Δακτύλιος κόλπων

Συμβάλλοντας στην παραδοσιακή πολιτιστική ταυτότητα των εθνοτικών μειονοτήτων του Kon Tum , σε συνδυασμό με τις παθιασμένες μελωδίες γκονγκ στα φεστιβάλ, υπάρχουν πολλά σαγηνευτικά και ελκυστικά τραγούδια xoang. Στα φεστιβάλ των χωριών ή στις χαρούμενες οικογενειακές περιστάσεις, οι μελωδίες xoang είναι παθιασμένες και ζωηρές. Αλλά στις κηδείες ή όταν κάποιος είναι άρρωστος, οι μελωδίες xoang είναι αργές και θλιβερές.

Στη μικρή κουζίνα, η εξαιρετική καλλιτέχνιδα Y Der στο χωριό Kon So Tiu (κοινότητα Ngoc Reo, περιοχή Dak Ha) χάρηκε πολύ όταν της θύμισαν τον χορό xoang των To Dra στην ορεινή περιοχή Ngoc Wang. Ενώ εξηγούσε αργά, κατά καιρούς σηκώθηκε με ενθουσιασμό, εικονογραφώντας με ενθουσιασμό με κάθε χειρονομία και βήμα. Ο χορός xoang «γιορτάζοντας το νέο ρύζι» από μόνος του δεν είναι μακρύς, αλλά περιέχει πολλές ζωντανές κινήσεις και στάσεις, που μιμούνται καθημερινές δραστηριότητες που σχετίζονται με την παραγωγική διαδικασία, από το κόψιμο δέντρων μέχρι το καθάρισμα των χωραφιών, το σπάσιμο του εδάφους, τη σπορά σπόρων, το ξεβοτάνισμα, το κυνήγι πουλιών, το αλώνισμα ρυζιού...

Ασκήσεις για ιγμόρεια στο χωριό . Φωτογραφία: TN

Σύμφωνα με την κα Y Der, τα μοναδικά χαρακτηριστικά του χορού xoang της εθνοτικής ομάδας Xo Dang και άλλων εθνοτικών μειονοτήτων (Gie Trieng, Ba Na, Gia Rai...) στα Βόρεια Κεντρικά Υψίπεδα μπορούν να γίνουν γνωστά μόνο όταν συμμετέχουν στον ρυθμό του γκονγκ και αναγνωρίζονται, πρώτα απ' όλα, από τους δικούς τους «χωρικούς». Ίσως αυτή να είναι η ψυχή του χορού xoang κάθε εθνοτικής ομάδας, κάθε κοινότητας· η καρδιά και τα συναισθήματα κάθε κοινότητας, κάθε εθνοτικής ομάδας στις μακροχρόνιες πολιτισμικές ρίζες που, μέσα από πολλές χαρές και λύπες, χαρές και βάσανα, ο λαός εξακολουθεί να ορκίζεται να διατηρήσει για το μέλλον.

Θυμάστε ακόμα τις νύχτες που νέοι και ηλικιωμένοι άνδρες και γυναίκες στο χωριό Ba Rgoc (κοινότητα Sa Son, περιφέρεια Sa Thay) συγκεντρώνονταν, εξασκούμενοι επιμελώς για να οργανώσουν την τελετή προσευχής ειρήνης των ανθρώπων Gia Rai; Σύμφωνα με την κα Y Tung - λάτρης του xoang εδώ από την αρχαιότητα, ο Yang είχε οργανώσει τα πάντα. Ενώ τα γκονγκ και τα παραδοσιακά μουσικά όργανα (κοινώς γνωστά ως t'rung, ting ning, μεγάλο τύμπανο, μικρό τύμπανο...) είναι για αγόρια και άνδρες, ο χορός xoang προορίζεται για γυναίκες και κορίτσια. Κατά τη διάρκεια της τελετής και του φεστιβάλ, τα γκονγκ και ο χορός xoang είναι σαν αδέρφια, σαν ένα ερωτευμένο ζευγάρι που δεν μπορεί ποτέ να χωρίσει.

Είναι αδύνατο να παίξει κανείς γκονγκ και άλλα παραδοσιακά μουσικά όργανα χωρίς να τα συνοδεύει το xoang, όπως ακριβώς είναι αδύνατο να ενταχθεί ξαφνικά σε έναν κύκλο χορού xoang χωρίς τους αρμονικούς ήχους των γκονγκ και των τυμπάνων. Είτε λυπηρά είτε χαρούμενα, μεγάλα είτε μικρά, τα γκονγκ και το xoang είναι αχώριστα. Όταν τα γκονγκ τιμώνται ως άυλη πολιτιστική κληρονομιά της ανθρωπότητας, εμπεριέχουν επίσης τη σιωπηλή συμβολή απλών αλλά παθιασμένων, απλών αλλά μοναδικών μελωδιών xoang.

Δακτύλιος ιγμορείων. Φωτογραφία: TN

Επομένως, σύμφωνα με τον τεχνίτη Y Nhien - έναν Trieng στο χωριό Dak Rang (κοινότητα Dak Duc, περιοχή Ngoc Hoi), από την αρχαιότητα, δεν είχαν όλα τα σπίτια ένα πλήρες σετ γκονγκ, έτσι όταν μπορούσαν να κρατήσουν το γκονγκ (γύρω στα δώδεκα ή δεκατρία χρόνια), τα αγόρια μπορούσαν να εξασκηθούν στο να το χτυπούν δυνατά. Τα κορίτσια, μόλις επτά ή οκτώ ετών, μπορούσαν επίσης να συνηθίσουν τον ρυθμό του xoang. Καθώς βρίσκεται στην αναπνοή τους από τη γέννησή τους, η εξάσκηση στο xoang δεν είναι δύσκολη. Ο χορευτής του xoang κρατάει πάντα την πλάτη του ίσια, τους ώμους του ισορροπημένους, ενώ τα χέρια και τα πόδια του κινούνται συνεχώς ρυθμικά και ευέλικτα. Όταν χρειάζεται μόνο να ακούσουν τον ήχο του γκονγκ για να πηδήξουν τα πόδια τους, να κουνήσουν τα χέρια τους και να κουνήσουν το σώμα τους... το xoang τους έχει πραγματικά «απορροφήσει».

Έχοντας εξοικειωθεί με τα ιγμόρεια από τότε που ήταν μικρά κορίτσια, με την πάροδο του χρόνου και μέσα από πολλά φεστιβάλ και πολιτιστικές εκδηλώσεις στις οποίες συμμετείχαν, τα ιγμόρεια των αδελφών έχουν γίνει επίσης πιο χαριτωμένα, ώριμα, παθιασμένα και ελκυστικά. Ως κορίτσι στο χωριό, φαίνεται ότι όλοι γνωρίζουν τα ιγμόρεια, αλλά μόνο λίγοι άνθρωποι αναγνωρίζονται ως «καλά ιγμόρεια» και μπορούν να διδάξουν άλλους. Ακολουθώντας τα βήματα μητέρων, γιαγιάδων, αδελφών και θειών, πάντα εξασκούνται επιμελώς και διδάσκουν τα εγγόνια τους.

Περήφανη για την ομορφιά των γκονγκ και των χορών xoang της φυλής Ba Na, η τεχνίτρια Y Hanh στο χωριό Kon Klor (περιφέρεια Thang Loi, πόλη Kon Tum) συνειδητοποίησε ότι: Το όμορφο xoang, το καλό xoang είναι ένα τραγούδι xoang με εξαιρετικές ιδέες, καθαρή δομή, πλούσιες και ευέλικτες κινήσεις που εκτελούνται ομοιόμορφα. Με βάση το μοντέλο των αρχαίων μελωδιών xoang, αργότερα, μητέρες και αδελφές δημιούργησαν επίσης πολλές νέες κινήσεις, νέες μελωδίες xoang, που σχετίζονται με καθημερινές δραστηριότητες και ζωή, συμβάλλοντας σε εμπλουτιστικές, ζωντανές, ελκυστικές και πιο φρέσκες μελωδίες xoang σε φεστιβάλ και παραστάσεις xoang. Συνδεδεμένες με την προσπάθεια να φέρουμε τα γκονγκ και τους χορούς xoang στα σχολεία, πολλά τραγούδια xoang με θέματα όπως "πάω σχολείο", "χαρά που πηγαίνω σχολείο", "μελέτη σκληρά", "φιλία"... είναι όλα ευέλικτες εφαρμογές ρυθμικών, ενεργητικών κινήσεων, που προσομοιώνουν δραστηριότητες όπως το να κάθεσαι για να σπουδάσεις, το να διαβάζεις, να κινείς τα χέρια και τα πόδια σου, να κάνεις ασκήσεις στα διαλείμματα, να παίζεις στην αυλή του σχολείου...

Ταν Νχου