Iraq giữ lại hàng trăm cố vấn quân sự Mỹ giúp chống lại IS

Năm ngoái, Washington và Baghdad đã đồng ý chấm dứt liên minh do Mỹ đứng đầu chống IS ở Iraq vào tháng 9 này, đồng thời rút quân đội Hoa Kỳ khỏi một số căn cứ nơi họ đã đồn trú.

Thủ tướng Iraq Mohammed Shia al-Sudani phát biểu với các nhà báo ở Baghdad rằng các cố vấn quân sự và nhân viên hỗ trợ của Mỹ hiện đang đồn trú tại căn cứ không quân Ain al-Asad ở miền tây Iraq, một căn cứ gần sân bay Baghdad, và căn cứ không quân al-Harir ở miền bắc Iraq.

Thủ tướng Iraq Mohammed Shia al-Sudani phát biểu trước cuộc vận động bầu cử quốc hội tại Mosul. Ảnh: UK Media

Thủ tướng Al-Sudani lưu ý rằng thỏa thuận ban đầu quy định quân đội Mỹ phải rút toàn bộ khỏi căn cứ Ain al-Asad vào tháng 9. Tuy nhiên, "những diễn biến ở Syria đòi hỏi phải duy trì một đơn vị nhỏ gồm từ 250 đến 350 cố vấn và nhân viên an ninh tại căn cứ này".

Ông cho biết họ sẽ hợp tác để hỗ trợ hoạt động giám sát và phối hợp chống IS với căn cứ al-Tanf ở Syria. Ông nói thêm rằng các căn cứ khác của Mỹ đang chứng kiến "sự cắt giảm dần dần" về nhân sự và hoạt động.

Sau khi cựu Tổng thống Syria Bashar Assad bị lật đổ trong cuộc tấn công của quân nổi dậy vào tháng 12, người dân Iraq lo ngại IS sẽ trỗi dậy lợi dụng khoảng trống an ninh và vũ khí mà quân đội Syria trước đây bỏ lại.

Thủ tướng Al-Sudani khẳng định rằng nhóm cực đoan này, vốn đã chiếm giữ nhiều vùng lãnh thổ rộng lớn ở Iraq và Syria cách đây một thập kỷ, “không còn là mối đe dọa đáng kể ở Iraq nữa”.

Iraq đã tìm cách cân bằng mối quan hệ với Mỹ và quốc gia láng giềng Iran và tránh bị kéo vào các cuộc xung đột khu vực, một chính sách mà thủ tướng cho biết ông sẽ tiếp tục.

Cố vấn quân sự Mỹ trao đổi cùng Tham mưu trưởng Iraq trong một chuyến thị sát. Ảnh: CJTF-OIR

“Chúng tôi đặt Iraq lên hàng đầu, và chúng tôi không muốn làm đại diện cho bất kỳ ai. Iraq sẽ không trở thành chiến trường cho các cuộc xung đột.”, Thủ tướng Iraq nói.

Cùng lúc đó, Thủ tướng al-Sudani thúc giục Mỹ quay lại đàm phán với Iran , mô tả cách tiếp cận "gây sức ép tối đa" của chính quyền Trump nhằm hạn chế ảnh hưởng của Iran là phản tác dụng.

“Iran là một quốc gia quan trọng và có ảnh hưởng cần phải được đối xử tôn trọng và thông qua đối thoại trực tiếp”, Thủ tướng Iraq cho biết.

Đã có những căng thẳng giữa Baghdad và Washington về sự hiện diện của các lực lượng dân quân được Iran hậu thuẫn tại Iraq. Lực lượng Động viên Nhân dân (PMF), một liên minh dân quân được thành lập để chống lại IS, chính thức được đặt dưới sự kiểm soát của quân đội Iraq vào năm 2016, nhưng trên thực tế vẫn hoạt động với quyền tự chủ đáng kể.

Quốc hội Iraq đã xem xét luật pháp nhằm củng cố mối quan hệ giữa quân đội và PMF, gây ra sự phản đối từ Washington. Theo kế hoạch, Iraq sẽ ban hành một số luật mới có thể thông qua việc giải giáp vũ khí để đổi lấy việc PMF sẽ tham gia chính phủ như một chính đảng.

Iraq đang chuẩn bị cho cuộc bầu cử quốc hội vào tháng tới để quyết định ai sẽ là người tiếp tục phục vụ nhiệm kỳ thứ hai. Thủ tướng Iraq cho biết: "Các phe phái vũ trang đã chuyển đổi thành các thực thể chính trị có quyền hiến định để tham gia" vào các cuộc bầu cử đó.