Chưa phát huy hết tiềm năng
Theo Sở Công Thương Hà Nội, toàn thành phố hiện có 1.350 làng nghề sản xuất hàng thủ công mỹ nghệ, với các mặt hàng đồ gỗ, mây tre đan, gốm sứ, thủy tinh, dệt may, sợi, thêu ren, đan lát... Các sản phẩm của làng nghề Hà Nội dù đã vươn tới nhiều thị trường quốc tế như Nhật Bản, Mỹ, Liên minh châu Âu (EU), song nghề thủ công mỹ nghệ chưa phát huy hết tiềm năng, thế mạnh, chưa có tính cạnh tranh nổi trội so với sản phẩm cùng loại đến từ các nước trong khu vực như Trung Quốc, Ấn Độ, Philippines...
Nguyên nhân là do mẫu mã sản phẩm chậm đổi mới. Một số sản phẩm được làm theo khuôn mẫu có sẵn trên thị trường, thiếu tính sáng tạo. Bên cạnh đó, nhiều mẫu hàng thủ công mỹ nghệ có yếu tố sáng tạo và tính mỹ thuật cao nhưng lại chưa phù hợp với thị hiếu khách hàng hoặc khó sản xuất theo các đơn hàng lớn…
Đáng nói, nhận thức của người tiêu dùng về làng nghề, sản phẩm làng nghề, thương hiệu làng nghề với nhiều giá trị khác biệt còn hạn chế. Vấn đề xây dựng thương hiệu chưa được quan tâm và đầu tư bài bản. Nhiều cơ sở sản xuất nhỏ lẻ, mẫu mã trùng lặp, không đầu tư nhận diện thương hiệu, bao bì, câu chuyện sản phẩm. Các tiêu chuẩn như FSC, ISO, CE hay FDA vốn bắt buộc tại nhiều thị trường khó tính chưa được áp dụng rộng rãi trong sản xuất. Chưa kể, việc thiếu chiến lược thiết kế, tiếp thị và năng lực thương mại điện tử cũng khiến sản phẩm làng nghề khó tiếp cận khách hàng quốc tế, dù chất lượng tốt và giá cạnh tranh.
Là địa phương chiếm 45% số làng nghề truyền thống trên cả nước, Hà Nội với khoảng 176.000 hộ làm nghề thời gian qua đã bắt đầu chú trọng tới mảng phát triển thương hiệu. Việc duy trì, quảng bá thương hiệu làng nghề đã được các xã, phường quan tâm chỉ đạo thực hiện. Hầu hết sản phẩm của các làng nghề hiện nay đều dựa trên một cái tên chung liên quan đến địa danh của làng nghề như: Gốm Bát Tràng, đồng Đại Bái, lụa Vạn Phúc…
Theo Tiến sĩ Đào Cao Sơn (Trường Đại học Thương mại), nhiều cơ sở sản xuất, kinh doanh tại các làng nghề bước đầu đã có những đầu tư nhất định cho thương hiệu, từ đặt tên thương hiệu, thiết kế logo, khẩu hiệu, biển hiệu đến hình thành catalogue, xây dựng website giới thiệu sản phẩm. Mặc dù vậy, hiện việc xây dựng thương hiệu cho sản phẩm tại nhiều cơ sở còn hạn chế, hầu như thương hiệu không có bất cứ yếu tố nhận diện nào ngoài cái tên được gắn trên biển hiệu.
Thước đo chất lượng, tạo niềm tin cho người tiêu dùng
Theo Chủ tịch Hiệp hội Làng nghề Việt Nam Trịnh Quốc Đạt, trong bối cảnh thị trường tràn ngập sản phẩm tương tự, thương hiệu mạnh giúp phân biệt hàng thủ công truyền thống với hàng công nghiệp, hàng nhái. Thương hiệu đồng thời còn là thước đo chất lượng và nguồn gốc, tạo niềm tin cho người tiêu dùng trong nước và quốc tế.
Không chỉ tạo sự khác biệt, thương hiệu cũng mở cửa cho sản phẩm tiếp cận các kênh phân phối hiện đại như siêu thị, thương mại điện tử, chuỗi bán lẻ toàn cầu. Khi có thương hiệu, sản phẩm được định giá đúng hơn, ổn định đầu ra, tăng thu nhập cho người lao động, góp phần phát triển kinh tế nông thôn.
Bảo hộ thương hiệu là yếu tố sống còn giúp ngăn chặn hàng giả, duy trì danh tiếng của làng nghề. Với những sản phẩm mang giá trị văn hóa sâu đậm như đồ gỗ, sơn mài, khảm trai, thương hiệu còn là công cụ bảo tồn, phát huy bản sắc.
Trước yêu cầu ngày càng cao của thị trường, nhiều làng nghề và doanh nghiệp đã chủ động thay đổi theo hướng chuyên nghiệp hóa. Tiêu biểu như làng nghề gỗ mỹ nghệ Đồng Kỵ (Bắc Ninh) đã đăng ký nhãn hiệu tập thể “Đồng Kỵ”, xây dựng showroom trưng bày và đẩy mạnh xuất khẩu sang Hàn Quốc, Nhật Bản.
Làng nghề La Xuyên (Ninh Bình) nổi tiếng với đồ gỗ chạm khắc tinh xảo phục vụ công trình văn hóa - tôn giáo, hiện đã có sản phẩm đạt chứng nhận OCOP 4 sao; Công ty Trường Sơn (Hà Nội) áp dụng tiêu chuẩn FSC - nguồn gỗ hợp pháp quốc tế, mở đường xuất khẩu sang EU. Một số cơ sở đã ứng dụng thương mại điện tử, đưa sản phẩm lên các sàn thương mại điện tử như: Amazon, Etsy, Alibaba..., góp phần quảng bá sản phẩm gỗ Việt ra thế giới.
Nhằm nâng cao nhận thức về phát triển thương hiệu làng nghề ở Việt Nam, Tiến sĩ Đào Cao Sơn cho rằng, các làng nghề cần hoàn thiện hệ thống nhận diện thương hiệu làng nghề và thương hiệu của các cơ sở sản xuất, kinh doanh. Theo đó, hệ thống nhận diện thương hiệu chung cho làng nghề đòi hỏi sự thống nhất, chuẩn hóa các yếu tố quan trọng như tên thương hiệu, logo, mẫu nhãn hiệu, xây dựng quy định chung sử dụng nhãn hiệu tập thể… làm tiền đề cho hoạt động đăng ký bảo hộ, giúp tạo ra một hình ảnh thương hiệu nhất quán, tăng nhận diện từ phía khách hàng.
Song song với đó, cần lập kế hoạch phát triển tổng thể cho làng nghề, kèm theo các biện pháp hỗ trợ và chương trình tuyên truyền để bảo đảm làng nghề phát triển đồng bộ, hiệu quả. Gắn kết thương hiệu làng nghề với phát triển du lịch. Hiện nay, mô hình này đã được triển khai tại một số làng nghề và mang lại kết quả tốt, giúp thương hiệu làng nghề nổi tiếng hơn, thúc đẩy phát triển kinh tế địa phương.
Để nâng tầm thương hiệu thủ công mỹ nghệ theo chuẩn quốc tế, Sở Công Thương đề xuất, hỗ trợ xây dựng hệ thống nhận diện thương hiệu chuyên nghiệp với thiết kế logo, slogan, chuẩn hóa bao bì, nhãn mác; hình thành câu chuyện thương hiệu dựa trên bản sắc làng nghề. Bên cạnh đó, hỗ trợ doanh nghiệp đạt các chứng nhận ISO, FSC, CE, FDA…; áp dụng sản xuất xanh, truy xuất nguồn gốc minh bạch; cũng như hỗ trợ bảo hộ sở hữu trí tuệ toàn diện.
Nguồn: https://hanoimoi.vn/xay-dung-thuong-hieu-dat-chuan-quoc-te-don-bay-cho-hang-thu-cong-my-nghe-725933.html
Bình luận (0)