Xây dựng môi trường công vụ TPHCM mới chuyên nghiệp, hiện đại

Quốc hội đã biểu quyết thông qua Nghị quyết về việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh năm 2025. Theo đó, TPHCM hợp nhất với tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu, tỉnh Bình Dương để trở thành TPHCM mới với quy mô dân số gần 14 triệu người, diện tích được mở rộng, mang lại các cơ hội lớn nhưng cũng không ít thách thức đối với nền công vụ của TPHCM mới, đặc biệt là ở giai đoạn đầu.

Cơ hội, thách thức đan xen

Có thể nhận thấy, trong thời gian qua, với quy mô của một đô thị đặc biệt, khối lượng, tần suất các nhiệm vụ quản lý, tổ chức phát triển kinh tế - xã hội của TPHCM luôn cao hơn nhiều so với các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương khác.

Với độ “mở” cao, kinh tế - xã hội của thành phố có tốc độ phát triển nhanh, nhạy cảm với những trạng thái của nền kinh tế thế giới, luôn phát sinh các vấn đề mới, đặt ra nhiều áp lực, thách thức đối với nền công vụ trong quản lý, điều hành. Ngoài ra, trong thời gian qua, thành phố luôn nhận các nhiệm vụ được trung ương giao, phân cấp, ủy quyền nên các hoạt động công vụ có nhiều thay đổi, không ngừng gia tăng áp lực.

Công chức quận 1 vận hành thử nghiệm hệ thống thông tin mô hình chính quyền địa phương 2 cấp tại TPHCM. Ảnh: NGÔ BÌNH

Thực hiện cuộc cách mạng tinh gọn, sắp xếp bộ máy của hệ thống chính trị, TPHCM hợp nhất với tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu, tỉnh Bình Dương để trở thành TPHCM mới với quy mô dân số gần 14 triệu người, diện tích được mở rộng, có đầy đủ các khu vực: đô thị, nông thôn, biển, hải đảo. Việc hợp nhất này mang lại các cơ hội đối với nền công vụ của TPHCM mới trên các khía cạnh.

Cụ thể, cùng với việc thực hiện sắp xếp, tinh gọn bộ máy của hệ thống chính trị, TPHCM mới có cơ hội rà soát, sàng lọc đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức để kiện toàn và nâng cao năng lực quản trị thích ứng với mô hình tổ chức mới, với quy mô, phạm vi lãnh đạo, quản lý rộng lớn của một siêu đô thị. Đồng thời, nâng cao năng lực quản trị khi phải thực hiện vai trò, quản lý trên nhiều địa bàn, lĩnh vực. Thành phố mới sẽ có môi trường để đào tạo, rèn luyện đội ngũ cán bộ, công chức lãnh đạo, quản lý…

Tuy nhiên, với quy mô rộng lớn hơn, nền công vụ TPHCM mới cũng đứng trước nhiều thách thức, đặc biệt là ở giai đoạn đầu. Đó là, áp lực trong quản lý đa diện khi có đủ đô thị, nông thôn lẫn biển đảo. Thực tế này đòi hỏi nền công vụ TPHCM mới phải có tầm nhìn, năng lực bao quát đối với các phạm vi, lĩnh vực vốn không thuộc phạm vi lãnh đạo, quản lý của thành phố hiện nay. Từ đó đặt ra thách thức phải chuyển đổi tư duy, nhận thức và các hoạt động lãnh đạo, quản lý cụ thể của từng cơ quan, đơn vị, cán bộ, công chức trong nền công vụ.

Bên cạnh đó, việc đảm bảo dung hòa mục tiêu, lợi ích và điều phối phát triển giữa các địa bàn, khu vực; giữa các nhóm xã hội và giữa các ngành, lĩnh vực trong thành phố cũng là thách thức lớn. Thực tế này bắt nguồn từ các nguyên nhân như: đối tượng điều phối, phân bổ nguồn lực nhiều hơn, đa dạng hơn; có khoảng cách trình độ, mức độ phát triển giữa các địa bàn; nguồn lực hạn chế; năng lực nhận diện chính xác các vấn đề thực tiễn cụ thể… Nếu không được quan tâm, nhìn nhận một cách toàn diện, có thể đây là một thách thức lớn. Cùng với đó, trong khoảng thời gian đầu khi vừa sắp xếp, việc đảm bảo tính đồng bộ trong hệ thống các chiến lược, chính sách, quy định cụ thể trong quản lý các ngành, lĩnh vực của TPHCM mới cũng là một vấn đề cần quan tâm, giải quyết.

Chuyển đổi số mạnh mẽ hoạt động công vụ

Việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh, cấp xã diễn ra cùng với việc chuyển đổi sang mô hình chính quyền địa phương hai cấp có thể sẽ đặt ra các thách thức, khó khăn trong cung cấp dịch vụ công trên địa bàn TPHCM mới. Bên cạnh việc thực hiện các quy định pháp luật và hướng dẫn của các cơ quan Trung ương, chính quyền TPHCM cần nhanh chóng cụ thể hóa và thực hiện đồng bộ các giải pháp để đảm bảo không ảnh hưởng đến người dân, doanh nghiệp.

Trước mắt, cấp xã cần tiếp nhận và thực hiện tốt các nhiệm vụ, cung cấp các dịch vụ công vốn thuộc cấp huyện hiện nay. Chủ động rà soát, phát hiện để bổ sung thực hiện các nhiệm vụ thuộc thẩm quyền và đề xuất để hoàn thiện hệ thống cơ chế, thủ tục, chính sách chung trong toàn thành phố.

Về lâu dài, phải chuyển đổi số mạnh mẽ các hoạt động công vụ cùng với phân quyền, phân cấp, ủy quyền một cách khoa học, hiệu quả. Mọi hoạt động của nền công vụ cần hướng tới phục vụ người dân, doanh nghiệp. Cần tiếp cận xây dựng nền công vụ TPHCM mới từ vai trò của thành phố trước sự phát triển chung của cả nước cũng như yêu cầu quản trị và tổ chức phát triển của một siêu đô thị, đặt ra những yêu cầu, sứ mệnh mới cho nền công vụ thành phố.

Từ cách tiếp cận đó, xác định mục tiêu và các nhiệm vụ - giải pháp xây dựng nền công vụ một cách căn cơ, toàn diện hơn. Xác định đây là nhiệm vụ có ý nghĩa cấp bách, cần thiết để nền công vụ thành phố chuyên nghiệp, hiện đại, hoạt động hiệu lực, hiệu quả, là yếu tố trung tâm, quyết định tiến trình xây dựng và phát triển bền vững TPHCM trong bối cảnh phát triển mới.

Đổi mới công tác đào tạo cán bộ

Trước yêu cầu nhiệm vụ mới của nền công vụ, xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức ngang tầm nhiệm vụ có ý nghĩa quan trọng, dẫn dắt và quyết định tiến trình phát triển bền vững của TPHCM mới. Trong đó, công tác đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ phải đổi mới toàn diện, đồng bộ trên cơ sở nắm bắt, dự báo nhu cầu kiến thức, kỹ năng đáp ứng yêu cầu tác nghiệp trong hiện tại và tương lai của từng cán bộ, công chức, viên chức.

TS BÙI NGỌC HIỀN

Học viện Cán bộ TPHCM

Nguồn: https://www.sggp.org.vn/xay-dung-moi-truong-cong-vu-tphcm-moi-chuyen-nghiep-hien-dai-post799398.html