Giải mã sức mạnh vũ khí Đại Việt thời Vua Quang Trung

(CLO) Qua nhiều năm nghiên cứu lịch sử quân sự và công nghệ hỏa khí phương Tây, chuyên gia kỹ thuật quân sự Vũ Đình Thanh cho rằng thắng lợi của Vua Quang Trung không chỉ nhờ tài cầm quân mà còn nhờ sở hữu hệ thống vũ khí, hỏa dược vượt trội so với nhiều cường quốc cuối thế kỷ XVIII.

Theo kỹ sư Vũ Đình Thanh, các công ty Đông Ấn của Anh, Pháp, Hà Lan, Bồ Đào Nha, Tây Ban Nha đều sở hữu lực lượng quân sự hùng mạnh, kiểm soát nhiều vùng thuộc địa và đặc biệt phụ thuộc lớn vào nguồn diêm tiêu từ Đông Nam Á - nguyên liệu chủ chốt làm thuốc súng đen.

Việt Nam khi đó có lợi thế lớn về trữ lượng diêm tiêu tự nhiên từ phân dơi, mặt hàng chiến lược có giá trị lên tới gần 0,4 kg vàng mỗi kg vào cuối thế kỷ XVII - XVIII.

Kỹ sư Vũ Đình Thanh có nhiều năm nghiên cứu về vũ khí quân sự. Ảnh: NVCC

Việc nắm giữ nguồn diêm tiêu được xem là một trong những yếu tố giúp Đại Việt đạt bước tiến sớm về hỏa khí. Từ thế kỷ XIV - XV, Đại Việt đã chế tạo và sử dụng súng thần công, súng hỏa mai “Giao Chỉ” nổi tiếng, vượt trước phương Tây hàng trăm năm.

Dựa trên dấu vết công nghệ còn lại và so sánh với hỏa khí châu Âu, kỹ sư Vũ Đình Thanh nhận định quân Tây Sơn đã tạo ra loại hỏa dược đặc biệt, có thể chứa thành phần phốt pho, cháy lâu và khó dập tắt.

Sử liệu nhà Nguyễn mô tả “hỏa hổ”, “hỏa cầu” với sức nóng dữ dội, còn ghi chép từ nhà Thanh cũng nhắc đến đặc trưng “nhanh như sấm chớp”. Những mô tả này được đối chiếu với hiện vật cho thấy khả năng hỏa khí Tây Sơn có tính năng vượt trội thời đó.

Mô tả vũ khí của hoàng đế Quang Trung theo nghiên cứu của kỹ sư Vũ Đình Thanh: Hỏa cầu phốt pho, hỏa hổ bắn ra hỗn hợp nhựa thông trộn phốt pho hoặc phốt pho nguyên chất, tự cháy và không thể dập tắt. Ảnh: NVCC

Kỹ sư Vũ Đình Thanh đã thử nghiệm thành phần hỏa dược Tây Sơn trong mô phỏng động cơ tên lửa, đăng ký sáng chế và được các chuyên gia vũ khí quốc tế thẩm định. Kết luận về khả năng sử dụng vũ khí phốt pho của quân Tây Sơn cũng được Thượng tướng Nguyễn Huy Hiệu kiểm tra và đánh giá là phù hợp với thực tế chiến trận.

Dù các giả thuyết trên cần thêm kiểm chứng khoa học, nghiên cứu của kỹ sư Vũ Đình Thanh mở ra góc nhìn mới về lịch sử thời Quang Trung - giai đoạn mà thành tựu khoa học, công nghệ quân sự của Đại Việt có thể đã phát triển mạnh hơn nhận thức thông thường.

Việc tiếp tục tìm hiểu, phục dựng và kiểm chứng các giá trị này được kỳ vọng góp phần khơi dậy niềm tự hào, tinh thần tự cường và sáng tạo của người Việt trong thời đại mới.

Nguồn: https://congluan.vn/giai-ma-suc-manh-vu-khi-dai-viet-thoi-vua-quang-trung-10321691.html