Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng: kinh tế

(MPI) – Báo cáo tại phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 7/2024 diễn ra ngày 05/8/2024, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng nhấn mạnh, kinh tế nước ta 07 tháng đã phục hồi tương đối rõ nét trên các lĩnh vực, đạt nhiều kết quả quan trọng, được các tổ chức quốc tế, doanh nghiệp đánh giá cao. Kinh tế vĩ mô cơ bản ổn định, lạm phát được kiểm soát; bội chi, nợ công, nợ Chính phủ, nợ nước ngoài được kiểm soát.

Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng phát biểu. Ảnh: TTXVN

Tình hình kinh tế – xã hội tháng 7 và 07 tháng đạt được nhiều kết quả quan trọng, thể hiện qua 10 nhóm kết quả nổi bật, đáng khích lệ, Một là, kinh tế vĩ mô cơ bản ổn định, lạm phát được kiểm soát, các cân đối lớn được bảo đảm. Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) 07 tháng tăng 4,12% so với cùng kỳ, trong mức kiểm soát theo mục tiêu của Quốc hội; tác động của chính sách tiền lương mới là không đáng kể. Tỷ giá được điều hành linh hoạt, kịp thời, hài hòa với điều hành lãi suất. Thu NSNN 07 tháng ước đạt 69,8% dự toán, tăng 14,6% so với cùng kỳ. Kim ngạch xuất nhập khẩu, xuất khẩu, nhập khẩu 07 tháng tăng lần lượt 17,1%, 15,7% và 18,5%; ước xuất siêu 14,08 tỷ USD. Các cân đối lớn được bảo đảm; bội chi, nợ công, nợ Chính phủ, nợ nước ngoài trong giới hạn cho phép.

Hai là, các động lực tăng trưởng từ phía cung tiếp tục chuyển biến tích cực. Sản xuất nông nghiệp, dịch vụ duy trì đà tăng khá. Sản xuất công nghiệp tiếp tục phục hồi nhanh; chỉ số sản xuất toàn ngành công nghiệp (IIP) tháng 7 tăng 11,2% so với cùng kỳ, 07 tháng tăng 8,5%, trong đó công nghiệp chế biến, chế tạo tăng 9,5%. Chỉ số Nhà quản trị mua hàng (PMI) tháng 7 đạt 54,7 điểm, là tháng thứ tư liên tiếp trên 50 điểm, cho thấy hoạt động sản xuất tiếp tục phục hồi.

Trong tháng 7, có gần 23 nghìn doanh nghiệp gia nhập và tái gia nhập thị trường, tăng 10,5% so với cùng kỳ; tính chung 07 tháng có 139,5 nghìn doanh nghiệp gia nhập và tái gia nhập thị trường, cao hơn số rút lui khỏi thị trường (125,5 nghìn doanh nghiệp).

Ba là, các động lực tăng trưởng từ phía cầu phục hồi tích cực hơn. Tổng vốn FDI đăng ký 07 tháng đạt hơn 18 tỷ USD, tăng 10,9% so với cùng kỳ, trong đó FDI đăng ký mới đạt gần 10,8 tỷ USD, tăng 35,6%, vốn FDI đăng ký điều chỉnh đạt gần 5 tỷ USD, tăng 19,4%; vốn FDI thực hiện khoảng 12,6 tỷ USD, tăng 8,4%. Chất lượng dòng vốn FDI tăng mạnh nhờ lựa chọn thu hút đầu tư kỹ lưỡng. Thị trường bất động sản chuyển biến tích cực, các hoạt động giao dịch dần tăng trở lại.

Tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng tháng 7 tăng 9,4% so với cùng kỳ, 07 tháng tăng 8,7%; khách quốc tế 07 tháng đạt gần 10 triệu lượt người, tăng 51%. Xuất khẩu tiếp tục là điểm sáng, nhất là xuất khẩu hàng nông, lâm, thủy sản ; tăng trưởng xuất khẩu sang một số thị trường lớn như Trung Quốc, Nhật Bản… đã cơ bản phục hồi trong tháng 7.

Bốn là, quyết liệt tập trung hoàn thiện thể chế, pháp luật, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh; xử lý tồn đọng, vướng mắc; đẩy mạnh đầu tư các dự án hạ tầng chiến lược, quan trọng; thúc đẩy các động lực tăng trưởng mới của nền kinh tế.

Chính phủ đã ban hành các văn bản hướng dẫn Luật Đất đai, Nhà ở, Kinh doanh bất động sản, bảo đảm thi hành Luật từ ngày 01/8/2024; ban hành Nghị định thí điểm phân cấp quản lý nhà nước cho TP. Hồ Chí Minh. Thủ tướng Chính phủ đã thành lập Ban Chỉ đạo rà soát vướng mắc của hệ thống pháp luật, nghiên cứu trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 8 để tháo gỡ.

Trong 7 tháng, đã thực hiện miễn, giảm 87,2 nghìn tỷ đồng thuế, phí, lệ phí, (trong đó miễn, giảm khoảng 55,1 nghìn tỷ đồng). Ngân hàng Nhà nước đang nghiên cứu, sửa đổi gói tín dụng 120 nghìn tỷ đồng cho vay nhà ở xã hội theo hướng nâng mức giảm lãi suất với người mua nhà.

Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ tiếp tục chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương tập trung tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho các dự án trọng điểm; xử lý các vấn đề tồn đọng, doanh nghiệp, ngân hàng yếu kém, ngân hàng “0 đồng”…; triển khai Đề án đầu tư 01 triệu căn nhà ở xã hội; đẩy nhanh tiến độ quy hoạch  và ban hành kế hoạch thực hiện quy hoạch ; phát triển kinh tế số, chuyển đổi số, triển khai Đề án 06, cung cấp dịch vụ công trực tuyến…

Năm là, an sinh xã hội được bảo đảm, đời sống người dân tiếp tục được nâng lên. Chính sách tiền lương được tổ chức thực hiện kỹ lưỡng, kết hợp với giải pháp truyền thông để hạn chế tối đa tác động lên lạm phát, giá cả hàng hóa, dịch vụ. Các chương trình tín dụng 7 tháng đã hỗ trợ vay vốn cho 1,5 triệu đối tượng, tạo việc làm cho hơn 445 nghìn lao động. Thủ tướng Chính phủ đã quyết định thành lập Quỹ cả nước chung tay xóa nhà tạm, nhà dột nát cho hộ nghèo, hộ cận nghèo. Kịp thời làm tốt công tác hỗ trợ lương thực, nhu yếu phẩm, chỗ ở tạm cho người dân bị ảnh hưởng bởi thiên tai, khắc phục hậu quả thiên tai. Tỷ lệ hộ dân đánh giá có thu nhập không thay đổi và tăng lên trong tháng 7 là 95,8%.

Sáu là, các lĩnh vực văn hóa, xã hội tiếp tục được quan tâm, chú trọng. Trong tháng 7, nhiều hoạt động có ý nghĩa được tổ chức để kỷ niệm ngày Thương binh – Liệt sỹ, ngày truyền thống của các lực lượng Thanh niên xung phong Việt Nam, Cảnh sát nhân dân, An ninh nhân dân, An ninh đối ngoại… Lễ Quốc tang cố Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng được tổ chức trang trọng, chu đáo, an toàn, thể hiện tình cảm sâu nặng và biết ơn sâu sắc về những đóng góp to lớn của cố Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, với hàng trăm đoàn quốc tế, hàng nghìn đoàn với hàng trăm nghìn người dân đến viếng, đưa tiễn. Qua đó, đã thể hiện tinh thần đoàn kết, yêu nước, lòng tự hào dân tộc, khơi dậy ý chí quyết tâm của toàn thể đồng bào ta trong xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Bảy là, ngành giáo dục đã tổ chức thành công Kỳ thi tốt nghiệp THPT quốc gia, tiếp tục triển khai công tác tuyển sinh đại học, cao đẳng năm 2024, bảo đảm an toàn, nghiêm túc, đúng kế hoạch.

Tám là, ngành y tế làm tốt công tác phòng, chống bệnh bạch hầu; phòng, chống dịch bệnh, vệ sinh môi trường trước, trong và sau thiên tai, bão lũ; bảo đảm thuốc, vật tư y tế phục vụ khám chữa bệnh, triển khai Chương trình tiêm chủng mở rộng…

Chín là, ổn định chính trị, độc lập, chủ quyền quốc gia được giữ vững; tiềm lực quốc phòng, an ninh được tăng cường. Tình hình an ninh, trật tự cơ bản ổn định; làm tốt công tác cứu hộ, cứu nạn, xuất cấp gạo kịp thời để hỗ trợ người dân khắc phục hậu quả thiên tai; tăng cường phòng chống buôn lậu, gian lận thương mại, lừa đảo qua mạng, tội phạm công nghệ cao. Công tác phòng chống tham nhũng, tiêu cực được chú trọng.

Mười là, công tác đối ngoại, ngoại giao kinh tế, nhất là đối ngoại cấp cao được triển khai chủ động, tích cực và hiệu quả. Tổ chức thành công chuyến thăm của Chủ tịch nước sang Lào, Campuchia; Thủ tướng Chính phủ sang Ấn Độ; tiếp đón chu đáo Lãnh đạo các nước đến dự Lễ Quốc tang cố Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, góp phần vun đắp quan hệ hữu nghị giữa Việt Nam với các nước. Các hoạt động đối thoại kinh tế đối tác chiến lược toàn diện Việt Nam – Mỹ tiếp tục được triển khai tích cực. Vị thế, uy tín của Việt Nam tiếp tục được nâng lên, mở ra các cơ hội hợp tác, hướng phát triển mới cho đất nước.

Theo Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng, kết quả đạt được là nhờ sự lãnh đạo của Đảng, mà trực tiếp, thường xuyên là Bộ Chính trị, Ban Bí thư; sự phối hợp, đồng hành của Quốc hội; sự chỉ đạo, điều hành quyết liệt, sát sao, kịp thời, hiệu quả của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ; sự nỗ lực của các bộ, ngành và địa phương; sự đồng lòng của người dân, doanh nghiệp và ủng hộ của bạn bè quốc tế.

Bên cạnh các nguyên nhân, bài học kinh nghiệm tốt đã được Chính phủ tổng kết, cần lưu ý các bài học kinh nghiệm như quán triệt nghiêm, triển khai quyết liệt, kịp thời các chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; theo dõi sát, nắm chắc tình hình để chủ động có phản ứng chính sách nhanh, phù hợp, kịp thời, hiệu quả, bảo đảm hài hòa giữa xử lý tình huống trong ngắn hạn và phát triển trong trung, dài hạn.

Chỉ đạo điều hành linh hoạt, hiệu quả, kịp thời, không giật cục; phát huy  tinh thần đồng hành cùng doanh nghiệp của các cấp, ngành, địa phương để tập trung tháo gỡ, hoàn thiện thể chế, pháp luật, khai thác hiệu quả các nguồn lực, động lực tăng trưởng mới. Tăng cường kỷ luật, kỷ cương hành chính; nâng cao trách nhiệm người đứng đầu; triển khai công việc có trọng tâm, trọng điểm, làm việc nào dứt việc đó, chỉ bàn làm, không bàn lùi.

Phát huy sự chủ động, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm; tinh thần quyết tâm cao, nỗ lực lớn, hành động quyết liệt trong từng bộ, ngành, địa phương, gắn với phân công rõ nhiệm vụ, rõ thời gian, kết quả cụ thể để dễ kiểm tra, giám sát, đánh giá; kiên quyết khắc phục tình trạng sợ sai, đùn đẩy, né tránh trách nhiệm. Làm tốt công tác phản biện; thông tin, truyền thông, bám sát thực tiễn để truyền cảm hứng, tạo động lực và đồng thuận xã hội, tạo khí thế mới cho phát triển.

Về nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm tháng 8 và Quý III, theo Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng, các bộ, ngành, địa phương cần quán triệt nghiêm, thực hiện toàn diện, hiệu quả hơn nữa các Nghị quyết, Kết luận của Trung ương Đảng, Bộ Chính trị, Quốc hội, Nghị quyết 01/NQ-CP, 02/NQ-CP, Công điện số 71/CĐ-TTg, chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, không chủ quan, lơ là, mất cảnh giác. Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã tham mưu các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm của từng bộ, cơ quan, trong đó, lưu ý các nhóm nhiệm vụ, giải pháp như khẩn trương rà soát, quyết liệt tháo gỡ, xử lý ngay các khó khăn, vướng mắc về thể chế, pháp luật, thủ tục hành chính, bảo đảm tiến độ, chất lượng theo chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, xác định đây là động lực tạo bứt phá cho tăng trưởng trong 6 tháng cuối năm 2024 và thời gian tới.

Trong đó, phát huy hiệu quả hoạt động của Ban chỉ đạo để rà soát các vướng mắc, điểm nghẽn, nhất là các vấn đề cốt lõi, cấp bách cần tập trung tháo gỡ ở tầm luật, đề xuất Chính phủ để báo cáo Quốc hội tại Kỳ họp thứ 8 xem xét, ban hành văn bản phù hợp, hiệu quả nhằm xử lý ngay các bất cập, vướng mắc pháp lý phát sinh trong thực tiễn, cản trở sự phát triển.

Nghiên cứu sửa đổi Luật Đầu tư công, Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư, Luật Ngân sách nhà nước, Luật Quản lý, sử dụng tài sản công, Luật sửa đổi, bổ sung các luật theo hình thức một luật sửa nhiều luật; xây dựng các nghị quyết thực hiện thí điểm và tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho các dự án .

Tổng kết việc thực hiện cơ chế, chính sách thí điểm, đặc thù cho một số địa phương, việc đầu tư xây dựng công trình đường bộ để nghiên cứu xem xét, trình cấp có thẩm quyền việc mở rộng phạm vi, đối tượng áp dụng. Khẩn trương hoàn thiện, trình Chính phủ Nghị định về thành lập, quản lý và sử dụng Quỹ hỗ trợ đầu tư.

Các cấp, ngành, địa phương tập trung rà soát, đề xuất phương án xử lý các cơ chế, chính sách, quy định pháp luật còn mâu thuẫn, chồng chéo, bất cập, không phù hợp thực tiễn để sửa đổi, bổ sung ngay các văn bản theo thẩm quyền trên tinh thần đổi mới, sáng tạo, đồng hành cùng doanh nghiệp, báo cáo Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đối với các vấn đề vượt thẩm quyền. Tập trung xử lý dứt điểm các vướng mắc về hoàn thuế giá trị gia tăng, phòng cháy, chữa cháy, truy xuất nguồn gốc…

Cùng với đó, tiếp tục thúc đẩy mạnh mẽ và làm mới các động lực tăng trưởng về đầu tư, tiêu dùng và xuất khẩu. Trong đó, lưu ý các nhiệm vụ, giải pháp như tập trung triển khai hiệu quả các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp, người dân.

Đẩy mạnh kích cầu tiêu dùng trong nước, triển khai có hiệu quả cuộc vận động người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam, thu hút khách du lịch trong nước và quốc tế. Tăng cường quản lý thương mại điện tử, phòng, chống gian lận xuất xứ, buôn lậu.

Khai thác tối đa các cơ hội từ các thị trường xuất khẩu trọng điểm, chiến lược và các FTA đã ký; thúc đẩy đàm phán, ký kết các FTA mới để đẩy mạnh xuất khẩu. Chủ động đàm phán, hỗ trợ doanh nghiệp liên quan đến các hoạt động điều tra chống bán phá giá đối với hàng Việt Nam.Tập trung thu hút các dự án FDI có quy mô lớn, chất lượng, công nghệ cao trong các ngành công nghiệp chế biến, chế tạo, điện tử, bán dẫn…; kịp thời xử lý khó khăn, vướng mắc của doanh nghiệp FDI để đẩy nhanh tiến độ các dự án.

Đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công, nhất là các địa phương được giao nguồn vốn đầu tư công lớn ; bảo đảm tiến độ các dự án trọng điểm, quan trọng quốc gia; tập trung tháo gỡ khó khăn, vướng mắc của các tập đoàn, tổng công ty nhà nước, đẩy mạnh đầu tư trong các ngành sản xuất kinh doanh chính.

Bảo đảm ổn định kinh tế vĩ mô, các cân đối lớn của nền kinh tế, trọng tâm là kiểm soát lạm phát. Theo đó, thực hiện chính sách tiền tệ chủ động, linh hoạt, kịp thời, hiệu quả; điều tiết tỷ giá, lãi suất đồng bộ, hài hòa, hợp lý; tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số để tiếp tục tiết giảm chi phí, phấn đấu giảm lãi suất cho vay; ưu tiên hạn mức tín dụng cho các tổ chức tín dụng hoạt động hiệu quả, nhất là cho nhà ở xã hội, tăng trưởng xanh, chuyển đổi số, kinh tế tuần hoàn…

Thúc đẩy các động lực tăng trưởng mới từ kinh tế số, chuyển đổi số, chuyển đổi xanh…; đẩy mạnh liên kết vùng, phát huy hiệu quả hoạt động của các Hội đồng điều phối vùng.

Chú trọng làm tốt công tác an sinh xã hội, phát triển văn hóa, giáo dục, y tế, bảo vệ môi trường… Theo dõi chặt chẽ diễn biến thiên tai, bão lũ, ứng phó kịp thời, hiệu quả, giảm thiểu đến mức thấp nhất thiệt hại do thiên tai, hỗ trợ người dân khắc phục hậu quả thiên tai, sớm khôi phục sản xuất và ổn định cuộc sống.

Bảo đảm vững chắc quốc phòng, an ninh, trật tự an toàn xã hội. Tăng cường hội nhập quốc tế sâu rộng, thực chất, hiệu quả; đẩy mạnh ngoại giao kinh tế, tiếp tục củng cố và không ngừng nâng cao vị thế, uy tín quốc tế của đất nước. Tăng cường thông tin, tuyên truyền, nhất là công tác truyền thông chính sách, nâng cao hiệu quả công tác dân vận, tạo đồng thuận xã hội.

Tăng cường kỷ luật, kỷ cương hành chính; khẩn trương hoàn thành các đề án, nhiệm vụ đã quá hạn, khắc phục tình trạng nợ đọng các nhiệm vụ được giao. Kiên quyết chấn chỉnh, khắc phục tình trạng né tránh, đùn đẩy trách nhiệm; thực hiện hiệu quả quy định về bảo vệ cán bộ, dám nghĩ, dám làm./.

Tùng Linh

Bộ Kế hoạch và Đầu tư