Cây mắc ca không chỉ mang lại giá trị dinh dưỡng cao mà còn góp phần chống xói mòn, giảm phát thải, thích ứng với biến đổi khí hậu. Hiện cả nước có 29 tỉnh trồng mắc ca, với tổng diện tích khoảng 20.000 ha, tập trung chủ yếu tại Tây Bắc và Tây Nguyên. Trong đó, vùng biên Lâm Đồng nổi lên như một điểm sáng, từng bước khẳng định mắc ca là cây trồng giúp người dân nâng cao thu nhập, hướng đến sinh kế bền vững.
Tuy nhiên, sản xuất mắc ca của tỉnh còn nhiều hạn chế, quy mô liên kết nhỏ lẻ, thiếu tính bền vững. Hầu hết các vùng trồng chưa chú trọng tiêu chuẩn chất lượng và an toàn thực phẩm, chưa hình thành vùng nguyên liệu đồng nhất, gây khó khăn trong chế biến và tiêu thụ.
Trước thực tế đó, Trung tâm Khuyến nông tỉnh chủ trì triển khai dự án Khuyến nông Trung ương “Xây dựng mô hình Thâm canh mắc ca theo tiêu chuẩn VietGAP, gắn với liên kết tiêu thụ sản phẩm tại một số tỉnh Tây Nguyên” do Bộ Nông nghiệp và Môi trường là cơ quan chủ quản.
Tại Lâm Đồng, mô hình được thực hiện tại xã Quảng Trực, với quy mô 15 ha, có 19 hộ dân tham gia. Mục tiêu của dự án phát triển trên 70 ha thâm canh, năng suất tăng trên 10%, hiệu quả kinh tế trên 10% so với sản xuất đại trà.
Gia đình ông Điểu D’rây ở bon Prăng I, xã Quảng Trực, có hơn 2 ha đất đồi. Năm 2010, từ nguồn vốn chương trình khuyến nông quốc gia, ông Điểu D’rây được hỗ trợ giống, phân bón, trồng 1 ha mắc ca. Ông Điểu D’rây cho biết: “Từ chương trình khuyến nông trên cây mắc ca tôi trồng 15 năm nay, đến giờ, được hướng dẫn trồng theo hướng VietGAP. Nhờ áp dụng biện pháp nâng cao chất lượng vườn cây, người dân từng bước nâng cao thu nhập, xóa đói, giảm nghèo”.
Còn bà Thị Nhên ở bon Bu Prăng II, xã Quảng Trực cũng trồng hơn 1 ha mắc ca. Theo bà Thị Nhên, khi tham gia chương trình, bà được Nhà nước tổ chức các lớp tập huấn, chuyển giao khoa học, kỹ thuật, hỗ trợ giống, vật tư nông nghiệp. Với hơn 1 ha mắc ca, mỗi năm bà thu được khoảng 1,3 tấn trái, giá bán dao động từ 90.000 - 120.000 đồng/kg, sau khi trừ chi phí, giúp bà thu lãi trên dưới 100 triệu đồng/năm.
Theo ông Phạm Tấn Minh - Chủ nhiệm đề tài, trong năm 2025, Trung tâm Khuyến nông đã tổ chức 2 lớp tập huấn, 3 lớp ngoài mô hình, với trên 150 lượt nông dân tham gia. Đặc biệt, lớp học thu hút nhiều hộ đồng bào dân tộc thiểu số tham gia, mở ra cơ hội tiếp nhận kỹ thuật mới tại vùng sâu, vùng xa. Giảng viên là cán bộ chuyên môn sâu đã hướng dẫn kỹ thuật ra hoa, đậu quả, quản lý sâu bệnh, thu hoạch, bảo quản, truy xuất nguồn gốc sản phẩm theo VietGAP.
“Hoạt động liên kết tiêu thụ được triển khai mạnh mẽ thông qua các cuộc hội thảo, các tổ liên kết sản xuất và tiêu thụ mắc ca theo tiêu chuẩn VietGAP tại các vùng trồng. Đáng chú ý, tổ liên kết đã ký hợp đồng thu mua với Hợp tác xã Nông nghiệp dịch vụ Long Việt, cam kết thu mua toàn bộ 15 ha của mô hình, sản lượng dự kiến 30 tấn, giá thu mua theo thị trường và cộng thêm 3.000 - 5.000 đồng/kg tùy chất lượng”, ông Minh cho biết.
Cùng với bổ sung nguồn giống chất lượng, hiện hệ thống thu mua, chế biến ngày càng phát triển với 34 cơ sở, doanh nghiệp, công suất khoảng 8.500 tấn hạt/năm. Sản phẩm mắc ca Lâm Đồng đã có mặt tại các siêu thị, cửa hàng tiện lợi trong nước và xuất khẩu sang Hàn Quốc, Trung Quốc, Nhật, Thái Lan, Úc… Nhiều doanh nghiệp tiêu biểu đang hoạt động như: Công ty TNHH Mắc ca Việt, Mắc ca Mai Thao (Di Linh), TBK Green Food, Huy Hiếu (Tân Hà - Lâm Hà) Công ty Mac ca Việt Xanh (Đức Trọng)…
Theo ông Nguyễn Văn Chương - Giám đốc Trung tâm Khuyến nông Lâm Đồng, mô hình Thâm canh mắc ca theo hướng VietGAP tại vùng biên Quảng Trực không chỉ giúp nông dân nâng cao kỹ thuật, tăng năng suất mà còn tạo nền tảng quan trọng để hình thành vùng nguyên liệu tập trung, an toàn, truy xuất nguồn gốc. “Đây là điều kiện tiên quyết để tham gia các chuỗi cung ứng lớn”, ông Chương cho biết thêm.
Hiện, diện tích mắc ca của tỉnh đạt khoảng 13.097 ha, sản lượng 12.508 tấn, năng suất trung bình 22,4 tạ/ha. Toàn tỉnh có 42/124 xã được xác định là vùng sản xuất mắc ca chủ lực, trong đó 33 xã thuộc Lâm Đồng (cũ), 12 xã thuộc Đắk Nông (cũ). Đây là lợi thế quan trọng để hình thành vùng nguyên liệu tập trung, tạo điều kiện thu hút doanh nghiệp đầu tư vào chế biến sâu.
Nguồn: https://baolamdong.vn/trong-mac-ca-theo-huong-vietgap-404755.html
Bình luận (0)