'ຕົວອັກສອນເຊື້ອລາ' ຈາກພື້ນດິນຂອງ Go Sanh

ຢູ່ ເມືອງ ເໝນ Tram , ນັກປະພັນນັກປະພັນ Van Phi ໄດ້ພາທ່ານຜູ້ອ່ານກັບຄືນເມືອບ້ານເກີດຂອງທ່ານ Go Sanh, ເຊິ່ງແຕ່ລະຊັ້ນເຄື່ອງປັ້ນດິນເຜົາທີ່ແຕກຫັກ, ແຕ່ລະຊັ້ນສາຍລົມ ແລະ ສາຍລົມຂອງແຂວງ Binh Dinh (ປະຈຸບັນແຂວງ Gia Lai ) ໄດ້ຊຶມເຂົ້າໄປໃນທຸກຄຳສັບທີ່ຕົນຂຽນ.

- Ảnh 1. — Cover of the memoir *Men Tram* (Literature Publishing House, 2025)

ຂ້າພະເຈົ້າຍັງຈື່ໄດ້ວ່າ ການເດີນເຮືອໃນປີນັ້ນ (ການເດີນທາງລຽບຕາມໝູ່ເກາະພາກກາງຈັດຕັ້ງໂດຍກອງຝັ່ງທະເລ), ສິບມື້ໄດ້ເດີນເຮືອຢູ່ທະເລ, ສອງອ້າຍນ້ອງຢູ່ກຳປັ່ນລຳດຽວກັນ, ໄດ້ຈົມນ້ຳ, “ເຈັບ” ຂອງປະເທດເຮົາ.

ມັນແມ່ນໃນລະຫວ່າງການເດີນທາງນັ້ນ, ລາວໄດ້ຂຽນບົດບັນທຶກ Blue Sea , ບັນທຶກຄວາມຊົງຈໍາທີ່ເຕັມໄປດ້ວຍອາກາດເກືອ, ບ່ອນທີ່ສີຂອງເຄື່ອງແບບຂອງທະຫານປະສົມກັບສີຂອງທ້ອງຟ້າ, ບ່ອນທີ່ສຽງຄື້ນ, ສຽງຫົວ, ແລະຮ້ອງເພງຂອງນັກສິລະປິນແລະທະຫານທະເລກາຍເປັນສຽງຂອງຄວາມຮັກຊາດ.

ໃນແຕ່ລະຄຳເວົ້າ, ຂ້າພະເຈົ້າຈື່ໄດ້ຮູບພາບຂອງສະໄໝນັ້ນ, ລົມຕາເວັນອອກທີ່ພັດລົມ, ແສງຕາເວັນຕົກຢູ່ເທິງດາດຟ້າ, ສຽງເພງດັງຂຶ້ນຢູ່ກາງມະຫາສະໝຸດ. ທັງຫມົດຄ້າຍຄືເພງສີຟ້າເລິກ, ທັງສະຫງ່າງາມແລະອ່ອນໂຍນ, ທັງໂລກແລະສັກສິດ.

ສໍາລັບຂ້າພະເຈົ້າ, Men t dam ບໍ່ພຽງແຕ່ເປັນຄວາມຊົງຈໍາ, ພື້ນທີ່ຂອງແຜ່ນດິນແລະປະຊາຊົນ, "ແກະສະຫຼັກ" ດ້ວຍຄໍາເວົ້າ.

ຂ້າພະເຈົ້າຫລໍ່ຫລອມຮູບຮ່າງຈາກດິນເຜົາ, ຈາກໄມ້, ຈາກອາລົມທີ່ສະສົມໃນຫລາຍປີຜ່ານມາ, ດູດຊຶມຢູ່ໃນຊັ້ນດິນຈີ່ ແລະກ້ອນຫີນຂອງບ້ານເກີດເມືອງນອນ, ສະນັ້ນ ຂ້າພະເຈົ້າຈຶ່ງເຂົ້າໃຈວ່າ ສາຍນ້ຳທີ່ເຊື່ອງໄວ້ໃນຄຳເວົ້າຂອງ Phi ຍັງຖືກດຶງດູດມາຈາກບ່ອນເລິກເຊິ່ງຂອງແຜ່ນດິນໂລກ, ບ່ອນທີ່ຄວາມຮັກຕໍ່ບ້ານເກີດເມືອງນອນເຂົ້າໄປໃນຄວາມຊົງຈຳ.

ໃນແຕ່ລະໜ້າ, ຂ້າພະເຈົ້າໄດ້ຍິນສຽງດັງຂອງລົມ Go Sanh, ກິ່ງງ່າຮ້ອງຫາເທດ, ນົກຮ້ອງຍາມເຊົ້າ, ສິລະປະໄຕເຊີນ, ຂັບຮ້ອງ, ກີຕູ່, ສຽງເພງຮຳມອນໃນປ່າໃຫຍ່ ແລະຈັງຫວະຊີວິດອັນງຽບສະຫງົບທີ່ບັນຈຸຈິດວິນຍານຂອງແຜ່ນດິນບິ່ງດິ້ງ. ສຽງເຫຼົ່ານັ້ນ, ກັບ Phi, ບໍ່ແມ່ນພຽງແຕ່ທິວທັດ - ແຕ່ຍັງລົມຫາຍໃຈ, ການເຕັ້ນຂອງຫົວໃຈ, ບາງສິ່ງບາງຢ່າງທີ່ຄົນທີ່ໄປໄກຢູ່ກັບພວກເຂົາສະເຫມີ, ເຖິງແມ່ນວ່າພວກເຂົາພຽງແຕ່ຢູ່ໃນສາຍຂອງຄໍາເວົ້າ.

“ຈາກເວທີນ້ອຍໆທີ່ຕັ້ງຂຶ້ນຢູ່ກາງແຈ້ງ, ສຽງກອງກໍປະກົດວ່າໄດ້ຕີຈິດໃຈຜູ້ຟັງ, ສຽງດັງກ້ອງກັງວານ ແລະຄຸ້ນເຄີຍ . ” ຖ້ອຍຄຳດັ່ງກ່າວເບິ່ງຄືວ່າດັງກ້ອງມາຈາກຄວາມຊົງຈຳຂອງດິນແດນນາວ, ບ່ອນທີ່ມີສຽງກອງ, ສິລະປະຂັບໄລ່, ເຄື່ອງດົນຕີປະສານສົມທົບກັນ, ສ້າງຈິດວິນຍານວັດທະນະທຳຂອງ ບິ່ງດິງ. ສຳລັບ Van Phi, ແຕ່ລະສຽງຂອງບ້ານເກີດເມືອງນອນບໍ່ພຽງແຕ່ເປັນຈັງຫວະຂອງຊີວິດເທົ່ານັ້ນ, ຫາກຍັງແມ່ນສຽງສະທ້ອນຂອງຄວາມຊົງຈຳ, ຂອງຜູ້ຄົນທີ່ຕິດພັນກັບດິນແດນ ແລະອາຊີບຕະຫຼອດຊີວິດ.

- Ảnh 2. — ນັກຂ່າວ-ນັກກະວີ Van Phi (ໜ້າປົກຊ້າຍ) ຢູ່ເຂດໂບຮານຄະດີ Lo Cay Quang (ສ່ວນໜຶ່ງຂອງເຕົາເຜົາເຄື່ອງປັ້ນດິນເຜົາບູຮານ Go Sanh). ທ່ານແມ່ນສະມາຊິກສະມາຄົມນັກຂຽນຫວຽດນາມ ແລະ ສະມາຄົມ ນັກຂ່າວຫວຽດນາມ ; ໄດ້ຈັດພີມມາສອງບົດກະວີ: *ວັນ Stranded* (2020), *Wandering Pottery* (2024)

Van Phi ດຳລົງຊີວິດເປັນນັກຂ່າວ, ແຕ່ບໍ່ຄ່ອຍໄດ້ເຫັນການຟ້າວຟັ່ງ ແລະ ສຽງດັງໃນບັນດາຂ່າວ. ລາວເລືອກມຸມທີ່ງຽບສະຫງົບ, ຖ່ອມຕົວ, ໂດຍບໍ່ມີແສງສະທ້ອນ, ພື້ນທີ່ສີນ້ ຳ ຕານເຂັ້ມ, ງຽບຄືກັບຮູບຂອງລາວ. ຢ່າງໃດກໍຕາມ, ໃນລັກສະນະທີ່ງຽບສະຫງົບນັ້ນເຊື່ອງຈິດວິນຍານຂອງນັກກະວີທີ່ລະອຽດອ່ອນ, ໃຈດີແລະເລິກເຊິ່ງ.

ລາວໄດ້ຈັດພິມບົດກະວີສອງບົດ ຄື Stranded Day ແລະ Wandering Pottery ເຊິ່ງໄດ້ສ້າງຄວາມໝາຍອັນເປັນເອກະລັກສະເພາະໃນໃຈຂອງຜູ້ອ່ານ. ບົດກະວີຂອງລາວ, ຄືກັບຄໍາເວົ້າຂອງລາວ, ເຊື່ອງຄຸນນະພາບທີ່ຫຼົງໄຫຼແຕ່ຖືກຝັງໄວ້ດ້ວຍຈິດວິນຍານຂອງຊົນນະບົດ, ຂີ້ຮ້າຍ, rustic, ແລະງ່າຍດາຍຄືເຄື່ອງປັ້ນດິນເຜົາ, ຄືກັບດິນທີ່ຖືກຝັງຢູ່ໃນລົມແລະຝົນ. ຈາກເສັ້ນກ່າງ poetic ນັ້ນ, ລາວໄດ້ຍ້າຍໄປຂຽນເປັນການປ່ຽນແປງທໍາມະຊາດ: ຍັງເປັນນັກສັງເກດການຂອງຊີວິດ, ແຕ່ເລິກກວ່າ, ງຽບກວ່າ, ຄືກັບສຽງແຜ່ນດິນໂລກຫາຍໃຈພາຍໃຕ້ຕີນຂອງຄົນ.

ລາວບໍ່ຂຽນກ່ຽວກັບຄົນທີ່ມີຊື່ສຽງ, ບໍ່ແລ່ນຕາມສຽງດັງ. ລາວເລືອກເບິ່ງສິ່ງເລັກໆນ້ອຍໆ, ໃບຫນ້າທີ່ລຽບງ່າຍ, ໂຊກຊະຕາຂອງມະນຸດທີ່ງຽບໆແຕ່ສົດໃສ, ຄືກັບໄຟຂະໜາດນ້ອຍທີ່ຍັງລຸກໄໝ້ຢ່າງບໍ່ຢຸດຢັ້ງໃນເຮືອນຄົວຂອງປະເທດ. ລາວຂຽນສ່ວນຫຼາຍກ່ຽວກັບຄວາມງາມຂອງຊີວິດປະຈໍາວັນ, ຄືກັບວ່າລາວຕ້ອງການຮັກສາມັນ, ຄືກັບວ່າລາວຢ້ານວ່າຊີວິດທີ່ໄວແລະປະຕິບັດໃນທຸກມື້ນີ້, ຄວາມງາມນັ້ນຈະຄ່ອຍໆຫາຍໄປ. ດັ່ງນັ້ນ, ຄໍາເວົ້າຂອງລາວສະເຫມີປະກອບດ້ວຍຄວາມສົງສານລັບ, ຄວາມເສຍໃຈທີ່ງຽບໆ - ຄືກັບວ່າລາວກໍາລັງສໍາຜັດກັບຄວາມຊົງຈໍາ, ຢ້ານວ່າມັນຈະແຕກ, ຫາຍໄປດ້ວຍລົມ.

ເມື່ອອ່ານເພິ່ນແລ້ວ, ຂ້າພະເຈົ້າຈື່ໄດ້ວ່າ ບຸ່ຍຊວນໄຜ່, ຊ່າງແຕ້ມຮູບຖະໜົນເກົ່າ, ບໍ່ແມ່ນເພື່ອໃຫ້ສວຍງາມ, ແຕ່ຖືຮັກສາຄວາມງາມທີ່ສູນເສຍໄປ. Van Phi ກໍ່ຄືກັນ. ລາວຂຽນເປັນວິທີການຮັກສາ, ຮັກສາລົມຫາຍໃຈຂອງຊົນນະບົດ, ຮັກສາຄວາມສະຫວ່າງໃນໃຈຂອງຜູ້ຄົນ, ຮັກສາສິ່ງທີ່ເບິ່ງຄືວ່າເລັກນ້ອຍທີ່ເຮັດໃຫ້ມັນຍືນຍົງແລະຫນັກຫນ່ວງທີ່ສຸດໃນຈິດວິນຍານ.

ຜູ້ຊາຍຊ້ໍາ : ໃນເວລາທີ່ຄໍາສັບຕ່າງໆແມ່ນ baked ໂດຍໄຟຂອງຊີວິດ

ໃນ ເມືອງ ເມັນ ແທງ , ຜູ້ອ່ານໄດ້ພົບປະກັບຮູບ ພາບ ຂອງບິ່ງດິ້ງຄື: ພໍ່ແມ່ຜູ້ປູກດອກໄມ້ຢູ່ ອານຮອນ, ໄດ້ໃຊ້ຊີວິດເພື່ອລໍຖ້າດອກໄມ້ເບີກບານຄືກັບລໍຖ້າສິ່ງທີ່ດີ. ແມ່ Thien ໃນ Con Chim, ແມ່ຍິງຂະຫນາດນ້ອຍທີ່ບັນຈຸແມ່ນ້ໍາທັງຫມົດເພື່ອດໍາເນີນການດໍາລົງຊີວິດໃນຂະນະທີ່ຍັງຮັກສາຮອຍຍິ້ມທີ່ອ່ອນໂຍນ. ນັກສິລະປະຍຸດທະສາດ ນາມຮັນ, ຜູ້ທີ່ໄດ້ສ່ອງແສງໄຟຂອງສິລະປະຍຸດທະສາດໃນທ່າມກາງການປ່ຽນແປງຂອງໂລກ. ເລອານ, “ນັກເດີນທາງທີ່ໜ້າຮັກ” ທີ່ມີຄວາມໂລແມນຕິກ ແລະ ໃຈດີ. ແລະ Diep Chi Huy, ນັກດົນຕີທີ່ຫຼົງໄຫຼທີ່ມີສຽງຂັບຮ້ອງກັບລົມ, ດຳລົງຊີວິດຢ່າງເສລີ ແລະ ເລິກຊຶ້ງຄືກັບສຽງທີ່ໂລແມນຕິກທີ່ລາວສ້າງ.

ຄົນເຫຼົ່ານັ້ນ, ໃນການຂຽນຂອງຟີ, ເບິ່ງຄືວ່າການບັນເທົາທຸກທີ່ບໍ່ໄດ້ແກະສະຫຼັກຈາກກ້ອນຫີນ, ແຕ່ມາຈາກຄໍາເວົ້າ, ບໍ່ແມ່ນການສ່ອງແສງຈາກພາຍນອກ, ແຕ່ສ່ອງແສງຈາກພາຍໃນ: ແສງສະຫວ່າງຂອງແຮງງານ, ຄວາມຊື່ສັດ, ຂອງມະນຸດ.

ແລະໃນຂະນະທີ່ດິນເຜົາຜະລິດເຄື່ອງປັ້ນດິນເຜົາ, ຄໍາເວົ້າຂອງລາວກໍ່ຖືກເຜົາໂດຍໄຟແຫ່ງຊີວິດ.

ໃນບົດຂຽນຂອງ Phi, ຂ້າພະເຈົ້າເຫັນກິ່ນຂອງຄວັນເຮືອນຄົວ, ລົດຊາດເຄັມຂອງລົມທະເລ, ຄວາມຊຸ່ມຂອງແຜ່ນດິນເຜົາ, ແຜ່ນດິນໂລກທີ່ໄດ້ຫັນເປັນເຄື່ອງປັ້ນດິນເຜົາແລະປົກປັກຮັກສາຫຼາຍຊັ້ນຂອງຄວາມຊົງຈໍາຂອງມະນຸດ. ມັນເປັນການຂຽນທີ່ບໍ່ເປັນການອວດອ້າງ, ບໍ່ເປັນການອວດອ້າງ, ແຕ່ສ່ອງແສງໃນຄວາມສະຫວ່າງທີ່ແທ້ຈິງ—ຄວາມສະຫວ່າງຂອງໃຈດີ.

ລາວເກີດຢູ່ໃນແຜ່ນດິນ Go Sanh, ບ່ອນທີ່ດິນຈີ່ບູຮານຍັງຂີ້ຕົມກັບຕະກອນ, ບ່ອນທີ່ຄວາມຊົງຈໍາແລະປະຈຸບັນທີ່ຕິດພັນກັນຄືກັບແກ້ວເຊລາມິກທີ່ຍັງບໍ່ທັນເຢັນ. ໃນໃຈຂອງແຜ່ນດິນນັ້ນ, ຊິ້ນສ່ວນຂອງເຊລາມິກທີ່ແຕກຫັກຍັງເຊື່ອງໄວ້ໃນຄວາມເລິກ, ຄືກັບເມັດພືດແຫ່ງຄວາມຊົງຈຳທີ່ສ່ອງແສງຢ່າງງຽບໆ. ຂ້າພະເຈົ້າເຊື່ອວ່າເນື້ອແທ້ຂອງແຜ່ນດິນນັ້ນໄດ້ຊຶມເຂົ້າໄປໃນເລືອດຂອງລາວ, ຈົນວ່າແຕ່ລະຄຳບັນລຸລົມຫາຍໃຈຂອງບ້ານເກີດເມືອງນອນຄື: ລຽບງ່າຍແຕ່ທົນທານ, ຕິດພັນກັບລົມຫາຍໃຈຂອງແຜ່ນດິນ, ເຕັມໄປດ້ວຍຈິດວິນຍານຂອງບ້ານເກີດເມືອງນອນ.

ຜູ້ຊາຍ Tram ບໍ່ແມ່ນການເກັບກໍາຂອງ essays ທີ່ exaggerate ສິ່ງທີ່ຍິ່ງໃຫຍ່. ແຕ່ລະບົດຂອງ Van Phi ແມ່ນລົມຫາຍໃຈທີ່ສະຫງົບ, ມີກິ່ນຫອມຂອງເຫຼົ້າແວງຂອງບ້ານແລະດິນເຜົາທີ່ຊຶມເຂົ້າເລິກແລະອົບອຸ່ນ, ຄືກັບເສັ້ນກ່າງທີ່ຫນັກແຫນ້ນແລະບໍ່ມີທີ່ສິ້ນສຸດຂອງບ້ານເກີດເມືອງນອນ. ເໝືອນດັ່ງສາຍນ້ຳລ່ອງລອຍທີ່ໄຫຼລົງມາຢ່າງງຽບໆພາຍໃຕ້ກາບແກ້ວທີ່ແຕກຫັກຂອງເຄື່ອງປັ້ນດິນເຜົາ Go Sanh, ຍິ່ງມັນຕົກລົງ, ມັນກໍຍິ່ງຈະແຈ້ງຂຶ້ນ, ໄດ້ນຳເອົາຊິ້ນສ່ວນຂອງວັດທະນະທຳ ແລະ ຊະຕາກຳຂອງຊາວເຜົ່າ ຢ້າວ ໄປນຳ. ແລະ ຂ້າພະເຈົ້າເຊື່ອວ່າ ສາຍນ້ຳລຳເຊຍັງບຳລຸງລ້ຽງຜືນແຜ່ນດິນແມ່ນ້ຳຄອນທັງກາງເວັນທັງຄືນ, ບັນດາບົດຂຽນຂອງທ່ານ Van Phi ຈະຄົງຢູ່, ງຽບສະຫງົບ, ອົບອຸ່ນ ແລະ ແທ້ຈິງເໝືອນດັ່ງສຽງກອງກອງຊາວເຜົ່າມົ້ງທີ່ຍັງຄົງຢູ່ໃນໃຈຜູ້ຄົນ...

ທີ່ມາ: https://thanhnien.vn/men-chu-tu-long-dat-go-sanh-185251114095824386.htm

: ຢາລາຍ Xu Nau

(0)

No data