Những lần 'dân MMO' Việt Nam bị Facebook, Microsoft kiện

Phòng làm việc của nhóm "tricker" được X công bố. Ảnh: The Independent.

Mô hình kiếm tiền online (MMO) nở rộ ở Việt Nam những năm gần đây. Nhiều người giàu lên nhanh chóng nhờ tận dụng cơ hội từ các nền tảng trực tuyến. Tuy nhiên, không ít trường hợp lạm dụng chính sách, dùng chiêu trò trái phép bị phát hiện. Trong giới kiếm tiền online, những người này được gọi là “tricker”, chỉ việc dùng mẹo đơn giản để qua mặt nền tảng, thay vì các hình thức hack kỹ thuật cao.

Nhiều cá nhân người Việt bị các big-tech khởi kiện ở Mỹ vì lạm dụng nền tảng, gây thiệt hại số tiền lên đến hàng chục triệu USD. Ngoài công ty nước ngoài, cơ quan chức năng Việt Nam cũng khởi tố nhiều vụ án sử dụng công nghệ cao để chiếm đoạt tài sản, thông qua tài khoản mạng xã hội.

Facebook tố 4 người Việt gây thiệt hại 36 triệu USD

Tháng 6/2021, Meta (lúc bấy giờ còn là Facebook) gửi đơn kiện 4 cá nhân người Việt Nam, gồm Nguyễn Thêm H., Lê K., Nguyễn Quốc B. và Phạm Hữu D. vì hành vi lừa đảo, chiếm đoạt tài khoản quảng cáo.

Theo Facebook, bốn người này đã sử dụng một kỹ thuật được gọi là “đánh cắp phiên” hay “đánh cắp cookie” để xâm nhập vào tài khoản của nhân viên các đại lý quảng cáo và tiếp thị. Sau khi xâm nhập, những người này sẽ chạy các quảng cáo trái phép.

Bằng chứng lạm dụng chính sách Facebook đưa ra trong hồ sơ. Ảnh: Nhật Minh.

Đầu tiên, nhóm người này đăng tải các ứng dụng giả mạo “Trình quản lý Quảng cáo cho Facebook” lên Google Play và lừa người dùng tải về. Ứng dụng giả mạo này yêu cầu người dùng đăng nhập tài khoản quảng cáo Facebook. Sau khi có thông tin đăng nhập, nhóm người này sẽ cấp quyền cho các trang lừa đảo để quảng cáo tiếp cận người dùng.

Bên cạnh lừa đảo nhân viên các đại lý quảng cáo, nhóm người này bị cáo buộc hỗ trợ cho các hành vi lừa đảo online. Theo Facebook, ước tính quảng cáo trái phép mà nhóm này đã chạy có giá trị hơn 36 triệu USD. "Facebook đã hoàn tiền cho các nạn nhân và giúp họ bảo mật tài khoản", đại diện Facebook viết trong thông cáo gửi báo chí ngày 30/6/2021.

Nhóm này sau đó dùng tài khoản trả sau chiếm đoạt được, bán quảng cáo cho người có nhu cầu với giá rẻ hơn, thu lợi bất chính.

Tạo 750 triệu tài khoản Microsoft giả

Trong bài viết đăng tháng 12/2023, Microsoft cho biết đã truy lùng và phát hiện nhóm tội phạm mạng Storm-1152. Tổ chức này lập website cùng các kênh mạng xã hội để bán tài khoản, công cụ hỗ trợ lừa đảo và vượt CAPTCHA.

"Cho đến nay, Storm-1152 đã tạo và bán khoảng 750 triệu tài khoản Microsoft phục vụ lừa đảo, mang về hàng triệu USD doanh thu bất hợp pháp, khiến Microsoft và các công ty tốn kém hơn trong việc ngăn chặn hoạt động phạm tội của họ", thông báo của công ty cho biết.

Sau khi điều tra, hãng này xác định một số kẻ đứng sau hoạt động của Storm-1152 gồm Duong Dinh Tu, Linh Van Nguyễn (Nguyễn Van Linh), và Tai Van Nguyen từ Việt Nam.

Các website bị Microsoft thu giữ theo lệnh của Tòa án Quận phía Nam New York. Ảnh: Microsoft.

"Những cá nhân này đã vận hành và viết mã cho các website bất hợp pháp, đăng hướng dẫn chi tiết từng bước sử dụng sản phẩm của chúng thông qua video, và cung cấp dịch vụ trò chuyện để hỗ trợ khách hàng sử dụng dịch vụ lừa đảo của chúng", trang web của Microsoft nhấn mạnh.

Storm-1152 đóng vai trò quan trọng trong hệ sinh thái dịch vụ tội phạm mạng chuyên môn cao. Thông thường, kẻ lừa đảo cần hàng nghìn tài khoản để hỗ trợ hành động phạm tội. Thay vì dành thời gian tạo thủ công, chúng chỉ cần mua tài khoản từ Storm-1152 hoặc những nhóm khác.

"Điều này giúp bọn tội phạm tập trung vào mục tiêu chính là lừa đảo, gửi thư rác, ransomware (mã độc tống tiền) cũng như các hình thức lạm dụng khác. Storm-1152 và các tổ chức tương tự giúp tội phạm mạng hành động một cách hiệu quả, năng suất hơn", thông báo của Microsoft cho biết.

X kiện 8 người vì tạo tương tác giả

Trong đơn gửi cơ quan tố tụng liên bang Mỹ, X cho biết một cơ sở tạo “click ảo” tại Việt Nam đã lạm dụng chính sách trả tiền cho người dùng của nền tảng. Những người bị mạng xã hội nhắc tên trong đơn kiện gồm Le Dinh Chung, Nguyen Nhu Duc, Do Viet Khanh, Nguyen Viet Kieu, Do Xuan Long, Do Minh Thang, Nguyen Ngoc Thanh, Phan Ngoc Tuan.

“Trang trại” click ảo cực lớn tại Việt Nam bị cáo buộc đã thu lợi bất chính từ nền tảng X của Elon Musk. Ảnh: US District Court for the Northern District of Texas.

Nội dung từ đơn kiện X gửi liên bang cho thấy cơ sở click ảo này được điều hành bởi một nhóm 8 người ở Hà Nội. Họ đã đăng nội dung do máy tính tạo tự động lên mạng lưới các hồ sơ X giả mạo. Chúng được thiết lập từ danh tính bị đánh cắp "để tham gia vào việc thao túng nền tảng có tổ chức", theo phía nguyên đơn.

Các tài khoản nằm trong mạng lưới này sau đó sẽ tương tác nội dung của nhau. Mục đích cuối cùng là đánh lừa nền tảng X, lấy doanh thu.

Đơn khiếu nại của X không nêu rõ tài sản mà nhóm này đã thu được. Bằng chứng từ các khoản thanh toán cho thấy tiền đã được chuyển vào ít nhất 125 tài khoản ngân hàng tại Mỹ bằng tên giả. Sau đó, chúng được đưa sang hồ sơ qua tên thật, tại 9 ngân hàng ở Việt Nam, với hơn 1.700 giao dịch riêng lẻ.