Khi “3 nhà” chung tay

Hiệu quả mô hình đào tạo trong doanh nghiệp

Theo báo cáo của Sở Giáo dục và Đào tạo, hiện toàn tỉnh có 112 cơ sở giáo dục nghề nghiệp gồm: 31 trường cao đẳng, 35 trường trung cấp, 28 trung tâm và 11 cơ sở khác, đáp ứng nhu cầu học nghề đa dạng. Trong giai đoạn 2021-2025, Bắc Ninh đã đạt nhiều kết quả nổi bật trong công tác đào tạo và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực. Nhờ vậy, tỷ lệ lao động qua đào tạo toàn tỉnh hiện đạt 80%; trong đó, tỷ lệ qua đào tạo có bằng cấp, chứng chỉ đạt 35,9%.

Dây chuyền sản xuất tại Công ty cổ phần IL - Sung Tech.

Để có được kết quả này, một trong những giải pháp quan trọng đang được ngành giáo dục và các ngành liên quan quan tâm triển khai là liên kết với doanh nghiệp trong đào tạo. Hiện nay, việc hình thành các mô hình như: “1+1+1” (1 năm học lý thuyết trong nhà trường, 1 năm thực hành kỹ năng trong doanh nghiệp, 1 năm vào vị trí thực tập tại doanh nghiệp); “50 - 50” (thời gian học lý thuyết tại trường là 50%; 50% thời gian còn lại thực hành tại doanh nghiệp); đào tạo theo đơn đặt hàng… đã đáp ứng nhu cầu nhân lực chất lượng cao cho các tập đoàn lớn như Samsung, Canon, Foxconn.

Bên cạnh đầu tư nâng cấp cơ sở vật chất để đáp ứng nhu cầu nhân lực phù hợp cho doanh nghiệp, hằng năm, Trường Cao đẳng Công nghệ Việt - Hàn Bắc Giang chủ động rà soát, chỉnh sửa, bổ sung chương trình, giáo trình đào tạo. Ông Nguyễn Công Thông, Hiệu trưởng nhà trường cho biết: Hiện trường đào tạo 4 ngành trọng điểm, chất lượng cao (điện công nghiệp, điện tử công nghiệp, cắt gọt kim loại, công nghệ thông tin). Nhằm tạo cơ hội trải nghiệm, giúp các em thuận lợi hơn khi tìm kiếm việc làm sau tốt nghiệp, những năm gần đây, trường triển khai hợp tác với nhiều doanh nghiệp trong và ngoài tỉnh với các mô hình liên kết đa dạng; bảo đảm tổ chức cho 100% sinh viên năm cuối được thực hành, thực tập trong dây chuyền sản xuất. Kết quả tích cực, tỷ lệ sinh viên có việc làm đúng ngành nghề đào tạo tại trường đạt hơn 93,5%; mức lương bình quân từ 12-20 triệu đồng/người/tháng.

Hiện nay, việc hình thành các mô hình như: “1+1+1” (1 năm học lý thuyết trong nhà trường, 1 năm thực hành kỹ năng trong doanh nghiệp, 1 năm vào vị trí thực tập tại doanh nghiệp); “50 - 50” (thời gian học lý thuyết tại trường là 50%; 50% thời gian còn lại thực hành tại doanh nghiệp); đào tạo theo đơn đặt hàng… đã đáp ứng nhu cầu nhân lực chất lượng cao cho các tập đoàn lớn như Samsung, Canon, Foxconn.

“Cùng với sự đồng hành của các thầy cô trong trường, khi thực tập tại Công ty trách nhiệm hữu hạn Hana Micron Vina (Khu công nghiệp Vân Trung), chúng tôi được bộ phận chuyên môn tận tình hướng dẫn, giúp làm quen với máy móc, đào tạo những kỹ năng cơ bản để nhanh chóng bắt nhịp với dây chuyền sản xuất hiện đại. Cuối năm 2024, sau khi tốt nghiệp, tôi nộp hồ sơ ứng tuyển và được nhận vào làm tại đây. Hiện mỗi tháng, thu nhập của tôi đạt 15 triệu đồng”, chị Nguyễn Thị Hằng (sinh năm 2003), cựu sinh viên ngành công nghệ thông tin nhà trường chia sẻ.

Hoạt động từ năm 2022, Công ty cổ phần IL - Sung Tech (Cụm công nghiệp Hạp Lĩnh, phường Hạp Lĩnh) - một thành viên của SMP Holdings, chuyên lắp ráp linh kiện điện tử hiện tạo việc làm cho khoảng 1,5 nghìn công nhân. Với chiến lược thu hút, phát triển nguồn nhân lực bền vững, nhất là lao động có trình độ, bằng cấp, công ty chú trọng hợp tác với nhiều trường đại học, cao đẳng trong và ngoài tỉnh Bắc Ninh để nhân rộng các mô hình hợp tác đào tạo, thực hành tại doanh nghiệp. Trong năm 2024, công ty đã đón hơn 2,5 nghìn sinh viên tới thực tập, thực hành tại doanh nghiệp.

Cụ thể hóa chính sách, nhân rộng các mô hình liên kết

Theo ông Đoàn Xuân Thanh, Phó Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo, bên cạnh những kết quả đạt được, việc tuyển sinh đang mất cân đối. Giai đoạn 2021-2025, các cơ sở giáo dục nghề nghiệp tuyển sinh gần 538 nghìn người; tốt nghiệp hơn 455,7 nghìn người. Tuy nhiên, trình độ cao đẳng, trung cấp mới chỉ đạt 12-15%, chủ yếu vẫn là sơ cấp và dạy nghề dưới 3 tháng. Cơ sở giáo dục nghề nghiệp tư thục (70 cơ sở) còn hạn chế về cơ sở vật chất, nhiều nơi phải thuê trụ sở, thiếu xưởng thực hành đạt chuẩn; một bộ phận nhà giáo chưa đáp ứng yêu cầu thực tiễn. Đặc biệt, việc liên kết “3 nhà” trong triển khai hoạt động giáo dục nghề nghiệp, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực trên thực tế vẫn còn nhiều khó khăn, thách thức.

Khung pháp lý về vai trò, trách nhiệm và quyền lợi của doanh nghiệp trong hoạt động giáo dục nghề nghiệp đã được quy định tại Bộ luật Lao động, Luật Giáo dục nghề nghiệp, các nghị quyết của Quốc hội, nghị định của Chính phủ. Thế nhưng nhiều chính sách chưa được cụ thể hóa, áp dụng vào thực tiễn. Sự tham gia của doanh nghiệp nhìn chung chưa sâu rộng, thiếu cơ chế ràng buộc trách nhiệm nên hiệu quả hợp tác không đồng đều. Một số cơ sở giáo dục nghề nghiệp và doanh nghiệp mới dừng ở mức ký kết biên bản, chưa cam kết dài hạn. Các doanh nghiệp quy mô nhỏ, vừa chủ yếu gia công, lắp ráp sản phẩm nên phần lớn sử dụng lao động phổ thông, chưa quan tâm đầu tư cho hoạt động đào tạo.

Phát huy vai trò cầu nối giữa doanh nghiệp và trường nghề, Trung tâm Dịch vụ việc làm Bắc Ninh số 1 (thuộc Sở Nội vụ) đã ký biên bản ghi nhớ thỏa thuận cung ứng lao động với nhiều trường nghề và doanh nghiệp.

Liên kết đào tạo theo địa chỉ, gắn kết trường nghề và doanh nghiệp được xem là giải pháp quan trọng để đáp ứng nhu cầu thị trường lao động, nhất là nguồn nhân lực chất lượng cao. Để hoạt động này phát huy hiệu quả, thời gian tới, ngành giáo dục tập trung rà soát, sắp xếp, quy hoạch mạng lưới cơ sở giáo dục nghề nghiệp, bảo đảm phù hợp với tình hình thực tế; đổi mới hoạt động đào tạo theo hướng hiện đại, hội nhập quốc tế, đáp ứng phù hợp nhu cầu của thị trường. Đặc biệt, đẩy mạnh tuyên truyền để định hướng, khuyến khích và hỗ trợ doanh nghiệp lựa chọn mô hình liên kết đào tạo phù hợp; đồng thời, có cơ chế ràng buộc trách nhiệm của doanh nghiệp, nhất là chính sách tuyển dụng. Có như vậy, giáo dục nghề nghiệp mới thực sự là khâu đột phá trong phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, phục vụ chiến lược công nghiệp hóa và hội nhập của tỉnh trong giai đoạn mới.

Bài, ảnh: Tường Vi

Ông Trần Văn Hà, Phó Giám đốc Sở Nội vụ: Hiện đại hóa hệ thống thông tin thị trường lao động, mở rộng kết nối cung - cầu

Trong bối cảnh cạnh tranh lao động gay gắt, để đáp ứng nhu cầu của doanh nghiệp, phù hợp cả về ngành nghề, trình độ, ngành Nội vụ tích cực tham mưu các giải pháp, chủ động phối hợp với các ngành liên quan để hiện đại hóa hệ thống thông tin thị trường lao động, mở rộng kết nối cung- cầu trong phạm vi toàn quốc. Theo đó, tập trung xây dựng, triển khai giải pháp để số hóa, cập nhật thông tin dữ liệu về doanh nghiệp, người lao động; lưu trữ và quản lý dữ liệu tập trung theo cấp tỉnh, cấp vùng và trung ương; có sự kết nối, chia sẻ với cơ sở dữ liệu dân cư, đăng ký doanh nghiệp, bảo hiểm xã hội... Từ đó, làm tốt công tác thu thập, dự báo, phân tích thông tin, kết nối cung - cầu, đáp ứng kịp thời xu thế của thị trường lao động. Hỗ trợ các doanh nghiệp có nhu cầu tuyển dụng lao động kết nối với các đơn vị hoạt động dịch vụ việc làm uy tín, chất lượng, đáp ứng kịp thời, phù hợp nhu cầu nhân lực của doanh nghiệp.

Bà Nguyễn Thị Hồng, Hiệu trưởng Trường Cao đẳng Miền núi Bắc Giang: Đánh giá đúng năng lực bản thân để chọn nghề phù hợp

Thực tế hiện nay, thị trường đòi hỏi người lao động đáp ứng yêu cầu ở các vị trí phù hợp chứ không chỉ nhìn vào bằng cấp. Tại Trường Cao đẳng Miền núi Bắc Giang, tổng quy mô tuyển sinh hằng năm của nhà trường khoảng 1 nghìn học sinh, sinh viên. Kết quả tích cực khi bình quân mỗi năm có 70-80% học sinh tốt nghiệp có việc làm, nhiều em được tuyển dụng tại doanh nghiệp đã thực tập trước đó. Vì vậy, ngoài mục tiêu nâng cao chất lượng đào tạo, nhà trường tăng cường liên kết với doanh nghiệp, tạo đầu ra thuận lợi cho học sinh, sinh viên. Phối hợp tích cực với các trường trung học cơ sở, trung học phổ thông đẩy mạnh hoạt động tư vấn, định hướng, giúp các em có cơ sở chọn nghề đúng đắn.

Bà Nguyễn Thị Ly, Trưởng Phòng Hành chính Nhân sự, Công ty trách nhiệm hữu hạn Sung Woo Vina: Chính sách của tỉnh giúp doanh nghiệp bảo đảm nguồn nhân lực sản xuất kinh doanh

Công ty trách nhiệm hữu hạn Sung Woo Vina là doanh nghiệp vốn đầu tư nước ngoài, ngành nghề chính là sản xuất linh kiện điện tử, luôn cần số lượng lớn lao động phổ thông và công nhân lao động có tay nghề cao.

Đến đầu tư tại địa bàn tỉnh Bắc Ninh, thời gian qua, Công ty không chỉ được hưởng chính sách thu hút đầu tư mà còn nhận được sự quan tâm tạo điều kiện của tỉnh về phát triển nguồn nhân lực. Bắc Ninh quan tâm chăm lo đời sống người lao động thông qua các chính sách về nhà ở, y tế, giáo dục, văn hóa và hỗ trợ phòng, chống dịch bệnh. Công ty trách nhiệm hữu hạn Sung Woo Vina đã hợp tác chặt chẽ với Trường Cao đẳng Công nghiệp Bắc Ninh trong việc đào tạo nghề.

Theo đó, Công ty “đặt hàng” với trường và tham gia vào quy trình đào tạo để bảo đảm người học ra có trình độ gần với yêu cầu. Lao động đã được thực hành tại Công ty, quen với các quy định, quy trình công việc nên khi vào làm việc chính thức sẽ nhanh chóng thích nghi, bắt nhịp với yêu cầu của doanh nghiệp, giúp tăng năng suất, giảm thời gian, chi phí đào tạo lại. Với lực lượng lao động có tay nghề cao, kỹ năng tốt giúp giảm tỷ lệ sản phẩm hỏng, hoặc cần sửa lỗi, công ty có khả năng đáp ứng đơn hàng cao hơn.

Thanh Hương - Đỗ Quyên (thực hiện)

Nguồn: https://baobacninhtv.vn/khi-3-nha-chung-tay-postid427679.bbg