Đề nghị trao quyền cho cấp xã quyết định thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia

Đại biểu Quốc hội Hà Sỹ Huân đề nghị phân cấp cho cấp xã quyết định tổ chức thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia. Ảnh: Phạm Đông

Sáng 5.12, Quốc hội thảo luận về chủ trương đầu tư chương trình mục tiêu quốc gia về nông thôn mới, giảm nghèo bền vững, phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi đến năm 2035.

Tham gia ý kiến, đại biểu Hà Sỹ Huân (Đoàn Thái Nguyên) nhất trí cao với chủ trương hợp nhất 3 chương trình mục tiêu quốc gia thành 1 chương trình trong giai đoạn 2026-2035.

Liên quan phân cấp quản lý về chương trình, đại biểu đánh giá cao cơ chế thực hiện chương trình theo hướng: Trung ương quản lý tổng thể và ban hành cơ chế chính sách, hướng dẫn, giám sát, kiểm tra, phân cấp, phân quyền triệt để đi đôi với việc phân bổ nguồn lực cho địa phương theo tinh thần "địa phương quyết, địa phương làm và địa phương chịu trách nhiệm".

Tuy nhiên, cơ chế này cần được làm rõ và triển khai triệt để hơn nữa. Tại khoản 5 Điều 1 và Điều 3 của dự thảo nghị quyết đã phân cấp cho HĐND cấp tỉnh quyết định phân bổ nguồn lực và tổ chức thực hiện chương trình.

Từ thực tiễn, đại biểu cho rằng, việc phân cấp này thủ tục còn rườm rà, mất nhiều thời gian, làm thiếu tính chủ động ở cơ sở và khó tránh tình trạng đầu tư dàn trải, manh mún đã được chỉ ra ở giai đoạn trước.

Các nội dung của chương trình phần lớn đầu tư là hạ tầng, kỹ thuật, mô hình phục vụ sinh kế, phục vụ người dân trên địa bàn các xã, thôn.

Đại biểu cho rằng, hiện nay, thực hiện chính quyền địa phương 2 cấp, cấp xã đã trực tiếp quản lý địa bàn, nắm rõ đối tượng, điều kiện văn hóa, địa hình, sinh kế của địa phương.

Vì vậy, để thực hiện phương châm "người dân làm chủ" và tăng cường hiệu quả đầu tư cơ sở, đại biểu đề nghị Quốc hội xem xét điều chỉnh phân cấp quản lý thực hiện chương trình mạnh mẽ, triệt để hơn nữa cho chính quyền cơ sở, theo hướng phân cấp cho cấp xã quyết định tổ chức thực hiện chương trình. Cấp tỉnh giữ vai trò định hướng, kiểm tra, giám sát, hỗ trợ kỹ thuật và thủ tục hành chính.

Trong đó, trao quyền cho địa phương, cụ thể là HĐND cấp xã và UBND cấp xã được quyết định danh mục, kế hoạch triển khai thực hiện, mô hình phù hợp theo thứ tự ưu tiên từng giai đoạn; quyết định lồng ghép, phối hợp hoặc đồng bộ các hợp phần, các nguồn vốn của chương trình và các dự án trên địa bàn nhằm tránh đầu tư trùng lặp, dàn trải, manh mún, bỏ sót nhiệm vụ.

Đại biểu Mai Văn Hải phát biểu. Ảnh: Phạm Đông

Đại biểu Mai Văn Hải (Đoàn Thanh Hóa) cho rằng, trong điều kiện sáp nhập tỉnh, thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, quy mô tỉnh, quy mô các xã đều lớn hơn nhiều so với trước đây.

Điều này dẫn đến nhu cầu vốn đầu tư cho cơ sở hạ tầng và việc hoàn thiện các tiêu chí nông thôn mới sau sắp xếp là rất lớn. Nhiều tỉnh miền núi, xã miền núi còn nhiều khó khăn về ngân sách, trong khi với đa số các xã, nguồn đầu tư chủ yếu là tiền cấp quyền sử dụng đất dành cho đầu tư xây dựng nông thôn mới.

Nay nguồn vốn này cũng không được như giai đoạn trước đây, địa phương chỉ được hưởng 80 đến 85% tiền sử dụng đất nên sẽ lại càng khó khăn vốn đối ứng cho thực hiện chương trình.

Để đảm bảo tính khả thi của nguồn vốn, đại biểu đề nghị tăng cân đối ngân sách trung ương và cần có các giải pháp để huy động các nguồn vốn hợp pháp khác như nguồn vốn của doanh nghiệp, hợp tác xã, vốn của người dân trong thực hiện chương trình mục tiêu.

Trong đó cần tăng vốn ngân sách trung ương cho hợp phần phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi.

Nguồn:https://laodong.vn/thoi-su/de-nghi-trao-quyen-cho-cap-xa-quyet-dinh-thuc-hien-chuong-trinh-muc-tieu-quoc-gia-1620507.ldo