 |
| Toàn tỉnh đã có khoảng 200 sản phẩm chè đạt chuẩn OCOP từ 3 đến 5 sao. |
Có người xòe đôi bàn tay cho chúng tôi xem, bảo: Đây là “Bàn tay vàng”. Để đạt được danh hiệu này, gần cả cuộc đời của nghệ nhân vùng chè phải đảo xoa trên lửa. Đôi bàn tay như chiếc nhiệt kế cảm nhận nhiệt lượng để điều chỉnh lửa trong lò phù hợp. Kiên nhẫn đảo, xoa làm những búp chè tươi xanh dần khô quắt lại như hạt gạo nếp nương, giòn tan, trở nên tinh tuý hơn.
Một dải đất của tỉnh Thái Nguyên với bạt ngàn những nương chè bốn mùa lên hương. Khi ở vùng đất cửa ngõ trung tâm vùng Việt Bắc về Thủ đô Hà Nội xanh mỡn chè trung du lá nhỏ, thì ở vùng đất được ví là khu lõi trung tâm vùng Việt Bắc, nơi khởi nguồn sinh thủy làm nên dòng sông Cầu có đặc sản chè shan tuyết cổ, cây to bằng cả người ôm chưa xuể, khi thu hái phải bắc thang trèo lên như câu chuyện trong cổ tích.
Mẹ thiên nhiên đã khắc họa vào vùng đất tỉnh Thái Nguyên một bức tranh khổng lồ mang nhiều sắc màu, đẹp miên man với những dải núi dài, cao chất ngất cùng dòng sông, suối, hồ nước, cánh đồng phì nhiêu cho lương thực, rau màu.
Điểm nhấn của bức tranh tuyệt mỹ ấy là những nương chè đầy sức sống, quyến rũ bởi phong cảnh và hương, chất thi vị của chè hiến dâng cho con người. Cảnh và người ở vùng chè Thái Nguyên gợi cho tôi liên tưởng đến những vùng chè của Mộc Châu, Suối Giàng, Cầu Đất… Đâu cũng non nước mình cả, nhưng vùng đất Thái Nguyên vẫn là địa danh cho con người sản phẩm chè tinh tuý, thượng hạng nhất. Đặc biệt là giống chè shan tuyết cổ thụ hàng trăm năm tuổi trên miền “xứ lạnh” Thái Nguyên.
Do có địa hình phong phú, nên từng vùng chè ở Thái Nguyên lại tạo ra khung cảnh riêng. Dù mỗi nương chè đều được chia làm nhiều lô nhỏ, trong lô chè lại chia thành hàng lối, thuận việc đi lại, thu hái. Nhưng với các quần thể chè shan tuyết ở “lưng trời” lại khác. Do mọc tự nhiên, nên không thành hàng lối, không đều đặn về khoảng cách. Bù lại, cây nào cũng vạm vỡ to bằng cả người ôm, cho búp to hơn và được bao phủ một lớp tơ màu trắng.
Khác biệt rất nhiều so với các giống chè được trồng ở các vùng thuộc “Tứ đại danh trà” là các xã: Tân Cương, La Bằng, Trại Cài xã Đồng Hỷ và Khe Cốc, xã Vô Tranh. Để khi tận mắt chứng kiến cách thu hái, chế biến chè của nông dân chúng tôi mới nghiệm ra: Đôi bàn tay của nông dân vùng chè khác nhiều với đôi bàn tay của nông dân cầm cuốc, cầm liềm. Dẻo dai, bền bỉ mà mềm mại nhưng dứt khoát.
Chuyện làng chè, nhiều người Thái Nguyên còn nhớ cách nay 90 năm (1935) cụ Vũ Văn Hiệt mang chè Cánh Hạc về Hội chợ thương mại Hà Nội, tại khu Đấu Xảo, chè Cánh Hạc của cụ được tôn vinh giải Nhất. Chè Cánh Hạc là loại chè được thu hái 1 tôm, 2 lá, mang sao suốt thì khô quắt lại, khi gặp nước đun sôi thì nở ra thấy như đàn chim hạc dang rộng cánh bay, mang theo hương vị khó cưỡng đối với người sành trà. Cũng từ bấy giờ dân gian ví Thái Nguyên là “Đệ nhất danh trà”.
Thương hiệu chè Thái Nguyên trở nên nức tiếng. Sản phẩm chè Thái Nguyên cũng gần gũi hơn với cuộc sống thường ngày của người dân trên mọi miền đất nước. Nên ai đó khi có dịp về Thái Nguyên thường tìm đến các vùng chè đặc sản để thăm thú, rồi phấn chấn mua chè về làm quà cho người thân.
Những vùng chè vì thế trở thành những điểm đến của du khách có sở thích gần gũi với thiên nhiên. Hơn nữa, khi về vùng chè, được uống trà Thái Nguyên chính hiệu với tâm lý sảng khoái, không sợ bị “treo đầu dê, bán thịt chó”.
Một trong những thông tin vui với nông dân vùng đất “Đệ nhất danh trà” là tỉnh đang hướng cây chè trở thành cây tỷ đô. Hiện trên toàn tỉnh có gần 25.000ha chè, trong đó hơn 23.000ha cho thu hoạch. Đặc biệt, “Đệ nhất danh trà” Thái Nguyên kể từ nay có thêm chè shan tuyết được trồng ở độ cao trên 1.200m so với mực nước biển, và Kim Hoa Trà, loại chè được mệnh danh “Nữ hoàng của các loại trà”.
 |
| Du khách trải nghiệm sao sấy chè tại Hợp tác xã chè La Bằng, xã La Bằng. |
Xứ trà Thái Nguyên tự hào có sản phẩm đạt chất lượng cao, được người tiêu dùng trong và ngoài nước lựa chọn sử dụng và làm quà biếu có giá trị. Đặc biệt, tri thức trồng và chế biến chè Tân Cương được công nhận là một di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.
Đó là cả một hành trình dài Thái Nguyên làm thương hiệu cho cây chè, đến nay trên toàn tỉnh đã có khoảng 200 sản phẩm đạt chuẩn OCOP từ 3 đến 5 sao. Có các sản phẩm chè được tổ chức Solidaridad và Unilever cấp chứng nhận đạt tiêu chuẩn quốc tế UTZ Certified, đảm bảo hội tụ đủ điều kiện để hội nhập và lưu thông trên thị trường quốc tế.
Nổi bật phải kể đến các sản phấm như chè Tôm Nõn của Công ty Chè Hà Thái, xã An Khánh được Hiệp hội chè Mỹ và Canada trao giải Bạc năm 2016. Sản phẩm chè “Đinh Vương Phẩm” của Công ty cổ phần Chè Tân Cương Hoàng Bình, xã Đại Phúc được trao giải Đặc Biệt khi tham dự cuộc thi Chè đặc sản quốc tế Bắc Mỹ năm 2017.
Với du khách có trí óc tưởng tượng thì vùng chè Thái Nguyên còn là nơi khơi nguồn sáng tạo nghệ thuật; nơi tìm đến để “chữa lành” từng vết rạn vỡ trong lòng. Nhất là buổi sớm mai lúc bình minh thức dậy, nắng vàng mỏng như tấm voan khổng lồ buông hờ vào vai núi đã thấy thấp thoáng bóng sơn nữ nón lá chao nghiêng, đôi tay mau mải như vờn múa gom vào từng búp chè xanh. Để khi chiều về, mặt trời còn lấp ló ở rặng Tam Đảo, ánh hoàng hôn vội vã như muốn buông bỏ nhọc mệt của ngày.
Những vùng chè nghèo khó xưa nay trở thành “thiên đường” với cảnh quan đẹp mắt, mang dáng vẻ “non xanh nước biếc”. Du khách được trải nghiệm hái, chế biến chè, thưởng thức ẩm thực từ trà và lắng nghe những huyền thoại tình yêu lứa đôi.
Từ Tân Cương, Đại Phúc, La Bằng đến các vùng chè shan tuyết cổ ở Đồng Phúc, Yên Bình…, tất cả níu bước chân người ghé thăm. Đó là những vùng đất nơi người nông dân kiến tạo nên thương hiệu “Đệ nhất danh trà” trứ danh của Thái Nguyên.
Nguồn: https://baothainguyen.vn/van-hoa/202508/nhan-tan-voi-de-nhat-danh-tra-56c1ac3/
Bình luận (0)