Tuyển dụng viên chức theo vị trí việc làm cần phải có tiêu chí, tiêu chuẩn, qui trình rõ ràng

Thảo luận về dự thảo Luật Viên chức (sửa đổi), đại biểu Quốc hội Phạm Văn Hòa cho rằng, việc tuyển dụng viên chức theo vị trí việc làm cần phải có tiêu chí, tiêu chuẩn, qui trình rõ ràng để đảm bảo tiêu chí cạnh tranh và minh bạch tối đa.

Toàn cảnh phiên thảo luận sáng 13/11

Sáng ngày 13/11, đại biểu Quốc hội thảo luận về dự thảo Luật Viên chức (sửa đổi).

Nguyên tắc tuyển dụng còn chồng chéo, thiếu thống nhất

Phân tích sâu về nhóm nguyên tắc tuyển dụng, Đại biểu Phạm Thị Minh Huệ, Đoàn ĐBQH Thành phố Cần Thơ cho rằng, dự thảo luật vẫn còn tồn tại những điểm chưa thống nhất giữa Điều 16 và Điều 3. Đại biểu dẫn chứng: “Khoản 4 Điều 3 đã quy định có chính sách ưu đãi đối với người có tài năng, nhưng sang khoản 5 Điều 16 lại không đề cập. Nguyên tắc tuyển dụng mà thiếu nhóm ‘người có tài năng’ là không phù hợp với định hướng chiến lược về thu hút nguồn nhân lực chất lượng cao.”

Theo Đại biểu, việc thiếu thống nhất ngay trong nội tại dự thảo luật khiến cơ quan thực thi dễ lúng túng, dễ tạo kẽ hở trong áp dụng pháp luật.

Đại biểu Phạm Thị Minh Huệ, Đoàn ĐBQH Thành phố Cần Thơ phát biểu ý kiến tại phiên thảo luận

Đồng tình với ý kiến trên, Đại biểu Phạm Thị Kiều, Đoàn ĐBQH tỉnh Lâm Đồng cũng nhấn mạnh: “Tuyển dụng viên chức có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, do đó các nguyên tắc phải rõ ràng, không được trùng lặp và phải phản ánh đúng tinh thần cải cách”

Đại biểu Phạm Thị Kiều, Đoàn ĐBQH tỉnh Lâm Đồng phát biểu ý kiến tại phiên thảo luận

Cầnchuẩn hóa qui trình tuyển dụng

Theo Quochoi.vn, một trong những nội dung được nhiều Đại biểu quan tâm là quy định tại Điều 18 về thẩm quyền tuyển dụng viên chức. Theo Đại Phạm Thị Minh Huệ, Đoàn ĐBQH Thành phố Cần Thơ: “Dự thảo Luật cho phép đơn vị sự nghiệp có thẩm quyền tuyển dụng nhưng lại có thể đề xuất cơ quan cấp trên tuyển thay. Nếu không quy định rõ trường hợp nào được đề xuất, trường hợp nào phải tự thực hiện sẽ dễ dẫn tới tùy nghi trong áp dụng.”

Đại biểu cũng cảnh báo nguy cơ hình thành “vùng xám” pháp lý như việc thích thì tuyển, không thích thì đẩy lên cấp trên. Điều này có thể dẫn đến tình trạng né tránh trách nhiệm, làm suy giảm tính chủ động của đơn vị sự nghiệp.

Liên quan đến qui định tuyển dụng theo vị trí việc làm, Đại biểu Phạm Văn Hòa, Đoàn ĐBQH tỉnh Đồng Tháp đánh giá cao hướng tiếp cận như dự thảo Luật. Theo Đại biểu đây là cách làm hiện đại, loại bỏ phương thức tuyển dụng theo biên chế mang tính hình thức trước đây. Đại biểu phân tích: “Trước đây thiếu biên chế năm nào tuyển năm đó, rồi vào đơn vị mới phân việc, dẫn đến bố trí nhân sự không chuyên môn. Nay dự thảo quy định tuyển đúng vị trí như kế toán, văn thư hay chuyên môn từng lĩnh vực là rất đúng.”

Đại biểu Phạm Văn Hòa, Đoàn ĐBQH tỉnh Đồng Tháp phát biểu ý kiến tại phiên thảo luận

Tuy nhiên, Đại biểu cũng cảnh báo việc tuyển dụng theo vị trí việc làm cần phải có tiêu chí, tiêu chuẩn, qui trình rõ ràng để đảm bảo tiêu chí cạnh tranh và minh bạch tối đa. Đại biểu chỉ rõ: “Thi tuyển hay xét tuyển đều phải công khai, minh bạch. Nếu không kiểm soát tốt, rất dễ trở lại tình trạng tuyển người nhà, người quen, mất công bằng trong cạnh tranh.”

Đặt vấn đề về việc chuẩn hóa và hiện đại hóa công tác thi tuyển, Đại biểu Nguyễn Tâm Hùng, Đoàn ĐBQH Thành phố Hồ Chí Minh đề xuất: “Cần quy định rõ thi tuyển viên chức được thực hiện tập trung, ứng dụng công nghệ số, kết nối dữ liệu quốc gia về viên chức để kiểm soát chất lượng đầu vào và tránh tuyển dụng kép.”

Đại biểu Nguyễn Tâm Hùng, Đoàn ĐBQH Thành phố Hồ Chí Minh phát biểu ý kiến tại phiên thảo luận

Theo Đại biểu, nếu không qui định chuẩn số hóa, không thi tuyển tập trung, rất khó bảo đảm khách quan và minh bạch. Đây cũng là giải pháp quan trọng trong bối cảnh nhiều nơi tổ chức thi tuyển nhỏ lẻ, dễ phát sinh tiêu cực.

Cho ý kiến vào các qui định về cơ chế xét tuyển, đặc biệt với sinh viên cử tuyển, Đại biểu Đặng Bích Ngọc, Đoàn ĐBQH tỉnh Phú Thọ chỉ ra thực tế bất cập kéo dài, là nhiều địa phương cử học sinh đi học theo chế độ cử tuyển nhưng khi tốt nghiệp lại không có nhu cầu tuyển dụng. “Cử tuyển phải gắn với nhu cầu vị trí việc làm của địa phương. Nhà nước bỏ kinh phí đào tạo mà sinh viên ra trường không có việc làm là sự lãng phí rất lớn.” Đại biểu chỉ rõ và đề nghị dự thảo luật cần đưa vào nguyên tắc: Địa phương chỉ được cử đi học khi xác định rõ nhu cầu nhân lực; sinh viên phải cam kết phục vụ địa phương sau tốt nghiệp và chỉ tiêu tuyển dụng cần được ưu tiên cho chính đối tượng được cử tuyển.

Đại biểu Đặng Bích Ngọc, Đoàn ĐBQH tỉnh Phú Thọ phát biểu ý kiến tại phiên thảo luận

Chính sách ưu tiên cần phù hợp với thực tiễn

Cho ý kiến vào các qui định về chính sách ưu tiên tuyển dụng viên chức, Đại biểu Phạm Văn Hòa, Đoàn ĐBQH tỉnh Đồng Tháp thẳng thắn chia sẻ, nếu luật chỉ qui định ưu tiên người có công hay sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp trong tuyển dụng thì giờ đây không còn phù hợp vì số lượng những lực lượng trên không còn nhiều. Thêm vào đó, ông đề xuất ưu tiên tuyển dụng cả người thân của các lực lượng trên để mở rộng chính sách nhân văn. Đại biểu đề xuất: “Người có công hay sĩ quan lớn tuổi rồi, sức khỏe không còn phù hợp để tuyển dụng vào viên chức. Vì vậy, nên thêm chế độ ưu tiên cho thân nhân của liệt sĩ, thương binh để vừa thể hiện tính nhân văn vừa đảm bảo yêu cầu chuyên môn.”

Các Đại biểu tham dự phiên thảo luận

Bày tỏ sự quan tâm tới nguồn nhân lực tại các vùng sâu, vùng xa, Đại biểu Đặng Bích Ngọc, Đoàn Đại biểu tỉnh Phú Thọ nhấn mạnh chính sách ưu tiên đối với người dân tộc thiểu số phải được thiết kế đặc thù hơn, nếu quy định ưu tiên chung cho người dân tộc thiểu số là chưa đủ. "Con em người dân tộc ở vùng sâu vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn mới thật sự cần cơ chế ưu tiên để bảo đảm nguồn nhân lực tại chỗ”, đại biểu chia sẻ.

Đại biểu cũng phân tích thực trạng, nhiều ứng viên từ nơi khác về vùng khó khăn, chỉ làm việc một thời gian ngắn rồi xin chuyển công tác, gây nên sự thiếu hụt nhân lực kéo dài. Vì vậy, luật cần ghi rõ đối tượng ưu tiên đặc biệt gồm người dân tộc thiểu số ở vùng sâu, vùng xa; vùng đặc biệt khó khăn; dân tộc thiểu số rất ít người.

Các Đại biểu tham dự phiên thảo luận

Bên cạnh những ý kiến trên, các Đại biểu cũng cho rằng Dự thảo Luật Viên chức (sửa đổi) có phạm vi tác động rộng, liên quan đến nhiều luật khác như Luật Cán bộ, công chức; Luật Giáo dục; Luật Giáo dục nghề nghiệp; Luật Nhà giáo; Luật Báo chí (sửa đổi)… Do đó, cần rà soát kĩ càng để đảm bảo tính đồng bộ và không phát sinh mâu thuẫn khi triển khai.

Nguồn: https://baolamdong.vn/tuyen-dung-vien-chuc-theo-vi-tri-viec-lam-can-phai-co-tieu-chi-tieu-chuan-qui-trinh-ro-rang-402532.html