Đề xuất tháo nút thắt vốn đối ứng cho vùng khó khăn

Đại biểu Hà Sỹ Đồng nói nhiều ý kiến lo ngại khi mới cân đối được 100.000 tỉ đồng trong khi nhu cầu vốn tối thiểu giai đoạn 2026-2030 là 240.000 tỉ đồng. Ảnh: Quochoi.vn

Sáng 5.12, Quốc hội thảo luận tại hội trường về chủ trương đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia (CTMTQG) về nông thôn mới, giảm nghèo bền vững, phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi đến năm 2035.

Việc hợp nhất 3 CTMTQG hiện hành thành một chương trình tổng thể được đánh giá là bước đột phá về thể chế, giúp khắc phục tình trạng phân tán nguồn lực và chồng chéo ngân sách.

Tuy nhiên, vấn đề cơ cấu và khả năng phân bổ nguồn vốn nhận được nhiều sự quan tâm khi nhiều đại biểu bày tỏ lo ngại về gánh nặng đối ứng quá lớn dồn lên vai các tỉnh nghèo, nơi là vùng lõi khó khăn.

Phát biểu tại hội trường, về vốn và cơ cấu nguồn lực, đại biểu Hà Sỹ Đồng (đoàn ĐBQH tỉnh Quảng Trị) nói rằng, nhiều ý kiến rất lo ngại khi nhu cầu vốn tối thiểu giai đoạn 2026-2030 là trên 240.000 tỉ đồng nhưng hiện mới cân đối được 100.000 tỉ đồng chỉ đạt khoảng 41,5% nhu cầu tối thiểu.

Trong khi đó, yêu cầu huy động 33% vốn ngân sách địa phương và 28% từ doanh nghiệp, cộng đồng là rất khó và không khả thi đối với các tỉnh nghèo, nơi ngân sách thường xuyên còn phải trông chờ vào Trung ương.

“Đề nghị xác định lại tỷ lệ đối ứng phù hợp, đặc biệt với các tỉnh miền núi, vùng sâu, vùng xa. Bởi lẽ, có nơi thậm chí 10% đối ứng cũng là thách thức” - đại biểu Hà Sỹ Đồng nêu.

Đại biểu cũng cho rằng, cần quy định nguyên tắc phân bổ rõ ràng: ít nhất 70% vốn ngân sách trung ương phải ưu tiên cho vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, trong đó tối thiểu 40% cho địa bàn đặc biệt khó khăn, bảo đảm đầu tư đúng vùng lõi nghèo, đúng trọng tâm. Đại biểu Hà Sỹ Đồng cũng thống nhất giao cho địa phương tự rà soát và quyết định.

Đại biểu Hồ Thị Minh (đoàn ĐBQH tỉnh Quảng Trị) chỉ rõ, "dự kiến vốn của chương trình giai đoạn 2026-2030 là 1,23 triệu tỉ đồng. Tuy nhiên, vốn trung ương chỉ có 8%, vốn ngân sách địa phương 33% và vốn huy động từ dân và doanh nghiệp 28%".

Đại biểu cho rằng, đối với vùng đồng bào dân tộc thiểu số, đặc biệt là các tỉnh miền Trung, Tây Nguyên đang nhận trợ cấp từ Trung ương, việc áp dụng đối ứng 33% là rất khó và dễ dẫn đến nợ đọng xây dựng cơ bản.

Vị đại biểu đề nghị Quốc hội cần xem lại cơ cấu nguồn vốn, đồng thời miễn đối ứng đối với các xã nghèo, vùng thường xuyên gặp lũ lụt thiên tai như miền Trung và Tây Nguyên, để nghị quyết thực sự có tính khả thi và nhân văn.

Nguồn:https://laodong.vn/thoi-su/de-xuat-thao-nut-that-von-doi-ung-cho-vung-kho-khan-1620529.ldo