Bộ trưởng Bộ Tài chính: Cần tránh việc sử dụng vốn không hiệu quả, dẫn đến gánh nặng cho ngân sách

Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng. Ảnh: VIẾT CHUNG

Ngày 26-5, giải trình tại phiên thảo luận của Quốc hội về dự án Luật Ngân sách nhà nước (sửa đổi), Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho biết, về phân cấp nguồn thu giữa ngân sách trung ương và ngân sách địa phương, tiếp thu ý kiến của các đại biểu Quốc hội, Bộ Tài chính sẽ tiếp tục rà soát, nghiên cứu và báo cáo Chính phủ để trình Quốc hội tiếp thu chưa quy định tỷ lệ phân chia các khoản thu giữa ngân sách trung ương và ngân sách địa phương trong luật (trừ khoản thu tiền đất, tiền thuê đất được phân chia từ dự toán ngân sách năm 2026).

Năm 2026, khi có hiệu lực, luật sẽ giao Chính phủ xây dựng trình Quốc hội để quy định tỷ lệ phân chia các khoản thu giữa ngân sách trung ương và ngân sách địa phương cho phù hợp, đảm bảo ổn định lâu dài.

Liên quan đến vai trò chủ đạo của ngân sách trung ương, Bộ trưởng cho rằng, điều này đã được Trung ương chỉ đạo, Bộ Chính trị kết luận. Theo đó, ngân sách trung ương phải giữ vai trò chủ đạo, đến năm 2030, ngân sách trung ương phải chiếm 58-60% trong tổng chi ngân sách, có nghĩa là từ năm 2026, chúng ta đã phải triển khai thực hiện. Cùng với đó, phân chia tiền đất giữa trung ương và địa phương là thực hiện theo Nghị quyết của Ban Chấp hành Trung ương Đảng.

Phiên họp Quốc hội ngày 26-5. Ảnh: VIẾT CHUNG

Theo Bộ trưởng, dự thảo luật quy định thực hiện phân chia tiền sử dụng đất, tiền thuê đất giữa ngân sách trung ương và ngân sách địa phương thống nhất trong cả nước. Riêng TP Hà Nội hiện nay đang tập trung vào rất nhiều dự án, công trình trọng điểm nên Bộ Tài chính sẽ rà soát, nghiên cứu và báo cáo Chính phủ để trình Quốc hội tiếp thu nội dung này. Đó là TP Hà Nội được giữ lại 100% tiền sử dụng đất, tiền thuê đất theo quy định của Luật Thủ đô.

Về vấn đề tăng trần nợ vay cho các địa phương, Bộ trưởng cho rằng, khi tính toán việc tăng trần nợ công cho các địa phương Bộ Tài chính đã nghiên cứu rất kỹ. Hiện nay, trần nợ công Quốc hội đang cho phép là 60% và thực tế đến hết năm 2024, chúng ta mới sử dụng có 34,7% GDP, nên việc điều chỉnh mức dư nợ của ngân sách địa phương cũng đã được đánh giá kỹ lưỡng, trên cơ sở tương quan với chỉ tiêu an toàn nợ công được Quốc hội quyết định trong giai đoạn 2021-2025. Trong giai đoạn 2026-2030, Quốc hội dự kiến (tại dự thảo văn kiện trình Đại hội XIV của Đảng), bội chi ngân sách nhà nước sẽ ở mức 5% và ngân sách địa phương sẽ ở mức 0,7% GDP. Do đó, chúng ta nâng trần nợ công nhưng phải kiểm soát được bội chi, làm sao để kiểm soát trong giới hạn cho phép của Quốc hội và kiểm soát được chất lượng vay, chất lượng các dự án.

"Cần tránh trường hợp đã có những thời điểm, giai đoạn, có một số địa phương sử dụng không hiệu quả, dẫn đến gánh nặng cho ngân sách. Do đó, những khoản vay của địa phương cũng phải bảo đảm hiệu quả về kinh tế - xã hội và hiệu quả về tài chính", Bộ trưởng nêu.

Về vấn đề phân cấp, phân quyền, liên quan đến chi ngân sách cũng như dự toán, Bộ trưởng cho biết, để đảm bảo tính chủ động, linh hoạt trong điều hành ngân sách nhà nước, dự thảo Luật Ngân sách nhà nước (sửa đổi) lần này quy định thẩm quyền cho Chính phủ điều chỉnh dự toán thu, chi giữa các bộ, cơ quan trung ương và một số địa phương, nhưng không làm tăng tổng mức vay bội chi ngân sách nhà nước đã được Quốc hội quyết định, bao gồm cả việc quyết định sử dụng số dự kiến tăng thu ngân sách trong năm.

Việc điều chỉnh phân cấp, phân quyền lần này có một đột phá rất lớn. Bộ Tài chính sẽ tiếp thu để đảm bảo phân cấp, phân quyền tối đa cho các cấp, ngành trong bối cảnh chúng ta đang nỗ lực để tập trung thực hiện được mục tiêu tăng trưởng đột phá, đồng thời cũng phải phù hợp với Hiến pháp và các quy định của pháp luật có liên quan. Hiện nay, Bộ Tài chính vẫn đang tiếp tục phối hợp với Ủy ban Kinh tế và Tài chính nghiên cứu, đề xuất 2 nội dung này để báo cáo với cấp có thẩm quyền, báo cáo với Quốc hội xem xét trong thời gian tới.

PHAN THẢO

Nguồn: https://www.sggp.org.vn/bo-truong-bo-tai-chinh-can-tranh-viec-su-dung-von-khong-hieu-qua-dan-den-ganh-nang-cho-ngan-sach-post796867.html