Xây dựng không gian du lịch bền vững

Du khách tham quan tại cồn Chim.

Xây dựng mô hình điểm

Hiệp hội Du lịch Việt Nam vừa đề xuất triển khai Dự án “Xây dựng mô hình quản lý điểm đến du lịch hiệu quả có sự tham gia của các bên liên quan hướng tới môi trường du lịch xanh, không rác thải nhựa và carbon thấp” (Dự án), với sự hỗ trợ từ Chương trình Phát triển của Liên Hiệp Quốc (UNDP). Đây là hành động thiết thực để thúc đẩy du lịch Việt Nam phát triển xanh, bền vững.
Ông Vũ Thế Bình, Chủ tịch Hiệp hội Du lịch Việt Nam cho biết, phát triển du lịch xanh là hướng đi tất yếu. Trong đó, quản lý điểm đến giữ vai trò quan trọng, vì điểm đến chứa đựng tất cả các dịch vụ cần thiết của du lịch. Việc tập trung xây dựng những mô hình điểm đến du lịch xanh sẽ bao quát được toàn bộ hoạt động du lịch theo hướng xanh. Theo đó, việc xây dựng mô hình điểm theo Dự án sẽ giúp hoàn thiện những tiêu chí cần thiết.

Cụ thể, mục tiêu Dự án hướng tới xây dựng mô hình quản lý điểm đến du lịch tích hợp, có sự tham gia của các bên liên quan, làm nền tảng cho việc triển khai, giám sát và đánh giá các hoạt động phát triển du lịch xanh. Đồng thời, thực hiện truyền thông, nâng cao nhận thức của các bên liên quan (cơ quan nhà nước, doanh nghiệp và cộng đồng dân cư) về chuyển đổi xanh trong ngành du lịch gắn với bảo tồn đa dạng sinh học và chống biến đổi khí hậu; hướng đến xây dựng cơ chế nhân rộng mô hình, chuyển giao kiến thức, hướng dẫn kỹ thuật, bài học kinh nghiệm đến các địa phương trên toàn quốc.

Các hoạt động chính của Dự án tập trung vào 3 nội dung chính: nâng cao nhận thức về du lịch xanh cho khu vực tư nhân và cộng đồng; xây dựng mô hình quản lý điểm đến theo các tiêu chí xanh; áp dụng bộ tiêu chí du lịch không rác thải nhựa, hướng tới giảm phát thải carbon.

Dự án đặt mục tiêu: đạt ít nhất 80% doanh nghiệp tham gia giảm được 30% lượng rác thải nhựa, tối thiểu 120 người được đào tạo về quản lý điểm đến xanh, ban hành một bộ tiêu chí điểm đến xanh, xây dựng và vận hành ứng dụng quản lý điểm đến. Theo kế hoạch, Dự án sẽ được thí điểm tại Khu du lịch tâm linh - sinh thái Tây Yên Tử (Bắc Ninh), từ đó làm cơ sở để ban hành khung tiêu chí thống nhất về quản lý điểm đến du lịch xanh trên phạm vi toàn quốc.

Khi mỗi điểm đến trở thành không gian du lịch xanh, không rác thải nhựa, không carbon dư thừa, du lịch Việt Nam sẽ tạo nên hình ảnh mới về phát triển bền vững, thích ứng với môi trường - nơi con người sống hài hòa cùng thiên nhiên.

Du khách trải nghiệm chương trình “Cần Thơ - Road to Net Zero”.

Hành động vì môi trường du lịch bền vững ở ĐBSCL

Bà Huỳnh Thị Bích Tuyền, chủ Mekong Silt Ecologe (Cần Thơ), nói: “Biến đổi khí hậu đang tác động mạnh đến nhiều khu vực, trong đó có ĐBSCL. Riêng chúng tôi xác định có trách nhiệm với việc gìn giữ môi trường, tài nguyên bản địa”. Theo đó, ở Mekong Silt Ecologe có những giải pháp và trải nghiệm giúp du khách nâng cao nhận thức về việc gìn giữ môi trường trong các hoạt động du lịch. Cụ thể, tại đây sử dụng các vật liệu thân thiện môi trường: lát, lục bình, mo cau, gáo dừa… để làm các vật dụng phục vụ du khách trong quá trình lưu trú. Bên cạnh đó là các chương trình trải nghiệm, workshop làm xà phòng từ rác hữu cơ, hay chèo ghe, sup dọc các kênh rạch kết hợp làm sạch môi trường sông nước.

Bà Huỳnh Thị Bích Tuyền cho biết: “Khi khách ở trong không gian xanh, thân thiện với môi trường thì họ cũng tự động sẽ có hành động thích ứng theo. Như trường hợp có một vị khách từng lưu trú ở Mekong Silt Ecologe, khi trải nghiệm và hiểu các thông điệp môi trường, thì vị khách cũng hành động bằng cách tắt hết các thiết bị điện khi không cần thiết, phân loại rác cùng chúng tôi. Thực ra chỉ cần hành động nhỏ nhưng lâu dài sẽ tạo nên những thay đổi”. Du khách đến Mekong Silt Ecologe cũng dần dần hình thành tệp khách yêu thích không gian xanh, hành động vì môi trường.

Ở ĐBSCL có nhiều mô hình du lịch thân thiện môi trường như du lịch thuận thiên ở cồn Chim (Vĩnh Long). Tại đây, người dân làm nông nghiệp theo hướng tự nhiên. Bà Nguyễn Thị Bích Vân, Tổ trưởng Hợp tác xã du lịch cộng đồng cồn Chim, cho biết: “Ở đây, bà con vẫn canh tác lúa, làm vườn theo hướng tự nhiên, truyền thống. Nhà nào có cái gì thì lấy đó làm sản phẩm, dịch vụ cho du khách trải nghiệm”. Cồn Chim nổi bật với mô hình nông nghiệp “con tôm ôm cây lúa” thích ứng với môi trường thường xuyên bị xâm nhập mặn. Mô hình này không chỉ cho lúa sạch, tôm sạch mà còn là hoạt động trải nghiệm du lịch độc đáo về môi trường, kết hợp hài hòa giữa nông nghiệp, du lịch và môi trường theo hướng bền vững.

Phát triển du lịch xanh gắn với bảo vệ môi trường không còn là xu hướng mà nhiều đơn vị du lịch hiện nay đã xác định rõ chiến lược lâu dài để phát triển bền vững. Nhiều điểm đến, doanh nghiệp du lịch cũng có những tiêu chí, hay các chương trình hành động vì môi trường du lịch xanh chung. Đơn cử như cồn Sơn (Cần Thơ) có du lịch nông nghiệp kết hợp bảo vệ nguồn thủy sản sông Hậu, du lịch cộng đồng Mười Ngọt (Cà Mau) gắn với bảo vệ rừng tràm, các farmstay kết hợp du lịch cộng đồng ở Đồng Tháp, hay du lịch sinh thái “Net Zero tour Bến Tre” (Vĩnh Long), “Cần Thơ - Road to Net Zero” của các doanh nghiệp du lịch kết hợp với cộng đồng cư dân bản địa địa phương xây dựng…

Mỗi mô hình đều có những điểm nhấn, tác động đến nhận thức, hành động vì môi trường của du khách theo những cách khác nhau. Tuy nhiên, vẫn cần có những định hướng, tiêu chí chung về du lịch xanh, bền vững, xây dựng nên hệ thống thương hiệu về du lịch bền vững giúp định vị các điểm đến xanh. Như vậy, Dự án “Xây dựng mô hình quản lý điểm đến du lịch hiệu quả có sự tham gia của các bên liên quan hướng tới môi trường du lịch xanh, không rác thải nhựa và carbon thấp” là cần thiết để hình thành nên hệ giá trị du lịch xanh, bền vững.

Bài, ảnh: ÁI LAM

Nguồn: https://baocantho.com.vn/xay-dung-khong-gian-du-lich-ben-vung-a193583.html