Làng du lịch Nà Tông

Thôn Nà Tông, xã Thượng Lâm những ngày tháng 11 trời se lạnh, ẩn hiện dưới những đám mây vờn quanh 99 ngọn núi mang hình dáng cánh chim Phượng Hoàng. Ai đến Nà Tông cũng có cảm giác thời gian như chậm lại. Ở đây, người dân vẫn lưu giữ nguyên vẹn những nét văn hóa đặc trưng của dân tộc Tày: từ ngôn ngữ, tín ngưỡng, trang phục, âm nhạc đến ẩm thực. Làng văn hóa du lịch Nà Tông cũng là một trong 130 bản làng du lịch của 11 nền kinh tế APEC được chọn giới thiệu, quảng bá trên website của APEC.

Du khách trải nghiệm du lịch tại thôn Nà Tông. Ảnh: Tố Mai

Cả làng làm du lịch

Đến Nà Tông hôm nay, ít ai có thể hình dung rằng nơi đây từng là thôn khó khăn của tỉnh. Ai cũng nghĩ Nà Tông sẽ mãi giậm chân tại chỗ bởi kinh tế người dân chủ yếu dựa vào nông nghiệp.

Chủ tịch UBND xã Thượng Lâm Ma Công Khâm kể, năm 2014, gia đình bà Triệu Thị Xướng ở thôn Nà Tông đã tiên phong phát triển loại hình du lịch cộng đồng với tên gọi Homestay Hoàng Tuấn. Sau khi được cán bộ tư vấn, hỗ trợ về cách làm du lịch homestay và được chính quyền xã vận động, bà Xướng đã chủ động cải tạo nhà cửa để làm dịch vụ. Từ năm 2014 đến nay, trung bình mỗi tháng, gia đình bà đón trên 500 lượt khách đến tham quan, trải nghiệm, mang lại nguồn thu vài chục triệu đồng.

Bà Xướng bảo, chưa bao giờ bà nghĩ những thứ sẵn có ở bản mình lại có thể trở thành tiềm năng du lịch. Hiện gia đình bà còn có ba thuyền đưa đón khách du lịch tham quan lòng hồ sinh thái Na Hang - Lâm Bình.

Năm 2019, các chàng trai Tày nhóm “Tài Ngào miền cổ tích Thượng Lâm” nảy ra ý tưởng lập homestay theo phong cách người trẻ. Có sẵn khu đất rộng gần 2.500 m2 nằm ngay trên trục đường ra Bến Thủy, được hỗ trợ hơn 400 triệu đồng từ Quỹ quốc gia về việc làm cùng với tiền đóng góp của các thành viên, sau gần một năm xây dựng, đến tháng 5 năm 2019, Homestay Tài Ngào chính thức đi vào hoạt động.

Những ngày đầu mở cửa đón khách là quãng thời gian đầy gian nan với biết bao âu lo của những chàng thanh niên trẻ. Nhờ bạn bè giới thiệu và qua chiếc điện thoại thông minh, các anh tìm hiểu trên mạng về cách làm du lịch. Họ nhanh chóng lập Fanpage “Homestay Tài Ngào”, chụp ảnh, đăng tải những phong cảnh đẹp của hồ, quảng bá hình ảnh du lịch cộng đồng, các điểm tham quan và món ăn đặc sản địa phương.

Đến nay, trung bình mỗi tháng, Homestay Tài Ngào đón khoảng 250 - 300 lượt khách đến nghỉ dưỡng. Anh Hoàng Văn Minh, chủ Homestay Tài Ngào kiêm Bí thư Chi bộ thôn kể rằng, các anh còn lập nhóm Facebook, Zalo để giao lưu trực tuyến, chia sẻ thông tin về sản phẩm du lịch của gia đình và địa phương, đồng thời phân công các hộ trong thôn tham gia phục vụ du khách. Cách làm này đã giúp du khách được trải nghiệm dịch vụ chất lượng và chuyên nghiệp hơn.

Hướng đến sự bền vững

Du khách đến với Nà Tông không chỉ được nghỉ ngơi trong những ngôi nhà sàn hàng trăm năm tuổi của người Tày mà còn được thưởng thức các làn điệu dân ca truyền thống và những món ăn bình dị của đồng bào. Đến nay, toàn thôn đã thành lập 12 đội văn nghệ biểu diễn phục vụ du khách khi đến tham quan, nghỉ dưỡng.

Các nghề truyền thống như dệt vải, thêu hoa văn trên trang phục dân tộc, làm đồ trang sức bằng bạc như hoa tai, vòng cổ, vòng tay, khăn quấn đầu, làm cốm, bánh dày cũng được khôi phục. Du khách còn được tham quan lòng hồ sinh thái Na Hang - Lâm Bình và cùng gia chủ thưởng thức những bữa cơm đậm bản sắc dân tộc - đó là những trải nghiệm khó quên.

Thôn Nà Tông duy trì hoạt động của Đội văn nghệ biểu diễn phục vụ du khách.

Anh Hoàng Văn Minh hồ hởi chia sẻ: Để đảm bảo lợi ích từ du lịch được chia sẻ công bằng, thôn đã sắp xếp và thành lập các tổ nhóm hộ có cùng sở thích nhằm chuyên nghiệp hóa từng khâu, nâng cao chất lượng dịch vụ. Cụ thể, thôn có nhóm hộ chuyên cung cấp thực phẩm chăn nuôi, trồng rau sạch; nhóm hộ chuyên nấu ăn, khi có khách mỗi hộ nấu một món; nhóm hộ đón khách trải nghiệm dệt vải, làm sản phẩm lưu niệm; nhóm hộ làm bánh dày vừa phục vụ khách thưởng thức vừa để họ trải nghiệm.

Đời sống khởi sắc nhờ du lịch

Chủ tịch UBND xã Ma Công Khâm cho biết, từ khi làm du lịch cộng đồng, ý thức về vệ sinh môi trường của người dân được nâng cao rõ rệt. Các hộ gia đình làm du lịch đều tự giác dọn dẹp, giữ gìn nhà cửa sạch sẽ, ngăn nắp, chú trọng vệ sinh cá nhân và an toàn thực phẩm hằng ngày. Thức ăn phục vụ khách chủ yếu là những món đặc sản của địa phương như rau nương, cá ao, gà, lợn, tất cả đều do bà con trong thôn tự nuôi, trồng và đánh bắt, bảo đảm an toàn.

Hiện nay, các hộ phát triển dịch vụ homestay trong thôn Nà Tông đều liên kết với nhau và với người dân trong thôn, tạo việc làm ổn định, giúp tăng thu nhập.

Bà Hỏa Thị Hiên, một trong những “triệu phú” của thôn, chia sẻ: Từ năm 2018, gia đình bà đầu tư phát triển chăn nuôi, đến nay duy trì 30 con dê, 6 con bò, 20 con lợn và hơn 100 con gà, ngan, vịt. Các cơ sở homestay trong thôn đều lấy sản phẩm của bà, mỗi năm trừ chi phí, gia đình thu lãi gần 200 triệu đồng. Bà Hiên phấn khởi nói, nhờ du lịch mà bản làng đổi thay, sản phẩm làm ra đều có nơi tiêu thụ.

Người Tày Nà Tông bao đời gắn bó sinh kế với củi rừng, ruộng lúa, nương ngô, con tôm, con cá nơi lòng hồ, khe suối. Giờ đây, chính những con người ấy đã trở thành chủ nhân của loại hình du lịch nông thôn đầy tiềm năng. Và cũng nhờ du lịch, Nà Tông hôm nay không còn hộ nghèo.

Lê Duy

 

Nguồn: https://baotuyenquang.com.vn/van-hoa/202511/lang-du-lich-na-tong-f3f0d24/