“Điểm tựa” trong hành trình giảm nghèo bền vững ở Hương Sơn

Dù chỉ còn 0,28% hộ cận nghèo, xã Hương Sơn (Hà Nội) vẫn xác định công tác giảm nghèo là nhiệm vụ không có điểm dừng. Thông qua việc huy động hàng tỷ đồng xây dựng nhà đại đoàn kết, quản lý hiệu quả nguồn vốn tín dụng chính sách và những mô hình sinh kế linh hoạt, hệ thống chính trị địa phương đang tạo ra “đòn bẩy” thực chất, giúp người dân an tâm lạc nghiệp và xóa bỏ hoàn toàn nguy cơ tái nghèo do thiên tai, hỏa hoạn…

Không để tái nghèo

Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam xã Hương Sơn kịp thời đến thăm, tặng quà động viên gia đình ông Vương Đình Soạn ở thôn Đục Khê bị hỏa hoạn. Ảnh: Nguyên Hương

Xã Hương Sơn hiện không còn hộ nghèo, chỉ còn 7 hộ cận nghèo, chiếm khoảng 0,28% tổng số hộ dân. Tuy nhiên, theo đánh giá của địa phương, ranh giới giữa cận nghèo và nguy cơ tái nghèo trên thực tế vẫn rất mong manh, nhất là khi người dân phải đối mặt với những rủi ro bất ngờ như thiên tai, hỏa hoạn, tai nạn hoặc ốm đau kéo dài. Chỉ một biến cố xảy ra cũng có thể khiến thành quả tích góp của cả gia đình trong nhiều năm bị xóa nhòa.

Sáng sớm 14-12, vụ hỏa hoạn xảy ra tại gia đình ông Vương Đình Soạn, thôn Đục Khê, là một minh chứng rõ nét. Ngọn lửa không gây thiệt hại về người, nhưng nhiều tài sản trong căn nhà nhỏ đã bị thiêu rụi. Với ông Soạn - một thương binh hạng 2, mang trong mình nhiều di chứng chiến tranh, đó là cú sốc lớn cả về vật chất lẫn tinh thần.

Trong căn nhà còn ám mùi khói, nỗi lo không chỉ là sửa lại chỗ ở, mà là làm sao để duy trì cuộc sống khi sức khỏe hạn chế, thu nhập vốn đã bấp bênh. Nếu không có sự hỗ trợ kịp thời, nguy cơ tái nghèo là điều hoàn toàn có thể xảy ra.

Ngay sau khi nắm được thông tin, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam xã Hương Sơn đã đến tận gia đình ông Soạn. Không chỉ thăm hỏi, chia sẻ những mất mát trước mắt, Mặt trận xã còn trao hỗ trợ đột xuất, đồng thời giao Ban Công tác Mặt trận thôn Đục Khê vận động nhân dân trong thôn, họ hàng, làng xóm cùng chung tay góp công, góp sức khắc phục hậu quả hỏa hoạn.

Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam xã Hương Sơn Lê Đức Anh cho biết, quan điểm xuyên suốt của Mặt trận là không để người dân đơn độc trước khó khăn. “Hỗ trợ vật chất có thể không lớn, nhưng điều quan trọng là sự kịp thời, là để người gặp hoạn nạn thấy rằng phía sau họ luôn có cộng đồng, có tổ chức đồng hành. Đó cũng là cách để ngăn ngừa nguy cơ tái nghèo từ những rủi ro bất khả kháng”, ông Lê Đức Anh chia sẻ.

Không chỉ riêng trường hợp gia đình ông Vương Đình Soạn, trong năm 2025, Ban Công tác Mặt trận các thôn trên địa bàn xã Hương Sơn đã chủ động thăm hỏi, hỗ trợ nhiều gia đình chính sách, hộ có hoàn cảnh khó khăn; kết nối các nhà hảo tâm trao nhiều suất quà ấm áp nghĩa tình. Những việc làm tuy không lớn về vật chất, nhưng có ý nghĩa quan trọng trong việc giúp người dân vượt qua giai đoạn khó khăn trước mắt, giữ vững “vạch an toàn” để không bị đẩy lùi vào vòng nghèo đói.

Từ câu chuyện cụ thể ấy cho thấy, giảm nghèo bền vững không chỉ là giúp người dân vươn lên khi điều kiện thuận lợi, mà còn là tạo ra “tấm lưới an sinh” đủ chắc để họ không bị gục ngã khi biến cố bất ngờ xảy ra.

Việc không của riêng ai

Công tác giảm nghèo và bảo đảm an sinh xã hội ở xã Hương Sơn không phải là việc riêng của một tổ chức hay một cấp, mà là kết quả của sự vào cuộc đồng bộ của cả hệ thống chính trị ở cơ sở. Trong bối cảnh xã Hương Sơn vừa được sáp nhập, chính thức vận hành theo mô hình chính quyền địa phương hai cấp, bộ máy còn nhiều khó khăn, khối lượng công việc tăng lên, việc duy trì hiệu quả các chính sách an sinh càng cho thấy quyết tâm và trách nhiệm của cấp ủy, chính quyền và các đoàn thể.

Dưới sự lãnh đạo của Đảng ủy xã, sự phối hợp chặt chẽ giữa UBND xã, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội, công tác giảm nghèo bền vững được triển khai bài bản, có trọng tâm, trọng điểm. Năm 2025, thông qua vận động Quỹ “Vì người nghèo”, xã Hương Sơn đã huy động sự đóng góp của các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp và nhân dân trong và ngoài địa phương.

Nguồn quỹ này được quản lý, sử dụng đúng mục đích, tập trung hỗ trợ xây dựng, sửa chữa 22 nhà đại đoàn kết, với tổng kinh phí hơn 1,05 tỷ đồng. Những căn nhà mới, nhà được sửa chữa không chỉ giúp các hộ gia đình khó khăn ổn định chỗ ở, mà còn tạo nền tảng quan trọng để họ yên tâm lao động, sản xuất, từng bước nâng cao chất lượng cuộc sống.

Song song với đó, hưởng ứng lời kêu gọi của Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, xã Hương Sơn đã vận động nhân dân ủng hộ đồng bào bị ảnh hưởng bởi mưa lũ với tổng số tiền hơn 313 triệu đồng qua hai đợt, thể hiện tinh thần “Hà Nội vì cả nước, cùng cả nước”.

Phát triển du lịch tạo sinh kế bền vững cho người dân xã Hương Sơn. Ảnh: Kim Nhuệ

Chủ tịch UBND xã Hương Sơn Lê Văn Trang cho biết, chính quyền xã luôn coi công tác giảm nghèo bền vững là nhiệm vụ xuyên suốt, gắn chặt với phát triển kinh tế - xã hội của địa phương. “Chúng tôi xác định rõ, muốn giảm nghèo bền vững thì không thể làm đơn lẻ. Mỗi chính sách, mỗi chương trình đều cần sự phối hợp của Mặt trận, các đoàn thể và sự đồng thuận của người dân. Khi cả hệ thống cùng vào cuộc, hiệu quả mang lại sẽ rõ ràng và bền vững hơn”, ông Lê Văn Trang nhấn mạnh.

Ở cơ sở, vai trò của các tổ chức hội ngày càng được phát huy. Hội Nông dân xã tích cực hỗ trợ hội viên vay vốn, ứng dụng khoa học, kỹ thuật, chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi, xây dựng các mô hình kinh tế hiệu quả. Hội Liên hiệp phụ nữ xã đồng hành cùng hội viên phát triển sinh kế, chăm lo phụ nữ yếu thế, phụ nữ khuyết tật và trẻ em mồ côi.

Phó Bí thư Thường trực Đảng ủy xã Hương Sơn Đinh Phúc Bền đánh giá, điểm nổi bật của Hương Sơn là sự gắn kết chặt chẽ giữa “ý Đảng - lòng dân”. “Công tác giảm nghèo, an sinh xã hội chỉ thực sự hiệu quả khi người dân tin tưởng, đồng hành cùng chính quyền và các tổ chức đoàn thể. Việc huy động sức dân, phát huy tinh thần đoàn kết cộng đồng chính là chìa khóa để Hương Sơn giữ vững thành quả giảm nghèo trong thời gian qua”, ông Đinh Phúc Bền nhấn mạnh.

Nhiều mô hình hay

Hương Sơn chú trọng công tác khám, chữa bệnh cho người dân ngay từ tuyến cơ sở. Ảnh: Kim Nhuệ

Giảm nghèo bền vững ở Hương Sơn được xây dựng trên nền tảng phát triển sinh kế lâu dài, thông qua nhiều mô hình kinh tế, mô hình cộng đồng phù hợp với điều kiện thực tế của địa phương. Trong năm 2025, Hội Nông dân xã đã quản lý nguồn vốn Quỹ Hỗ trợ nông dân với tổng dư nợ hơn 5,3 tỷ đồng cho 136 hộ vay; đồng thời phối hợp với Ngân hàng Chính sách xã hội quản lý nguồn vốn gần 65 tỷ đồng cho 954 hộ vay, tạo điều kiện cho người dân đầu tư phát triển sản xuất.

Nhiều mô hình kinh tế bước đầu cho hiệu quả rõ rệt, như sản xuất nấm, chăn nuôi kết hợp, trồng cây hàng hóa, dịch vụ phục vụ du lịch… được các tổ chức hội hỗ trợ nhân rộng, góp phần nâng cao thu nhập cho hội viên, giảm nguy cơ phát sinh hộ nghèo mới.

Đối với phụ nữ, việc nâng cao quyền năng kinh tế được xác định là chìa khóa quan trọng trong công tác giảm nghèo bền vững. Chủ tịch Hội Liên hiệp phụ nữ xã Hương Sơn Lê Thị Thùy Liên cho biết, Hội đang quản lý 37 tổ tiết kiệm và vay vốn với dư nợ gần 96 tỷ đồng cho 1.477 hội viên vay, không phát sinh nợ quá hạn. Riêng trong 6 tháng cuối năm 2025, đã giải ngân hơn 7,5 tỷ đồng cho 53 hộ, hỗ trợ 10 phụ nữ khởi sự kinh doanh.

Bên cạnh đó, các mô hình cộng đồng như “Ngôi nhà xanh” được duy trì tại 12 điểm trên địa bàn xã, gây quỹ gần 18 triệu đồng để hỗ trợ phụ nữ và trẻ em có hoàn cảnh khó khăn. Nhiều hoạt động khám, sàng lọc bệnh sớm cho phụ nữ với hàng trăm lượt người tham gia đã góp phần giảm gánh nặng chi phí y tế - một trong những nguyên nhân dễ dẫn đến tái nghèo.

Từ thực tiễn ở Hương Sơn cho thấy, giảm nghèo bền vững không phải là câu chuyện của những con số khô khan, mà là quá trình kiên trì vun đắp sinh kế, nâng cao chất lượng đời sống và năng lực tự vươn lên của người dân, thông qua những mô hình phù hợp, sát với thực tế cơ sở.

Nguồn: https://hanoimoi.vn/diem-tua-trong-hanh-trinh-giam-ngheo-ben-vung-o-huong-son-727410.html