Vĩnh Phúc có địa hình đa dạng, phía Bắc có dãy núi Tam Đảo kéo dài từ xã Đạo Trù (Tam Đảo) đến xã Ngọc Thanh (Phúc Yên); phía Tây Nam được bao bọc bởi sông Hồng và sông Lô, tạo nên địa hình thấp dần từ Đông Bắc xuống Tây Nam và chia thành ba vùng sinh thái đặc trưng gồm đồng bằng, trung du và miền núi. Mặc dù ít chịu ảnh hưởng trực tiếp của bão và áp thấp nhiệt đới nhưng do vị trí địa lý nằm ở phía Tây Nam của dãy núi Tam Đảo nên Vĩnh Phúc là một trong những tâm điểm mưa lớn của cả nước; trên địa bàn có nhiều ao, hồ, sông suối... tiềm ẩn nguy cơ có thể xảy ra ngập lụt, lũ quét, sạt lở đất.
Để đảm bảo an toàn tính mạng, tài sản của Nhà nước và nhân dân trước những biến động khó lường của thiên tai, những năm qua, tỉnh đã chủ động triển khai đồng bộ các giải pháp, phương án ứng phó kịp thời với mọi tình huống thiên tai. Trong đó, việc đẩy mạnh ứng dụng công nghệ trong tác nghiệp hoạt động khí tượng thủy văn (KTTV) đã góp phần nâng cao chất lượng công tác dự báo, nâng cao tính chủ động ứng phó, giảm thiểu thiệt hại từ thời tiết, nhất là sự cố thiên tai.
Thực hiện kế hoạch về Chương trình tổng thể phòng, chống thiên tai quốc gia trên địa bàn, tỉnh đã quan tâm đầu tư, nâng cấp, từng bước hiện đại hóa hệ thống quan trắc, thông tin, nâng cao năng lực dự báo, cảnh báo KTTV; xây dựng cơ sở dữ liệu phục vụ hỗ trợ ra quyết định chỉ đạo điều hành ứng phó các loại hình thiên tai phổ biến. Bên cạnh đó, tỉnh đã ban hành quy chế phối hợp trong công tác quản lý hoạt động KTTV; phê duyệt kế hoạch phát triển mạng lưới trạm KTTV chuyên dùng trên địa bàn tỉnh đến năm 2025, định hướng đến năm 2030.
Với vai trò là cơ quan thường trực Ban Chỉ huy Phòng, chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn tỉnh, Sở Nông nghiệp và Môi trường thường xuyên khai thác cơ sở dữ liệu phòng, chống thiên tai trên phần mềm Hệ thống giám sát thiên tai Việt Nam và sử dụng ứng dụng phòng, chống thiên tai để cập nhật tình hình thời tiết, cảnh báo thiên tai; khai thác, cập nhật số liệu hệ thống đo mưa chuyên dùng; tăng cường lắp đặt các trạm đo mưa tự động để theo dõi lượng mưa theo thời gian thực. Hiện nay, trên địa bàn tỉnh có 15 trạm đo mưa tự động và đã được tích hợp lên Hệ thống đo mưa tự động của Quốc gia, phát huy tác dụng trong công tác chỉ đạo, điều hành.
Để kịp thời có thông tin dự báo, cảnh báo các hiện tượng KTTV nguy hiểm phục vụ công tác phòng, chống và giảm nhẹ thiên tai, đội ngũ cán bộ Đài KTTV tỉnh luôn nêu cao tinh thần trách nhiệm, đẩy mạnh ứng dụng chuyển đổi số trong hoạt động quan trắc, thu thập, lưu trữ thông tin, dữ liệu KTTV; từng bước rút ngắn thời gian dự báo, tăng độ tin cậy của bản tin về thời tiết, thủy văn.
Hiện nay, Đài KTTV tỉnh đã đưa vào ứng dụng nhiều phần mềm hỗ trợ thực hiện nhiệm vụ chuyên môn như hệ thống hỗ trợ dự báo khí tượng SmartMet; ứng dụng giám sát số liệu về KTTV; ứng dụng cảnh báo lũ quét, sạt lở đất; hệ thống cảnh báo lũ quét khu vực Đông Nam Á; hệ thống đo mưa tự động Vrain… Đặc biệt trong đó, hệ thống hỗ trợ dự báo khí tượng SmartMet tích hợp số liệu quan trắc bề mặt, sản phẩm ảnh rada, vệ tinh, mô hình dự báo… trên cùng một phần mềm dùng chung đã tạo nhiều điều kiện thuận lợi trong việc cập nhật, lưu trữ, sắp xếp khoa học, chi tiết thông tin, dữ liệu theo từng khoảng thời gian, giúp dự báo viên đưa ra thông tin thời tiết nhanh chóng, kịp thời và chính xác, tiết kiệm thời gian và nhân lực.
Bên cạnh đó, Đài KTTV tỉnh cũng chủ động tiếp cận, khai thác và tích hợp các mô hình dự báo nghiệp vụ tiên tiến của quốc tế cho khu vực Việt Nam như GSM (Nhật Bản), GFS (Mỹ), IFS (Trung tâm Dự báo hạn vừa châu Âu)... Ngoài ra, đơn vị sử dụng một số mô hình, sản phẩm như phần mềm hiển thị ảnh mây vệ tinh phân giải cao tích hợp thêm sản phẩm mô hình dự báo; Radar thời tiết; bản đồ SYNOP thể hiện các yếu tố về khí tượng ở các mức; các mô hình trong sản phẩm nghiệp vụ của Trung tâm dự báo KTTV Quốc gia… giúp dự đoán chính xác hiện tượng KTTV dài hạn, ngắn hạn.
Với phương châm "chủ động phòng tránh, kịp thời ứng phó", nâng cao năng lực dự báo, cảnh báo đã góp phần quan trọng nâng cao hiệu quả công tác chỉ đạo, điều hành, chủ động ứng phó, giảm thiểu thiệt hại do thiên tai gây ra. Những biến động, diễn biến phức tạp của thiên tai, thời tiết cực đoan đang đặt ra yêu cầu ngày càng cao đối với công tác dự báo KTTV.
Để nâng cao năng lực dự báo, ứng phó thiên tai, tỉnh tiếp tục chỉ đạo đẩy mạnh chuyển đổi số, ứng dụng trí tuệ nhân tạo vào công nghệ dự báo, cảnh báo thiên tai, đảm bảo kịp thời, chính xác, đặc biệt là công nghệ dự báo hạn dài, dự báo mưa, cảnh báo lũ chi tiết. Đồng thời, tiếp tục chỉ đạo rà soát, tăng cường lắp đặt thêm các trạm cảnh báo về mưa, lũ tự động theo thời gian thực; nâng cấp cơ sở dữ liệu KTTV, bảo đảm thông tin thông suốt, đồng bộ, có độ tin cậy cao, phù hợp tiến trình phát triển của cuộc cách mạng công nghiệp 4.0.
Lê Mơ
Nguồn: http://baovinhphuc.com.vn/Multimedia/Images/Id/129293/Nang-cao-nang-luc-du-bao-va-phong-chong-thien-tai
![[REVIEW OCOP] Siro Tú Duyên - Tinh tuý từ thảo mộc núi rừng Như Thanh](https://vphoto.vietnam.vn/thumb/402x226/vietnam/resource/IMAGE/2025/6/5/58ca32fce4ec44039e444fbfae7e75ec)
Bình luận (0)