Kinh tế Mỹ xuất hiện nhiều dấu hiệu suy yếu

Sản xuất, tiêu dùng Mỹ cùng giảm tốc

Sau động thái giảm lãi suất lần thứ hai liên tiếp vào tuần trước, Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) đã tiếp tục bơm 29,4 tỷ USD vào hệ thống ngân hàng. Dù đây đều là các tin vui với giới đầu tư, tuy nhiên, các hành động này cũng gây ra lo ngại về một nền kinh tế Mỹ đang suy yếu. Những lo ngại này đang lớn dần khi trong vài ngày qua, nhiều tờ báo lớn đã liên tục chỉ ra các dấu hiệu suy yếu của kinh tế Mỹ.

Lần bơm thanh khoản mới đây của Fed được đánh giá là lớn nhất trong một ngày trong hơn 5 năm qua. Theo phân tích của một số báo, đây là dấu hiệu cho thấy thanh khoản của thị trường đã bị thắt chặt, hệ thống ngân hàng đang cạn dần tiền mặt.

Hãng thông tấn AP có bài viết "Nợ xấu của các ngân hàng khu vực gây lo ngại cho Phố Wall". Trong đó đề cập đến dữ liệu của Fed cho thấy vài tuần trước nhiều ngân hàng thương mại Mỹ đã sử dụng cơ chế "repo", nghĩa là thoả thuận mua lại qua đêm từ ngân hàng trung ương, trong đêm thứ 2 liên tiếp - một động thái mà các ngân hàng này chưa phải thực hiện kể từ sau đại dịch.

Cơ chế đã cho phép các ngân hàng chuyển đổi các chứng khoán có tính thanh khoản cao thành tiền mặt để bù đắp cho sự thiếu hụt tiền mặt trong ngắn hạn.

Kinh tế Mỹ xuất hiện nhiều dấu hiệu suy yếu - Ảnh 1. — Quang cảnh cảng hàng hóa Long Beach ở California (Mỹ). (Ảnh: THX/TTXVN)

Reuters thì đề cập đến những khó khăn của người tiêu dùng trong bài viết: "Nền kinh tế Mỹ có nguy cơ chao đảo khi thu nhập của người tiêu dùng bị thắt chặt".

Tờ báo này đánh giá, sức bền của người tiêu dùng Mỹ, vốn là trụ đỡ cho nền kinh tế, có thể sẽ bị thử thách trong vài tuần tới. Theo đó, ngân sách gia đình, đặc biệt ở những nhóm thu nhập thấp, đang chịu sức ép từ chi phí chăm sóc sức khỏe, nguy cơ mất các khoản trợ cấp thực phẩm liên bang và thị trường lao động yếu làm xói mòn thu nhập.

Bên cạnh những rủi ro với thị trường tài chính, tiêu dùng, trong lĩnh vực sản xuất, các số liệu mới công bố cũng cho thấy sự suy giảm liên tục.

Market Watch trích số liệu trong khảo sát của Viện Quản lý Cung ứng, cho thấy chỉ số sản xuất (PMI) đã giảm còn 48,7% trong tháng 10, từ mức 49,1% của tháng 9. Chỉ số này ở dưới 50% là thường là dấu hiệu của suy thoái. Bên cạnh đó, khảo sát cũng cho thấy sản xuất của Mỹ đã suy giảm tháng thứ tám liên tiếp và chưa có dấu hiệu dừng lại.

Cũng bàn về vấn đề này, Bloomberg cho rằng: Khảo sát của Viện Quản lý Cung ứng đã cho thấy tâm lý ảm đạm nói chung trong cộng đồng doanh nghiệp sản xuất tại Mỹ, vì đang phải đối mặt với sự bất định kéo dài liên quan đến chính sách thương mại. Các nhà sản xuất phải xoay xở với chuỗi cung ứng đang biến đổi để tìm nguồn vật tư. Chỉ số giao hàng của nhà cung cấp đã tăng lên mức cao nhất trong 4 tháng, cho thấy thời gian giao hàng đã kéo dài hơn.

Một vấn đề đáng lo ngại khác là tình trạng chính phủ Mỹ đóng cửa kéo dài như hiện nay đang làm gián đoạn việc công bố nhiều dữ liệu kinh tế chính thức. Làm chậm phản ứng của một số cơ quan có chức năng điều hành kinh tế.

Lạm phát đang vượt mức mục tiêu trong quý III/2025

Bộ Tài chính Mỹ ngày 3/11 cho biết lạm phát “vẫn duy trì trên mức mục tiêu 2% trong quý III”, ngay cả khi Tổng thống Donald Trump và các quan chức trong chính quyền tiếp tục khẳng định rằng “không có lạm phát”.

Phát biểu trên chương trình “60 Phút” (60 Minutes) của kênh CBS News hôm 2/11, Tổng thống Trump tuyên bố rằng ông đã “giải quyết xong” vấn đề lạm phát và gọi mức 2% là “mức lạm phát hoàn hảo”.

Tuy nhiên, theo Cục Thống kê Lao động Mỹ, lạm phát trong tháng 9 đã đạt mức 3% so với cùng kỳ năm trước.

Bộ Tài chính cho biết trong "Tuyên bố Kinh tế" mới rằng "giá thực phẩm cho cả hàng tạp hóa (thực phẩm tại nhà) và dịch vụ thực phẩm (thực phẩm mang đi) đều tăng ở mức vừa phải trong quý III.

Tuyên bố được công bố ngày 3/11 là bản cập nhật kinh tế thường kỳ được chuẩn bị cho Ủy ban tư vấn vay nợ của Bộ Tài chính. Ủy ban này bao gồm các giám đốc điều hành thị trường trái phiếu phi đảng phái từ các công ty như Citigroup, Pimco, JPMorgan và BlackRock và có nhiệm vụ đưa ra ý kiến cho Bộ Tài chính về các vấn đề nợ công và tài chính.

Nhìn chung, Bộ Tài chính cho biết “tăng trưởng kinh tế được củng cố trong quý III với mức đầu tư kinh doanh ổn định và nhu cầu tiêu dùng vững vàng”.

Một trong những nguyên nhân chính khiến giá thực phẩm tăng là giá thịt bò đạt mức kỷ lục, một phần do số lượng đàn gia súc giảm.

Các giám đốc điều hành trong lĩnh vực bán lẻ và thực phẩm cho biết mặc dù chi tiêu tiêu dùng nhìn chung vẫn duy trì ở mức khá, nhưng người tiêu dùng có thu nhập thấp đang gặp khó khăn hơn nhiều so với tầng lớp trung lưu và giàu có.

Tiền lương của người lao động trung bình chỉ tăng nhẹ so với lạm phát. Tính đến tháng 8, mức lương trung vị tăng 4,1%, trong khi lạm phát đang ở mức 3,0% hàng năm. Lạm phát đã tăng liên tục mỗi tháng kể từ tháng 4 khi chỉ ở mức 2,3%.

Về thị trường lao động – lĩnh vực mà nhiều nhà kinh tế và nhà phân tích cho rằng đang suy yếu nhanh chóng – Bộ Tài chính nhận định thị trường việc làm vẫn “tương đối ổn định,” dù “tăng trưởng việc làm hàng tháng giảm nhẹ, trong khi tỷ lệ thất nghiệp trung bình chỉ tăng nhẹ.”

Bộ Tài chính cho biết “tốc độ tăng việc làm hiện thấp hơn mức trung bình khoảng 100.000 việc mỗi tháng trong quý I năm 2025”. Nguyên nhân “nhiều khả năng phản ánh sự sụt giảm tăng trưởng dân số liên quan đến việc trục xuất bắt buộc và tự nguyện của người nhập cư bất hợp pháp”.

Kinh tế Mỹ xuất hiện nhiều dấu hiệu suy yếu - Ảnh 2. — Người dân mua sắm tại một cửa hàng ở New York, Mỹ. (Ảnh: THX/TTXVN)

Báo cáo cũng cho biết thêm: “Mặc dù tăng trưởng việc làm chậm lại trong quý II và quý III năm 2025, nhưng dữ liệu không cho thấy sự chậm lại này là do tăng trưởng GDP yếu hoặc nhu cầu tổng thể suy giảm”.

Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) – thước đo chính của sản lượng kinh tế quốc gia – tăng 3,8% trong quý II. Dữ liệu GDP quý III dự kiến được công bố vào ngày 30/10, nhưng đã bị hoãn do chính phủ đóng cửa.

Ngoài ra, chưa có báo cáo việc làm chính thức nào kể từ tháng 9 vì lý do tương tự. Theo báo cáo của công ty xử lý bảng lương tư nhân ADP ngày 1/10, các doanh nghiệp tư nhân đã cắt giảm 32.000 việc làm trong tháng 9. Báo cáo việc làm tháng 10 bị trì hoãn có thể cho thấy thêm một đợt sụt giảm nữa.

Bộ Tài chính cho biết rằng “ngay cả khi không tính đến việc chính phủ đóng cửa, sự suy giảm trong tuyển dụng khu vực công có thể tạo ra lực cản đối với thị trường lao động trong quý IV năm 2025”.

Bộ này cũng lưu ý rằng “báo cáo việc làm tháng 10 có thể cho thấy sự sụt giảm trong tổng số việc làm trên bảng lương” do việc nhiều nhân viên liên bang chọn hoãn nộp đơn thôi việc từ đầu năm nay.

Trí tuệ nhân tạo (AI) cũng có thể là một yếu tố tác động đến sự thay đổi trong thị trường lao động. Bộ Tài chính nhận định AI có thể gây ra những tác động gián đoạn đối với nền kinh tế và thị trường lao động, khi các doanh nghiệp và cá nhân đang trong quá trình tích hợp hoặc thất bại trong việc thích ứng với công nghệ này. Các công ty chậm thích nghi với công nghệ có thể tự đặt mình vào thế bất lợi cạnh tranh.

Tuyên bố Kinh tế mới kết luận rằng nhìn về vài quý tới, triển vọng kinh tế Mỹ sẽ đối mặt với “những rủi ro cả tích cực lẫn tiêu cực". Bộ Tài chính cho biết sẽ “theo dõi chặt chẽ những diễn biến trong thị trường lao động khu vực tư nhân” và khẳng định chính quyền sẽ theo đuổi “các chính sách về nguồn cung, bãi bỏ quy định và thực hiện những cải cách khác” nhằm “bảo vệ người tiêu dùng Mỹ”.

Nguồn: https://vtv.vn/kinh-te-my-xuat-hien-nhieu-dau-hieu-suy-yeu-100251105112725165.htm