Quyết tâm "Zero Cadimi"
Việt Nam đang chứng kiến sự trỗi dậy mạnh mẽ của ngành hàng sầu riêng, loại trái cây nhiệt đới được mệnh danh là “vàng xanh” với tiềm năng xuất khẩu hàng tỷ USD.
Tuy nhiên, đằng sau những con số ấn tượng ấy là hàng loạt thách thức liên quan đến chất lượng sản phẩm, tiêu chuẩn kỹ thuật và rào cản từ thị trường nhập khẩu, đặc biệt là Trung Quốc.
Trước những áp lực đó, nông dân và cơ quan chức năng trên cả nước đang nỗ lực tháo gỡ các nút thắt, hướng tới xây dựng ngành hàng sầu riêng phát triển bền vững.
.jpg)
Đắk Nông, một trong những địa phương có sản lượng sầu riêng lớn của Việt Nam, vấn đề Cadimi (một loại kim loại nặng độc hại) từng ít gặp trong nông sản, đang trở thành tâm điểm lo ngại.
Tồn dư Cadimi trong sầu riêng bắt nguồn từ việc mở rộng diện tích tràn lan, kèm theo đó là lạm dụng phân bón hóa học chứa kim loại nặng như phân DAP và phân lân.
Trước tình hình đó, Câu lạc bộ (CLB) Sầu riêng Thiên Phú - Nhân Cơ, huyện Đắk R’lấp, đã chủ động triển khai chiến dịch hành động “Zero Cadimi”. Với 40 thành viên đang canh tác hơn 500ha sầu riêng, CLB đã đồng loạt tiến hành lấy mẫu đất xét nghiệm từ tháng 3/2025. Từ kết quả xét nghiệm, CLB sử dụng chế phẩm sinh học vào chăm sóc sầu riêng và giúp giảm tới 60% Cadimi trong đất chỉ sau 1 tháng.
.jpg)
Anh Nguyễn Thái Bình, Chủ nhiệm CLB Sầu riêng Thiên Phú - Nhân Cơ chia sẻ: “Chúng tôi đầu tư khoảng 4 triệu đồng mỗi ha để xử lý Cadimi, hiện đã áp dụng cho 200ha sầu riêng. Mục tiêu là toàn bộ vùng sầu riêng của CLB không còn dấu vết Cadimi, qua đó góp phần xây dựng thương hiệu sầu riêng sạch cho Đắk Nông và Việt Nam”.
Ngoài việc chủ động trong cải tạo đất và kiểm soát phân bón, CLB chú trọng đến việc sử dụng các sản phẩm bảo vệ thực vật an toàn, sản xuất theo tiêu chuẩn xuất khẩu. Các thành viên CLB thường xuyên chia sẻ kinh nghiệm, kỹ thuật chăm sóc và tiếp cận công nghệ mới trong canh tác sầu riêng.
.jpg)
Trường hợp ông Nguyễn Ngọc Trung, chủ Trang trại Gia Trung, TP. Gia Nghĩa là ví dụ khác cho thấy sự chủ động đáng ghi nhận. Ông đầu tư máy đo Cadimi trị giá 7 triệu đồng để giám sát chất lượng đất và nước.
Hiện ông đang thử nghiệm sử dụng Canxi Chelate (Ca-EDTA), một chế phẩm sinh học có chi phí chỉ 400.000 đồng/ha để chăm sóc sầu riêng mà không có tồn dư Cadimi.
“Trang trại sầu riêng của tôi đã trồng hơn 20 năm. Những năm qua, tôi sản xuất sầu riêng đạt tiêu chuẩn VietGAP. Tuy nhiên, trước thông tin về Cadimi, tôi đang triển khai giải pháp xử lý cho toàn bộ 17ha sầu riêng của gia đình”, ông Trung chia sẻ.
Cùng nông dân bảo vệ thương hiệu “vàng xanh”
Năm 2025, Đắk Nông dự kiến sẽ đạt gần 13.500ha sầu riêng, với sản lượng khoảng 68.000 tấn. Tuy nhiên, sầu riêng phát triển quá nhanh đang đặt ra nhiều vấn đề về quy hoạch, tiêu chuẩn và bền vững.
Ông Hồ Gấm, Chủ tịch Hội Nông dân Đắk Nông cho biết, từ đầu năm đến nay, các cấp hội nông dân đã tích cực thông tin, tuyên truyền, tư vấn, hỗ trợ các giải pháp nâng cao chất lượng sầu riêng.
Trong đó, Hội Nông dân tỉnh phối hợp với Hiệp hội Rau quả Việt Nam, các nhà khoa học, chuyên gia... tọa đàm giải pháp phát triển sầu riêng Đắk Nông bền vững.
.jpg)
Phó Tổng Thư ký Hiệp hội Rau quả Việt Nam Nguyễn Văn Mười cho biết, người trồng sầu riêng cần nâng độ pH đất bằng vôi hoặc chất cải tạo, kết hợp với trồng xen canh cây có khả năng hấp thu Cadimi để lọc đất sinh học.
“Về lâu dài, điều quan trọng là thay đổi tư duy canh tác và minh bạch thông tin về chất lượng phân bón, đặc biệt phải quy định rõ hàm lượng Cadimi trong từng sản phẩm,” ông Mười nhấn mạnh.
Ông Mười cũng bày tỏ sự lạc quan khi cho rằng, việc cơ quan chức năng thời gian gần đây mạnh tay xử lý các vụ sản xuất và kinh doanh phân bón kém chất lượng là tín hiệu tích cực. Điều này góp phần giúp ngành Nông nghiệp trở nên sạch và chuyên nghiệp hơn, trong đó có sầu riêng.
.jpg)
Tính đến năm 2024, diện tích sầu riêng cả nước đã đạt gần 180.000ha, sản lượng khoảng 1,5 triệu tấn. Theo Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật, sầu riêng đang tiềm ẩn nhiều rủi ro như: vùng trồng manh mún, khó kiểm soát chất lượng, thiếu nước tưới, lạm dụng thuốc bảo vệ thực vật...
Bộ Nông nghiệp và Môi trường nghiên cứu xây dựng vùng trồng sầu riêng tập trung, khuyến khích trồng rải vụ để tránh thu hoạch đồng loạt, gây áp lực thị trường.
Bộ đang phối hợp với Cục Hải quan Trung Quốc để tháo gỡ những rào cản kỹ thuật, cấp mã số vùng trồng và cơ sở đóng gói sầu riêng đạt chuẩn.
Quy trình kiểm dịch thực vật cho sầu riêng sẽ được ban hành trong năm 2025, làm cơ sở để tái đánh giá năng lực xuất khẩu sầu riêng của Việt Nam.
Tại “Hội nghị phát triển ngành hàng sầu riêng bền vững” diễn ra ngày 24/5/2025 tại Đắk Lắk, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Đỗ Đức Duy khẳng định, 3 yếu tố then chốt để ngành hàng sầu riêng bứt phá: đầu tư vào kho lạnh, logistics và cơ sở sơ chế hiện đại.
Mục tiêu mà ngành Nông nghiệp Việt Nam đặt ra là đạt 5 tỷ USD từ xuất khẩu sầu riêng trong thời gian tới. Để hiện thực hóa mục tiêu này, cần giải quyết những nút thắt lớn.
Trong đó cần xử lý, giải quyết tình trạng thiếu mã số vùng trồng, chi phí kiểm nghiệm cao, năng lực sau thu hoạch yếu, các tiêu chuẩn kỹ thuật ngày càng ngặt nghèo từ phía Trung Quốc...
Bộ trưởng Đỗ Đức Duy khẳng định: "Không thể dựa vào tăng trưởng nóng mà giữ vững thị trường. Phải có nền tảng pháp lý vững chắc, tiêu chuẩn kỹ thuật đồng bộ và hệ thống quản lý minh bạch".
Ngày 28/5/2015, tại Thủ đô Bắc Kinh, Bộ trưởng Nông nghiệp và Môi trường Đỗ Đức Duy đã hội đàm với Tổng Cục Trưởng Tổng cục Hải quan Trung Quốc Tôn Mai Quân về thúc đẩy xuất khẩu sầu riêng, vải thiều và nhiều mặt hàng nông lâm thủy sản của Việt Nam.
Phía bạn cơ bản thống nhất toàn bộ các đề xuất từ phía Việt Nam. Đây là bước tiến quan trọng để tháo gỡ các vướng mắc kỹ thuật trong xuất khẩu, trong đó có sầu riêng.
Nguồn: https://baodaknong.vn/dak-nong-no-luc-bao-ve-thuong-hieu-cho-sau-rieng-254968.html
Bình luận (0)