Cà Mau phát triển ngành thủy sản chủ lực

Chế biến tôm xuất khẩu đem lại nguồn ngoại tệ khá lớn cho tỉnh Cà Mau.

Vươn lên làm giàu từ thủy sản

Ông Huỳnh Thanh Sự ngụ phường Tân Thành, tỉnh Cà Mau, là một trong những hộ tiên phong hưởng ứng phong trào chuyển đổi từ đất lúa kém hiệu quả sang nuôi tôm sú. Ông đi học hỏi kinh nghiệm nuôi tôm ở một số nơi và được các kỹ sư thủy sản hỗ trợ về kỹ thuật, ông Sự thiết kế 1ha đất lúa sang mô hình nuôi tôm sú quảng canh. Đồng đất mới còn màu mỡ, cộng với việc chăm sóc đúng quy trình đã giúp ông trúng mùa liên tục. Số tiền tích lũy được qua từng năm, ông tiếp tục đầu tư mua thêm đất nhằm mở rộng sản xuất lên 7ha đất nuôi tôm; đồng thời còn đầu tư nuôi các con ăn học nên người.

Năm 2010, nhiều hợp tác xã (HTX) và doanh nghiệp ở ĐBSCL phát triển mô hình nuôi tôm công nghiệp cho năng suất cao hơn. Lúc này ông Sự cũng quyết định thử nghiệm 1 ao nuôi với diện tích gần 0,2ha. Với bản tính cần cù, chịu khó học hỏi, tỉ mỉ ghi chép sổ sách trong suốt quá trình chăm sóc, ao tôm công nghiệp của ông đạt kết quả tốt, đảm bảo lợi nhuận. Các vụ sau, khi có kinh nghiệm và liên kết với các doanh nghiệp cung ứng thức ăn, doanh nghiệp thu mua… nên ông mở rộng lên 4 ao nuôi tôm công nghiệp, đối với các diện tích còn lại thì vẫn duy trì nuôi quảng canh, bình quân mỗi năm sau khi trừ chi phí ông còn lợi nhuận khoảng 1,2 tỉ đồng.

Ông Sự chia sẻ: "Để nuôi tôm thành công, việc đầu tiên là phải thiết kế các ao nuôi đúng kỹ thuật, đảm bảo hệ thống cấp nước và thoát nước, dành riêng ao xử lý nước đạt chuẩn thì mới đưa nguồn nước vào nuôi nhằm tránh cho tôm bị dịch bệnh. Về cơ bản khi môi trường sạch sẽ giúp tôm phát triển tốt…".

Cùng với nuôi tôm thì ông Sự còn áp dụng luân canh việc nuôi cua biển và cá giúp gia đình tăng thêm nguồn thu nhập. "Cũng nhờ nuôi tôm mà tôi được Trung ương Hội Nông dân Việt Nam bình chọn là "Nông dân Việt Nam xuất sắc năm 2025"; được địa phương tín nhiệm bầu làm Chủ nhiệm Câu lạc bộ nông dân tỉ phú Tân Thành… Bản thân tôi rất vui và sẵn sàng chia sẻ kinh nghiệm để bà con cùng phát triển nghề nuôi thủy sản bền vững, cùng nhau làm giàu trên quê hương mình", ông Sự bộc bạch.

Vài năm nay, ông Bùi Chí Thượng ngụ ấp Tân Hòa, xã Lương Thế Trân (tỉnh Cà Mau) tạo đột phá với mô hình nuôi tôm siêu thâm canh, ứng dụng chế phẩm sinh học nhằm tạo ra sản phẩm tôm sạch, đạt tiêu chuẩn quốc tế về nuôi thủy sản bền vững. Chỉ chúng tôi 5 ao nuôi (mỗi ao khoảng 1.500m²), ông Thượng cho biết các ao nuôi được thiết kế phù hợp, có hệ thống ao lắng, ao xử lý nước thải nhằm đảm bảo môi trường nuôi ổn định. Tất cả nguồn nước trong ao phải được xử lý và tái sử dụng liên tục nhằm giúp duy trì chất lượng nước tốt, hạn chế dịch bệnh, tiết kiệm nguồn nước ngọt. Trong quá trình nuôi hạn chế sử dụng hóa chất, kháng sinh, mà chỉ áp dụng xử lý nước tuần hoàn kết hợp với chế phẩm sinh học. Cách làm này giúp con tôm phát triển nhanh, khoảng 120 ngày nuôi có thể đạt trọng lượng 15 con/kg, nhờ đó được các nhà máy thu mua với giá cao hơn thị trường. Với mô hình này, hằng năm lợi nhuận đạt khoảng 4 tỉ đồng, vừa mang lại hiệu quả kinh tế vượt trội, vừa giảm thiểu chất thải ra môi trường, hướng đến sản xuất xanh và bền vững.

Cùng với con tôm thì nông dân Cà Mau cũng đẩy mạnh nuôi cua biển để làm giàu. Hiện, Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh phối hợp cùng các đơn vị liên quan triển khai các loại hình nuôi cua như nuôi thâm canh, bán thâm canh, nuôi quảng canh cải tiến, quảng canh kết hợp, nuôi cua trong ao, lồng, nuôi cua trong hộp nhựa… mang lại kết quả khả quan về sản lượng và chất lượng cua.

Ông Nguyễn Văn Năm ngụ xã Tam Giang, cho biết: "Khu vực này được thừa hưởng hệ sinh thái vùng ngập mặn, có lượng phù sa, dinh dưỡng, từ đó tạo ra chất lượng con cua của miệt Năm Căn khác biệt so với vùng khác; hình dáng bên ngoài cứng cáp, mai và thân cua có độ dày. Do môi trường sống đã hình thành nên sắc tố con cua đặc trưng, thịt chắc và rất ngon. Từ những lợi thế đó nên nhiều năm nay gia đình tôi áp dụng nuôi cua xen canh và cung cấp cho thương lái đưa đi tiêu thụ khắp nơi. Gần đây, nông dân thực hiện mô hình nuôi cua gạch tuần hoàn trong hộp nhựa do tỉnh Cà Mau hỗ trợ kỹ thuật. Ưu điểm của mô hình này là sản lượng và năng suất tăng cao, tỷ lệ sống đạt trên 90%, cua nuôi hơn một tháng là lên gạch đỏ, thịt chắc, lợi nhuận tăng hơn 30% so các mô hình khác".

Hướng đến mục tiêu bền vững

Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Cà Mau cho hay, từ đầu năm 2025 đến nay đã tập huấn cho hàng ngàn hộ nuôi cua theo quy trình bán thâm canh, nuôi cua kết hợp nuôi tôm quảng canh cải tiến; đồng thời hỗ trợ kỹ thuật cho hơn 4.000 hộ nuôi cua trong tỉnh, hướng dẫn cho nhiều HTX nuôi cua thực hiện các điều kiện, quy trình nuôi theo các tiêu chuẩn được thị trường quan tâm; xây dựng mô hình nuôi cua đạt chuẩn… Hiện, toàn tỉnh có khoảng 418.000ha nuôi cua kết hợp, năng suất bình quân 0,1 tấn/ha/năm, sản lượng hơn 41.800 tấn/năm. Tới đây tỉnh tiếp tục thành lập thêm nhiều HTX, với diện tích nuôi cua từ 100ha mỗi HTX trở lên; xây dựng chuỗi liên kết từ sản xuất đến tiêu thụ nhằm tăng giá trị và tăng sức cạnh tranh. Mục tiêu là phát triển ngành nuôi cua Cà Mau trở thành trung tâm lớn của vùng ĐBSCL và cả nước, với công nghệ tiên tiến, bảo vệ môi trường sinh thái, mang lại lợi ích cho người dân và doanh nghiệp.

Mới đây, Công ty Cổ phần thương mại Toàn Cầu Thanh Niên (Thanh Niên Global) đã ký kết hợp tác cung ứng cua biển với 20 HTX ở tỉnh Cà Mau. Ông Nguyễn Văn Phú, Phó Chủ tịch HĐQT Thanh Niên Global cho hay, việc ký kết là bước đi chiến lược nhằm đáp ứng nhu cầu ngày càng cao về sản lượng và chất lượng mặt hàng cua biển Cà Mau đến với các thị trường xuất khẩu như Trung Quốc, Singapore… Ngoài ra, công ty còn phối hợp xây dựng thương hiệu đặc sản cua Cà Mau.

Đối với con tôm, toàn tỉnh Cà Mau có khoảng 422.779ha; trong đó diện tích tôm thâm canh và siêu thâm canh 34.536ha; nuôi tôm quảng canh cải tiến 197.000ha; nuôi tôm quảng canh kết hợp (tôm - rừng, tôm - lúa, tôm - cua - cá) hơn 184.815ha… Hiện giá tôm sú được thương lái thu mua tăng từ 5.000-20.000 đồng/kg, tùy kích cỡ; tôm thẻ chân trắng tăng từ 5.000-27.000 đồng/kg so cùng kỳ năm 2024, giúp người nuôi có lãi, an tâm sản xuất.

Theo ông Nguyễn Hồ Hải, Bí thư Tỉnh ủy Cà Mau, giai đoạn 2025-2030, tỉnh tiếp tục đầu tư hệ thống thủy lợi để giữ ngọt và mở rộng vùng ngọt hóa, tăng diện tích sản xuất tôm - lúa. Ưu tiên nguồn lực đầu tư hạ tầng, kỹ thuật; đào tạo, chứng nhận quốc tế và liên kết giữa doanh nghiệp với nông dân để nhân rộng mô hình tôm - lúa chất lượng cao, góp phần đạt mục tiêu 50.000ha vào năm 2030. Song song đó, sẽ quy hoạch, hình thành, phát triển chuỗi liên kết giá trị ngành tôm (từ sản xuất tôm giống, tôm thương phẩm, thức ăn, chế biến, xuất khẩu, truy xuất nguồn gốc). Đầu tư phát triển vùng nuôi tôm công nghệ cao tập trung 10.000ha ở nơi có điều kiện phù hợp; hạn chế nuôi tôm công nghệ cao phân tán, quy mô hộ gia đình tại các khu vực không có quy hoạch; tiếp tục đẩy mạnh nuôi tôm sinh thái, tôm quảng canh cải tiến để phát triển bền vững...

UBND tỉnh Cà Mau cho biết, Ngày hội Cua Cà Mau lần thứ 2 năm 2025 với chủ đề "Cua Cà Mau, hương rừng - vị biển", diễn ra từ ngày 16 đến 22-11 tại quảng trường Phan Ngọc Hiển. Ngày hội có nhiều hoạt động phong phú, hấp dẫn như cuộc thi "xác lập kỷ lục" về cua Cà Mau; không gian trưng bày, triển lãm thương mại ngành cua; sản phẩm khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo và OCOP; không gian ẩm thực cua Cà Mau; hội chợ thương mại tổng hợp; trưng bày, trình diễn, chế biến món ăn từ cua; hội thảo quốc tế "Đổi mới sáng tạo phát triển bền vững ngành cua biển Cà Mau - Việt Nam"…

Bài, ảnh: PHƯỚC BÌNH

Nguồn: https://baocantho.com.vn/ca-mau-phat-trien-nganh-thuy-san-chu-luc-a193690.html