ទាក់ទង​នឹង​ពាក្យ​ចម្លង​មួយ​ចំនួន​នៃ​ដើម​កំណើត​ចិន៖ mông muội, mộng mị, mơ mòng

(Baothanhhoa.vn) - នៅក្នុង​លេខ​មុន​នៃ​ជួរឈរ "Talking About Words" របស់​យើង យើង​បាន​វិភាគ​អត្ថន័យ​កូអរដោនេ​នៃ​ធាតុ​នានា​នៅក្នុង​ពាក្យ​ដែល​បាន​ចម្លង​ឡើងវិញ​មួយចំនួន​ដូចជា "ho hoan," "hoc hac," "hoc toc," និង "hoi ham"។ នៅក្នុង​អត្ថបទ​នេះ យើង​នឹង​វិភាគ​អត្ថន័យ​នៃ​ធាតុ​នានា​នៅក្នុង​ពាក្យ​ដែល​បាន​ចម្លង​ឡើងវិញ​មួយចំនួន​ដែលមាន​ប្រភពដើម​ពី​ចិន​ដូចជា "mong muoi," "mong mi," និង "mo mong" (ផ្នែក​នៅក្នុង​សញ្ញាសម្រង់​បន្ទាប់ពី​លេខ​ធាតុ​គឺជា​អត្ថបទ​ដើម​ពី​វចនានុក្រម​ពាក្យ​ដែល​បាន​ចម្លង​ឡើងវិញ​របស់​វៀតណាម - វិទ្យាស្ថាន​ភាសាវិទ្យា - កែសម្រួល​ដោយ Hoang Van Hanh; បន្ទាត់​ថ្មី​គឺជា​ការវិភាគ​របស់​យើង):

១. «ភាពល្ងង់ខ្លៅ (គុណនាម ១. ជាកម្មសិទ្ធិរបស់ដំណាក់កាលដំបូងនៃការបង្កើត និងការអភិវឌ្ឍនៃសង្គមបុព្វកាល នៅពេលដែលជីវិតមនុស្សមិនខុសគ្នាច្រើនពីជីវិតសត្វនោះទេ។ សម័យបុព្វកាលរបស់មនុស្សបុព្វកាល។ ២. (id.)។ ងងឹត និងល្ងង់ខ្លៅ។ ចិត្តល្ងង់ខ្លៅ។ ជីវិតល្ងង់ខ្លៅ។»

តួអក្សរ 蒙昧 (mèngmì) គឺជាពាក្យផ្សំដែលមានប្រភពដើមពីចិន [អត្ថន័យប្រវត្តិសាស្ត្រ]៖ 蒙 (mèng) មានន័យថា ភាពល្ងង់ខ្លៅ ភាពមិនច្បាស់លាស់ កង្វះចំណេះដឹង (ដូចក្នុង 朦朧 (mènglóng); 訓蒙 (xúnmèng) = បង្រៀនមូលដ្ឋានគ្រឹះ បំបាត់ភាពល្ងង់ខ្លៅ); 昧 (mìu) មានន័យថា ភាពងងឹត ការភាន់ច្រឡំ (ដូចក្នុង 迷昧 (mìmì); 暗昧 (yǎnmì)។ តួអក្សរ 昧 (mìu) មានន័យថា ភាពងងឹត ត្រូវបានប្រើជានាមដើម្បីសំដៅទៅលើស្រទាប់ផ្សែងដែលផលិតដោយការចំហេះ ដែលហៅថា ផេះ ឬ ផេះចង្កៀង។

- វចនានុក្រមចិន៖ «ម៉ុង៖ ២.បិទបាំង លាក់បាំង ៩.ន័យធៀប សំដៅលើភាពល្ងង់ខ្លៅ និងខ្វះចំណេះដឹង»។ [អត្ថបទដើម 蒙: 2.覆蓋; 遮蔽; 9.引申為蒙昧無知]; "Muoi: 1. ងងឹត, អាប់អួរ; 3. ល្ងង់, ច្របូកច្របល់; 4. ឆ្ងល់, វង្វេង" ។ [អត្ថបទដើម 昧: 1.暗, 昏暗; 3.愚昧, 胡塗; 4.迷亂, 惑亂]; "ម៉ីមឿយ៖ ១. ងងឹត ល្ងង់ ២. ដូចមិនច្បាស់ ក្រអឺតក្រទម។" [អត្ថបទដើម 蒙昧: 1.昏昧, 愚昧; ២.猶朦朧, 迷糊]។

- វចនានុក្រម ឡឺ វ៉ាន់ឌឹក៖ "មុង • នួន។ ធ្វើ​ឱ្យ​ងងឹត​ងងុល កូន​ល្ងង់៖ ដុង-មុង ហួន-ម៉ុង"; "muoi • noun. To be dark, foolish: am-muoi, hon-muoi, hao-muoi, me-muoi, ngu-muoi" ។

ឯកសារយោង៖ ម៉ុងលុង 朦朧 ដែលជាពាក្យផ្សំដែលមានប្រភពដើមពីប្រទេសចិន ងាយនឹងច្រឡំជាមួយពាក្យដដែលៗ៖ ម៉ុង 朦 = គ្របដណ្តប់; សួត 朧 = ស្រអាប់ [វចនានុក្រមចិនពន្យល់ថា សួត 朧 = ហុន អាំ ម៉ាវ 昏暗貌 = ខ្វះពន្លឺ]។

២. «សុបិន» I. នាម (និងកិរិយាសព្ទ)។ អ្វីមួយដែលលេចឡើងក្នុងចិត្តពេលកំពុងដេក (ជាទូទៅ)។ ការគេងពោរពេញដោយសុបិន។ «បន្ទាប់ពីថ្ងៃដ៏លំបាកមួយ ខ្ញុំសង្ឃឹមថាយប់នេះនឹងរួចផុតពីសុបិន» (ង្វៀន យុយ)។ II. គុណនាម (id)។ អនាគតនិយម មិនប្រាកដនិយម មិនអនុវត្ត។ គ្រាន់តែជារបស់ដែលជាសុបិនប៉ុណ្ណោះ។

ម៉ឹង ម៉ី 夢寐 គឺជាពាក្យផ្សំដែលមានប្រភពដើមពីចិន [អត្ថន័យប្រវត្តិសាស្ត្រ]៖ ម៉ឹង 夢 មានន័យថា សុបិន សុបិនពេលថ្ងៃក្នុងពេលគេង (ដូចជាសុបិន; សុបិនឃើញមនុស្សពីអតីតកាល); ម៉ឹង 寐 មានន័យថា គេង គេងលក់ស្កប់ស្កល់ (ដូចជាងងុយគេង)៖

- វចនានុក្រមចិនពន្យល់ថា "សុបិន៖ ១. ក្នុងដំណេក ខួរក្បាលខួរក្បាលមិនឈប់ដំណើរការទាំងស្រុងទេ បណ្តាលឱ្យមានសកម្មភាពបន្តនៅក្នុងខួរក្បាល ២. ការបំភាន់ ៣. ការស្រមើស្រមៃ ៤. ភាសានៃក្តីស្រមៃ ការបំភាន់"; [អត្ថបទដើម 夢: 1.睡眠時局部大腦皮質還沒有完全停止活動而引起的腦中的表象活動; 2.做夢; 3.想象; 4.比喻空想,幻想]; "គេង: ដេកលក់ចូលគេង" ។ [អត្ថបទដើម 寐: 1.睡, 入睡]; “សុបិន៖ ១ សំដៅ​លើ​សុបិន​ពេល​កំពុង​គេង ២ សំដៅ​ទៅ​លើ​ស្ថានភាព​មិន​ច្បាស់លាស់ ឬ​ច្របូកច្របល់។ [អត្ថបទដើម 夢寐: 1.謂睡夢; ២.比喻蒙昧狀態]។

៣. សុបិន (កិរិយាសព្ទ, ចាស់)។ ដូចជាសុបិន។ “បន្តស្រឡាញ់ បន្តចងចាំ បន្តសុបិន។ ឈុតឆាកចាស់ៗនឹងមិនមានម្តងទៀតទេ” (ឆេ ឡាន វៀន)។

"ម៉ូ ម៉ាង" គឺជាពាក្យផ្សំដែលមានធាតុឫសគល់ចិន [អត្ថន័យប្រវត្តិសាស្ត្រ]៖ "ម៉ូ" គឺជាពាក្យចិន ដែលដើមឡើយជាតួអក្សរ 迷 មានន័យថា "ម៉ី" (迷) ដែលសំដៅទៅលើស្ថានភាពសន្លប់ (ដូចជាការសុបិនពេលថ្ងៃ); "ម៉ង" គឺជាពាក្យចិន ដែលដើមឡើយជាតួអក្សរ 懵 មានន័យថា "ភាពងងឹត" ឬ "ភាពល្ងង់ខ្លៅ" ដែលវចនានុក្រមចិនកំណត់ថា "សន្លប់ និងភាពល្ងង់ខ្លៅ; ច្របូកច្របល់" [អត្ថបទដើម 昏昧無知;糊塗]។ ទាក់ទងនឹងទំនាក់ទំនង "ông-ong" យើងក៏ឃើញករណីផ្សេងទៀតដូចជា "huấn mông" ↔ "huấn mòng"។

ដូច្នេះ "mong muoi" (បុព្វកាល), "mong mi" (យល់សប្តិ) និង "mo mong" (យល់សប្តិ) គឺជាពាក្យផ្សំដែលមានប្រភពដើមពីចិន (ដែលមាននៅក្នុងភាសាចិន) ឬមានធាតុផ្សំដែលមានប្រភពដើមពីចិន។ ដោយសារតែធាតុផ្សំទាំងពីរ ឬធាតុផ្សំមួយក្នុងចំណោមធាតុផ្សំទាំងពីរបានបាត់បង់អត្ថន័យរបស់វា ឬមានអត្ថន័យមិនច្បាស់លាស់ ពាក្យទាំងនេះត្រូវបានចាត់ទុកថាជាពាក្យដដែលៗ។

ហ័ង ទ្រីញ សឺន (អ្នករួមចំណែក)

ប្រភព៖ https://baothanhhoa.vn/ve-mot-so-tu-lay-goc-han-mong-muoi-mong-mi-mo-mong-246373.htm