Hoàn thiện khung pháp lý về tiếp công dân, khiếu nại và tố cáo

(Chinhphu.vn) - Dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tiếp công dân, Luật Khiếu nại và Luật Tố cáo nhận được nhiều ý kiến đóng góp mang tính xây dựng, phản ánh sự quan tâm, trách nhiệm và kỳ vọng lớn vào việc nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước trong tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người dân.

Tổng Thanh tra Chính phủ Đoàn Hồng Phong giải trình các vấn đề đại biểu nêu.

Tiếp công dân trực tuyến và yêu cầu bảo đảm an toàn, bảo mật

Chiều 5/12, Quốc hội thảo luận tại hội trường về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tiếp công dân, Luật Khiếu nại và Luật Tố cáo. Các đại biểu đánh giá cao công tác chuẩn bị, cho rằng dự án luật đã quán triệt đầy đủ chủ trương, đường lối của Đảng, đồng thời thể chế hóa các yêu cầu, nhiệm vụ đặt ra tại Nghị quyết số 27, Nghị quyết số 28 và những kết luận có liên quan của Bộ Chính trị và Ban Bí thư.

Tại phiên thảo luận, đa số đại biểu Quốc hội cho rằng việc sửa đổi, bổ sung một số điều của ba luật hiện hành là cần thiết nhằm đáp ứng yêu cầu thực tiễn, góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước trong công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người dân.

Giải trình, làm rõ các nội dung đại biểu quan tâm, Tổng Thanh tra Chính phủ Đoàn Hồng Phong nêu rõ nhiều nhóm vấn đề lớn. Về hình thức tiếp công dân trực tuyến, đa số đại biểu tán thành bổ sung quy định này và đề nghị xác định rõ các trường hợp áp dụng, xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia về tiếp công dân, chuẩn hóa quy trình tổ chức, bảo đảm an toàn, bảo mật và lưu trữ thông tin. Cơ quan soạn thảo thống nhất và sẽ thể hiện chi tiết tại nghị định của Chính phủ hướng dẫn thi hành luật.

Về trách nhiệm của người đứng đầu, chủ thể tiếp công dân và mô hình tổ chức tiếp công dân ở cấp xã, một số đại biểu đề nghị cho phép ủy quyền cho cấp phó và thành lập Ban tiếp công dân ở cấp xã. Cơ quan soạn thảo cho biết dự thảo luật tiếp tục kế thừa quy định hiện hành, không cho phép ủy quyền nhằm bảo đảm trách nhiệm trực tiếp của người đứng đầu theo đúng tinh thần Chỉ thị 35 và Kết luận 107 của Bộ Chính trị. 

Đồng thời, pháp luật hiện hành đã quy định đầy đủ chủ thể tiếp công dân tại các cấp và các tổ chức có liên quan. Để tránh phát sinh tổ chức mới, phù hợp chủ trương tinh gọn bộ máy, dự thảo không bổ sung mô hình Ban tiếp công dân cấp xã mà bố trí bộ phận công chức thuộc đơn vị phù hợp của UBND cấp xã đảm nhiệm nhiệm vụ tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo.

Về đình chỉ giải quyết khiếu nại, có ý kiến đề nghị bổ sung trường hợp người khiếu nại được triệu tập nhiều lần để đối thoại nhưng không đến. Cơ quan soạn thảo cho rằng việc đình chỉ trong trường hợp này có thể ảnh hưởng đến quyền lợi chính đáng của người khiếu nại trong khi cơ quan hành chính vẫn phải thực hiện trách nhiệm giải quyết, vì vậy đề nghị giữ nguyên quy định như dự thảo. Riêng đề xuất của đại biểu Trần Văn Tuấn (Đoàn Bắc Ninh) liên quan đình chỉ giải quyết khiếu nại trong trường hợp bất khả kháng, cơ quan soạn thảo cho biết sẽ tiếp thu và cụ thể hóa trong nghị định hướng dẫn.

Đối với tổ chức tiếp công dân của Hội đồng nhân dân, đại biểu Hoàng Anh Công (Đoàn Thái Nguyên) đề nghị rà soát để bảo đảm thống nhất với Luật Tổ chức chính quyền địa phương. Cơ quan soạn thảo cho biết sẽ điều chỉnh khoản 2 điều 22 của dự thảo để phù hợp các quy định liên quan.

Về bảo vệ người tố cáo, một số đại biểu đề nghị sửa đổi, bổ sung quy định tại Điều 47 Luật Tố cáo nhằm bảo đảm thống nhất với Quy định 231 của Bộ Chính trị. Sau rà soát, cơ quan soạn thảo khẳng định Luật Tố cáo hiện hành đã quy định đầy đủ các nội dung bảo vệ người tố cáo, bao gồm bảo vệ thông tin, vị trí việc làm và tính mạng, cùng cơ chế xử lý hành vi trả thù. Do phạm vi, đối tượng bảo vệ đã phù hợp Quy định 231 nên đề nghị giữ nguyên quy định hiện hành.

Đối với các nội dung khác đại biểu nêu, cơ quan chủ trì soạn thảo sẽ tiếp tục phối hợp Ủy ban Dân nguyện và các cơ quan của Quốc hội nghiên cứu, tiếp thu, hoàn thiện, bảo đảm thể chế hóa đầy đủ chủ trương của Đảng và phù hợp hệ thống pháp luật hiện hành, đáp ứng yêu cầu thực tiễn.

Đề nghị tiếp thu, chỉnh lý toàn diện để hoàn thiện dự thảo luật

Kết luận phiên thảo luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương cho biết đã có 58 lượt đại biểu phát biểu tại tổ và hội trường. Phó Chủ tịch Quốc hội đánh giá cao không khí thảo luận sôi nổi, ý kiến có cơ sở chính trị, pháp lý rõ ràng và thể hiện tinh thần trách nhiệm cao của đại biểu Quốc hội đối với dự án luật. Tổng Thanh tra Chính phủ đã trực tiếp giải trình nhiều vấn đề lớn, làm rõ nội dung đại biểu quan tâm.

Theo Phó Chủ tịch Quốc hội, đa số ý kiến nhất trí với sự cần thiết sửa đổi luật và tán thành nhiều nội dung của dự thảo, đồng thời đề nghị tiếp tục nghiên cứu, làm rõ các vấn đề như nguyên tắc bảo mật trong tiếp công dân trực tuyến, liên thông dữ liệu tiếp công dân và giải quyết khiếu nại, tố cáo, quy định về đình chỉ và tạm đình chỉ trong trường hợp bất khả kháng hoặc trở ngại khách quan, thời hạn đình chỉ tối đa, cũng như rà soát thẩm quyền giải quyết khiếu nại hành chính lần đầu của Chủ tịch UBND các cấp. 

Việc bảo vệ người tố cáo và phạm vi bảo vệ cũng cần được xem xét bảo đảm thống nhất giữa quy định của Đảng và pháp luật Nhà nước.

Phó Chủ tịch Quốc hội cho biết Tổng Thư ký Quốc hội sẽ tổng hợp toàn bộ ý kiến gửi đến các đại biểu và cơ quan hữu quan. Đồng thời đề nghị Chính phủ chỉ đạo Thanh tra Chính phủ chủ trì, phối hợp các bộ, ngành và Thường trực Ủy ban Dân nguyện và Giám sát nghiên cứu, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo luật, giải trình đầy đủ các ý kiến nêu tại thảo luận tổ và hội trường. 

Trên cơ sở báo cáo của Thường trực Ủy ban Dân nguyện và Giám sát và ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Thanh tra Chính phủ phối hợp hoàn thiện dự thảo, bảo đảm chất lượng, tiếp thu đầy đủ, giải trình thuyết phục, tạo sự đồng thuận cao trước khi trình Quốc hội xem xét, thông qua.

Hải Liên

Nguồn: https://baochinhphu.vn/hoan-thien-khung-phap-ly-ve-tiep-cong-dan-khieu-nai-va-to-cao-102251205170417066.htm