Bộ Dân tộc và Tôn giáo có buổi làm việc với Thường trực Tỉnh ủy Sơn La nhằm đánh giá kết quả triển khai công tác dân tộc, tôn giáo - Ảnh: Anh Dũng
Tham dự buổi làm việc có Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng Dân tộc và Tôn giáo Đào Ngọc Dung; Bí thư Tỉnh ủy, Trưởng Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Sơn La Hoàng Văn Nghiệm; lãnh đạo các đơn vị thuộc Bộ cùng đại diện các sở, ngành của tỉnh.
Quyết tâm của tỉnh "5 nhất"
Là tỉnh vùng cao biên giới với 274 km đường biên, Sơn La có diện tích lớn thứ ba cả nước và giữ vị trí chiến lược ở khu vực Tây Bắc. Tỷ lệ đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS) chiếm 83,7% dân số; địa hình chia cắt, hạ tầng còn yếu. Sơn La được xếp vào nhóm "5 cái nhất": khó khăn nhất, nhân lực thấp nhất, tỷ lệ nghèo cao nhất, khó tiếp cận dịch vụ nhất và hạ tầng yếu nhất.
Tuy nhiên, nhờ sự vào cuộc quyết liệt của cả hệ thống, việc triển khai Chương trình MTQG đã tạo chuyển biến rõ nét. Hạ tầng thiết yếu được cải thiện mạnh: 100% xã có điện lưới, 96,7% hộ dùng nước hợp vệ sinh; 98,5% xã và 78,3% bản có đường ô tô đến trung tâm. Trường học, trạm y tế và thiết chế văn hóa tiếp tục được đầu tư.
Tỷ lệ hộ nghèo giảm bình quân 4,47%/năm; thu nhập đồng bào DTTS đạt 39,2 triệu đồng/năm, gấp đôi năm 2020. Chính sách tín dụng được mở rộng, hỗ trợ 112 nghìn lượt hộ nghèo và đối tượng chính sách, trong đó đồng bào DTTS chiếm 95% dư nợ.
Bí thư Tỉnh ủy Sơn La Hoàng Văn Nghiệm phát biểu tại buổi làm việc - Ảnh: Anh Dũng
Những kiến nghị từ thực tiễn
Tại buổi làm việc, Bí thư Tỉnh ủy Sơn La Hoàng Văn Nghiệm nhấn mạnh nỗ lực thúc đẩy sản xuất, đặc biệt là đẩy mạnh xúc tiến thương mại để mở rộng thị trường xuất khẩu nông sản – lĩnh vực đang trở thành thế mạnh của tỉnh. Ông cho biết Sơn La đang quyết tâm hoàn thành mục tiêu tăng trưởng 8% trong năm 2025, dù thời gian ngắn và còn nhiều khó khăn.
Phó Chủ tịch UBND tỉnh Đặng Ngọc Hậu trình bày một số đề xuất quan trọng. Thứ nhất, Sơn La hiện còn 459 tỷ đồng vốn Trung ương chưa giải ngân và đề nghị được chuyển sang ủy thác cho Ngân hàng Chính sách xã hội để cho vay tạo việc làm, hỗ trợ sinh kế theo tinh thần Chương trình MTQG.
Thứ hai, tỉnh kiến nghị tiếp tục giữ mức đối ứng 5% như giai đoạn 2021–2025, thay vì dự kiến nâng lên trên 7%. Do địa hình miền núi khiến chi phí đầu tư cao, mức đối ứng lớn sẽ gây áp lực, đặc biệt với những xã vùng sâu, vùng xa.
Thứ ba, Sơn La đề nghị nâng mức đầu tư cứng hóa đường đến trung tâm xã, hiện chỉ 1,6 tỷ đồng/km, mức còn thấp để có thể làm đường nhựa hoặc bê tông.
Bên cạnh đó, tỉnh cũng nêu khó khăn khi áp dụng Nghị định 255/2025/NĐ-CP về xác định các dân tộc còn nhiều khó khăn giai đoạn 2026–2030. "Người La Ha là dân tộc đặc thù của Sơn La với hơn 10.000 nhân khẩu, có thể bị ảnh hưởng nếu quy định cứng về chỉ tiêu. Tỉnh đề nghị Bộ xem xét linh hoạt, có biên độ để bảo đảm quyền lợi chính sách của đồng bào", ông Hậu nói.
Bộ trưởng Đào Ngọc Dung đề nghị tỉnh Sơn La thí điểm mô hình "xóa nhà tạm gắn với sinh kế bền vững"; sau khi hỗ trợ xây nhà, cần cấp thêm sinh kế để người dân tự vươn lên - Ảnh: Anh Dũng
Đầu tư hạ tầng "cứng và mềm" phải được ưu tiên
Kết luận buổi làm việc, Bộ trưởng Bộ Dân tộc và Tôn giáo Đào Ngọc Dung ghi nhận những thay đổi "căn bản và toàn diện" của Sơn La thời gian qua. Tuy vậy, Bộ trưởng cũng thẳng thắn chỉ rõ những tồn tại, như: Sơn La vẫn là tỉnh nghèo, chịu tác động nặng nề của thiên tai; nguồn nhân lực chưa đáp ứng yêu cầu mới; đời sống một bộ phận người dân vùng sâu, vùng xa còn thấp; hạ tầng chưa đồng bộ. Từ thực tiễn này, Bộ trưởng nêu 5 định hướng lớn.
Thứ nhất, tăng trưởng phải gắn với bền vững, lấy người dân làm trung tâm. Đầu tư hạ tầng "cứng và mềm" phải được ưu tiên. Đặc biệt, nếu tuyến đường kết nối Sơn La – Hòa Bình và các tuyến Tây Bắc sẽ trở thành trục trung chuyển chiến lược.
Thứ hai là đẩy mạnh "hạ tầng mềm" và chuyển đổi số. Sơn La cần tăng tốc ứng dụng công nghệ thông tin, chuẩn hóa dữ liệu và nâng chất lượng phục vụ người dân.
Thứ ba là tập trung vào các chương trình MTQG theo hướng "trọn gói – toàn quyền". Các chương trình phải rõ phân khúc, tránh trùng lặp. Cần giao quyền nhiều hơn cho địa phương, còn Bộ tập trung vào chính sách, giám sát và xây dựng mô hình điểm.
Thứ tư là thí điểm mô hình "xóa nhà tạm gắn với sinh kế bền vững". Bộ trưởng đề nghị sau khi hỗ trợ xây nhà, cần cấp thêm sinh kế để người dân tự vươn lên.
Thứ năm là tăng cường đào tạo nhân lực, quản lý tôn giáo và biên giới. Đây là hai lĩnh vực trọng yếu đối với tỉnh miền núi, biên giới rộng như Sơn La.
Liên quan đến các kiến nghị của tỉnh, Bộ trưởng cho biết, với 459 tỷ đồng còn lại của giai đoạn một sẽ được để lại cho địa phương toàn quyền quyết định, căn cứ tinh thần Nghị quyết 111/2024/QH15. Tỉnh cần phân bổ linh hoạt hoặc chuyển sang ủy thác vay vốn nếu thấy hiệu quả hơn.
Về tỷ lệ đối ứng, Bộ trưởng nhấn mạnh: "Với chương trình giảm nghèo và nông thôn mới, có thể yêu cầu đối ứng; nhưng đối với hợp phần hỗ trợ đồng bào DTTS nghèo thì không thể yêu cầu đối ứng, bởi họ không có khả năng. Cần thiết kế lại phần này theo hướng Nhà nước hỗ trợ 100%".
Sơn La cũng cần chủ động rà soát lại các nguồn vốn, điều chỉnh tăng đầu tư cho hạ tầng trong 5 năm tới.
Về Nghị định 255/2025/NĐ-CP, Bộ trưởng ủng hộ quan điểm không áp dụng "con số cứng", mà nên có biên độ dao động khoảng 10% để phù hợp điều kiện các tỉnh có tỷ lệ đồng bào DTTS cao hoặc có nhiều biến động dân số.
Sơn Hào
Nguồn: https://baochinhphu.vn/chuyen-dong-manh-me-o-tinh-5-nhat-102251128195153266.htm
Bình luận (0)