Động lực thúc đẩy phát triển kinh tế tập thể trong giai đoạn mới

Thời gian qua, tỉnh Quảng Trị đã triển khai hiệu quả nhiều chính sách nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho kinh tế tập thể (KTTT), mà nòng cốt là hợp tác xã (HTX), phát triển phù hợp với bối cảnh mới. Qua đó, góp phần giải quyết việc làm, tăng thu nhập cho người dân, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội tại địa phương.

Gian hàng kết nối tiêu thụ nông sản cho các HTX, THT, cơ sở sản xuất trên địa bàn tỉnh Quảng Trị đặt tại thị trấn Diên Sanh, huyện Hải Lăng - Ảnh: N.T

Trên cơ sở các nghị quyết, chính sách hỗ trợ KTTT, HTX do trung ương ban hành, đặc biệt là thực hiện Chương trình hỗ trợ phát triển KTTT, HTX giai đoạn 2021 - 2025 ban hành kèm theo Quyết định số 1804/QĐ-TTg, ngày 13/11/2020 của Thủ tướng Chính phủ và xây dựng Chương trình tổng thể về KTTT giai đoạn 2026 - 2030, tỉnh đã xây dựng và ban hành hệ thống các văn bản chỉ đạo, điều hành, các cơ chế chính sách phát triển KTTT, HTX phù hợp với tiềm năng, thế mạnh của địa phương như: các quy định về mức chi hỗ trợ phát triển KTTT, HTX trên địa bàn tỉnh và mức vốn điều lệ quỹ hỗ trợ phát triển HTX; nội dung, mức hỗ trợ trong thực hiện các hoạt động hỗ trợ phát triển sản xuất thuộc các chương trình mục tiêu quốc gia; chính sách hỗ trợ lãi suất vốn vay phát triển sản xuất, kinh doanh thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới... Nhờ vậy, các HTX, tổ hợp tác (THT) có bước phát triển cả về số lượng và chất lượng, xuất hiện thêm nhiều mô hình mới hoạt động hiệu quả.

Trong giai đoạn 2021-2025, tổng kinh phí thực hiện Chương trình phát triển KTTT, HTX hơn 44,4 tỉ đồng, trong đó ngân sách nhà nước hỗ trợ trên 31 tỉ đồng, nguồn đối ứng của HTX hơn 13,4 tỉ đồng. Toàn tỉnh thành lập mới 53 HTX và 1 liên hiệp HTX. 100% HTX, liên hiệp HTX tổ chức, hoạt động theo quy định của Luật HTX, đạt mục tiêu đề ra. Số HTX hoạt động từ loại khá trở lên đạt 63%, vượt mục tiêu đề ra. Có 38 HTX ứng dụng công nghệ cao hoặc ứng dụng công nghệ kỹ thuật, truy xuất nguồn gốc trong sản xuất, kinh doanh. Số lượng thành viên tham gia HTX tăng đáng kể. Đến

nay, toàn tỉnh có 320 HTX nông nghiệp và 2 liên hiệp HTX nông nghiệp với tổng số 60.949 thành viên; có 1.981 THT trong đó có 237 THT có thông báo/đăng ký hoạt động với địa phương và cơ quan chức năng. Hầu hết trên địa bàn tỉnh là loại hình HTX dịch vụ nông nghiệp tổng hợp, chiếm 90% và chỉ có 10% HTX chuyên ngành (chăn nuôi lợn, thủy sản, trồng, chế biến, kinh doanh cà phê, cao dược liệu...). Doanh thu bình quân đạt khoảng 1,35 tỉ đồng/ HTX, lợi nhuận bình quân 130 triệu đồng/năm/HTX. Thu nhập bình quân của lao động thường xuyên trong HTX 35 triệu đồng/năm. Tổng tài sản các HTX 500 tỉ đồng, trong đó tài sản lưu động 150 tỉ đồng, tài sản cố định 350 tỉ đồng.

Tỉnh thường xuyên lồng ghép vào các chương trình tổ chức tập huấn, bồi dưỡng nâng cao nhận thức cho cán bộ quản lý và thành viên HTX về kiến thức quản trị HTX, kế toán HTX, kỹ thuật trồng và chăm sóc gỗ rừng trồng có chứng chỉ FSC, chuyển đổi số trong HTX nông nghiệp, truy xuất nguồn gốc sản phẩm...Triển khai tổ chức cho các HTX nông nghiệp tham gia nhiều hoạt động xúc tiến thương mại, mở rộng thị trường trong và ngoài tỉnh. Hiện nay, có 81/318 HTX tham gia liên kết các sản phẩm nông nghiệp dựa trên liên kết doanh nghiệp, công ty với HTX để tiêu thụ sản phẩm cho thành viên HTX.

Toàn tỉnh có 29/103 chủ thể OCOP là HTX với 46/181 sản phẩm. Giai đoạn 2021-2025 đã tổ chức cho hơn 30 HTX nông nghiệp tham gia với tổng kinh phí ước tính khoảng 180 triệu đồng. Triển khai chính sách hỗ trợ đầu tư kết cấu hạ tầng và chế biến sản phẩm, tỉnh đã hỗ trợ cho 88 HTX nông nghiệp với tổng kinh phí hỗ trợ 32.722 triệu đồng, trong đó ngân sách trung ương Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới 20.931 triệu đồng; ngân sách tỉnh 11.791 triệu đồng.

Các hạng mục công trình hỗ trợ tập trung vào phát triển hạ tầng, máy móc, nhà xưởng phục vụ sơ chế, chế biến nông sản và các tuyến đường trục chính giao thông nội đồng, kênh mương nội đồng phục vụ tưới tiêu cho các HTX. Chính sách hỗ trợ thu hút lao động trẻ về làm việc tại HTX cũng được đẩy mạnh, đã hỗ trợ thu hút được 8 lao động trẻ với tổng kinh phí (ngân sách tỉnh) trên 780 triệu đồng.

Mặc dù mới triển khai chính sách được gần 2 năm nhưng hầu hết lao động trẻ thu hút đều hoàn thành tốt nhiệm vụ, giúp các HTX xây dựng được kế hoạch, phương án sản xuất, kinh doanh hiệu quả hơn, công tác quản lý tài chính HTX đi vào nền nếp, đúng quy định của Nhà nước.

Giai đoạn 2021 - 2025, tỉnh đã lựa chọn được 5 HTX nông nghiệp tham gia đề án thí điểm HTX hoạt động hiệu quả. Đến nay, các HTX đều đạt và vượt mục tiêu đề ra: số điểm xếp loại theo Thông tư số 01/2020/TT-BKHĐT đề cao hơn 80 điểm, thu hút thêm nhiều thành viên tham gia, doanh thu và lợi nhuận tăng so với trước khi tham gia đề án, là cơ sở để nhân rộng mô hình giai đoạn 2026 - 2030.

Phát huy những kết quả đạt được, đồng thời khắc phục hạn chế, tồn tại trong quá trình thực hiện chính sách hỗ trợ KTTT, HTX, thời gian tới, tỉnh tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền, nâng cao nhận thức về KTTT, HTX trong thời kỳ mới.

Ban hành chính sách hỗ trợ HTX tham gia OCOP, hỗ trợ xây dựng nhà xưởng, máy móc thiết bị chế biến nông sản gắn với điều kiện thực tế địa phương. Kiện toàn bộ phận chuyên trách về KTTT các cấp, nhất là đối với cấp xã sau sáp nhập để tăng cường công tác quản lý nhà nước cấp cơ sở. Xây dựng cơ chế phối hợp giữa các sở, ban, ngành với UBND cấp xã, phường trong giám sát và hỗ trợ HTX. Đưa tiêu chí phát triển HTX vào chỉ tiêu đánh giá kết quả điều hành của chính quyền cấp xã.

Đổi mới phương thức sản xuất, kinh doanh của HTX. Hỗ trợ các HTX chuyển đổi số, xây dựng thương hiệu, mã số vùng trồng, kết nối với sàn thương mại điện tử. Định hướng HTX phát triển theo chuỗi giá trị trong các lĩnh vực tiềm năng: nông sản sạch, cây dược liệu, thủy sản ven biển, du lịch cộng đồng.

Tăng cường liên kết chặt chẽ với doanh nghiệp và ngân hàng để kêu gọi đầu tư hỗ trợ cho các HTX hoạt động có hiệu quả, tăng cường liên kết và tiếp cận tín dụng ưu đãi. Xây dựng các chương trình, đề án hỗ trợ điển hình phát triển các mô hình HTX gắn với du lịch cộng đồng vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Triển khai thí điểm chương trình hỗ trợ HTX công nghệ cao trong sản xuất cây dược liệu, chế biến tinh dầu, thảo dược...

Ngọc Trang

Nguồn: https://baoquangtri.vn/dong-luc-thuc-day-phat-trien-kinh-te-tap-the-trong-giai-doan-moi-193961.htm