Loại lúa đặc hữu
Hiện, nông dân xã Tri Tôn, nhất là đồng bào Khmer đang bước vào cao điểm thu hoạch lúa Nàng Nhen. Dù năng suất không cao, bình quân chỉ đạt khoảng 450 - 500 kg/công, nhưng giá bán từ 15.000 -18.000 đồng/kg, cao gần 3 lần so với lúa ngắn ngày nên nông dân vẫn có lợi nhuận từ 3 - 4 triệu đồng/công. Ông Chau Âm - nông dân ấp Tô Thuận cho biết, lúa Nàng Nhen cho hạt gạo rất thơm, trắng đẹp, cơm hơi dẻo. “Có năm, lúa mới trổ đã có người đến đặt tiền cọc. Năm nay, gia đình tôi chỉ trồng khoảng 2 công để dành ăn. Năng suất giảm dần nên tôi trồng ít”, ông Chau Âm chia sẻ.
Nông dân thu hoạch lúa Nàng Nhen. Ảnh: ĐỨC TOÀN
Nhờ địa hình bán sơn địa, có vùng đất không ngập lũ, kết cấu đất pha cát bao quanh chân núi nên xã Tri Tôn phù hợp với giống lúa Nàng Nhen. Theo nhiều nông dân, giống lúa này có khả năng chịu hạn tốt, ít sâu bệnh. Tuy nhiên, do hoàn toàn phụ thuộc vào nguồn nước mưa tự nhiên nên mỗi năm lúa chỉ sản xuất được 1 vụ. Theo tập quán canh tác, nông dân gieo mạ vào khoảng tháng 7, khi mùa mưa ổn định; sau 25 - 30 ngày thì nhổ mạ cấy. Thời gian sinh trưởng kéo dài khoảng 6 tháng, thu hoạch trước tết Nguyên đán.
Lúa Nàng Nhen được đánh giá là nông sản sạch do nông dân hạn chế sử dụng phân thuốc hóa học, chủ yếu dùng phân bò. Phân được trộn đều vào đất sau nhiều lần cày bừa, tạo lớp “hồ” dày trên mặt ruộng, giúp giữ nước, giữ dinh dưỡng và hạn chế rửa trôi khi mưa lớn. Nhờ đó cây lúa phát triển ổn định, cho hạt gạo thơm tự nhiên, sạch và an toàn.
Đậm giá trị văn hóa
Điều đặc biệt làm nên thương hiệu lúa Nàng Nhen là để lâu không mất mùi, không mối mọt, mủn nát, ố vàng; nấu cơm thơm lừng, ăn không ngán. Theo ông Chau Phi - nông dân ấp Tô Thuận, trồng lúa Nàng Nhen cực công ở khâu làm đất và cấy, nhưng bù lại nhẹ công chăm sóc. “Khi chín, nếu cây lúa bị ngã thì cắt thủ công, phơi bó vài ngày rồi mới đập. Rơm rạ cũng tận dụng nuôi bò, không bỏ phí gì”, ông Chau Phi chia sẻ.
Theo thống kê, vụ mùa năm nay, toàn xã Tri Tôn chỉ xuống giống khoảng 12ha lúa Nàng Nhen, bình quân mỗi hộ canh tác từ 0,5 - 2,5 công. Phần lớn sản lượng được bà con giữ lại làm lương thực cho gia đình, rất ít bán ra thị trường.
Chủ tịch Hội Nông dân xã Tri Tôn Lâm Hữu Hạnh cho biết: “Lúa Nàng Nhen không chỉ là cây trồng truyền thống mà còn mang giá trị văn hóa của đồng bào Khmer. Diện tích canh tác hiện không nhiều, chủ yếu phục vụ nhu cầu gia đình. Thời gian tới, địa phương sẽ tiếp tục tuyên truyền, vận động bà con giữ gìn giống lúa quý này, từng bước nâng cao giá trị để gắn với sản phẩm đặc trưng”.
Theo ông Lê Văn Vũ - kỹ thuật viên Trạm Kỹ thuật Nông nghiệp khu vực Tri Tôn, để khôi phục và phát triển lúa Nàng Nhen trên địa bàn, cần xây dựng thị trường đầu ra ổn định, thông qua hợp đồng bao tiêu với giá cả hợp lý. Đồng thời, quy hoạch vùng sản xuất tập trung, đảm bảo chất lượng đồng đều. Khi đầu ra ổn định, lợi nhuận được nâng cao, giống lúa đặc sản này sẽ có cơ hội hồi sinh bền vững.
Giữa nhịp sống hiện đại, lúa Nàng Nhen vẫn được đồng bào Khmer xã Tri Tôn gìn giữ như một phần bản sắc văn hóa, góp phần tạo nên hương vị rất riêng cho vùng đất Bảy Núi.
ĐỨC TOÀN
Nguồn: https://baoangiang.com.vn/huong-lua-nang-nhen-a471295.html
Bình luận (0)