Giáo dục đổi mới

- Trong nhiệm kỳ qua, ngành giáo dục và đào tạo (GD&ĐT) đã để lại nhiều dấu ấn quan trọng: mạng lưới trường lớp được sắp xếp tinh gọn, cơ sở vật chất được đầu tư kiên cố, chất lượng giáo dục đại trà duy trì vững chắc, giáo dục mũi nhọn bứt phá, phong trào thi đua lan tỏa sâu rộng, chuyển đổi số trở thành phương thức vận hành. Những kết quả ấy là thành quả của sự lãnh đạo toàn diện của Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh, sự vào cuộc đồng bộ của cả hệ thống chính trị cùng nỗ lực bền bỉ của ngành giáo dục.

Lãnh đạo UBND tỉnh trao bằng khen cho đại diện các đơn vị trường học có thành tích xuất sắc

Thực hiện tinh thần Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XVII về đổi mới căn bản, toàn diện GD&ĐT, ngành giáo dục tỉnh đã xác định rõ đổi mới là nhiệm vụ trọng tâm. Trên cơ sở đó, toàn ngành đã chủ động đề ra giải pháp phù hợp với điều kiện địa phương như tổ chức lại mạng lưới, chuẩn hóa đội ngũ, xây dựng môi trường học đường an toàn, thân thiện, hạnh phúc. Trong từng hoạt động, ngành giáo dục luôn bám sát định hướng của tỉnh, đồng thời linh hoạt sáng tạo để biến chủ trương thành hành động, biến thách thức thành cơ hội.

Đổi mới quản lý, hoạt động

Trong giai đoạn 2020-2025, trước yêu cầu vừa triển khai Chương trình giáo dục phổ thông 2018, vừa bảo đảm an sinh trong bối cảnh dịch bệnh và thiếu hụt nhân lực, ngành GD&ĐT đã kiên trì triển khai các giải pháp đồng bộ từ đơn vị quản lý giáo dục đến các đơn vị, cơ sở giáo dục nhằm thực hiện hiệu quả các nhiệm vụ trọng tâm của từng năm học; sắp xếp, tinh gọn mạng lưới trường lớp theo hướng hợp lý và hiệu quả phù hợp với điều kiện thực tế của các địa phương, tỷ lệ kiên cố hóa trường học được nâng cao; cơ sở vật chất trang thiết bị dạy học không ngừng được đầu tư, cải tạo, bổ sung đáp ứng yêu cầu dạy học của Chương trình giáo dục phổ thông 2018. 

Đến năm học 2024 -2025, toàn tỉnh có 648 cơ sở giáo dục từ mầm non đến phổ thông, với quy mô hơn 211 nghìn học sinh và trên 20,5 nghìn cán bộ, giáo viên. Cùng đó, với hệ thống 84 trường dân tộc bán trú, gần 700 điểm trường phủ khắp thôn bản đã tạo điều kiện để con em đồng bào dân tộc thiểu số yên tâm học tập. Ngành đã triển khai đồng bộ các giải pháp huy động và duy trì sĩ số, đưa tỷ lệ trẻ trong độ tuổi đến lớp đạt gần 100%, chất lượng giáo dục các cấp học được duy trì và nâng cao, tỷ lệ tốt nghiệp THPT duy trì trên 99%, tỷ lệ học sinh trúng tuyển cao đẳng đại học hằng năm duy trì trên 30%; các hoạt động văn hóa văn nghệ thể thao được duy trì và nâng cao hiệu quả, chất lượng; công tác kiểm định chất lượng giáo dục và xây dựng, công nhận trường chuẩn quốc gia đạt nhiều thành tựu đáng ghi nhận: tỷ lệ trường đạt chuẩn quốc gia tăng đều qua từng năm, đến cuối nhiệm kỳ đạt 48,9% với 317 trường, tăng hơn 15% so với năm 2020.

Ông Hoàng Quốc Tuấn, Giám đốc Sở GD&ĐT cho biết: Để thực hiện đổi mới căn bản toàn diện giáo dục, ngành đã tích cực sắp xếp lại trường lớp, đội ngũ cán bộ. Các trường quy mô nhỏ được rà soát, quy hoạch, sáp nhập; cơ cấu giáo viên được cân đối lại theo bộ môn. Bên cạnh đó, ngành còn gắn đổi mới quản lý với đổi mới thi đua khen thưởng. Giai đoạn 2020–2025, hàng trăm tập thể và cá nhân điển hình tiên tiến được giới thiệu ở các cụm, khối thi đua. Các hội thi giáo viên giỏi, giáo viên chủ nhiệm giỏi diễn ra thường xuyên, qua đó công nhận hàng trăm nhà giáo tiêu biểu. Những “hạt nhân” này đã tạo sức lan tỏa đổi mới đến từng giờ lên lớp, từng hoạt động của tổ chuyên môn, biến phong trào thi đua thành động lực nâng cao chất lượng.

Điểm nổi bật là ngành chú trọng đưa chuyển đổi số trở thành một trụ cột quan trọng của đổi mới. Ngành đã xây dựng và kết nối cơ sở dữ liệu dùng chung, triển khai quản trị số trường học toàn diện, từ quản lý hồ sơ, thời khóa biểu, điểm danh đến sinh hoạt chuyên môn trực tuyến, kho học liệu số, kiểm tra đánh giá theo chuẩn mới. Trong thời gian dịch Covid-19, giải pháp dạy và học trực tuyến được áp dụng kịp thời, giúp học sinh không gián đoạn việc học. Sau dịch, chuyển đổi số không dừng ở hạ tầng Internet mà đã trở thành phương thức vận hành thường xuyên, mở đường cho việc ứng dụng trí tuệ nhân tạo và phân tích dữ liệu lớn trong quản lý và dạy học.

Cùng với đổi mới chuyên môn, ngành giáo dục tỉnh còn chú trọng triển khai phong trào thi đua, nổi bật là phong trào xây dựng “Trường học hạnh phúc” theo hướng thực chất. Các trường tập trung cải thiện cảnh quan sư phạm xanh – sạch – đẹp, thực hiện ba tiêu chí: yêu thương, an toàn, tôn trọng; tăng cường hoạt động trải nghiệm và giáo dục kỹ năng sống. Nhiều cơ sở đã trở thành mô hình tiêu biểu, góp phần định hình văn hóa học đường giàu bản sắc, giúp mỗi ngày đến trường thực sự là một ngày vui.

Ngoài ra, để đổi mới dạy học, ngành cũng khuyến khích nhà trường, giáo viên phát huy các sáng kiến, kinh nghiệm. Trong nhiệm kỳ, toàn ngành đã công nhận hơn 2.600 sáng kiến cấp cơ sở và hàng chục sáng kiến cấp tỉnh. Những sáng kiến ấy không chỉ dừng ở giấy tờ, mà được áp dụng trực tiếp trong quản lý, giảng dạy và học tập, từ cải tiến đồ dùng dạy học đến ứng dụng phần mềm quản lý, đổi mới phương pháp sư phạm. Đây là minh chứng rõ ràng cho việc phong trào thi đua đã vượt khỏi khuôn khổ danh hiệu, trở thành động lực cải tiến trong từng lớp học, từng hoạt động giáo dục.

Thành tựu bền vững, chất lượng khẳng định

Trên cơ sở đổi mới đồng bộ, chất lượng giáo dục đại trà được giữ vững và nâng cao. Ở bậc mầm non, tỷ lệ huy động trẻ mẫu giáo đạt trên 99%, 100% trẻ 5 tuổi hoàn thành chương trình, tạo nền tảng vững chắc cho bậc tiểu học. Ở bậc tiểu học, 99,8% học sinh hoàn thành chương trình lớp 5, toàn tỉnh duy trì phổ cập giáo dục tiểu học mức độ 3, mức cao nhất theo chuẩn quốc gia. Ở bậc THCS, tỷ lệ tốt nghiệp đạt 99,4%, phổ cập mức độ 2 giữ vững ở tất cả các xã, phường. Ở bậc THPT, tỷ lệ tốt nghiệp đạt 99,08%, điểm trung bình kỳ thi tốt nghiệp của tỉnh cao hơn mức trung bình toàn quốc.

Bên cạnh đó, giáo dục mũi nhọn tạo được bước bứt phá ấn tượng. Trong 5 năm, học sinh toàn tỉnh giành được hàng trăm giải học sinh giỏi quốc gia; riêng năm học 2024 - 2025 đạt 34 giải, kết quả cao nhất từ trước đến nay. Học sinh còn đoạt giải trong Cuộc thi Khoa học kỹ thuật quốc gia, cuộc thi “Học sinh, sinh viên với ý tưởng khởi nghiệp” toàn quốc, khẳng định năng lực sáng tạo và tinh thần hội nhập.

Những thành tựu về giáo dục mũi nhọn không chỉ phản ánh sự vươn lên chung của toàn ngành, mà còn được thể hiện rõ qua những đơn vị nòng cốt. Tiêu biểu như tại Trường THPT chuyên Chu Văn An, giai đoạn 2021–2025, học sinh nhà trường đã giành hàng trăm giải học sinh giỏi cấp tỉnh, hơn 30 giải quốc gia cùng nhiều giải thưởng cao ở các cuộc thi nghiên cứu khoa học kỹ thuật và khởi nghiệp. Đội ngũ giáo viên cũng khẳng định được năng lực khi có gần 150 sáng kiến, đề tài được Sở GD&ĐT công nhận, 12 sáng kiến được UBND tỉnh khen thưởng. Những kết quả ấy cho thấy sự đổi mới đã đi vào từng bài giảng, từng giờ học, góp phần tạo nên bước tiến chung của giáo dục mũi nhọn toàn tỉnh.

Không chỉ giữ vững chất lượng, ngành giáo dục tỉnh còn tạo được bước tiến rõ rệt nhờ nền tảng cơ sở vật chất với những phòng học kiên cố, những trường đạt chuẩn quốc gia ngày càng nhiều đã tạo môi trường học tập an toàn, khang trang cho hàng chục nghìn học sinh. Hệ thống công nghệ thông tin phủ khắp đã giúp nhiều trường chủ động ứng dụng tổ chức dạy học trực tuyến, kiểm tra đánh giá số hóa, quản trị nhà trường minh bạch, khoa học hơn. Nhiều trường học đã trở thành “điểm sáng” với mô hình lớp học thông minh, thư viện điện tử, phòng thí nghiệm hiện đại, từ đó góp phần trực tiếp nâng cao chất lượng dạy và học, giúp học sinh tự tin bước vào những sân chơi lớn trong và ngoài tỉnh.

Cùng với đó, công tác thi đua, khen thưởng trong nhiệm kỳ đã đi vào chiều sâu, gắn chặt với nhiệm vụ chuyên môn. Trong 5 năm, hơn 200 tập thể được công nhận danh hiệu Lao động xuất sắc, trên 1.500 cá nhân được tặng danh hiệu Chiến sĩ thi đua cơ sở; nhiều nhà giáo vinh dự được phong tặng danh hiệu Nhà giáo ưu tú; nhiều tập thể được Chính phủ, Bộ GD&ĐT, UBND tỉnh tặng cờ thi đua. 

Một điểm đáng ghi nhận khác là việc ngành giáo dục tỉnh không chỉ chú trọng tri thức mà còn coi trọng thể chất, kỹ năng sống và giá trị sống. Các phong trào thể thao học đường, Hội khỏe Phù Đổng, các cuộc thi khoa học kỹ thuật, khởi nghiệp, văn nghệ đã trở thành sân chơi lớn, thu hút hàng chục nghìn học sinh tham gia. Tổ chức thành công hội khỏe Phù đổng cấp tỉnh năm 2020, 2024, đại hội thể dục thể thao ngành giáo dục đào tạo 2023, 2025. Tiêu biểu: năm 2024, Hội khỏe Phù Đổng tỉnh lần thứ XI quy tụ hơn 12.000 vận động viên, với 1.747 huy chương được trao. Những hoạt động ấy vừa rèn luyện sức khỏe, vừa khơi dậy tinh thần sáng tạo, khả năng làm việc nhóm, bản lĩnh hội nhập, những phẩm chất cần thiết của công dân trong thời kỳ mới; tham dự hội khỏe Phù Đổng toàn quốc và giải thể thao học sinh sinh viên toàn quốc thu được nhiều thành tích xuất sắc, nằm trong top 20 tỉnh dẫn đầu cả nước.

Nhìn lại nhiệm kỳ 2020–2025, ngành giáo dục tỉnh đã tạo được nền tảng chắc chắn với mạng lưới trường lớp hợp lý, đội ngũ nhà giáo không ngừng trưởng thành, chất lượng đại trà giữ vững, giáo dục mũi nhọn khẳng định được vị trí. Từ nền tảng ấy, toàn ngành bước vào giai đoạn 2025–2030 với tâm thế chủ động, tiếp tục đổi mới quản lý, đẩy mạnh chuyển đổi số, chú trọng giáo dục vùng đồng bào dân tộc thiểu số, để mỗi bước đi đều gắn với sự phát triển bền vững của quê hương.

Nguồn: https://baolangson.vn/giao-duc-doi-moi-phat-trien-5058548.html