“Đánh thức” tiềm năng phát triển công nghiệp văn hóa Đồng Nai

Đồng bào S'tiêng tại Lễ hội Cầu an (xã Tân Hưng, tỉnh Đồng Nai). Ảnh: Văn Đoàn

Với tiềm năng sẵn có từ nghệ thuật biểu diễn, mỹ thuật, nhiếp ảnh đến du lịch văn hóa…, Đồng Nai đang từng bước xây dựng chiến lược dài hạn nhằm khai thác tốt tiềm năng, nâng cao năng lực cạnh tranh và tạo động lực phát triển kinh tế.

Ưu tiên phát triển sản phẩm văn hóa “chủ lực”

Đồng Nai đang đứng trước thời cơ vàng để nâng cao vị thế, phát huy vai trò sáng tạo, kết nối, phát triển văn hóa khu vực Đông Nam Bộ. Việc ưu tiên phát triển các ngành CNVH không chỉ là lựa chọn chiến lược, mà còn là cách để Đồng Nai gìn giữ và phát huy giá trị di sản.

Tỉnh ủy viên, Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Lê Thị Ngọc Loan cho hay: Sau sáp nhập ngành xác định rõ, văn hóa không chỉ là nền tảng tinh thần mà còn trở thành sức mạnh nội sinh, là nguồn lực trực tiếp thúc đẩy phát triển kinh tế, xã hội trong thời kỳ mới. Hiện nay, ngành đang bám sát định hướng của Đảng đã đề ra trong Nghị quyết Đại hội XIII là phát triển con người toàn diện và xây dựng nền văn hóa tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc.

“Đồng Nai sẽ ưu tiên phát triển một số sản phẩm văn hóa chủ lực, có tiềm năng, lợi thế của tỉnh, như: nghệ thuật biểu diễn, mỹ thuật, nhiếp ảnh, du lịch văn hóa, từng bước nâng cao năng lực cạnh tranh của các ngành CNVH. Xây dựng chiến lược phát triển các ngành CNVH có lợi thế của tỉnh, phù hợp với yêu cầu phát triển trong thời kỳ mới” - bà Lê Thị Ngọc Loan chia sẻ.

Thực tế cho thấy, khi được tổ chức bài bản, các sản phẩm văn hóa của Đồng Nai không chỉ phục vụ đời sống tinh thần mà còn tạo ra thu nhập, việc làm và thương hiệu địa phương. Trong đó, du lịch văn hóa được coi là một trong những hướng đi triển vọng. Với hệ thống di tích lịch sử phong phú như: Chiến khu Đ, Vườn quốc gia Cát Tiên, Vườn quốc gia Bù Gia Mập; các di tích cấp quốc gia đặc biệt: Căn cứ Tà Thiết, Mộ cự thạch Hàng Gòn… cùng với nhiều lễ hội truyền thống đặc sắc, Đồng Nai có điều kiện thuận lợi để phát triển các tour du lịch gắn với trải nghiệm và giáo dục truyền thống.

Song song đó, Đồng Nai đã và đang đầu tư cho các loại hình nghệ thuật biểu diễn: cải lương, đờn ca tài tử và nhiếp ảnh - những lĩnh vực thu hút giới trẻ tham gia. Đặc biệt, Nhà hát Nghệ thuật Đồng Nai thời gian gần đây ra mắt nhiều vở diễn, trích đoạn cải lương và chương trình ca múa nhạc kết hợp âm thanh, ánh sáng hiện đại cùng màn hình led đầu tư chỉn chu, phát sóng trực tuyến và trực tiếp, phục vụ công chúng trong và ngoài tỉnh. Ngoài ra, nhiếp ảnh thu hút khá đông “tay máy trẻ” tham gia, học hỏi và kết nối. Không chỉ dừng lại ở tác phẩm nghệ thuật, nhiếp ảnh còn trở thành “chất liệu” quảng bá hình ảnh đất và người Đồng Nai đến bạn bè trong nước và quốc tế.

Tỉnh ủy viên, Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Lê Thi Ngọc Loan cho biết: “Việc kết nối và phát huy các giá trị văn hóa của Đồng Nai không chỉ góp phần thúc đẩy phát triển du lịch, tạo ra giá trị kinh tế, mà còn hình thành sức mạnh nội sinh, hướng đến xây dựng nền văn hóa bền vững trong bối cảnh hội nhập hiện nay”.

Có chiến lược cụ thể…

Nhằm “đánh thức” lợi thế phát triển các ngành CNVH Đồng Nai, ngoài chú trọng đến chuyển đổi số, đầu tư phát triển hạ tầng công nghệ đồng bộ, hiện đại bảo đảm kết nối, tích hợp đồng bộ với hệ cơ sở dữ liệu quốc gia, ngành văn hóa còn chú trọng nguồn nhân lực trong lĩnh vực CNVH.

Hiệu trưởng Trường trung cấp Văn hóa nghệ thuật Đồng Nai Phùng Ngọc Long cho biết: Hiện nay, nhà trường đang đào tạo 4 chuyên ngành: âm nhạc truyền thống, âm nhạc phương Tây, múa và thanh nhạc. Nhà trường đặc biệt quan tâm tới âm nhạc truyền thống, có nhiều chính sách ưu đãi cho học sinh, nhất là con em vùng đồng bào dân tộc nhằm thu hút người học đông hơn. Đa số học sinh, sinh viên ra trường đều có việc làm ổn định tại các thiết chế văn hóa, hoặc tiếp tục theo học nâng cao trình độ, chuyên môn tại các trường cao đẳng, đại học.

Nói về phát triển CNVH Đồng Nai, GS.TS Nguyễn Xuân Tiên, Chủ tịch Hội Mỹ thuật Thành phố Hồ Chí Minh, đánh giá cao những nỗ lực của tỉnh nhà trong việc tổ chức nhiều triển lãm nghệ thuật quy mô thời gian qua như: Festival Gốm truyền thống Biên Hòa - Đồng Nai, Festival Khinh khí cầu tỉnh Đồng Nai năm 2025. Ông cho rằng, thông qua các hoạt động này, hình ảnh và câu chuyện văn hóa đặc sắc của Đồng Nai nói chung, của gốm Biên Hòa nói riêng đã được quảng bá rộng rãi đến công chúng.

“Gốm Biên Hòa không chỉ là di sản văn hóa truyền thống quý giá, mà còn là nguồn lực quan trọng để thúc đẩy CNVH phát triển. Nếu biết kết hợp hài hòa giữa yếu tố truyền thống và đổi mới trong thiết kế, tạo hình, sản phẩm gốm sẽ có giá trị nghệ thuật cao, tính ứng dụng lớn, nâng cao khả năng cạnh tranh trên thị trường trong nước và quốc tế” - GS.TS Nguyễn Xuân Tiên nói.

Một hướng đi quan trọng trong phát triển CNVH Đồng Nai là tăng cường hợp tác quốc tế, mở rộng giao lưu, trao đổi văn hóa với các quốc gia có quan hệ truyền thống và tiềm năng hợp tác như: Hàn Quốc, Nhật Bản, các nước trong khối ASEAN… Qua đó, tạo cơ hội cho sản phẩm văn hóa Đồng Nai tiếp cận thị trường quốc tế, học hỏi mô hình phát triển hiện đại và nâng cao năng lực cạnh tranh.

Việc “đánh thức” các giá trị văn hóa Đồng Nai và chuyển hóa thành các sản phẩm CNVH không chỉ giúp phát triển kinh tế, mà còn củng cố bản sắc, nâng cao đời sống tinh thần cho người dân. Đây không chỉ là một chiến lược phát triển, mà còn là một hành trình tái khám phá và khẳng định bản sắc Đồng Nai trong dòng chảy văn hóa của cả nước và khu vực.

Ly Na

Nguồn: https://baodongnai.com.vn/tin-moi/202507/danh-thuc-tiem-nang-phat-trien-cong-nghiep-van-hoa-dong-nai-7ca2039/