Kiến tạo môi trường xuất nhập khẩu hiện đại

Trong bối cảnh đất nước đang đẩy mạnh chuyển đổi số, phát triển kinh tế tư nhân và hội nhập quốc tế sâu rộng, Chi cục Hải quan khu vực VIII đang ngày càng khẳng định vai trò tiên phong trong cải cách, hiện đại hóa hoạt động quản lý nhà nước về hải quan. Với tinh thần đổi mới, sáng tạo, chủ động đồng hành cùng doanh nghiệp, Chi cục đã và đang kiến tạo môi trường xuất nhập khẩu (XNK) hiện đại, minh bạch, hiệu quả, góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế bền vững của tỉnh Quảng Ninh và cả nước.

Hiện đại hóa toàn diện quy trình nghiệp vụ

Hải quan cửa khẩu quốc tế Móng Cái hỗ trợ doanh nghiệp thực hiện các thủ tục hải quan.

Xác định chuyển đổi số không chỉ là yêu cầu tất yếu mà còn là cơ hội để nâng cao năng lực quản lý, hiệu quả phục vụ doanh nghiệp và người dân, mọi hoạt động của Chi cục Hải quan khu vực VIII đều được triển khai theo hướng “lấy doanh nghiệp làm trung tâm phục vụ”, vừa bảo đảm quản lý chặt chẽ, vừa tạo thuận lợi tối đa cho hoạt động XNK.

Theo đánh giá, rà soát của Cục Hải quan Việt Nam, Chi cục Hải quan khu vực VIII đã có bước tiến rõ rệt trong ứng dụng công nghệ thông tin và cải cách hành chính. Hệ thống quản lý văn bản điện tử, ứng dụng “Vietnam Customs Data” và hệ thống kết nối AIS với Emanifest đã được triển khai hiệu quả, phục vụ giám sát trên 2.800 lượt tàu biển xuất, nhập cảnh. Đặc biệt, chức năng tự động phân công công chức kiểm tra hồ sơ trên hệ thống VNACCS/VCIS (thông quan tự động) đã được triển khai đến tất cả các đơn vị thuộc khu vực VIII, giúp nâng cao tính minh bạch, giảm thời gian xử lý và hạn chế tối đa sự can thiệp thủ công. Hiện toàn bộ hồ sơ, văn bản đều được xử lý điện tử, ký số với gần 160.000 tờ khai được tiếp nhận và xử lý thông suốt qua hệ thống VNACCS/VCIS; hơn 20 phần mềm vệ tinh phục vụ khai báo, thủ tục hải quan của doanh nghiệp hoạt động ổn định. Tất cả các thủ tục hành chính đều được thực hiện qua dịch vụ công trực tuyến mức độ 3 và 4, đảm bảo quy trình minh bạch, chính xác, nhanh chóng.

Lãnh đạo phòng CNTT (Chi cục Hải quan khu vực VIII) hướng dẫn doanh nghiệp tra cứu trực tuyến thông tin tờ khai XNK trên hệ thống phần mềm.

Không dừng lại ở việc số hóa quy trình nội bộ, Chi cục Hải quan khu vực VIII còn tập trung phát triển các sản phẩm đổi mới sáng tạo, phục vụ trực tiếp cộng đồng doanh nghiệp. Từ tháng 7/2025, đơn vị đã chính thức đưa vào vận hành sản phẩm tra cứu trực tuyến thông tin tờ khai XNK, cho phép doanh nghiệp theo dõi, cập nhật tiến trình giải quyết tờ khai mọi lúc, mọi nơi, trên mọi thiết bị có kết nối Internet. Đây là bước đột phá quan trọng, thể hiện tinh thần chủ động nghiên cứu, ứng dụng công nghệ của đơn vị trong thực hiện Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị.

Ông Phùng Kỳ Luân, Tổng Giám đốc của Công ty Tonly Việt Nam cho biết: Công ty Tonly chủ yếu sản xuất các sản phẩm điện tử thông minh như loa, tai nghe, camera,.. và các dòng sản phẩm điện tử mới (gimbal chống rung cho điện thoại, kính thực tế ảo (VR), thiết bị trò chơi trong nhà...). Các sản phẩm điện tử luôn thay đổi liên tục, tên gọi linh kiện điện tử cũng thay đổi với nhiều công nghệ, chưa phổ biến trên thị trường. Ứng dụng không chỉ giúp nâng cao tính công khai, minh bạch trong hoạt động nghiệp vụ mà còn góp phần tiết kiệm thời gian, chi phí, giảm áp lực cho cả cơ quan quản lý và doanh nghiệp. Minh chứng rõ nét cho mục tiêu “chính quyền điện tử hướng đến chính quyền số, hải quan điện tử hướng đến hải quan thông minh”.

Nâng tầm đối tác hải quan - doanh nghiệp

Đại diện Công ty Tonly Việt Nam đề xuất các ý kiến tại hội nghị gặp mặt Doanh nghiệp lần thứ hai năm 2025.

Không chỉ dừng lại việc số hóa toàn diện các quy trình nghiệp vụ, trong tháng 9/2025, Chi cục Hải quan khu vực VIII đã thành lập các Đoàn công tác trực tiếp đến làm việc với 87 doanh nghiệp XNK trên địa bàn, lắng nghe, nắm bắt tình hình hoạt động, tháo gỡ khó khăn, hướng dẫn kịp thời các vướng mắc phát sinh trong quá trình thực hiện thủ tục hải quan. Bên cạnh đó, Chi cục đã tổ chức 12 hội nghị đối thoại với sự tham gia của 374 lượt doanh nghiệp. Qua đó, đã tiếp nhận và giải đáp 68 ý kiến của doanh nghiệp về thủ tục hải quan, giám sát phương tiện; đồng thời hỗ trợ trực tuyến và trực tiếp 165 yêu cầu về hướng dẫn chính sách XNK. Các hội nghị trở thành diễn đàn cởi mở, giúp cơ quan hải quan và doanh nghiệp cùng trao đổi, tháo gỡ khó khăn, thúc đẩy quan hệ hợp tác bền chặt hơn.

Nhờ sự chỉ đạo quyết liệt và tinh thần đổi mới, 9 tháng năm 2025, Chi cục Hải quan khu vực VIII đã đạt nhiều kết quả tích cực. Cụ thể: Kim ngạch XNK đạt trên 15,6 tỷ USD (tăng 12,4% so với cùng kỳ năm 2024); thu hút 2.446 doanh nghiệp tham gia hoạt động XNK (tăng 317 doanh nghiệp so với cùng kỳ năm 2024); số thu ngân sách Nhà nước đạt trên 12.759 tỷ đồng (đạt 72% chỉ tiêu được giao); 100% thủ tục hải quan XNK hàng hóa và nộp thuế điện tử 24/24h; gần 3.000 tờ khai sử dụng chứng từ kiểm tra chuyên ngành; 476 C/O mẫu D được tiếp nhận qua hệ thống Một cửa quốc gia; 1.337 hồ sơ hành chính được giải quyết trực tuyến hoàn toàn với 15 thủ tục.

Đáng chú ý, Chi cục đã kiến nghị cắt giảm 8 nhóm hàng hóa kiểm tra chuyên ngành, 4 thủ tục trên Cổng một cửa quốc gia. Đồng thời đề xuất hoàn thiện 45 thủ tục hành chính, giảm 30% điều kiện kinh doanh, 30% thời gian giải quyết và 30% chi phí tuân thủ cho doanh nghiệp. Những kết quả trên không chỉ thể hiện nỗ lực vượt khó của Hải quan khu vực VIII mà còn khẳng định sự đồng hành, chia sẻ trách nhiệm giữa cơ quan quản lý và cộng đồng doanh nghiệp trong hành trình hội nhập và phát triển.

Chi cục Hải quan khu vực VIII trao giấy chứng nhận doanh nghiệp tự nguyện tuân thủ pháp luật Hải quan cho doanh nghiệp

Mới đây nhất vào ngày 9/10 vừa qua, Chi cục đã tiến hành ký kết chương trình tự nguyện tuân thủ pháp luật hải quan với 6 doanh nghiệp mới, nâng tổng số doanh nghiệp thành viên tham gia lên 19 doanh nghiệp. Tham gia chương trình, doanh nghiệp thành viên sẽ được ưu tiên xử lý trước các thủ tục hành chính do cơ quan hải quan giải quyết; được cơ quan hải quan hỗ trợ, hướng dẫn về các biện pháp giảm thiểu hậu quả các lỗi vi phạm trong quá trình thực hiện thủ tục, để phòng tránh rủi ro trong hoạt động xuất nhập khẩu. Định kỳ, doanh nghiệp sẽ nhận được đầy đủ các cảnh báo rủi ro không chỉ trong quá trình thực hiện thủ tục, mà bao gồm cả cảnh báo xu hướng rủi ro về an ninh chuỗi cung ứng, xâm phạm sở hữu trí tuệ trong lĩnh vực, ngành hàng, cũng như một số rủi ro nội bộ của doanh nghiệp theo các khuyến nghị từ các cơ quan có thẩm quyền trong nước và trên thế giới.

Đặc biệt, nguyên tắc được áp dụng trong phạm vi Chương trình là trong 24 giờ kể từ khi cơ quan hải quan tiếp nhận yêu cầu từ doanh nghiệp thành viên, thông tin sẽ được chuyển đến các đơn vị nghiệp vụ để nghiên cứu xử lý, trả lời theo chức năng, nhiệm vụ mà không phát sinh bất cứ thủ tục hành chính nào không cần thiết cho doanh nghiệp. Ngay từ giai đoạn thí điểm, Chi cục đã có nhiều sáng kiến cụ thể hóa triển khai Chương trình linh hoạt, sáng tạo, trong đó, phải kể đến mô hình công chức “chuyên quản”, được các doanh nghiệp tham gia Chương trình phản hồi tích cực, nhất là sự hỗ trợ đồng hành, hướng dẫn, cảnh báo rủi ro… giúp doanh nghiệp kịp thời khắc phục vướng mắc, nhận diện rủi ro để phòng tránh và nâng cao mức độ tuân thủ pháp luật hải quan.

Ông Vũ Tiến Dũng, đại diện Công ty Nến nghệ thuật aidi Việt Nam chia sẻ: Tham gia chương trình đã mở ra cơ hội để doanh nghiệp nhận được sự hỗ trợ của cơ quan hải quan bằng các hành động hỗ trợ thiết thực, cụ thể với 15 nhóm hành động, ưu tiên hỗ trợ 24/7. Với việc vừa hỗ trợ vừa đánh giá nhận diện, cảnh báo rủi ro, từ đó nâng cao mức độ tuân thủ và giảm được tỷ lệ kiểm tra thực tế, giúp doanh nghiệp giảm chi phí thời gian và kho bãi. Việc ký kết và trao giấy chứng nhận của cơ quan hải quan tới doanh nghiệp cũng góp phần khẳng định uy tín của các doanh nghiệp trong nước và trên thị trường quốc tế.

Hải quan cửa khẩu quốc tế Móng Cái triển khai Hệ thống quản lý phương tiện vận tải đường bộ đối với các doanh nghiệp và đại lý vận tải.

Bước sang giai đoạn mới, Chi cục Hải quan khu vực VIII tiếp tục đặt mục tiêu hoàn thiện mô hình Hải quan số, Hải quan thông minh, xây dựng hệ sinh thái quản lý hải quan hiện đại, đồng bộ, an toàn và hiệu quả.

Ông Phạm Quốc Hưng, Chi cục trưởng Chi cục Hải quan khu vực VIII khẳng định: Ngành Hải quan đang tập trung cải cách thủ tục hành chính, rà soát sửa đổi bổ sung các quy định pháp luật về Hải quan để phục vụ xây dựng mô hình “Hải quan số - Hải quan thông minh - Hải quan xanh”, đảm bảo công tác quản lý Hải quan hiện đại. Chi cục sẽ tiếp tục bám sát chỉ đạo của ngành và tỉnh và tích cực phối hợp với các sở, ngành, địa phương xây dựng Đề án “Cửa khẩu thông minh” và “Cửa khẩu số”, hướng đến mục tiêu tự động hóa toàn diện quy trình XNK, tăng cường kết nối dữ liệu giữa các cơ quan, rút ngắn thời gian thông quan, giảm chi phí logistics, nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp. Đồng thời, Chi cục tiếp tục phát huy vai trò là cầu nối giữa cơ quan quản lý nhà nước với cộng đồng doanh nghiệp, chủ động nắm bắt tình hình sản xuất - kinh doanh, kịp thời tháo gỡ khó khăn, hỗ trợ doanh nghiệp thích ứng linh hoạt trong bối cảnh kinh tế toàn cầu biến động.

Hoàng Nga

Nguồn: https://baoquangninh.vn/kien-tao-moi-truong-xuat-nhap-khau-hien-dai-3381158.html