Gạo phát thải thấp của Việt Nam chinh phục nhiều thị trường khó tính

VTV.vn - Canh tác lúa giảm phát thải giúp nông dân tăng lợi nhuận, gạo Việt xanh đạt giá cao và mở rộng thị trường xuất khẩu.

Canh tác giảm phát thải - Xu thế của nghề trồng lúa

Giảm từ 8 - 11 triệu tấn CO₂ tương đương/năm - đây là mục tiêu của Đề án "Sản xuất giảm phát thải lĩnh vực trồng trọt giai đoạn 2025-2035, tầm nhìn đến 2050" mà Bộ Nông nghiệp và Môi trường vừa công bố. Để đạt được những con số trên, cần có sự đồng thuận và thực hiện từ chính bà con nông dân. Những mô hình canh tác giảm phát thải trên các cánh đồng miền Tây là minh chứng cho điều đó.

Ông Nguyễn Danh Dũng (Giám đốc Hợp tác xã Tiến Dũng, TP Cần Thơ) mạnh dạn tham gia Dự án canh tác lúa giảm phát thải phục vụ phát triển bền vững vùng nguyên lúa gạo xuất khẩu của ĐBSCL. Khi áp dụng đồng bộ các giải pháp giảm giống, sạ cụm, vùi phân - điều trước nay được xem là không thể, ông cùng các hộ tham gia đã giảm được đáng kể chi phí đầu vào.

"Chi phí bình thường công 1.300 m2 là là 3 triệu. Còn chi phí mô hình mình tương đương khoảng 2 triệu", ông Dũng cho hay.

Canh tác lúa giảm phát thải giúp nông dân tăng lợi nhuận, gạo Việt xanh đạt giá cao và mở rộng thị trường xuất khẩu.

Dự án do Trung tâm Khuyến nông Quốc gia phối hợp thực hiện tại các tỉnh, thành ĐBSCL. Qua 2 năm triển khai, lượng giống gieo sạ giảm gần phân nửa so với truyền thống. Lượng phân bón giảm từ 19 - 35%. Trong khi đó, năng suất trung bình 2 vụ đạt gần 7,5 tấn/ha, tăng hơn diện tích đối chứng và vượt kế hoạch mà dự án đề ra là 1,3 tấn/ha. Tổng hòa các yếu tố, lợi nhuận bình quân đạt gần 32 triệu đồng/ha.

Dự án triển khai 6 mô hình với 300ha trong 2 vụ liên tiếp là Đông Xuân và Hè Thu. Ngoài hiệu quả về kinh tế, lợi nhuận thì lượng phát thải khí nhà kính giảm được đáng kể. Với việc 100% rơm rạ được thu gom cơ giới hóa, chấm dứt tình trạng đốt đồng; kết hợp điều tiết nước hợp lý, có mô hình giảm gần 12 tấn CO2/ha.

Ông Lương Văn Nhơn - Thành viên Hợp tác xã Vinacam, tỉnh An Giang nói: "Tôi thích mô hình này thứ nhất là làm lúa chất lượng cao, giảm được phát thải. Ngày xưa làm đốt đồng còn bây giờ có máy cuộn rơm, băm rơm".

"Có cơ giới hóa thì bà con rất phấn khởi. Tôi nghĩ rằng, ứng dụng công nghệ cao, tiên tiến như bây giờ vào canh tác sẽ giảm phát thải rất là tốt và mang lại lợi nhuận cao cho bà con", bà Huỳnh Kim Định - Phó Giám đốc Trung tâm Khuyến nông Quốc gia chia sẻ.

Thí điểm và tiến tới mở rộng diện tích lúa chất lượng cao, phát thải thấp là mục tiêu mà dự án hướng tới. Điều này còn góp phần vào việc sớm nhân rộng đề án 1 triệu ha mà Bộ Nông nghiệp và Môi trường đang triển khai tại ĐBSCL. Đây là xu thế tất yếu, giúp nghề trồng lúa phát triển bền vững, đáp ứng nhu cầu xuất khẩu gạo hướng đến giá trị cao.

Gạo phát thải thấp bán được giá cao

820 USD/tấn là con số ấn tượng cho một lô gạo phát thải thấp của Việt Nam vừa được xuất sang Nhật Bản. Theo Bộ Nông nghiệp và Môi trường, khi sản xuất nông sản theo hướng giảm phát thải, có chứng nhận môi trường và truy xuất nguồn gốc, nông sản Việt Nam có thể tiếp cận các thị trường có giá trị cao như EU, Nhật Bản, Bắc Mỹ, với giá cao hơn từ 10 đến 25% so với sản phẩm thông thường.

Ngoài Nhật Bản, gạo phát thải thấp của Việt Nam còn chinh phục được nhiều thị trường khó tính khác. Qua đây, không chỉ khẳng định hiệu quả của quy trình sản xuất xanh - sạch - tuần hoàn mà còn thể hiện cam kết mạnh mẽ của ngành lúa gạo Việt Nam với bạn bè quốc tế trong việc phát triển theo hướng bền vững.

Hiện có 7 đơn vị được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng nhãn hiệu Gạo Việt xanh phát thải thấp, thuộc chương trình một triệu ha lúa chất lượng cao, với sản lượng hơn 19.000 tấn năm nay.

Gạo xanh tăng sức cạnh tranh trên thị trường

Nhiều năm qua, gạo Việt Nam đã có chỗ đứng nhất định trên thị trường thế giới cả về sản lượng và chất lượng. Với việc chứng nhận gạo Việt xanh, phát thải thấp càng giúp nâng cao uy tín và tăng sức cạnh tranh trong thời gian tới.

Tập đoàn Tân Long là một trong các đơn vị được cấp nhãn hiệu gạo Việt xanh phát thải thấp. Đó là kết quả nhiều năm theo đuổi quy trình sản xuất sạch, an toàn. Tất cả xuất phát từ nhu cầu của người tiêu dùng thế giới.

Ông Trương Mạnh Linh - Giám đốc điều hành Ngành gạo, Tập đoàn Tân Long chia sẻ: "Yêu cầu phải có nguồn hàng ổn định và chất lượng cũng như các yêu cầu tiêu chuẩn rất khắt khe. Ví dụ như Nhật Bản phải vượt qua các bài test về dư lượng thuốc bảo vệ thực vật với gần 600 chất".

Nhiều năm qua, gạo Việt Nam đã có chỗ đứng nhất định trên thị trường thế giới cả về sản lượng và chất lượng.

Khi đảm bảo các tiêu chuẩn thì giá bán cũng phải cao tương xứng và đảm bảo tính ổn định. Đây cũng là cách gia tăng giá trị hạt gạo Việt. Thực tế cho thấy tuy sản lượng loại gạo này còn khiêm tốn nhưng đã tạo ra cơ hội lớn giúp các doanh nghiệp mở rộng thị trường ở phân khúc cao cấp.

"Các doanh nghiệp có quyền tự hào rằng sản phẩm của chúng ta đã được qua cấp giấy chứng nhận thì chất lượng của chúng ta tốt hơn, giá cả có quyền đưa vào sản phẩm lúa gạo. Người nông dân trồng lúa cũng có thu nhập tốt hơn nữa", ông Đỗ Hà Nam - Chủ tịch Hiệp hội Lương thực Việt Nam cho biết.

Ông Lê Thanh Tùng - Phó Chủ tịch Hiệp hội Ngành hàng lúa gạo Việt Nam chia sẻ: "Doanh nghiệp tham gia vào trong đây sẽ có liên kết, có hợp tác, có hợp đồng với các hợp tác xã đúng với các yêu cầu đưa ra để có được sản phẩm. Sản phẩm này sẽ được chứng nhận".

Nông dân giờ đã quen với việc canh tác theo yêu cầu của doanh nghiệp. Nhờ đó, chất lượng hàng hóa đáp ứng được tiêu chuẩn của đối tác, dù có khắt khe. Đổi lại, giá trị hạt gạo, thu nhập của chính người trồng lúa sẽ được nâng lên và bền vững.

Nguồn: https://vtv.vn/gao-phat-thai-thap-cua-viet-nam-chinh-phuc-nhieu-thi-truong-kho-tinh-100251102110956975.htm