Từ nhiệm vụ, giải pháp thiết thực giúp phòng ngừa, ứng phó sự cố môi trường cấp quốc gia hiệu quả

Thời gian qua, Việt Nam đã chứng kiến nhiều sự cố môi trường do hoạt động của con người và biến đổi bất thường của tự nhiên. Thực tế cho thấy, mặc dù đã có bước chuyển biến tích cực, song công tác phòng ngừa, ứng phó sự cố và thiên tai nói chung vẫn còn bị động, lúng túng; việc khắc phục hậu quả còn chậm, gây ảnh hưởng tiêu cực đến phát triển kinh tế – xã hội, sức khoẻ và đời sống nhân dân. Do đó Chính phủ đã đưa ra các nhiệm vụ, giải pháp thiết thực giúp phòng ngừa, ứng phó sự cố môi trường cấp quốc gia hiệu quả.

Ánh minh họa

Việc ứng phó vụ việc, sự cố môi trường cần đảm bảo nguyên tắc kịp thời, hiệu quả trên cơ sở phối hợp của các tổ chức, cá nhân tham gia ứng phó. Xác định rõ, cụ thể vai trò, trách nhiệm của các ngành, các cấp, các tổ chức liên quan trong việc ứng phó khẩn cấp nhằm đảm bảo quá trình ứng phó sự cố môi trường hiệu quả và không chồng chéo, theo đó cần hoàn thiện chính sách, pháp luật về phòng ngừa, ứng phó sự cố môi trường cấp quốc gia.

Việc tổ chức, sử dụng các lực lượng phòng ngừa, ứng phó sự cố môi trường cấp quốc gia bảo đảm hiệu quả; cảnh báo, ứng phó kịp thời, linh hoạt, rõ trách nhiệm, huy động, phối hợp đồng bộ, thống nhất các lực lượng khi sự cố xảy ra theo quy trình do Bộ Quốc phòng quy định, trong đó cần đảm bảo nguyên tắc địa phương nơi xảy ra sự cố phải báo cáo ngay cho cấp có thẩm quyền để đánh giá, phân cấp, ứng phó sự cố, đồng thời thông báo cho NACCET để sẵn sàng ứng phó sự cố môi trường cấp quốc gia.

Bộ Quốc phòng là cơ quan chủ trì, tổ chức ứng phó sự cố môi trường cấp quốc gia, huy động lực lượng của các bộ, ngành, địa phương tham gia; chỉ đạo lực lượng nòng cốt thành lập sở chỉ huy hiện trường để tổ chức, điều phối các lực lượng tham gia ứng phó sự cố môi trường cấp quốc gia trong đó nâng cao năng lực giám sát, cảnh báo của các trạm quan trắc phục vụ ứng phó sự cố môi trường cấp quốc gia

Xây dựng, cập nhật cơ sở dữ liệu về nguy cơ sự cố môi trường cấp quốc gia trên phạm vi cả nước; cơ sở dữ liệu hiện trạng môi trường từ hệ thống trạm quan trắc của Bộ Quốc phòng, Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ Khoa học và Công nghệ. Xây dựng bộ kịch bản, quy trình ứng phó, các tài liệu hướng dẫn ứng phó sự cố môi trường cấp quốc gia làm cơ sở cho công tác chỉ huy, điều hành và phối hợp giữa các bộ, ngành, địa phương.

Buổi diễn tập thực tế tại Công ty TNHH ViTop Chemical

Nhất là trang bị phương tiện, thiết bị, cơ sở vật chất đảm bảo cho các lực lượng ứng phó sự cố môi trường cấp quốc gia của các bộ, ngành, địa phương, trong đó, tập trung kiện toàn tổ chức, đầu tư trang thiết bị cho các lực lượng nòng cốt tham gia ứng phó sự cố môi trường cấp quốc gia. Xây dựng cơ sở dữ liệu quản lý lực lượng, phương tiện ứng phó sự cố môi trường quốc gia.

Đặc biệt là tổ chức huấn luyện, đào tạo, nâng cao trình độ cho các lực lượng tham gia ứng phó sự cố môi trường cấp quốc gia. Tổ chức diễn tập ứng phó sự cố môi trường cấp quốc gia, đảm bảo dự trữ quốc gia về các mặt hàng thiết yếu, các trang thiết bị ứng phó sự cố môi trường.

Đẩy mạnh các hoạt động tuyên truyền, phổ biến pháp luật nâng cao nhận thức về những nguy cơ, tác hại của sự cố môi trường cấp quốc gia; về vai trò, trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân trong hoạt động bảo vệ môi trường nói chung, công tác phòng ngừa, ứng phó sự cố môi trường cấp quốc gia nói riêng, tăng cường quản lý, kiểm tra, xử lý vi phạm đối với các cơ sở có nguy cơ gây ô nhiễm môi trường theo quy định của pháp luật, tăng cường hợp tác quốc tế trong nghiên cứu, tổ chức ứng phó sự cố môi trường cấp quốc gia.

Xây dựng chương trình hợp tác song phương và đa phương với các quốc gia và các tổ chức quốc tế có liên quan về ứng phó sự cố môi trường. Chuẩn bị phương án và sẵn sàng cử lực lượng, phương tiện tham gia huấn luyện, diễn tập, ứng phó sự cố môi trường trong khu vực và quốc tế, đồng thời tăng cường trao đổi thông tin, dữ liệu về các nguy cơ xảy ra sự cố môi trường; hợp tác nghiên cứu, ứng dụng, chuyển giao công nghệ phục vụ ứng phó sự cố môi trường.

Trong đó, về giải pháp hoàn thiện chính sách, pháp luật, sẽ nghiên cứu sửa đổi, bổ sung chức năng, nhiệm vụ ứng phó sự cố môi trường cấp quốc gia cho lực lượng của các bộ, ngành, địa phương trong hệ thống ứng phó sự cố môi trường cấp quốc gia; nghiên cứu, hoàn thiện chế độ, chính sách cho lực lượng thực hiện chức năng, nhiệm vụ ứng phó sự cố môi trường cấp quốc gia và nghiên cứu sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện các quy định về cơ chế huy động, sử dụng nguồn lực, quản lý tài chính trong thực hiện ứng phó sự cố môi trường cấp quốc gia.

Diêm Giang