Chênh lệch lớn về chất lượng dân số giữa các vùng miền

ĐNO - Kết quả thực hiện các chỉ tiêu dân số trong những tháng đầu năm 2025 trên địa bàn thành phố Đà Nẵng cho thấy sự khác biệt rõ rệt giữa ba vùng: miền núi, đồng bằng trung du và thành thị. Thực trạng này phản ánh sự tác động của điều kiện địa lý, kinh tế - xã hội cũng như khả năng tiếp cận dịch vụ y tế, dân số ở từng địa phương.

Chi cục Dân số thành phố Đà Nẵng sẽ tham mưu cho Sở Y tế chuyên đề về cơ chế, chính sách riêng cho 6 xã miền núi.

Tại các khu vực như: Tây Giang, Đông Giang, Nam Giang và Nam Trà My, quy mô dân số nhỏ, mật độ thấp, dân cư phân tán, địa hình hiểm trở tạo ra nhiều rào cản trong triển khai dịch vụ dân số.

Đáng chú ý, mức sinh có sự khác biệt lớn. Cụ thể, khu vực Đông Giang và Nam Giang thấp hơn mức sinh thay thế, trong khi khu vực Nam Trà My lại có mức sinh cao (TFR 2,85).

Tuy nhiên, với quy mô dân số chỉ khoảng 36.453 người, mức sinh cao ở khu vực Nam Trà My không làm gia tăng đáng kể dân số toàn vùng.

Đáng lo ngại, hầu hết các chỉ tiêu về chất lượng dân số ở khu vực Nam Trà My đều đạt rất thấp, đặc biệt các hoạt động sàng lọc trước sinh, sàng lọc sơ sinh, tư vấn sức khỏe tiền hôn nhân gần như không triển khai trong nửa đầu năm nay.

Đây là vấn đề cốt lõi cho thấy chất lượng dân số khu vực miền núi, nhất là khu vực Nam Trà My còn thấp; hạ tầng y tế, nguồn nhân lực và khả năng tiếp cận dịch vụ cơ bản còn hạn chế.

Ở các khu vực Thăng Bình và Quế Sơn, quy mô dân số lớn hơn, mức sinh duy trì ổn định. Trong đó, khu vực Thăng Bình được đánh giá là địa phương đạt nhiều kết quả nổi bật về chất lượng dân số.

Tuy nhiên, ở khu vực Quế Sơn, tỷ lệ khám sức khỏe định kỳ cho người cao tuổi và sàng lọc trước sinh vẫn chưa đáp ứng yêu cầu.

Bà Nguyễn Thị Thu (khu vực Quế Sơn) bày tỏ: “Chúng tôi muốn được khám sức khỏe định kỳ, nhất là cho người già, nhưng dịch vụ chưa thật sự thuận tiện, nhiều khi phải chờ đợi lâu hoặc đi xa”.

Còn ở khu vực Hội An, chất lượng dân số ổn định với độ bao phủ dịch vụ cao, hầu hết các chỉ tiêu đều đạt kết quả tốt. Song, mức sinh tại đây lại rất thấp (TFR 1,38), thấp hơn nhiều so với mức sinh thay thế.

Chị Nguyễn Thảo, một nhân viên văn phòng ở phường Hội An, thẳng thắn chia sẻ: “Vợ chồng tôi đều làm việc bận rộn, áp lực chi phí sinh hoạt cao, nên chưa dám nghĩ đến việc sinh con thứ hai. Nhiều gia đình trẻ ở thành phố cũng có tâm lý tương tự”.

Thực tế này tiềm ẩn nguy cơ già hóa dân số nhanh, đòi hỏi cần có chính sách khuyến khích sinh phù hợp để cân bằng dân số lâu dài.

Theo Chi cục Dân số thành phố, thời gian tới cần tập trung ưu tiên nguồn lực cho các xã miền núi, đặc biệt là các xã thuộc địa bàn khu vực Nam Trà My, Tây Giang và Đông Giang trước đây, nhằm nâng cao chất lượng dân số, củng cố hạ tầng y tế cơ sở, mở rộng các dịch vụ dân số, phát triển.

Đồng thời, ở khu vực đồng bằng và thành thị, việc duy trì thành quả, điều chỉnh mức sinh hợp lý cũng là nhiệm vụ trọng tâm để bảo đảm sự phát triển dân số bền vững, cân bằng giữa các khu vực.

ThS. Phùng Thị Hương Hạnh, Chi cục trưởng Chi cục Dân số thành phố Đà Nẵng cho biết: “Khoảng cách chênh lệch giữa các vùng hiện nay đang đặt ra thách thức rất lớn. Ở miền núi, vấn đề nổi cộm là chất lượng dân số thấp và dịch vụ chưa bao phủ được; trong khi ở thành thị lại đối diện nguy cơ mức sinh thấp. Chính sách dân số thời gian tới phải linh hoạt, vừa ưu tiên tháo gỡ khó khăn cho miền núi, vừa có giải pháp tăng mức sinh cho toàn thành phố”.

Theo bà Hạnh, thời gian tới, Chi cục Dân số sẽ tham mưu cho Sở Y tế chuyên đề về cơ chế, chính sách riêng cho 6 xã miền núi trong bối cảnh hiện nay.

Đây sẽ là cơ sở quan trọng để xây dựng các giải pháp phù hợp, tháo gỡ điểm nghẽn, tạo tiền đề phát triển dân số toàn diện, bền vững hơn.

Nguồn: https://baodanang.vn/chenh-lech-lon-ve-chat-luong-dan-so-giua-cac-vung-mien-3304931.html