Với mục tiêu tang cường quản lý, bảo vệ quần thể khu di tích lịch sử - văn hóa Côn Sơn - Kiếp Bạc theo Luật Di sản văn hóa, cùng với thực hiện các công trình trùng tu tôn tạo di tích, nghiên cứu khảo cổ học, nghiên cứu hệ thống văn hóa phi vật thể, bảo tồn cảnh quan thiên nhiên, phát huy, khai thác các giá trị văn hóa một cách hợp lý, đảm bảo sự phát triển đồng bộ, phục vụ mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội bền vững.
Bảo tồn, nghiên cứu làm phong phú thêm các giá trị văn hóa của quần thể di tích, giáo dục truyền thống yêu nước, lòng tự hào dân tộc, đạo lý uống nước nhớ nguồn cho các thế hệ người Việt Nam. Tạo tiền đề đề nghị công nhận quần thể di tích lịch sử - văn hóa Côn Sơn - Kiếp Bạc là di sản văn hóa thế giới. Khu di tích quốc gia đặc biệt Côn Sơn - Kiếp Bạc là một vùng thiên nhiên kỳ thú với hình sông, thế núi hòa quyện vào nhau tạo nên một không gian linh thiêng và huyền bí. Trải qua bao thăng trầm của thời gian, vùng đất Côn Sơn - Kiếp Bạc vẫn còn giữ trong mình rất nhiều lớp trầm tích văn hóa vô cùng đặc sắc của các triều đại kế tiếp nhau. [caption id="attachment_1233856" align="aligncenter" width="1080"]
Ảnh Sưu tầm[/caption] Đầu tư và định hướng phát triển kinh tế - xã hội, quản lý đô thị và các khu dân cư trên địa bàn phía Bắc thị xã Chí Linh, tỉnh Hải Dương. Đối với công tác trùng tu, tôn tạo và khôi phục hệ thống di tích phải tuân thủ tính nguyên gốc, bảo vệ cảnh quan môi trường. Xây dựng hoàn chỉnh hạ tầng kỹ thuật, nâng cấp cải tạo không gian bảo vệ di tích theo quy định của Luật Di sản văn hóa. Đền Kiếp Bạc thuộc địa phận hai thôn Dược Sơn và Vạn Kiếp, xã Hưng Đạo, thành phố Chí Linh, là nơi thờ phụng Hưng Đạo Đại Vương Trần Quốc Tuấn. Kiếp Bạc là tên ghép của hai vùng Vạn Yên và Dược Sơn làng Bạc. Đây là di tích quan trọng thuộc khu di tích Côn Sơn - Kiếp Bạc. Với Côn Sơn – Kiếp Bạc có hai kỳ lễ hội truyền thống mùa xuân và mùa thu. Lễ hội mùa xuân kỷ niệm ngày viên tịch của Đệ tam Thánh tổ Huyền Quang tôn giả lễ hội mùa xuân Côn Sơn có nhiều nghi lễ như: Lễ Mông Sơn thí thực, lễ tế trời đất trên Ngũ Nhạc linh từ, lễ rước nước, cùng nhiều trò chơi dân gian như: Đu tiên, chọi gà, cờ người, đấu vật… Lễ hội mùa thu tưởng niệm ngày mất của Đức Thánh Trần Hưng Đạo và ngày mất của Anh hùng dân tộc, Danh nhân văn hóa thế giới Nguyễn Trãi. Lễ hội mùa thu đền Kiếp Bạc có nhiều nghi thức tế lễ và diễn xướng dân gian rất nổi tiếng như: Lễ rước cỗ tiến Thánh, Lễ hội quân trên sông Lục Đầu, lễ cầu an và hội hoa đăng trên sông Lục Đầu, tục hầu Thánh, lễ ban ấn của Đức Thánh Trần… Các trò chơi dân gian như: Đấu vật, đua thuyền, bắt vịt, nấu cơm thi, nhảy phỗng… Trong các kỳ lễ hội có hàng chục vạn du khách và nhân dân thập phương về dâng hương lễ bái. Trong lễ hội mùa xuân Côn Sơn như: Lễ rước nước, lễ mộc dục, lễ Mông sơn thí thực, lễ tế trời đất trên Ngũ Nhạc linh từ; lễ tưởng niệm danh nhân Nguyễn Trãi, Quan đại Tư Đồ Trần Nguyên Đán và các trò chơi dân gian đặc sắc như: đu tiên, chọi gà, vật dân tộc, hát chèo, hát quan họ… Hàng năm đều bổ sung, nâng cấp chất lượng và mở rộng quy mô trình diễn qua từng lễ hội làm phong phú thêm nội dung lễ hội như: Liên hoan Pháo đất tỉnh Hải Dương, Hội thi gói bánh chưng, giã bánh dày, lễ giỗ Đức Thánh Trần, Tuần Văn hóa, du lịch và Xúc tiến thương mại trong lễ hội mùa Xuân, mùa Thu. Vì vậy, Lễ hội truyền thống Côn Sơn – Kiếp Bạc đã hoàn thiện dần các giá trị văn hoá vốn đang bị mai một, thất truyền. Công tác tổ chức lễ hội được duy trì tốt hàng năm theo đúng nghi thức truyền thống được nhân dân và các cấp chính quyền đánh giá cao. [caption id="attachment_1233855" align="aligncenter" width="600"]
Ảnh Sưu tầm[/caption] Xác định ranh giới khu vực bảo vệ, lập hồ sơ bảo vệ di tích, lập dự án nghiên cứu khai quật và phương án trưng bày các di vật khảo cổ. Trong đó di sản văn hóa phi vật thể cần được tổng điều tra nghiên cứu, sưu tầm, đánh giá làm rõ và làm phong phú thêm; trên cơ sở đó lập hồ sơ khoa học, phân loại văn hóa phi vật thể để bảo vệ và phát huy, các di tích phục hồi và công trình xây mới cần được nghiên cứu phù hợp với hệ thống di tích hiện có và cảnh quan chung của toàn khu di tích. Bảo tồn, tôn tạo di tích trong vùng nghiên cứu quy hoạch ở 3 khu vực trọng tâm là: Côn Sơn, Kiếp Bạc và Phượng Hoàng, xây dựng một số các di tích mới như: Biểu tượng Thiền phái Trúc Lâm trên đỉnh núi Côn Sơn, tháp chuông trên đỉnh Ngũ Nhạc, tượng đài chiến thắng trên đỉnh núi Trán Rồng và Nhà truyền thống giáo dục tại núi Phượng Hoàng, xây dựng các công trình có liên quan đến việc bảo vệ khu di tích, phục vụ lễ hội và phát triển du lịch, dịch vụ, xây dựng hạ tầng kỹ thuật, bao gồm: cải tạo, nâng cấp, xây mới các tuyến đường giao thông, bãi xe, bến tầu thuyền, nạo vét sông, hồ; xây dựng hệ thống điện, cấp thoát nước và vệ sinh môi trường trong khu di tích. Hệ thống di sản văn hóa phi vật thể Côn Sơn – Kiếp Bạc rất phong phú và đa dạng. Bên cạnh việc bảo tồn các giá trị văn hóa vật thể, việc bảo tồn, phục dựng dựng, lưu giữ các giá trị văn hóa phi vật thể là nhiệm vụ bức thiết. Trong đó lễ hội truyền thống Côn Sơn – Kiếp Bạc với nhiều hình thái văn hoá phi vật thể đặc sắc được coi là thuần phong, mỹ tục độc đáo góp phần làm nên bản sắc văn hoá đa dạng và tốt đẹp của cư dân đồng bằng Bắc bộ.
Thanh Tùng
Bình luận (0)