Cơ hội mới từ thí điểm thị trường tài sản mã hóa

Những yêu cầu khắt khe về năng lực tài chính, yêu cầu bảo mật đối với các tổ chức, doanh nghiệp tham gia mở sàn giao dịch tài sản mã hóa trong giai đoạn thí điểm không chỉ nhằm bảo đảm an toàn hệ thống tài chính mà còn giúp sàng lọc được các doanh nghiệp đủ năng lực, tạo niềm tin, thu hút dòng vốn chất lượng vào Việt Nam.

Thí điểm thị trường tài sản mã hóa thực hiện trên nguyên tắc thận trọng, có kiểm soát, an toàn, minh bạch. (Ảnh: ĐỨC HÙNG)

Nghị quyết số 05/2025/NQ-CP ngày 9/9/2025 của Chính phủ về triển khai thí điểm thị trường tài sản mã hóa tại Việt Nam là dấu mốc quan trọng, tạo cơ sở pháp lý để đưa tài sản mã hóa vào quản lý, bảo đảm an toàn hệ thống tài chính tiền tệ; đồng thời mở ra một kênh huy động nguồn lực mới phục vụ các mục tiêu phát triển của đất nước.

Điều kiện chặt chẽ về pháp lý

Với nguyên tắc triển khai thị trường tài sản mã hóa thận trọng, có kiểm soát, có lộ trình phù hợp thực tiễn và bảo đảm an toàn, minh bạch, hiệu quả, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của các thành viên tham gia thị trường, Nghị quyết số 05/2025/NQ-CP đưa ra những điều kiện pháp lý rất chặt chẽ.

Cụ thể, doanh nghiệp tham gia cung cấp dịch vụ tổ chức thị trường giao dịch tài sản mã hóa phải có vốn điều lệ tối thiểu 10.000 tỷ đồng; có tối thiểu 65% vốn điều lệ do cổ đông là tổ chức góp vốn; trong đó có ít nhất 2 tổ chức tài chính lớn (ngân hàng thương mại, công ty chứng khoán, công ty quản lý quỹ, công ty bảo hiểm, doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực công nghệ) tham gia góp vốn với tỷ lệ hơn 35% vốn điều lệ.

Nghị quyết cũng quy định tổ chức, cá nhân tham gia thị trường phải tuân thủ quy định của pháp luật về phòng chống rửa tiền, tài trợ khủng bố, an toàn thông tin mạng, an toàn trên thị trường tài sản mã hóa.

Đối với tổ chức cung cấp dịch vụ tài sản mã hóa phải có hệ thống công nghệ thông tin đáp ứng tiêu chuẩn cấp độ 4 an toàn trước khi đưa vào vận hành, khai thác, được Bộ Công an thẩm định. Đặc biệt, tài sản mã hóa chỉ được chào bán, phát hành và giao dịch giữa các nhà đầu tư nước ngoài thông qua tổ chức cung cấp dịch vụ được Bộ Tài chính cấp phép.

Nghị quyết cũng nêu rõ, các nhà đầu tư nước ngoài và trong nước được mở tài khoản tại tổ chức cung cấp dịch vụ tài sản mã hóa do Bộ Tài chính cấp phép. Sau thời hạn 6 tháng kể từ khi sàn giao dịch đầu tiên được cấp phép, nhà đầu tư trong nước giao dịch tài sản mã hóa không thông qua tổ chức cung cấp dịch vụ do Bộ Tài chính cấp phép sẽ bị xử lý vi phạm hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự tùy theo tính chất, mức độ vi phạm.

Như vậy, việc bắt buộc chuyển tài sản mã hóa về sàn giao dịch trong nước được coi là bước chuyển từ “vùng xám” lên thị trường chính thức, giúp nhà đầu tư tránh rủi ro, được bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp.

Ông Lê Bảo Nguyên, Phó Tổng Giám đốc Công ty cổ phần Công nghệ số SSI (SSI Digital) nhận định, việc Chính phủ ban hành Nghị quyết về triển khai thí điểm thị trường tài sản mã hóa với những điều kiện pháp lý chặt chẽ là cách tiếp cận thận trọng nhưng cần thiết, bảo đảm chỉ những tổ chức có năng lực thực sự mới đủ điều kiện tham gia thị trường, nhằm xây dựng một thị trường minh bạch, có giám sát và đáp ứng yêu cầu hội nhập quốc tế.

Trong thời gian thực hiện thí điểm, Bộ Tài chính phối hợp Ngân hàng Nhà nước và Bộ Công an lựa chọn tối đa 5 tổ chức cung cấp dịch vụ tài sản mã hóa.

Đòn bẩy phát triển kinh tế mới

Ông Phan Đức Trung, Chủ tịch Hiệp hội Blockchain và Tài sản số Việt Nam (VBA) nhận định, việc Chính phủ ban hành Nghị quyết số 05/NQ-CP tại thời điểm hiện nay là một lợi thế vì thị trường tài sản mã hóa toàn cầu đang ở giai đoạn trưởng thành mạnh mẽ. Tuy nhiên, so với thị trường chứng khoán, thị trường này vẫn đang ở giai đoạn đầu phát triển, đem đến nhiều cơ hội nhưng cũng đặt ra nhiều thách thức trong quá trình vận hành.

Tài sản mã hóa được chia thành hai loại, gắn với tài sản thực (token hóa) và không gắn với tài sản thực. Theo dự báo của Boston Consulting, tài sản số gắn với tài sản thực có thể đạt quy mô khoảng 19.000 tỷ USD vào năm 2033, tương đương 10% GDP toàn cầu. Số liệu của nhiều tổ chức nghiên cứu quốc tế cho thấy Việt Nam hiện có hơn 17 triệu người đang sở hữu tài sản mã hóa với dòng tiền chuyển về mỗi năm lên đến hơn 100 tỷ USD, gấp khoảng 4 đến 5 lần tổng lượng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài vào Việt Nam.

Trong bối cảnh đó, việc yêu cầu nhà đầu tư trong nước đang có tài sản mã hóa phải chuyển về giao dịch thông qua sàn trong nước do Bộ Tài chính cấp phép cũng nhằm tạo ra một sân chơi của những nhà đầu tư chuyên nghiệp, được pháp luật công nhận.

Là thành viên Ban soạn thảo Nghị quyết 05/NQ-CP, ông Phan Đức Trung cho biết, định hướng của Việt Nam trong thúc đẩy phát hành tài sản mã hóa là thu hút dòng vốn từ nước ngoài, thông qua quy định chỉ người nước ngoài được mua tài sản mã hóa. Về mặt kỹ thuật, quy định này sẽ tạo ra sự ngăn cách, bảo vệ thị trường ngoại hối khi không có sự liên thông với thị trường trong nước.

Tuy nhiên, có thể làm giảm tính hấp dẫn của thị trường giao dịch tài sản mã hóa của Việt Nam trong giai đoạn thí điểm. Bên cạnh đó, việc thiếu hụt nguồn nhân lực để vận hành cũng là những vấn đề khó khăn cho thị trường tài sản mã hóa Việt Nam.

Theo các chuyên gia, giai đoạn thí điểm 5 năm sẽ đặt nền móng cho sự phát triển bền vững của thị trường tài sản số Việt Nam. Trong khi các cơ quan quản lý đang tiếp tục xây dựng chuẩn mực vận hành, các tổ chức, doanh nghiệp cần sẵn sàng đáp ứng 4 yếu tố cơ bản để tham gia thị trường, bao gồm cơ sở hạ tầng, nguồn lực tài chính, nguồn nhân lực, hệ thống tuân thủ.

Về phía các nhà đầu tư mới, tuy chưa thể tham gia ngay nhưng cần có sự chuẩn bị kỹ lưỡng về kiến thức, thiết lập kỷ luật tài chính, nắm vững cơ chế vận hành để tham gia các kênh gọi vốn qua sàn giao dịch hợp pháp.

PHƯƠNG ANH

Nguồn: https://nhandan.vn/co-hoi-moi-tu-thi-diem-thi-truong-tai-san-ma-hoa-post912829.html