 |
 |
“Nếu ai hỏi vì sao theo nghề báo?”
Câu thơ đầu tiên và cũng là ca từ của ca khúc, tác giả đưa ra một câu hỏi tưởng như đơn giản: “Nếu ai hỏi vì sao theo nghề báo?”. Câu trả lời đến từ trái tim:“Tôi nói rằng nghề vất vả gian lao / Như cánh chim bằng bay trong mùa giông bão”. Hình ảnh “chim bằng” – biểu tượng của sự mạnh mẽ, kiên cường và khát vọng lớn lao được đặt trong bối cảnh “mùa giông bão” không chỉ gợi ra sự gian nan, hiểm nguy mà còn nhấn mạnh đến bản lĩnh của người làm báo. Không có sự lựa chọn dễ dãi nào khi bước vào nghề này. Người viết báo không chỉ dấn thân vào vùng tâm điểm của các vấn đề xã hội mà còn đối diện với nhiều áp lực từ phía dư luận, đối tượng phản động, thậm chí là những hiểm họa đến từ những thế lực muốn che giấu sự thật.
“Nguy hiểm nhọc nhằn nhưng rất thanh tao”.
Với cách viết dung dị nhưng đầy hình ảnh và cảm xúc, tác giả khéo léo khắc họa hiện thực khắc nghiệt của nghề báo. Nhưng điều đáng quý là trong gian lao, tác giả không chỉ thấy nhọc nhằn, mà còn thấy vẻ đẹp thanh cao, sang trọng của nghề:“Nguy hiểm nhọc nhằn nhưng rất thanh tao”. Ở đây, “thanh tao” không phải là sự an nhàn trong cuộc sống, mà nói đến sự cao quý trong tâm hồn, là lý tưởng sống vì chân lý, vì sự thật. Chính điều này làm nên phẩm chất thiêng liêng của người làm báo cách mạng. Lý tưởng nghề nghiệp: “Phò chính, diệt tà”. Điểm nổi bật trong ca khúc “Nghề báo” là khía cạnh: Lý tưởng nghề nghiệp - một yếu tố không thể thiếu đối với những người cầm bút chân chính. Nhà báo không chỉ đơn thuần làm công việc đưa tin, mà là người lựa chọn, định hướng và phản ánh cuộc sống, ứng xử với độc giả một cách có trách nhiệm. Họ là người “Nhận trách nhiệm với nhân dân cùng đất nước” như một khẳng định rõ ràng, đầy tự hào về vai trò xã hội của nghề báo.
Trong câu tiếp theo: “Phò chính diệt tà cho cuộc sống lên hương”, công chúng nhận thấy rõ vai trò của báo chí trong việc bảo vệ cái đúng, đấu tranh chống các quan điểm sai trái. Đây chính là phương châm hành động của Báo chí Cách mạng Việt Nam xuyên suốt một thế kỷ qua, kể từ khi Chủ tịch Hồ Chí Minh đặt viên gạch đầu tiên cho nền Báo chí Cách mạng từ Báo Thanh Niên.
Nhà báo là người dấn thân, lặng thầm nhưng không bao giờ vô danh. Họ là người “vượt sóng ra khơi”, “bút sắc lòng trong”, là chiến sĩ tiên phong trên mặt trận tư tưởng, văn hóa như lời căn dặn của Chủ tịch Hồ Chí Minh: “Nhà báo cũng là chiến sỹ cách mạng/ Cây bút, trang giấy là vũ khí sắc bén của họ”. Những người làm báo chân chính không chỉ đưa thông tin đến với độc giả, mà còn định hình nhận thức, khơi dậy niềm tin, tinh thần yêu nước và khát vọng xây dựng đất nước trong lòng nhân dân.
“Nghề báo đâu phải là sung sướng…”
Một trong những câu thơ – ca từ thể hiện cái nhìn tỉnh táo, thẳng thắn và đầy trải nghiệm: “Nghề làm báo đâu phải là sung sướng/Ngọn bút thiêng trăn trở những đêm trường”. Gắn bó đến nay đã hơn 40 năm cầm bút, nhà báo Trần Đức Long chia sẻ tâm tư chân thực của cuộc đời người làm báo, như lời thấu cảm với chính bản thân mình: Không có con đường trải hoa nào cho người làm báo. Được xã hội nhìn qua lăng kính “giới trí thức”, nhưng bên cạnh đó là những đêm dài thức trắng trăn trở viết bài, là áp lực về thời gian, sự chính xác, tính khách quan, là nét khắc họa chân thực cuộc sống... Đặc biệt, trong thời đại bùng nổ thông tin, mạng xã hội phát triển như vũ bão, nghề báo lại càng trở nên nhọc nhằn hơn khi phải giữ cho ngòi bút của mình không bị chông chênh trước thị hiếu tầm thường hoặc thông tin sai lệch.
“Nhận tri thức, dày thêm phông văn hóa”
Câu thơ khái quát cao về một yêu cầu quan trọng đối với mỗi người làm báo. Nhà báo không thể chỉ giỏi kỹ năng viết, mà còn phải là người có tri thức sâu rộng, có khả năng tư duy phản biện, hiểu biết nhiều lĩnh vực. Phông văn hóa vững chắc là nền tảng giúp họ xử lý vấn đề một cách sâu sắc, nhân văn và đúng định hướng để rèn lý tưởng, giữ lòng trong sáng: “Người làm báo phải trau rèn lý tưởng / Để vững tâm trước vướng bận ngoài đời”.
Hai câu thơ như mệnh đề cho người làm báo, vừa động viên, khích lệ, vừa nhắc nhở để an yên: phải kiên định với lý tưởng, giữ được đạo đức nghề nghiệp. Đó không chỉ là trách nhiệm, mà còn là thử thách.
Nhà báo Trần Đức Long không chỉ nêu lên yêu cầu nghề nghiệp, mà còn gợi mở một lý tưởng sống cao đẹp cho những ai đã và đang bước vào con đường báo chí. Nhà báo phải là người nắm giữ, truyền tải thông tin chính xác, chuẩn mực, kịp thời để đem lại niềm tin yêu của độc giả, cũng là cách ứng xử có văn hóa với bạn đọc:“Thông tin sạch, người dân hằng mong ước”. Một thông điệp ngắn gọn nhưng kín đáo, sâu sắc, nâng tầm đạo đức người trong thời đại mà tin giả, tin sai sự thật đang len lỏi, thách thức độc giả trên các trang mạng xã hội.
Cảm nhận, thẩm thấu và đồng cảm cùng tác giả, nhạc sĩ Trần Công Thủy phổ nhạc bài thơ. Ca khúc “Nghề báo” đã đưa những câu thơ nằm trên trang giấy thành giai điệu ballad trữ tình, thiết tha, bay xa đến với trái tim người làm báo và công chúng. Nghe ca khúc, công chúng cảm nhận được những gian lao, vất vả, hiểm nguy của nghề báo nhưng cũng tràn đầy khí chất cách mạng, vinh quang của người làm báo.
“Mãi mãi lòng trong – tâm sáng muôn nơi”
Điệp khúc cuối bài thơ cũng là điểm kết trong bản nhạc - vang lên như một lời hứa xuất phát từ niềm kiêu hãnh của đội ngũ người làm báo cách mạng: “Mãi mãi lòng trong – tâm sáng muôn nơi”. Đây không chỉ là khẩu hiệu, mà như là “tuyên ngôn” chân thành từ trái tim của những người làm báo chân chính. Trong mọi hoàn cảnh, thì lòng trong sáng và tâm huyết với nghề luôn là ánh sáng soi đường, là giá trị cốt lõi làm nên phẩm chất của người cầm bút.
Ca khúc “Nghề báo” giữ nguyên toàn bộ bốn khổ thơ với những lời thơ cũng là những ca từ dung dị mà sâu sắc, khắc họa chân thực về nghề báo và yêu cầu đặt ra với người làm báo - một nghề vừa gian nan, hiểm nguy nhưng cao đẹp và thiêng liêng. Ca khúc thực sự có sức lay động không chỉ truyền tải tình yêu nghề, mà còn hun đúc cảm hứng cho những người cầm bút hôm nay và mai sau.
Giữa muôn vàn biến động của thời đại số, khi báo chí đang chuyển mình mạnh mẽ trước những cơ hội và thách thức, thì việc giữ gìn đạo đức nghề nghiệp, vun đắp lý tưởng cách mạng, và kiên định với trách nhiệm xã hội là điều mà người làm báo phải không ngừng khắc ghi. Và ca khúc “Nghề báo” – như một lời “dặn lòng” nhẹ nhàng mà thấm thía, mãi là ngọn lửa giữ ấm trong trái tim của những ai đã, đang chọn cho mình con đường làm báo để “Mãi mãi lòng trong, tâm sáng muôn nơi”./.
Theo vietnamhoinhap.vn
Nguồn: https://baonamdinh.vn/van-hoa-nghe-thuat/202506/cam-nhan-ve-bai-tho-ca-khuc-nghe-bao-29500ab/
Bình luận (0)