ຕັ້ງຊື່ຕາມ "ນາຍບ້ານ"
ໃນຊຸມປີມໍ່ໆມານີ້, ໝູ່ບ້ານເກົ່າແກ່ຫຼາຍແຫ່ງຢູ່ພາກຕາເວັນອອກ Truong Son ໄດ້ປ່ຽນຊື່ເທື່ອລະກ້າວ. ອັນນີ້ເກີດມາຈາກການຍ້າຍຖິ່ນຖານ ແລະການລວມຕົວຂອງເຂດແດນບໍລິຫານ.
ທ່ານ ອານແດນ - ຊາວເຜົ່າ ເບີ່ຕ໋າ (ບ້ານບ໋າວເບັນ, ຕາແສງໂກນ, ດົ່ງຈ່າງ) ແມ່ນ “ໝູ່ບ້ານບູຮານ” ລຸ້ນທຳອິດ, ພ້ອມກັບໝູ່ບ້ານອີກ 3 ໝູ່ບ້ານຄື: ເຊີນ, ເບັນ ແລະ ກົກໂລ, ຖືກລວມເຂົ້າເປັນ Bhlo Ben.
ທ່ານແດນກ່າວວ່າ, ຊື່ແຕ່ເດີມແມ່ນຊື່ແຕ່ຕົ້ນແມ່ນ "ນາຍບ້ານ", conh Dhua (ພໍ່ຂອງ Dhua). ຕໍ່ມາ, ເມື່ອດິນແດນ Song Kon ມີປະຊາຊົນຊາວ Kinh, ຊື່ Dhua ທີ່ອອກສຽງເປັນພາສາ Co Tu ໄດ້ຖືກບິດເບືອນໄປເປັນ Tua ໃນປັດຈຸບັນ.
“ຄາວນັ້ນ, ຄອນດ້າວ ຖືເປັນນາຍບ້ານ, ມີຊື່ສຽງໂດ່ງດັງດ້ວຍຄຸນສົມບັດ, ຄວາມຮັ່ງມີ, ມີອຳນາດໃນຊຸມຊົນ ກົກຕູ່, ດຳລົງຊີວິດຢ່າງມີຄວາມຮັບຜິດຊອບຕໍ່ຊາວບ້ານ, ທຸກໆປີ ເພິ່ນເຕັມໃຈເຮັດເຂົ້າ, ມອບໝູ, ໄກ່ໃຫ້ບັນດາຄອບຄົວທຸກຍາກ, ບໍ່ມີວຽກງານຊຸມຊົນຂອງໝູ່ບ້ານ ທີ່ ກົງດ່າ ປະຕິເສດ, ຈາກງານແຕ່ງດອງ, ງານລ້ຽງເພື່ອເກັບກ່ຽວ, ເຮັດໄຮ່ເຮັດນາ.
ລາວແມ່ນຜູ້ທີ່ສະເຫມີລິເລີ່ມວຽກງານທົ່ວໄປຂອງບ້ານ. ສະນັ້ນ, ຊາວເຜົ່າ ໄຕງວຽນ (ຊື່ເກົ່າຂອງ ແຕ່ຕ່າ) ຖືວ່າລາວເປັນວິລະຊົນຂອງໝູ່ບ້ານ, ດັ່ງນັ້ນຕໍ່ມາເຂົາເຈົ້າຈຶ່ງໄດ້ຕັ້ງຊື່ໝູ່ບ້ານດັ່ງກ່າວເປັນເອກະພາບ, ຖືວ່າເປັນຄວາມກະຕັນຍູຕໍ່ລູກຊາຍທີ່ໄດ້ອຸທິດຕົນເພື່ອປະຊາຄົມ” - ທ່ານ ແດນ ແບ່ງປັນ.
ພາຍຫຼັງການລວມຕົວແລ້ວ, ຊາວເຜົ່າ ກຶມມຸ ຢູ່ ບໂລເບ ຄ່ອຍໆຄຸ້ນເຄີຍກັບຊື່ໝູ່ບ້ານຂອງຕົນ. Bhlo ໃນພາສາ Co Tu ຫມາຍຄວາມວ່ານິທານ.
ດິນແດນທີ່ມີນິທານທີ່ມີເລື່ອງທີ່ຫນ້າສົນໃຈຫຼາຍທີ່ໄດ້ສ້າງລັກສະນະຂອງຊຸມຊົນພູດອຍຕະຫຼອດປະຫວັດສາດທີ່ມີຊີວິດຢູ່. ນອກເໜືອຈາກເມືອງ But Tua, ຢູ່ຕາແສງ Song Kon, ຍັງມີອີກຫຼາຍໝູ່ບ້ານທີ່ໄດ້ຕັ້ງຊື່ຕາມ “ນາຍບ້ານ”.
ຕົວຢ່າງ, But conh Ngar (ແຕ່ບ້ານຂອງພໍ່ Ngar, ທົ່ວໄປເອີ້ນວ່າ But Nga); But conh Nhot (ແຕ່ບ້ານຂອງພໍ່ຂອງ Nhot, ຂຶ້ນກັບກຸ່ມ But Nhot, ບ້ານໂພ, ຕາແສງ Song Kon ໃນມື້ນີ້).
ການຕັ້ງຊື່ໝູ່ບ້ານຫຼັງນາຍບ້ານ ໄດ້ກາຍເປັນຈຸດເດັ່ນຂອງຊຸມຊົນໂຄຕື ເພື່ອສະແດງໃຫ້ເຫັນຄວາມຮູ້ບຸນຄຸນຕໍ່ບັນດາລູກຫຼານທີ່ດີເດັ່ນທີ່ໄດ້ປະກອບສ່ວນຢ່າງໃຫຍ່ຫຼວງເຂົ້າໃນການເຄື່ອນໄຫວສ້າງຕັ້ງໝູ່ບ້ານແຕ່ກ່ອນ.
ແບກຊື່ຂອງພູເຂົາແລະແມ່ນ້ໍາ
ຕາມວັດທະນະທຳໂກຕູ່, ກ່ອນຈະເລືອກເອົາທີ່ດິນເພື່ອສ້າງຕັ້ງໝູ່ບ້ານ, ຜູ້ເຖົ້າຜູ້ແກ່ຂອງໝູ່ບ້ານມັກປຶກສາຫາລືກຳນົດທີ່ຕັ້ງຂອງດິນ, ຫຼັງຈາກນັ້ນກໍ່ດຳເນີນພິທີໄຫວ້ອາໄລເຖິງແຜ່ນດິນໄຫວ້ພະເຈົ້າ. ພິທີໄຫວ້ອາໄລແມ່ນງ່າຍດາຍ, ໂດຍປົກກະຕິແລ້ວພຽງແຕ່ເອົາໄກ່ປ່າ (ຫຼືໄຂ່ນົກກະທາ), ຫອຍນາງລົມ, ນົກກະທາ, ໂຖນ້ຳສະອາດ, ໄມ້ໄຜ່...
ເຈົ້າໜ້າທີ່ບ້ານ Y Kong - ອະດີດປະທານຄະນະກຳມະການປະຊາຊົນເມືອງ ດົ່ງຈ່າງ ໃຫ້ຮູ້ວ່າ: ໂດຍທົ່ວໄປແລ້ວ, ຊາວເຜົ່າ ກຶມມຸ ມີຄວາມລະມັດລະວັງໃນການເລືອກເຟັ້ນທີ່ດິນເພື່ອສ້າງຕັ້ງບ້ານ. ຕາມແນວຄວາມຄິດຂອງເຂົາເຈົ້າ, ນີ້ແມ່ນເພື່ອຫຼີກລ່ຽງຄວາມສ່ຽງແລະໂຊກຮ້າຍທີ່ຫລອກລວງຊາວບ້ານໃນໄລຍະຊີວິດຂອງເຂົາເຈົ້າ. ໃນເມື່ອກ່ອນ, ຊາວເຜົ່າ ກຶມມຸ ໄດ້ໃຊ້ຊື່ແມ່ນ້ຳ, ສາຍນ້ຳ, ພູເຂົາ, ແມ່ນແຕ່ຊື່ “ນາຍບ້ານ”, ແມ່ນຜູ້ມີກຽດທີ່ສຸດເພື່ອຕັ້ງຊື່ໝູ່ບ້ານໃໝ່. ເພາະຄົນທັງຫຼາຍເຊື່ອວ່າການຕັ້ງຊື່ແບບນີ້ຈື່ງ່າຍແລະສອດຄ່ອງກັບວັດທະນະທຳພື້ນເມືອງຂອງຊຸມຊົນ.
“ຄືໝູ່ບ້ານ ໂກງເຣ, ປະຈຸບັນ, ໝູ່ບ້ານ ອາເຣ - ດຣົ່ງ, ຕາແສງ ໄຕລື້ ກໍ່ຖືກຕັ້ງຊື່ຕາມພູອາເຣ ຢູ່ຫຼັງໝູ່ບ້ານ, ໂກງ ຫຼື ກ໊ອງ ໃນພາສາ ໂກຕູ໋ ແປວ່າ ພູ, ການຕັ້ງຊື່ນີ້ແມ່ນເພື່ອລະນຶກເຖິງລູກຫຼານໃນດິນແດນທີ່ບັນພະບຸລຸດເຄີຍດຳລົງຊີວິດມາແຕ່ດົນນານ, ປົກປັກຮັກສາ ແລະ ປົກປັກຮັກສາພູດອຍແຫ່ງນີ້.
ແມ່ນແຕ່ຊື່ບັນດາຫົວໜ່ວຍບໍລິຫານຂັ້ນຕາແສງຄື: Song Kon, Jo Ngay (Dong Giang); Lang, A Vuong (Tay Giang)... ແມ່ນຊື່ຕາມແມ່ນ້ຳ, ສາຍນ້ຳທີ່ສ້າງຕັ້ງຂຶ້ນ, ດັ່ງນັ້ນໃນທຸກວັນນີ້, ຊາວເຜົ່າ Co Tu ຍັງຄົງຮັກສາ ແລະ ພູມໃຈກັບຊື່ດັ່ງກ່າວ” - ຜູ້ເຖົ້າ Y Kong ກ່າວ.
ໃນໄລຍະສົງຄາມ, ບັນດາຊື່ໝູ່ບ້ານທີ່ມີຊື່ພູ, ແມ່ນ້ຳໃນພາສາກົກຕູ່ ຍັງຊ່ວຍໃຫ້ນາຍທະຫານ, ທະຫານຊອກຮູ້ບັນດາບ່ອນວາງລະເບີດຂອງປະຊາຊົນຢ່າງງ່າຍດາຍ. ເມື່ອລາຍງານຄວາມລັບກັບຄືນມາ, ຜູ້ບັນຊາການພຽງແຕ່ຕ້ອງການຮູ້ຊື່ສະຖານທີ່ເພື່ອສາມາດປະຕິບັດພາລະກິດຕໍ່ສູ້ເພື່ອຕໍ່ສູ້ກັບສັດຕູໂດຍບໍ່ມີການກັງວົນກ່ຽວກັບຖານທີ່ໝັ້ນຈະຖືກຄົ້ນພົບ.
“ຫຼາຍຮ້ອຍປີກ່ອນ, ເຖິງວ່າແນວຄວາມຄິດຂອງແຂວງ, ເມືອງ ແລະ ເຂດແດນຂອງຊຸມຊົນບໍ່ຈະແຈ້ງຄືປັດຈຸບັນ, ແຕ່ຊາວເຜົ່າ ກຶມມຸ ໄດ້ສ້າງຕັ້ງກຸ່ມບ້ານແລ້ວ.
ໝູ່ບ້ານກົກຕູ່ທີ່ມີຊື່ສຽງຫຼາຍແຫ່ງຄື: ບ້າເຊີນ, ບ້າເບນ, ບ໋າດ່າວ, ບ໋າຮຽນ... ຍັງຄົງມີຢູ່ໃນທຸກມື້ນີ້, ໄດ້ສະແດງໃຫ້ເຫັນວ່າຊື່ໝູ່ບ້ານແມ່ນມີຄວາມສຳຄັນໃນຈິດໃຈ ແລະ ຊີວິດຂອງຊາວເຜົ່າ ກຶມມຸ.
ທີ່ມາ
(0)