Sáng 27/5, tại Quốc hội, thừa ủy quyền của Thủ tướng, Đại tướng Tô Lâm, Bộ trưởng Công an trình bày tờ trình về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Công an nhân dân (CAND).
Nêu về sự cần thiết sửa đổi luật, Bộ trưởng Công an Tô Lâm cho biết, Luật CAND sau 4 năm có hiệu lực đã bộc lộ một số vướng mắc nên cần thiết sửa đổi, bổ sung một số quy định. Hiện nay, hạn tuổi phục vụ cao nhất đối với sĩ quan, hạ sĩ quan, công nhân công an quy định tại Luật CAND năm 2018 bảo đảm tương quan với quy định về tuổi nghỉ hưu của người lao động tại Bộ luật Lao động năm 2012.
Bộ luật Lao động năm 2012 đã được thay thế bằng Bộ luật Lao động năm 2019. Trong khi đó, Bộ luật Lao động được coi là “Luật gốc” về tuổi nghỉ hưu của người lao động nói chung. Vì vậy, Bộ trưởng Công an khẳng định cần phải sửa đổi luật CAND cho phù hợp.
Thêm 6 vị trí hàm cấp tướng
Về quy định cấp bậc hàm cao nhất đối với chức vụ, chức danh của sĩ quan CAND, Luật hiện hành quy định 199 vị trí có cấp bậc hàm cao nhất là cấp tướng (gồm 1 Đại tướng, 6 Thượng tướng, 35 Trung tướng, 157 Thiếu tướng).
Trong dự án luật lần này, Chính phủ bổ sung quy định 6 vị trí có cấp bậc hàm cao nhất là cấp tướng đó là: 1 vị trí có cấp bậc hàm cao nhất là Thượng tướng và 5 vị trí có cấp bậc hàm cao nhất là Thiếu tướng.
Trình bày thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh Lê Tấn Tới cho biết, đa số ý kiến nhất trí đề xuất này và cho rằng việc bổ sung không vượt quá số lượng vị trí cấp tướng trong CAND do Bộ Chính trị quy định, phù hợp với nhu cầu thực tiễn công tác và cơ cấu tổ chức mới của Bộ Công an.
Một số ý kiến đề nghị nghiên cứu bổ sung 1 vị trí có cấp bậc hàm cao nhất là Đại tướng đối với sĩ quan CAND biệt phái khi được Đảng phân công và được Quốc hội bầu giữ chức vụ Phó Chủ tịch Quốc hội. Ủy ban Quốc phòng và An ninh đề nghị cơ quan soạn thảo nghiên cứu, đề xuất tiếp thu cho phù hợp.
Theo phương án được Bộ trưởng Công an trình, 1 vị trí được bổ sung có cấp bậc hàm cao nhất là Thượng tướng được quy định cho sĩ quan CAND biệt phái giữ chức Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh của Quốc hội.
Hiện nay, Bộ Công an có một Thứ trưởng (có cấp bậc hàm cao nhất là Thượng tướng) biệt phái được phê chuẩn chức vụ này. Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh cũng tương đương chức vụ Bộ trưởng và được cơ cấu vào Ban Chấp hành Trung ương. Vì vậy, việc bổ sung quy định này, theo Bộ trưởng Công an, là phù hợp.
5 vị trí có cấp bậc hàm cao nhất là Thiếu tướng cũng được bổ sung trong dự luật trình lên Quốc hội. Theo đó, thay vì quy định có 157 vị trí có cấp bậc hàm cao nhất là thiếu tướng, dự thảo Luật quy định có 162 vị trí có cấp hàm cao nhất là Thiếu tướng.
5 vị trí này gồm: Hiệu trưởng trường Đại học Cảnh sát nhân dân; Hiệu trưởng trường Đại học An ninh nhân dân; 1 Trợ lý Ủy viên Bộ Chính trị, Bộ trưởng Bộ Công an; 2 vị trí Phó Cục trưởng tại đơn vị trực thuộc Bộ Công an.
Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh Lê Tấn Tới cho biết, đa số ý kiến nhất trí với việc bổ sung 5 vị trí này. Tuy nhiên, có ý kiến đề nghị đánh giá đầy đủ, toàn diện, bảo đảm tương quan về cấp bậc hàm cao nhất và phân cấp chỉ huy trên dưới trong CAND, nhất là 2 vị trí Phó Cục trưởng tại đơn vị trực thuộc Bộ Công an.
Dự án luật cũng quy định Trưởng Công an TP thuộc TP trực thuộc T.Ư, Trung đoàn trưởng có cấp bậc hàm cao nhất là Đại tá.
Hiện Trung đoàn trưởng trong CAND có cấp bậc hàm cao nhất là Thượng tá. Tuy nhiên, đứng trước yêu cầu quản lý Nhà nước về an ninh, trật tự, công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm trong tình hình hiện nay, Bộ Công an đã báo cáo cấp có thẩm quyền và thành lập một số Trung đoàn thuộc Bộ Tư lệnh Cảnh vệ, Bộ Tư lệnh Cảnh sát cơ động, Công an địa phương, có tổ chức và thực hiện một số chức năng quản lý Nhà nước về an ninh, trật tự.
Vì vậy, Bộ trưởng Tô Lâm đề nghị việc sửa đổi quy định Trung đoàn trưởng có cấp bậc hàm cao nhất là Đại tá là phù hợp.
Về Công an TP trực thuộc TP trực thuộc T.Ư, đây là đơn vị tương đương với Công an quận thuộc TP Hà Nội và TPHCM, vì vậy, Bộ trưởng Công an đánh giá quy định này là phù hợp.
Đề xuất nâng tuổi nghỉ hưu cho sĩ quan
Dự thảo luật cũng quy định sĩ quan CAND được xét thăng cấp bậc hàm từ Đại tá lên Thiếu tướng phải còn ít nhất đủ 3 năm công tác, trường hợp không đủ 3 năm công tác do Chủ tịch nước quyết định.
Ủy ban Quốc phòng và An ninh nhất trí với quy định này và đánh giá việc này sẽ tận dụng được trí tuệ, kinh nghiệm của sĩ quan được thăng cấp bậc hàm, bảo đảm về thời gian lãnh đạo, chỉ huy tiếp theo của cấp bậc hàm được thăng.
Thường trực Ủy ban Xã hội, Thường trực Ủy ban Văn hóa và Giáo dục đề nghị bổ sung quy định thời gian công tác tối thiểu được phong, thăng cấp bậc hàm từ Đại tá lên Thiếu tướng đối với trường hợp không đủ 3 năm công tác do Chủ tịch nước quyết định để bảo tính chặt chẽ, khả thi.
Về hạn tuổi phục vụ của sĩ quan, hạ sĩ quan CAND, Bộ trưởng Tô Lâm cho biết quy định này được sửa đổi theo hướng tăng hạn tuổi phục vụ cao nhất của công nhân công an (nam tăng 2 tuổi, nữ tăng 5 tuổi); tăng 2 tuổi của sĩ quan, hạ sĩ quan.
Riêng nữ sĩ quan có cấp bậc hàm Đại tá tăng 5 tuổi, nữ sĩ quan có cấp bậc hàm Thượng tá tăng 3 tuổi; nữ sĩ quan cấp Tướng giữ nguyên 60 tuổi như hiện hành.
Thời gian tăng tuổi theo lộ trình mỗi năm tăng 3 tháng đối với nam và 4 tháng đối với nữ. Riêng sĩ quan, hạ sĩ quan có hạn tuổi phục vụ cao nhất dưới 60 tuổi đối với nam, dưới 55 tuổi đối với nữ thì tăng ngay 2 tuổi, không theo lộ trình nêu trên.
Cơ quan thẩm tra nhất trí quy định này, song có ý kiến cho rằng việc nâng hạn tuổi phục vụ cao nhất đối với nữ Thượng tá lên 3 tuổi, nữ Đại tá lên 5 tuổi là mức tăng đáng kể, trong khi đa số cấp bậc hàm khác tăng 2 tuổi để phù hợp với môi trường công tác đặc thù của lực lượng CAND và nhu cầu của đa số nữ sĩ quan CAND.
