Với kinh nghiệm từng làm hướng dẫn viên du lịch khi còn là sinh viên Trường Đại học Văn hóa Hà Nội, lại được đi nhiều nơi, khám phá nhiều vùng đất, Chẩu Thanh Ngà, chàng trai người Tày sinh năm 1991, nhận ra quê hương mình cũng đẹp chẳng kém nơi nào. “Người dân sống thuận tự nhiên, bình dị, an yên. Vậy thì tại sao mình không lập nghiệp ở quê hương ngay từ khi còn trẻ?”, anh Ngà chia sẻ.
Nghĩ là làm, anh Ngà quyết định trở về xã Thượng Lâm (huyện Lâm Bình, tỉnh Tuyên Quang cũ). Năm 2018, khi đang là Phó Bí thư Đoàn xã Thượng Lâm, anh cùng ba đoàn viên trẻ khác thành lập Hợp tác xã Thanh niên Thượng Lâm, khởi động mô hình làm du lịch cộng đồng homestay kết hợp với quảng bá sản vật địa phương. “Chúng tôi mong muốn tạo ra một hướng đi mới để thanh niên địa phương không phải rời quê kiếm sống”, anh Ngà nói.

Ý tưởng của Hợp tác xã Thanh niên Thượng Lâm dự thi Cuộc thi Ý tưởng khởi nghiệp của tỉnh Tuyên Quang và đạt được giải nhất năm 2018. Năm đó, ý tưởng về mô hình du lịch cộng đồng cũng được Trung ương Đoàn trao giải Ba và được hỗ trợ 300 triệu đồng từ Quỹ Quốc gia giải quyết việc làm để hiện thực hóa. Nhờ đó, hợp tác xã được tiếp cận nguồn vốn vay ưu đãi, kết hợp với sự hỗ trợ từ địa phương để chính thức vận hành từ giữa năm 2019.
Lúc bắt đầu, cả hợp tác xã chỉ có một căn nhà sàn làm homestay. Để tiết kiệm chi phí, đoàn viên trong xã thay phiên nhau dọn dẹp, đón khách, nấu ăn, đưa khách đi tham quan. Vừa làm, vừa học hỏi, vừa sửa từng chút. Mỗi lượt khách đến ở là một lần họ ghi chú lại những góp ý, chỉnh lại cách phục vụ, làm lại thực đơn, thêm vài món mới cho phù hợp khẩu vị.
Không cần đầu tư nội thất hiện đại, những ngôi nhà sàn truyền thống ở Thượng Lâm lại trở thành điểm hút khách. Cầu thang gỗ cũ được đánh bóng lại, chăn đệm được giặt là cẩn thận, gian bếp vẫn là bếp củi đặc trưng giúp du khách có cảm giác hòa mình với thiên nhiên. Họ ăn cơm lam, cá suối nướng, gà đồi, uống rượu ngô men lá, ngủ trong tiếng côn trùng rả rích, sáng sớm dậy đi bộ giữa thiên nhiên sương mờ.


Hiện nay, hợp tác xã đã có hai nhà sàn, thu hút khoảng 800 triệu đồng doanh thu mỗi năm, tạo việc làm cho 15 - 20 đoàn viên có mức lương từ 4 - 6 triệu đồng/ tháng. Trong đó, 4 người làm thường xuyên, còn lại là thời vụ.
“Nhiều người cứ nghĩ phải đi thật xa mới làm được điều lớn. Nhưng đôi khi, chỉ cần làm tốt những điều nhỏ nhất ở nơi mình sinh ra, cũng đã là góp phần thay đổi cả một vùng quê rồi”, anh Chẩu Thanh Ngà, Bí thư Đoàn Xã Thượng Lâm chia sẻ.
Bên cạnh đó, nhiều Hợp tác xã du lịch cộng đồng được mở ra để đáp ứng phục vụ nguồn du khách. Như hợp tác xã Homestay 99 ngọn núi ở xã Thượng Lâm hiện có bảy thành viên, quản lý 15 homestay và 22 thuyền phục vụ khách du lịch tham quan lòng hồ. Năm 2023, sản phẩm du lịch của hợp tác xã vừa được công nhận đạt chuẩn OCOP bốn sao, và đang hoàn thiện hồ sơ để hướng tới năm sao.
Ông Hỏa Văn Ba, chủ nhiệm Hợp tác xã Homestay 99 Ngọn Núi kể, người dân ở đây làm du lịch từ năm 2017, ban đầu chủ yếu là tự phát: “Lúc ấy khách đến nhiều nhưng không có chỗ ngủ, dân mới bắt đầu dọn dẹp nhà cửa, làm thêm chăn gối để cho khách ngủ tạm.” Sau này, nhờ du khách biết đến khu du lịch sinh thái Na Hang nhiều hơn và định hướng phát triển du lịch tại Thượng Lâm, người dân được hỗ trợ xây nhà vệ sinh, mua sắm chăn ga gối đệm đúng tiêu chuẩn đón khách. Một số người được đào tạo nghề, có chứng chỉ nấu ăn và hướng dẫn viên du lịch.


Tuy nhiên, việc phát triển du lịch cộng đồng vẫn còn nhiều khó khăn. Năm ngoái, sạt lở đất khiến hai hộ trong hợp tác xã phải di dời khẩn cấp. Một số hộ có nhà sàn gỗ cổ truyền, từng đón khách du lịch, nay đã xuống cấp, phải tháo dỡ. Ông Ba nói, “Bây giờ Nhà nước đang hỗ trợ di dời, nhưng làm lại nhà sàn mới rất tốn kém, người dân không kham nổi nếu không có chính sách hỗ trợ vay vốn”.
Bên cạnh những homestay truyền thống, ông Ba cho biết hợp tác xã đang thử nghiệm thêm mô hình bungalow, các căn nhà nghỉ riêng biệt, nhỏ gọn, phục vụ du khách có nhu cầu riêng tư cao hơn. “Mình làm mẫu hai cái, khách lên ở thử rồi, thấy tiện lợi, phù hợp với giới trẻ. Tới đây sẽ nhân rộng nếu có điều kiện,” ông Ba chia sẻ.
Để du lịch Thượng Lâm phát triển bền vững, ông Ba cho biết mô hình hợp tác xã luôn giữ gìn, lan tỏa đến những nét văn hóa đặc sắc của dân tộc Tày, Dao, Mông nơi đây. Đồng thời, hợp tác xã định hướng kết hợp giữa chiếu sáng cảnh quan, tổ chức các hoạt động văn hóa, văn nghệ và những bữa ăn chế biến từ sản vật địa phương. “Chúng tôi định hướng sẽ mở rộng thêm làng du lịch mới, để mỗi bản là một điểm đến riêng biệt, không trùng lặp, từ đó giữ được bản sắc mà vẫn làm ăn được”, ông nói.


Ông Ma Công Khâm, Chủ tịch UBND xã Thượng Lâm cho biết, nhờ địa giới xã Thượng Lâm có đến 3000 m2 trên 8000 m2 diện tích khu sinh thái Na Hang, nên du lịch phát triển. Hiện xã có 24 homestay đang hoạt động, tăng từ 6 hộ vào năm 2017. Mỗi năm, xã Thượng Lâm đón hơn 40 nghìn lượt khách đến. Mô hình du lịch cộng đồng giúp người dân có việc làm, thu nhập ổn định từ đón khách, tiêu thụ đặc sản địa phương, và du lịch trải nghiệm. Các homestay gắn với tour sinh thái lòng hồ Na Hang - Lâm Bình, thác Khuổi Nhi, thác Mơ, Cọc Vài, đền Pác Tạ và biểu diễn văn nghệ dân tộc...
Người dân được hỗ trợ từ Nghị quyết 09 của tỉnh như 80 triệu đồng/hộ đủ điều kiện đón khách, cho vay tối đa 2 tỷ đồng nếu đầu tư thuyền du lịch. Nhiều hộ cũng đang phát triển mô hình bungalow phù hợp du khách trẻ, du khách nước ngoài. Ngoài ra, hơn 600 lồng cá đặc sản mang lại doanh thu khoảng 50 tỷ đồng/năm. Sau khi sáp nhập thêm xã Khuôn Hà, tổng số homestay toàn xã sẽ tăng lên 31, hướng tới hình thành vùng du lịch trọng điểm phía Nam khu du lịch sinh thái Na Hang.
Nguồn: https://tienphong.vn/doan-vien-thanh-nien-di-dau-lam-homestay-giup-nhieu-thanh-nien-dia-phuong-co-viec-lam-on-dinh-cuoc-song-post1761221.tpo
Bình luận (0)