Cổ phiếu AI - Cơ hội làm giàu hay rủi ro bong bóng?

VTV.vn - Cổ phiếu AI tăng mạnh nhờ làn sóng đầu tư toàn cầu, song nhiều chuyên gia cảnh báo nguy cơ “bong bóng” khi định giá vượt xa thực tế, gợi nhớ thời kỳ dotcom năm 2000.

Những cảnh báo về định giá quá cao của cổ phiếu AI

Kể từ đầu năm tới nay, bất chấp những biến động kinh tế và thương mại, chứng khoán Mỹ vẫn duy trì được kết quả tích cực, với động lực chính đến từ các cổ phiếu liên quan đến công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI). Các công ty công nghệ đang rót hàng trăm tỷ USD vào chip AI, năng lực tính toán, trung tâm dữ liệu và các cơ sở hạ tầng khác trong cuộc đua triển khai công nghệ hứa hẹn mang lại lợi ích năng suất khổng lồ. Và những kỳ vọng cùng làn sóng chi tiêu mạnh mẽ đó, đã góp phần thúc đẩy chứng khoán Mỹ liên tục bứt phá, với chỉ số công nghệ Nasdaq bật tăng khoảng 19% kể từ đầu năm.

Tuy nhiên, bên cạnh làn sóng đầu tư bùng nổ và những kỷ lục trên thị trường chứng khoán, có một thực tế được nhiều người chỉ ra là những hứa hẹn về lợi ích của AI vẫn chưa được hiện thực hóa trong nền kinh tế. Điều này đang làm dấy lên những lo ngại rằng, cơn sốt này có thể tiềm ẩn nhiều rủi ro như bong bóng dot com hồi năm 2000.

Tâm lý này đang dần trở nên phổ biến hơn trong giới đầu tư. Theo kết quả cuộc khảo sát vừa được được Bank of America công bố, có tới 54% số nhà quản lý quỹ tài sản được hỏi, đánh giá rằng các cổ phiếu liên quan đến AI đang ở trong tình trạng bong bóng. Nỗi lo về việc cổ phiếu công nghệ đang bị định giá quá cao cũng đã đạt đỉnh trong cuộc khảo sát mới nhất, giống như những cảnh báo được nhiều tổ chức đưa ra.

Các công ty công nghệ đang rót hàng trăm tỷ USD vào chip AI, năng lực tính toán, trung tâm dữ liệu và các cơ sở hạ tầng khác. Ảnh minh họa.

Trong Báo cáo Triển vọng kinh tế toàn cầu bản cập nhật tháng 10, Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) đã nêu bật những tiềm năng của trí tuệ nhân tạo AI với kinh tế toàn cầu trong trung, dài hạn. Tuy nhiên cùng với đó, những biến động về tài chính từ làn sóng đầu tư liên quan đến lĩnh vực này cũng là một vấn đề được thừa nhận.

Bà Petya Koeva Brooks - Phó Giám đốc Bộ phận Nghiên cứu, Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) nhận định: "Trong ngắn hạn, lượng vốn đầu tư vào AI đang rất lớn và định giá thị trường chứng khoán đã tăng mạnh. Do đó, trước mắt sẽ có nguy cơ điều chỉnh hoặc đảo chiều ở một số lĩnh vực và chúng tôi nhận thấy điều này khá giống với giai đoạn bong bóng dotcom trước đây".

Nhận định này của IMF khá tương đồng với đánh giá mới từ Ngân hàng Trung ương Anh (BOE). Theo BOE, định giá cổ phiếu các doanh nghiệp liên quan đến AI đang ở mức tương đối cao, kéo theo rủi ro gia tăng về một đợt điều chỉnh mạnh trên thị trường trong giai đoạn sắp tới. Đây được xem là một nguy cơ với kinh tế Anh - nơi có trung tâm tài chính quốc tế London và cũng có thể tạo ra hiệu ứng dây chuyền với các thị trường tài chính lớn khác.

Từ Mỹ, Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) cũng được cho là đang theo dõi kỹ các tác động từ làn sóng AI với thị trường tài chính. Tại hội nghị ở bang Rhode Island hồi tháng trước, Chủ tịch Fed Jerome Powell đồng tình với ý kiến cho rằng, thị trường đang có mức độ chấp nhận rủi ro cao hơn so với trước đây giúp thúc đẩy làn sóng tăng giá.

Ông Jerome Powell - Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Mỹ cho biết: "Nếu nhìn vào thị trường, có thể thấy một số cổ phiếu đang ở mức khá cao so với mức giá lịch sử của chúng. Trước đây, cổ phiếu thường biến động theo chu kỳ. Chúng tôi không đánh giá đâu là mức giá hợp lý với mỗi loại tài sản tài chính nhất định. Dù vậy, đúng là cổ phiếu đang có mức định giá cao xét trên nhiều thước đo".

Dù giữ quan điểm thận trọng về làn sóng AI, giới chuyên gia cũng lưu ý rằng, rủi ro từ làn sóng này hiện vẫn chưa ở mức quá cao như với bong bóng dotcom. Chẳng hạn theo dữ liệu của IMF, tỷ trọng của tổng đầu tư AI trên GDP của Mỹ hiện nay mới là 0,4%, chỉ bằng 1/3 so với mức của thời kỳ bong bóng dotcom từ 1995 - 2000. Bên cạnh đó, tỷ lệ sử dụng đòn bẩy nợ cho đầu tư cổ phiếu AI hiện vẫn ở mức thấp, do đó nguy cơ ảnh hưởng lan rộng đến hệ thống cũng nhỏ hơn.

Thị trường lạc quan thận trọng trước triển vọng cổ phiếu AI

Tuy nhiên, bên cạnh những cảnh báo về rủi ro, nhiều ý kiến khác tại Phố Wall lại cho rằng, hiện vẫn còn quá sớm để lo lắng về bong bóng cổ phiếu AI.

Theo Goldman Sachs, hàng tỷ USD chi phí vốn được chi cho việc xây dựng các trung tâm dữ liệu vẫn bền vững và các ứng dụng AI có thể mang lại lợi ích kinh tế thực sự. Các chuyên gia của ngân hàng này kỳ vọng, các công ty Mỹ có thể tạo ra tới 8.000 tỷ USD doanh thu mới nhờ AI, qua đó đảm bảo triển vọng tích cực cho giá cổ phiếu.

Tỷ trọng cổ phiếu trong danh mục đầu tư của các nhà quản lý tài sản cũng thể hiện sự kỳ vọng, với mức đầu tư vào cổ phiếu Mỹ cao nhất trong tám tháng. Nhìn chung, tâm lý thị trường hiện vừa lạc quan về lợi ích dài hạn của công nghệ AI, vừa cảnh giác nghiêm túc trước nguy cơ bong bóng tài chính trong nhóm cổ phiếu công nghệ AI.

Giới đầu tư tìm kiếm những cổ phiếu chiến thắng

Nhiều ý kiến khác thừa nhận nguy cơ bong bóng, nhưng đồng thời cho rằng, đây không phải là vấn đề đáng sợ, mà là một "cơ chế sàng lọc tự nhiên", giúp tìm ra những công ty có thể giành chiến thắng lâu dài trong lĩnh vực công nghệ AI.

Theo Financial Times, kể từ đầu năm tới nay, các quỹ đầu tư mạo hiểm tại Mỹ đã rót 161 tỷ USD vào công nghệ AI. Phần lớn các khoản đầu tư này đã được chuyển đến 10 công ty khởi nghiệp AI hàng đầu, trong đó bao gồm những tên tuổi như OpenAI hay Anthropic. Dòng vốn khổng lồ này đã đẩy mức định giá của nhóm công ty khởi nghiệp AI lên gần 1.000 tỷ USD, dù tất cả vẫn đang thua lỗ.

Ông Hemant Taneja - Giám đốc điều hành, Quỹ đầu tư mạo hiểm General Catalyst đánh gá: "Dĩ nhiên là có tình trạng bong bóng, nhưng đây không phải vấn đề quá nghiêm trọng. Bong bóng kết nối vốn và nhân tài trong một xu hướng mới và điều đó dẫn đến một số đợt điều chỉnh mạnh, gây thiệt hại, nhưng nó cũng tạo ra những doanh nghiệp mới, bền vững và có thể thay đổi thế giới.

Cổ phiếu AI tăng mạnh nhờ làn sóng đầu tư toàn cầu, song nhiều chuyên gia cảnh báo nguy cơ “bong bóng” khi định giá vượt xa thực tế. Ảnh minh họa.

Theo ông Marc Benioff, Giám đốc điều hành Salesforce, những khoản thua lỗ là điều khó tránh khi đầu tư vào các công nghệ mới. Ông ước tính, khoản đầu tư 1.000 tỷ USD vào AI có thể rơi vào tình trạng lãng phí, nhưng công nghệ này cuối cùng sẽ mang lại giá trị mới gấp 10 lần con số đó. Sam Altman, Giám đốc điều hành của OpenAI, cũng lập luận rằng nỗ lực xây dựng trí tuệ nhân tạo của các công ty sẽ tạo ra những lợi ích to lớn, ngay cả khi một số vốn bị phân bổ sai trong quá trình này.

Quan điểm trên cũng nhận được sự đồng tình từ giới tài chính. Giám đốc điều hành ngân hàng JPMorgan Chase, Jamie Dimon, đã so sánh công nghệ AI với internet, yếu tố đã dẫn đến bong bóng "dotcom" hồi năm 2000 nhưng rốt cuộc vẫn tạo ra những tác động tích cực to lớn đối với kinh tế và xã hội.

Ông Jamie Dimon - Giám đốc điều hành, Ngân hàng JPMorgan Chase cho biết: "Với AI, có rất nhiều tiền đang được rót vào lĩnh vực này. Nhưng với cách nhìn nhận của tôi, AI thực sự là một xu hướng có thật, về tổng thể chắc chắn sẽ mang lại hiệu quả lâu dài - giống như ô tô hay TV trước đây, chỉ một số ít doanh nghiệp thành công nhưng toàn bộ xã hội đều hưởng lợi. Hãy nhớ lại bong bóng Internet. Có thời điểm thế giới đã mất đi tới một nghìn tỷ đô la. Nhưng rồi từ đó, những Google, Facebook, YouTube, Microsoft đã xuất hiện - những công ty tạo ra giá trị to lớn cho cả thế giới".

Nguồn: https://vtv.vn/co-phieu-ai-co-hoi-lam-giau-hay-rui-ro-bong-bong-100251021112330484.htm