Tạo chuyển biến mạnh mẽ trong xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước

Bộ trưởng Bộ VHTTDL Nguyễn Văn Hùng ký Quyết định số 4181/QĐ-BVHTTDL ngày 31/10/2025 ban hành Kế hoạch của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch thực hiện Kế hoạch của Chính phủ triển khai Kết luận số 156-KL/TW ngày 21/5/2025 của Bộ Chính trị về tiếp tục thực hiện Nghị quyết số 33-NQ/TW ngày 09/6/2014 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XI về xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước và Kết luận số 76-KL/TW ngày 04/6/2020 của Bộ Chính trị khóa XII về tiếp tục thực hiện Nghị quyết số 33-NQ/TW.

Theo đó, Kế hoạch nhằm cụ thể hóa Kế hoạch của Chính phủ triển khai Kết luận số 156-KL/TW thành các nhiệm vụ cụ thể, thiết thực, phù hợp với chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và phạm vi quản lý nhà nước của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch góp phần tạo chuyển biến mạnh mẽ trong xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước.

Nhiệm vụ, giải pháp cụ thể

Tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền nhằm nâng cao nhận thức về văn hóa, con người Việt Nam:

Đẩy mạnh tuyên truyền trong đội ngũ cán bộ, đảng viên, cán bộ chủ chốt của Bộ và các cơ quan, đơn vị thuộc Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch nhằm nâng cao nhận thức và trách nhiệm đối với việc thực hiện các nghị quyết, kết luận của Đảng về văn hóa, con người Việt Nam.

Phát huy vai trò của báo chí, truyền thông trong việc tuyên truyền, nâng cao nhận thức của xã hội về vị trí, vai trò, tầm quan trọng của văn hóa.

Phát huy vai trò đội ngũ văn nghệ sỹ, nghệ nhân và người có uy tín trong cộng đồng tuyên truyền, phổ biến về chủ trương, chính sách của Đảng về xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam.

Khuyến khích việc sản xuất nội dung nghệ thuật cho truyền hình, điện ảnh và nền tảng số. Đẩy mạnh sản xuất các bộ phim, chương trình truyền hình có giá trị văn hóa cao, các bộ phim, chương trình truyền hình phản ánh văn hóa, lịch sử và con người Việt Nam… từ đó nâng cao nhận thức và tự hào dân tộc trong cộng đồng.

Tập trung hoàn thiện thể chế, cơ chế, chính sách đặc thù, ưu tiên bổ sung nguồn lực:

Rà soát, trình cấp có thẩm quyền ban hành và ban hành theo thẩm quyền văn bản sửa đổi, bổ sung, ban hành mới các văn bản quy phạm pháp luật quy định về báo chí, nghệ thuật biểu diễn, mỹ thuật, bản quyền tác giả, công nghiệp văn hóa... để tháo gỡ các "điểm nghẽn", "nút thắt" là rào cản sự phát triển của văn hóa, con người.

Nghiên cứu, tiếp tục đề xuất cơ chế, chính sách đặc thù trong phát hiện, đào tạo, bồi dưỡng, trọng dụng tài năng văn hóa nghệ thuật; khuyến khích sáng tạo về văn hóa trong không gian số, môi trường số, xã hội số, kinh tế số; hoàn thiện cơ chế hỗ trợ kinh phí cho nghệ nhân, người thực hành, tổ chức truyền dạy văn hóa truyền thống các dân tộc, nhất là dân tộc thiểu số.

Xây dựng cơ chế, chính sách huy động nguồn lực đầu tư cho văn hóa, hợp tác công - tư phát triển hạ tầng, khai thác tài sản văn hóa đồng bộ, hiện đại, hiệu quả, ưu tiên tài sản văn hóa số, hạ tầng văn hóa; vận hành hiệu quả thiết chế văn hóa của nhà nước, trọng tâm là cấp cơ sở. Xây dựng các mô hình hợp tác công - tư để phát triển các chương trình, sự kiện văn hóa hoặc các công trình nghệ thuật; khuyến khích hợp tác công tư trong việc bảo vệ và phát huy các giá trị di sản văn hóa.

Rà soát các quy định về tiêu chuẩn chức danh nghề nghiệp, vị trí việc làm và định mức số người làm việc trong các đơn vị hành chính sự nghiệp văn hóa để sửa đổi, bổ sung các quy định hiện hành phù hợp với nhiệm vụ, yêu cầu và đặc thù của lĩnh vực văn hóa trong giai đoạn tới.

Rà soát các chiến lược, quy hoạch, chương trình, đề án lớn của Ngành văn hóa bảo đảm đồng bộ, phù hợp, thống nhất với chủ trương, chính sách, pháp luật về văn hóa và liên quan, nhất là trong giai đoạn 2026 - 2030.

Tiếp tục kiện toàn tổ chức bộ máy quản lý nhà nước về truyền thông, văn hóa theo hướng tinh gọn, hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả. Chú trọng công tác quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao năng lực cho đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý, công chức, viên chức, người lao động, nhất là cán bộ chủ chốt và những người làm công tác truyền thông, văn hóa, nghệ thuật thực sự am hiểu về văn hóa, có phẩm chất, bản lĩnh, năng lực chuyên môn, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới.

Tiếp tục triển khai các giải pháp xây dựng con người Việt Nam gắn với xây dựng môi trường văn hóa:

Triển khai hỗ trợ sáng tác văn học, nghệ thuật để định hướng thị hiếu, thẩm mỹ, bồi dưỡng tâm hồn, tình cảm, trí tuệ, kỹ năng sống, hướng tới sự hoàn thiện nhân cách của mỗi cá nhân và xã hội.

Phối hợp triển khai chương trình giáo dục nghệ thuật, đặc biệt là nghệ thuật truyền thống vào giảng dạy trong trường học, tạo điều kiện cho học sinh phát huy năng khiếu, sở trường, nâng cao hiểu biết, khả năng cảm thụ nghệ thuật.

Khuyến khích giáo dục về giá trị văn hóa, đạo đức truyền thống như tình yêu quê hương đất nước, lòng hiếu thảo, sự tôn trọng lễ nghĩa, góp phần xây dựng một xã hội công bằng, văn minh. Khuyến khích các hành vi ứng xử văn hóa trong xã hội, đặc biệt là trong giao tiếp, ứng xử công sở, giao thông, bảo vệ môi trường…

Phát triển không gian văn hóa cộng đồng, xây dựng các trung tâm văn hóa, các hoạt động giao lưu, vui chơi giải trí lành mạnh để khuyến khích con người tham gia vào các hoạt động tích cực, xây dựng mối quan hệ tốt đẹp.

Xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh, hiện đại, hội nhập và phát triển bền vững; phát triển không gian sáng tạo trên nền tảng số cho nghệ sĩ và các tổ chức văn hóa để họ có thể quảng bá, phát hành sản phẩm văn hóa, nghệ thuật. Khuyến khích việc sáng tạo các sản phẩm văn hóa trực tuyến như sách điện tử, âm nhạc trực tuyến, phim số, các cuộc thi văn hóa số, nâng cao ý thức cộng đồng trong bảo vệ bản quyền, đưa nội dung giáo dục về bảo vệ bản quyền vào chương trình giảng dạy ở các cấp học, tổ chức các chiến dịch tuyên truyền về bảo vệ bản quyền.

Triển khai xây dựng văn hóa doanh nghiệp, tinh thần khởi nghiệp sáng tạo của doanh nghiệp Việt Nam.

Xây dựng và triển khai quy tắc ứng xử văn hóa, văn minh trên môi trường số. Triển khai các chiến dịch truyền thông làm sạch không gian mạng

Đổi mới, nâng cao chất lượng Cuộc vận động "Toàn dân rèn luyện thân thể theo gương Bác Hồ vĩ đại" và lồng ghép hiệu quả với các chiến lược, chương trình, đề án, phong trào liên quan, hướng tới mỗi người dân thường xuyên luyện tập ít nhất một môn thể thao phù hợp với đặc điểm, điều kiện cụ thể của cá nhân. Mở rộng mạng lưới thiết chế thể thao cơ sở, phát triển các câu lạc bộ thể thao, các điểm tập luyện thể dục, thể thao công cộng. Tổ chức hiệu quả mạng lưới hướng dẫn viên thể thao cơ sở, các hoạt động giao lưu, thi đấu thể thao trong cộng đồng. Tăng cường phối hợp liên ngành tổ chức các hoạt động thể dục, thể thao trong từng đối tượng (công nhân, viên chức, nông dân, thanh niên, phụ nữ, người cao tuổi...).

Triển khai các giải pháp phát triển các ngành công nghiệp văn hóa, chủ động hội nhập quốc tế về văn hóa và tiếp thu tinh hoa văn hóa nhân loại:

Xây dựng cơ chế, chính sách đột phá hỗ trợ phát triển các ngành công nghiệp văn hóa; đề xuất ưu đãi miễn, giảm thuế cho các doanh nghiệp sáng tạo và nghệ sĩ, các sản phẩm văn hóa, nghệ thuật, phim ảnh, âm nhạc, sách…để khuyến khích sản xuất và tiêu thụ các sản phẩm văn hóa.

Xây dựng các nền tảng số cho phép phân phối, quảng bá và tiêu thụ các sản phẩm văn hóa trực tuyến, từ sách, âm nhạc, phim, nghệ thuật số đến các chương trình biểu diễn nghệ thuật trực tuyến. Xây dựng các hệ thống ứng dụng công nghệ thông tin đo quét, đánh giá mức độ ảnh hưởng trên truyền thông đại chúng, không gian mạng.

Khuyến khích các sáng tạo nghệ thuật và văn hóa kết hợp với các ngành công nghiệp khác như công nghệ, du lịch, giáo dục, thể thao, để tạo ra các sản phẩm văn hóa độc đáo và hấp dẫn, ví dụ như lễ hội văn hóa số, tour du lịch thực tế ảo, chương trình âm nhạc tương tác trên nền tảng số…

Tổ chức các cuộc thi sáng tạo, liên hoan nghệ thuật; tổ chức các cuộc thi, giải thưởng sáng tạo quốc gia và quốc tế tạo ra các sân chơi lớn cho các nghệ sĩ và nhà sáng tạo, từ phim, âm nhạc đến nghệ thuật kỹ thuật số để khuyến khích họ đổi mới và sáng tạo. Mở rộng các liên hoan nghệ thuật quốc tế tại Việt Nam nhằm quảng bá văn hóa Việt Nam ra thế giới đồng thời tạo cơ hội giao lưu, học hỏi, và hợp tác sáng tạo.

Đẩy mạnh chuyển đổi số trong lĩnh vực văn hóa, xây dựng nền tảng số cho văn hóa Việt Nam, đặc biệt là các bảo tàng ảo, thư viện số, cơ sở dữ liệu di sản văn hóa. Sản xuất các sản phẩm truyền thông đa phương tiện giới thiệu văn hóa Việt bằng nhiều ngôn ngữ. Phát triển kênh truyền thông trên các nền tảng số quốc tế để lan tỏa bản sắc văn hóa Việt.

Phát triển ngành công nghiệp văn hóa và du lịch, gắn kết việc bảo tồn di sản văn hóa với phát triển ngành công nghiệp văn hóa. Phát triển các tour du lịch văn hóa, kết hợp tham quan di tích lịch sử, bảo tàng, di sản văn hóa phi vật thể và di sản tư liệu của từng vùng miền.

Xây dựng hệ thống đào tạo nguồn nhân lực chuyên nghiệp cho các ngành công nghiệp văn hóa. Đào tạo chuyên môn cao cho nguồn nhân lực sáng tạo. Đưa vào các chương trình đào tạo về nghệ thuật số, thiết kế đồ họa, âm nhạc điện tử, sản xuất phim kỹ thuật số, marketing văn hóa số nhằm trang bị kỹ năng cho thế hệ nghệ sĩ và nhà sáng tạo trong kỷ nguyên số.

Tăng cường hợp tác văn hóa song phương và đa phương; mở rộng và củng cố quan hệ hợp tác với các tổ chức quốc tế; ký kết các hiệp định, thỏa thuận hợp tác văn hóa với nhiều quốc gia, tạo hành lang pháp lý để tổ chức các hoạt động giao lưu văn hóa. Tham gia chủ động, có trách nhiệm vào các hoạt động văn hóa toàn cầu, nhất là các diễn đàn, hội nghị quốc tế về văn hóa.

Xúc tiến xuất khẩu văn hóa và sản phẩm nghệ thuật ra thế giới thông qua việc tổ chức các sự kiện giao lưu văn hóa quốc tế, đẩy mạnh quảng bá sản phẩm văn hóa Việt Nam ra thị trường quốc tế thông qua các nền tảng trực tuyến, phát hành phim, âm nhạc, sách, mỹ thuật, v.v

Hỗ trợ phát hành các sản phẩm báo chí, xuất khẩu các ấn phẩm, sản phẩm, dịch vụ văn hóa ra nước ngoài; quảng bá hình ảnh, đất nước, văn hoá, con người Việt Nam đến với bạn bè quốc tế.

Tổ chức các Tuần lễ văn hóa Việt Nam, Ngày Việt Nam ở nước ngoài, triển lãm, liên hoan phim, trình diễn nghệ thuật dân tộc tại nhiều quốc gia; xây dựng thương hiệu văn hóa quốc gia; hỗ trợ các đoàn nghệ thuật, nghệ nhân tham gia các liên hoan, hội chợ, sự kiện văn hóa quốc tế.

Huy động nguồn lực phát triển văn hóa:

Triển khai trọng tâm, trọng điểm, đồng bộ các nhiệm vụ, nội dung của Chương trình mục tiêu quốc gia về phát triển văn hóa giai đoạn 2025 - 2035.

Tập trung đầu tư, hoàn thiện các thiết chế văn hóa quy mô quốc gia, đồng bộ hóa hệ thống thiết chế văn hoá, thể thao cơ sở phù hợp với chính quyền địa phương 2 cấp. Xây dựng và phát triển hệ thống cơ sở vật chất phục vụ văn hóa, nghệ thuật. Đầu tư xây dựng các nhà hát, bảo tàng, thư viện, trung tâm văn hóa.

Huy động nguồn lực xã hội đầu tư phát triển hệ thống thiết chế văn hóa, tổ chức các hoạt động văn hóa.

Đổi mới chương trình đào tạo nghệ thuật, phát triển các trường đại học, học viện văn hóa, nghệ thuật chất lượng cao, gắn kết lý thuyết với thực hành, đồng thời phát triển các chương trình học đáp ứng nhu cầu thực tế của ngành văn hóa, nghệ thuật; chú trọng đào tạo kỹ năng sáng tạo, tư duy phản biện.

Đầu tư vào đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao trong các lĩnh vực văn hóa, di sản văn hóa, nghệ thuật, phát triển kỹ năng cho cộng đồng.

Khuyến khích đầu tư đổi mới công nghệ trong các tòa soạn, đẩy mạnh chuyển đổi số báo chí nhằm tăng khả năng lan tỏa; Bảo vệ quyền tác giả, quyền sở hữu trí tuệ đối với các sản phẩm báo chí để hỗ trợ nhà báo và các cơ quan báo chí yên tâm sáng tạo; Mở rộng hợp tác giữa báo chí và các ngành công nghiệp văn hóa để xây dựng hệ sinh thái văn hóa truyền thông đa phương tiện.

Nâng cao hiệu quả các hoạt động văn hóa, mức thụ hưởng văn hóa của người dân:

Tiếp tục bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa truyền thống thông qua việc xây dựng hồ sơ, tiến hành đăng ký, ghi danh, xếp hạng và công nhận các di sản văn hóa của Việt Nam, bao gồm di sản văn hóa vật thể và di sản văn hóa phi vật thể, di sản tư liệu và bảo vật quốc gia; phục dựng các lễ hội truyền thống.

Tổ chức và duy trì các lễ hội dân gian, tôn vinh các giá trị văn hóa đặc sắc của từng vùng miền, giúp cộng đồng hiểu và yêu quý di sản văn hóa của mình. Tăng cường ứng dụng công nghệ số để số hóa di sản văn hóa, giúp bảo vệ và phát triển chúng trong môi trường số.

Tạo cơ chế để các cộng đồng địa phương chủ động tham gia bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa truyền thống thông qua các hoạt động giao lưu, bảo vệ di sản văn hóa. Thúc đẩy việc phát triển các sản phẩm văn hóa kết hợp hài hòa giữa các yếu tố truyền thống và hiện đại. Phát huy vai trò của đồng bào dân tộc thiểu số trong việc duy trì thực hành, trao truyền và phát huy giá trị văn hóa dân tộc.

Đổi mới, nâng cao hiệu quả các hoạt động điện ảnh, nghệ thuật biểu diễn, mỹ thuật, nhiếp ảnh, triển lãm, văn hóa cơ sở, thư viện, bảo tàng, báo chí, phát thanh truyền hình và thông tin điện tử, in, xuất bản và phát hành, thông tin cơ sở, thông tin đối ngoại.

Phát huy hiệu quả hoạt động các thiết chế văn hóa cơ sở, đổi mới hoạt động, thiết thực gắn với đời sống văn hóa cơ sở, nhu cầu của người dân.

Nguồn: https://bvhttdl.gov.vn/tao-chuyen-bien-manh-me-trong-xay-dung-va-phat-trien-van-hoa-con-nguoi-viet-nam-dap-ung-yeu-cau-phat-trien-ben-vung-dat-nuoc-20251104122532948.htm