vn) - ລາຍການ King of Vietnam (ອອກອາກາດວັນທີ 11 ກໍລະກົດ 2025) ໄດ້ຂໍໃຫ້ຂຽນຄືນຄຳສັບຕໍ່ໄປນີ້ໃຫ້ຖືກຕ້ອງ: "xăm xoi". ຜູ້ນໄດ້ຂຽນຄືນໃຫມ່ "săm soi" ແລະໄດ້ຮັບການຢືນຢັນທັນທີວ່າ "ຖືກຕ້ອງ".

ຕົວຈິງແລ້ວ, “xăm mơ” ບໍ່ແມ່ນການສະກົດຜິດຂອງ “săm mơ”.

1- ກວດກາ

"ການກວດກາ" ແມ່ນຫຍັງ?

ວັດຈະນານຸກົມຫວຽດນາມ (ບັນນາທິການຮ່ວາງເຟ່ - Vietlex) ບັນທຶກ 2 ຄວາມໝາຍຂອງ "sầm soi": "1 ເບິ່ງຊ້ຳແລ້ວຊ້ຳອີກດ້ວຍຄວາມຍິນດີ ກວດກາເບິ່ງຕົນເອງໃນກະຈົກ ~ "Long take out a wristwatch Seiko, scrutinizing it in the palm of his hand". (Cao Duy Thao). ລາຍລະອຽດ. (...) ພວກ​ເຂົາ​ເຈົ້າ​ໄດ້​ກວດ​ສອບ​ເບິ່ງ​ວ່າ​ນ້ຳ​ທີ່​ນາງ​ເອົາ​ມາ​ນັ້ນ​ແຈ່ມ​ແຈ້ງ​ບໍ່” (Vo Thi Hao). Dn: sầm se”.

ຄໍາວ່າ "sầm" ແມ່ນມາຈາກພາສາຈີນຈາກຄໍາວ່າ "thầm" 探 ຊຶ່ງຫມາຍຄວາມວ່າການກວດກາ. ການພົວພັນ TH↔S (thầm↔săm) ປະກົດຢູ່ໃນກໍລະນີອື່ນໆຈໍານວນຫຼາຍເຊັ່ນ: tham 深↔sầu; thiet 鐵↔sát ; giai 採↔sái ; ທາບ 榻↔sáp (a collapse); Tháp 塌↔sấu/sáp (collapse/collapse),... ຄວາມສຳພັນ AM ↔ ẤM, we have tham 探↔thầm; ເຂື່ອນ 耽↔đăm/chẩm; ເຂື່ອນໄຟຟ້າ 潭↔chầm ; dạm 澹↔đầm ; kham 坎↔kham (ການຢອກ, ການຢອກ),...

ດ້ວຍ​ຄຳ​ວ່າ “ຊອຍ”, ຕົ້ນ​ກຳ​ເນີດ​ຂອງ​ຈີນ​ແມ່ນ​ມາ​ຈາກ​ຄຳ​ວ່າ “chieu” 照 ຊຶ່ງ​ໝາຍ​ເຖິງ​ການ​ກວດ​ສອບ, ສ່ອງ​ແສງ. ການພົວພັນ CH↔S ຍັງເຫັນໄດ້ໃນຫຼາຍໆກໍລະນີເຊັ່ນ: chan 疹↔sần/sội (rough; measles = ພະຍາດທີ່ເຮັດໃຫ້ເກີດອາການໄຂ້, ຜື່ນແດງ); chan 診↔soi ເພື່ອຊອກຫາ/ພິຈາລະນາ (ໃນການວິນິດໄສ); chu 朱↔ລູກຊາຍ. ການພົວພັນ IEU↔OI, ເຊັ່ນ khieu 叫↔call; khieu 挑↔khội/gội ; liu 了↔rội ; trieu 兆↔mội/vội (ອາການ, ອາການ); trieu 召↔vội/mội/đới,...

ໃນພາສາຈີນ, ຄຳວ່າ tham chieu 探照 (sâm soi), ຖືກອະທິບາຍໂດຍວັດຈະນານຸກົມຈີນວ່າ tham tam chieu xa 探寻照射, ມີຄວາມໝາຍວ່າຄົ້ນຫາ, ສ່ອງແສງ, ເຊິ່ງມີຄວາມໝາຍຄ້າຍຄືກັນກັບ sam soi ໃນພາສາຫວຽດນາມ.

2- tattoo

ວັດຈະນານຸກົມຫວຽດນາມ (ຮວ່າງເຟືອງ, ຫົວໜ້າບັນນາທິການໃຫຍ່ - Vietlex) ບໍ່ໄດ້ເກັບກຳຄຳວ່າ “xăm xoi”. ແນວໃດກໍ່ຕາມ, ວັດຈະນານຸກົມໃຫຍ່ຫວຽດນາມ (ຫງວ໋ຽນຢຸຍ, ບັນນາທິການໃຫຍ່) ລວບລວມ ແລະ ອະທິບາຍ “xăm xoi” ເປັນ “Xỏi, ເຈາະເຂົ້າເລື່ອງຂອງຄົນອື່ນ: ນິໄສທີ່ຢາກເຂົ້າເບິ່ງເລື່ອງຂອງຄົນອື່ນ <> ເພື່ອແນມເບິ່ງເລື່ອງຂອງຄົນອື່ນ”. ປຶ້ມວັດຈະນານຸກົມ ຄຳສັບສະບັບໃໝ່ຂອງຫວຽດນາມ (ຮວ່າງວັນຮ່ວາງ, ຫົວໜ້າບັນນາທິການໃຫຍ່) ຍັງໄດ້ບັນທຶກ ແລະ ອະທິບາຍຄວາມໝາຍດຽວກັນວ່າ: “Xỏi, ບຸກບືນເຂົ້າເລື່ອງຂອງຄົນອື່ນ, ນິໄສທີ່ມັກເຈາະຈີ້ມເລື່ອງຂອງຄົນອື່ນ, ແນມເບິ່ງເລື່ອງຂອງຄົນອື່ນ”.

"Xam xoi" ຍັງເປັນຄໍາທີ່ມີອົງປະກອບຂອງຈີນ.

ຄຳສັບພາສາຈີນ “ຊຳ” ມາຈາກຄຳວ່າ “tiềm” 纖 ຊຶ່ງມີຄວາມໝາຍວ່າ ແທງ, ແທງ. ການພົວພັນ TX (tiềm ↔xăm) ຍັງເຫັນໄດ້ໃນຫຼາຍໆກໍລະນີເຊັ່ນ: Tích昔↔xua; Tích 績↔xe (ເພື່ອ spin yarn); cảm 尖↔xăm (ເພື່ອ tattoo); tiền 翦↔xén (ຕັດ); Tiểu 小↔xíu (ນ້ອຍ); tiền 踐↔xéo (ເພື່ອເລື່ອນຂຶ້ນ); tập 集↔xáp, ເພື່ອຈັດ. ການພົວພັນ IÊM↔ĂM ເຊັ່ນ: hiem 嫌↔gầm (ເບິ່ງ gầm gầm; hiem hiem 嫌嫌 = to stare); diem 恬↔đầm (ເປັນທີ່ຮັກແພງ); thiem 添↔ châm (ເພີ່ມ gầm, ຕື່ມ),...

ຄຳວ່າ "ຊອຍ" ມາຈາກພາສາຈີນ 穿 ແປວ່າ ເຈາະ, ເຈາະ, ເຈາະ, ເຈາະ. ໃນການພົວພັນ UYEN↔OI, ພວກເຮົາມີ "tâng" 倦↔mội (ເມື່ອຍ); "giao" 傳↔ເອີ້ນວ່າ; " ຕູ່ຽນ " 綫↔sội; "duận" 沿↔noi (ປະຕິບັດຕາມ); "duận" 延↔mội; "chuyen" 轉↔dội; "ຕຸ້ຍ" 泉↔suối.

ຄົນ​ຍັງ​ເຮັດ​ເຂັມ​ເຫຼັກ​ແລະ​ເຫຼັກ​ກ້າ​ທີ່​ແຫຼມ​ຄົມ​ເພື່ອ​ເຈາະ​ເລິກ​ລົງ​ໄປ​ໃນ​ພື້ນ​ດິນ​ເພື່ອ​ຊອກ​ຫາ​ວັດຖຸ​ບູຮານ​ຫຼື​ຂຸມ​ຝັງ​ສົບ​ທີ່​ສູນ​ເສຍ​ໄປ. ເມື່ອຂຸດ, ຖ້າມີດິນພຽງແຕ່ຢູ່ໃຕ້, ເຂັມຈະເລິກລົງແລະບໍ່ມີຄວາມຮູ້ສຶກຕ້ານທານ. ແຕ່​ຖ້າ​ຫາກ​ກົດ​ດັນ​ລົງ​ແລະ​ພົບ​ເຫັນ​ບາງ​ສິ່ງ​ບາງ​ຢ່າງ​ແຂງ, ເຂັມ​ຈະ​ຢຸດ, ແລະ​ຄົນ​ຈະ​ຂຸດ​ຄົ້ນ​ບ່ອນ​ນັ້ນ​ເພື່ອ​ເບິ່ງ​ວ່າ​ສິ່ງ​ທີ່​ຝັງ​ເລິກ​ຢູ່​ໃນ​ດິນ (ສະ​ນັ້ນ​ຄໍາ​ວ່າ “xam xea”).

ສໍາລັບ "xoi", ປະຊາຊົນຍັງຈະຕ້ອງໃຊ້ໄມ້ເທົ້າເຫຼັກຫຼືໄມ້ແຫຼມເພື່ອເຈາະແລະລ້າງທໍ່. "Xoi" ໃນ "xoi" ແມ່ນຄືກັນກັບ "xoi" ໃນ "xoi moi", "xoi soi" ("moi" ແມ່ນການປ່ຽນແປງຂອງ "moi"; "bói" ແມ່ນການປ່ຽນແປງຂອງ "bới"). Xam xoi, xoi soi, xoi moi ລ້ວນ​ແຕ່​ມີ​ຄວາມ​ໝາຍ​ໃນ​ການ​ຄົ້ນ​ຫາ, ລຶ້ງ​ເຄີຍ, ເຊິ່ງ​ວັດ​ຈະ​ນາ​ນຸ​ກົມ Nguyen Nhu Y ແລະ Hoang Van Hanh ອະທິບາຍ​ວ່າ “Xoai moi, ຂຸດ​ຄົ້ນ​ວຽກ​ງານ​ຂອງ​ຜູ້​ອື່ນ”.

ໃນທີ່ນີ້ພວກເຮົາເຫັນວ່າ, ໃນຂະນະທີ່ "ການກວດກາ" ມັກຈະເປັນການເບິ່ງ, ຊອກຫາດ້ວຍຄວາມເອົາໃຈໃສ່ທີ່ສຸດ (ບາງຄັ້ງການກວດສອບການສະທ້ອນຂອງຕົນເອງໃນກະຈົກ), "xam soi" ມີແນວໂນ້ມທີ່ຈະກ່ຽວກັບການລ່າສັດ, ການສືບສວນ, rummaging, ຂຸດຄົ້ນຢ່າງລະອຽດ, ຊອກຫາໂດຍວິທີການທັງຫມົດ, ຊອກຫາສິ່ງທີ່ເຊື່ອງໄວ້.

ໃນຄວາມເປັນຈິງ, ບາງຄັ້ງ "sầm soi" ຖືກໃຊ້ກັບຄວາມ ໝາຍ ດຽວກັນກັບ "xăm soi", ເມື່ອເວົ້າເຖິງການເບິ່ງຢ່າງຕັ້ງໃຈຄືກັບວ່າຄົ້ນພົບບາງສິ່ງບາງຢ່າງ (ເຊິ່ງເປັນຄວາມ ໝາຍ ທີສອງຂອງ "sầm soi" ທີ່ວັດຈະນານຸກົມ ຮວ່າງເຟືອງ ອະທິບາຍວ່າ "ເບິ່ງດ້ວຍຄວາມເອົາໃຈໃສ່ທີ່ສຸດ, ຄືກັບວ່າຄົ້ນພົບທຸກລາຍລະອຽດນ້ອຍໆ").

ດັ່ງນັ້ນ, “xăm xoi” ແລະ “săm soi” ແມ່ນສອງຄຳທີ່ແຕກຕ່າງກັນ, ມີຄວາມເປັນເອກະລາດ ແລະມີຄວາມໝາຍແຕກຕ່າງກັນ, ບໍ່ແມ່ນວ່າ “xăm xoi” ແມ່ນການສະກົດຜິດຂອງ “săm soi”, ດັ່ງທີ່ລາຍການ Vua Tiếng Việt ເວົ້າຜິດ.

Hoang Tuan Cong (ຜູ້ປະກອບສ່ວນ)

ທີ່ມາ: https://baothanhhoa.vn/chinh-ta-sam-soi-nbsp-va-xam-xoi-259085.htm