ການສະກົດຄໍາ "sâm soi" ແລະ "xâm xoi"

(Baothanhhoa.vn) - ລາຍການ King of Vietnam (ອອກອາກາດວັນທີ 11 ກໍລະກົດ 2025) ໄດ້ຂໍໃຫ້ຂຽນຄືນຄຳສັບຕໍ່ໄປນີ້ໃຫ້ຖືກຕ້ອງ: “xam xoi”. ຜູ້ນໄດ້ຂຽນຄືນໃຫມ່ "sam soi" ແລະໄດ້ຮັບການຢືນຢັນທັນທີວ່າ "ຖືກຕ້ອງ".

Báo Thanh Hóa•22/08/2025

ການສະກົດຄໍາ

ໃນຄວາມເປັນຈິງ, "xăm xoso" ບໍ່ແມ່ນການສະກົດຜິດຂອງ "săm soi".

1- ກວດກາ

"ການກວດກາ" ແມ່ນຫຍັງ?

ວັດຈະນານຸກົມຫວຽດນາມ (ຮວ່າງເຟ່, ບັນນາທິການ - Vietlex) ບັນທຶກ 2 ຄວາມໝາຍຂອງ "sầm soi": "1. ເບິ່ງຕົວເຈົ້າເອງຊ້ຳແລ້ວຊ້ຳອີກດ້ວຍຄວາມສົນໃຈ ກວດເບິ່ງຕົວເອງໃນກະຈົກ ~ "Long take out a wristwatch Seiko, check it in the palm of his hand". (Cao Duy Thao) Dn: "săm se with the great". ຜູ້ມີອິດທິພົນໃນຂົງເຂດນີ້ຈ້າງນາງຂົນນ້ຳ. (...) ເຂົາເຈົ້າກວດເບິ່ງວ່ານ້ຳທີ່ນາງເອົາມານັ້ນແຈ່ມໃສຫຼືບໍ່” (Vo Thi Hao) Dn: “săm se”.

ຄໍາວ່າ "săm" ແມ່ນມາຈາກພາສາຈີນຈາກຄໍາວ່າ "thầm" 探 ຊຶ່ງຫມາຍຄວາມວ່າການກວດກາ. ການພົວພັນ TH↔S (thầm↔săm) ປະກົດຢູ່ໃນກໍລະນີອື່ນໆຈໍານວນຫຼາຍເຊັ່ນ: tham 深↔sầu; thiet 鐵↔sát ; giai 採↔sây; ທາບ 榻↔sáp (a collapse); Tháp 塌↔sáp/sáp (collapse/collapse),... ຄວາມສຳພັນ AM ↔ ẤM, we have tham 探↔thăm; ເຂື່ອນ 耽↔đăm/chăm; ເຂື່ອນໄຟຟ້າ 潭↔chăm; thon 澹↔đăm ; kham 坎↔kham (ການຢອກ, ການຢອກ),...

ຄຳວ່າ "ຊອຍ" ມາຈາກພາສາຈີນ "chieu" 照 ເຊິ່ງມີຄວາມໝາຍວ່າ ກວດກາ, ສ່ອງແສງ. ການພົວພັນ CH↔S ຍັງເຫັນໄດ້ໃນຫຼາຍໆກໍລະນີເຊັ່ນ: chan 疹↔sán/sòi (rough; measles = ພະຍາດທີ່ເຮັດໃຫ້ເກີດອາການໄຂ້ ແລະ ຜື່ນແດງ); chan 診↔sòi/sòi (ໃນການວິນິດໄສ); chu 朱↔ລູກຊາຍ. ການພົວພັນ IEU↔OI, ເຊັ່ນ khieu 叫↔gỏi; khieu 挑↔khọi/gỏi ; lieu 了↔rổi ; trieu 兆↔mòi/vối (ອາການ, ອາການ); trieu 召↔vòi/mội/đổi,...

ໃນພາສາຈີນ, ຄຳວ່າ ຊຳຈຽວ, 探照 (ຊຳຊຸຍ), ແມ່ນພາສາຈີນອະທິບາຍວ່າ: ທາມຈຸ້ຍ, 探寻照射, ແປວ່າ ຊອກຫາ, ສ່ອງແສງ, ມີຄວາມໝາຍຄ້າຍຄືກັບ “ຊຳຊອຍ” ໃນພາສາຫວຽດນາມ.

2- tattoo

ວັດຈະນານຸກົມຫວຽດນາມ (ຮວ່າງເຟືອງ, ບັນນາທິການ - Vietlex) ບໍ່ໄດ້ເກັບກຳຄຳວ່າ “xăm xoi”. ເຖິງຢ່າງໃດກໍຕາມ, ວັດຈະນານຸກົມຫວຽດນາມໃຫຍ່ (ຫງວຽນຟູ໋ອີ, ບັນນາທິການ) ໄດ້ເກັບກຳ ແລະ ອະທິບາຍ “xăm xoi” ເປັນ “Xỏi, ເຂົ້າໄປໃນວຽກງານຂອງຜູ້ອື່ນ: ຄຸນນະພາບຂອງການເຂົ້າໄປໃນວຽກງານຂອງຜູ້ອື່ນ <> ເພື່ອເບິ່ງໄປໃນເລື່ອງຂອງຜູ້ອື່ນ”. ປຶ້ມວັດຈະນານຸກົມຂອງສັບປະດາພາສາຫວຽດນາມ (ຮວ່າງວັນຮ່ວາງ, ບັນນາທິການ) ຍັງໄດ້ບັນທຶກ ແລະ ອະທິບາຍຄວາມໝາຍດຽວກັນວ່າ: “Xỏi, ເຈາະເຂົ້າເລື່ອງຂອງຄົນອື່ນ, ຄຸນນະພາບຂອງການບຸກບືນເຂົ້າເລື່ອງຂອງຄົນອື່ນ.

"Xam xoi" ຍັງເປັນຄໍາທີ່ມີອົງປະກອບຂອງຈີນ.

ຕົ້ນກໍາເນີດຂອງຈີນຂອງ "Xam" ມາຈາກຄໍາວ່າ "tiềm" 纖, ຊຶ່ງຫມາຍຄວາມວ່າຈະແທງ, ກັບ skewer. ການພົວພັນ TX (tiềm ↔xăm) ຍັງເຫັນໄດ້ໃນຫຼາຍໆກໍລະນີເຊັ່ນ: Tích ↔xua; Tích 績↔xe ( spinning thread ); cảm 尖↔xăm (ສັກ); tiền 翦↔xén (ຕັດ); Tiểu 小↔xíu (ນ້ອຍ); tiền 踐↔xéo ( skewed ຂຶ້ນ ); tập 集↔xạp, tập. ການພົວພັນ IÊM↔ĂM ຄື: hiem 嫌↔gầm (ເບິ່ງ gấm gấm; hiem hiem 嫌嫌 = gấm gấm); diem 恬↔đầm (ອ່ອນໂຍນ); thiem 添↔ chậm (ເບິ່ງ gấm, ເພີ່ມ gấm),...

ຕົວອັກສອນຈີນ "xoi" ມາຈາກຕົວອັກສອນ "xuyen" 穿, ຊຶ່ງຫມາຍຄວາມວ່າຈະເຈາະ, ເຈາະ, ເຈາະ, ເຈາະ. ໃນການພົວພັນ UYEN↔OI, ພວກເຮົາມີ "tôn" 倦↔mội (ເມື່ອຍ); "tuyên" 傳↔ໃຫ້; " tuyen" 綫↔sội (ກະທູ້); " duyen" 沿↔noi (ຕິດຕາມ); " duyen" 延↔mội (ເຊີນ); " chuyen " 轉↔dội (moi) (moi) (ການເຄື່ອນໄຫວ); " tuyen" 泉↔suối (ສາຍ).

ຄົນຍັງເຮັດເຂັມເຫຼັກແລະເຫຼັກກ້າທີ່ແຫຼມຄົມເພື່ອເຈາະເລິກລົງໄປໃນພື້ນດິນເພື່ອຊອກຫາວັດຖຸບູຮານຫຼືຂຸມຝັງສົບທີ່ສູນເສຍໄປ. ເມື່ອຂຸດ, ຖ້າມີດິນພຽງແຕ່ຢູ່ໃຕ້, ເຂັມຈະເລິກລົງແລະບໍ່ມີຄວາມຮູ້ສຶກຕ້ານທານ. ແຕ່ຖ້າຫາກກົດລົງມັນພົບກັບວັດຖຸແຂງ, ເຂັມຈະຢຸດ, ແລະຄົນຈະຂຸດເອົາບ່ອນນັ້ນໄປເບິ່ງສິ່ງທີ່ຝັງເລິກຢູ່ໃນພື້ນດິນ (ເພາະສະນັ້ນຈຶ່ງໃຊ້ຄຳວ່າ “ຊຳເຊ”).

ສໍາລັບ "xoi", ປະຊາຊົນຍັງຈະຕ້ອງໃຊ້ແຖບເຫລໍກຫຼືໄມ້ແຫຼມເພື່ອເຈາະແລະລ້າງທໍ່. "Xoi" ໃນ "xam xoi" ແມ່ນຄືກັນກັບ "xoi" ໃນ "xoi moi", "xoi soi" ("moi" ແມ່ນການປ່ຽນແປງການອອກສຽງຂອງ "moi"; "bói" ແມ່ນການປ່ຽນແປງການອອກສຽງຂອງ "bới"). Xam xoi, xoi soi, xoi moi ລ້ວນແຕ່ໝາຍເຖິງການຄົ້ນຫາ, ຂຸດຄົ້ນ, ເຊິ່ງວັດຈະນານຸກົມ ຫງວຽນເຫ້ວ ແລະ ຮ່ວາງວັນຮ່ວາງ ໄດ້ອະທິບາຍວ່າ “ຊວຍມົວ, ຂຸດຄົ້ນວຽກງານຜູ້ອື່ນ”.

ໃນທີ່ນີ້ພວກເຮົາເຫັນວ່າ, ໃນຂະນະທີ່ "ການກວດກາ" ມັກຈະເບິ່ງ, ເບິ່ງດ້ວຍຄວາມເອົາໃຈໃສ່ທີ່ສຸດ (ບາງຄັ້ງການກວດກາເບິ່ງການສະທ້ອນຂອງຕົນເອງໃນກະຈົກ), "ການກວດກາເບິ່ງ" ມັກຈະລ່າສັດ, ເຈາະ, ຂູດ, ຂຸດຄົ້ນຢ່າງລະອຽດ, ຊອກຫາໂດຍວິທີການທັງຫມົດ, ຊອກຫາສິ່ງທີ່ເຊື່ອງໄວ້.

ໃນຄວາມເປັນຈິງ, ບາງຄັ້ງ "sam soi" ຖືກໃຊ້ກັບຄວາມ ໝາຍ ດຽວກັນກັບ "xam soi", ເມື່ອເວົ້າເຖິງການເບິ່ງຢ່າງຕັ້ງໃຈຄືກັບວ່າຄົ້ນພົບບາງສິ່ງບາງຢ່າງ (ເຊິ່ງເປັນຄວາມ ໝາຍ ທີສອງຂອງ "sam soi" ທີ່ວັດຈະນານຸກົມຂອງ Hoang Phe ອະທິບາຍວ່າ "ເບິ່ງດ້ວຍຄວາມເອົາໃຈໃສ່ທີ່ສຸດ, ຄືກັບວ່າຄົ້ນພົບທຸກລາຍລະອຽດນ້ອຍໆ").

ດັ່ງນັ້ນ, “xăm xoi” ແລະ “săm soi” ແມ່ນສອງຄຳທີ່ແຕກຕ່າງກັນ, ມີຢູ່ຢ່າງເປັນເອກະລາດ ແລະມີຄວາມໝາຍແຕກຕ່າງກັນ, ບໍ່ແມ່ນ “xăm xoi” ເປັນການສະກົດຜິດຂອງ “săm soi”, ດັ່ງທີ່ລາຍການ Vua Tiếng Việt ເວົ້າຜິດ.

Hoang Tuan Cong (ຜູ້ປະກອບສ່ວນ)

ທີ່ມາ: https://baothanhhoa.vn/chinh-ta-sam-soi-nbsp-va-xam-xoi-259085.htm