Mới đây, đoàn đại biểu các địa phương kiến nghị tới kỳ họp thứ 5 của Quốc hội về việc xem xét giảm tuổi nghỉ hưu xuống 55 đối với nữ, 60 đối với nam cho giáo viên mầm non, các công nhân lao động trực tiếp ở các khu công nghiệp, làm công việc nặng nhọc, độc hại… Việc này nhằm hạn chế rút BHXH một lần và người lao động có cơ hội nhận lương hưu.
Về vấn đề này, Bộ LĐ-TB&XH cho hay, chế độ hưu trí là một trong các chế độ của chính sách BHXH nhằm đảm bảo nguồn thu nhập hàng tháng cho người lao động khi về già.
Theo quy định của pháp luật về BHXH, để được hưởng lương hưu hàng tháng, người lao động phải đáp ứng đồng thời hai điều kiện về tuổi đời và điều kiện về thời gian đóng BHXH nhằm hài hòa, cân đối giữa thời gian đóng góp và thời gian thụ hưởng. Từ đó, đảm bảo sự bền vững của quỹ.
Theo Bộ LĐ-TB&XH, vấn đề tuổi nghỉ hưu đã được thảo luận, thống nhất thông qua tại Nghị quyết số 28. Thể chế hóa chủ trương tăng tuổi nghỉ hưu tại Nghị quyết số này, Quốc hội đã thống nhất ban hành Bộ luật Lao động năm 2019 quy định việc điều chỉnh tăng tuổi nghỉ hưu hay điều kiện về tuổi hưởng lương hưu của người lao động không thực hiện tăng ngay lên 62 tuổi đối với nam và 60 tuổi đối với nữ mà được điều chỉnh theo lộ trình mỗi năm chỉ tăng thêm 3 tháng đối với lao động nam và 4 tháng đối với lao động nữ.
Bên cạnh đó, việc tăng tuổi nghỉ hưu cũng đã xem xét tính đến các yếu tố về tính chất, loại hình lao động và sức khỏe của người lao động. Đối với những người lao động làm nghề, công việc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm; làm nghề, công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm; làm việc ở vùng có điều kiện kinh tế – xã hội đặc biệt khó khăn hoặc những người lao động sức khỏe yếu (bị suy giảm khả năng lao động) thì cũng có thể nghỉ hưu ở tuổi thấp hơn so với người làm việc trong điều kiện lao động bình thường (nghỉ hưu sớm hơn tối đa 5 tuổi hoặc 10 tuổi tùy từng trường hợp).
Trong thời gian tới, trên cơ sở đề xuất của các bộ, ngành, địa phương, Bộ LĐ-TB&XH sẽ tiếp tục phối hợp với các bộ, ngành liên quan nghiên cứu, rà soát để sửa đổi, bổ sung danh mục nghề, công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm và nghề, công việc đặc biệt nặng nhọc, độc hại… nhằm đảm bảo thực hiện tốt các chế độ, chính sách cho người lao động. Trong đó có việc làm cơ sở xét điều kiện về tuổi hưởng lương hưu của người lao động.
Tuổi nghỉ hưu phù hợp với sức khoẻ
Ông Lê Đình Quảng, Phó trưởng Ban Chính sách – Pháp luật (Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam) cho biết, theo tinh thần Nghị quyết 28, đã có lộ trình tăng tuổi nghỉ hưu nam đủ 62 tuổi, nữ 60 tuổi. Do vậy, nếu đề xuất giảm tuổi hưu sẽ rất khó.
Tuy nhiên, cơ quan soạn thảo Luật BHXH sửa đổi có thể đề xuất bổ sung tăng thêm các đối tượng được về hưu sớm hơn so với quy định hiện hành. Ngoài lao động nặng nhọc, độc hại, có thể đề xuất áp dụng với ngành nghề như: Giáo viên mầm non, giáo viên tiểu học, lao động trực tiếp nặng nhọc… Những đối tượng này được về hưu trước và giữ nguyên chế độ hưởng tối đa 75% lương đóng BHXH.
Một chuyên gia lao động cho rằng, việc giảm tuổi hưu theo nguyện vọng đối với người lao động, nhất là với lao động chân tay, Luật BHXH sửa đổi cần nghiên cứu theo hướng phù hợp với thực tiễn.
Hiện nay, có không ít người lao động đi làm từ năm 20 tuổi, đến khi 55 tuổi đã đủ thời gian hưởng lương hưu tối đa, nhưng để đủ tuổi nghỉ hưu phải chờ thêm thời gian quá dài. Trước đây, nam có tuổi hưu 60, nữ 55, nếu đóng 15 năm được hưởng 45%. Hiện nay, tuổi nghỉ hưu của nam là 62 và 60 cho nữ sẽ thiệt cho người lao động
Đa số lao động chân tay khi bước sang tuổi 55-60 “mắt đã mờ, chân đã chậm” nên muốn nghỉ hưu thay vì tiếp tục đi làm. Do vậy, việc quy định cho nghỉ hưu sớm nên được đánh giá cụ thể để phù hợp với sức khoẻ, nguyện vọng thiết thực của người lao động.
